Lâm Hóa  năc chr’val pa bhlâng zr’năh k’đhap âng chr’hoong Tuyên Hóa cơnh lâng muy pâng năc dha nuôr acoon coh. Đha nuôr coh chr’val bơơn đươi dua bâc bh’rợ xa nay, chính sách ooy t’bil ha ul pa xiêr dha rưt, bâc năc apêê dự án k’rong bhrợ cơ sở hạ tầng, pa dưr bh’rợ tr’nêng, bâc cơnh c’lâng bhrợ cha lâng bhrợ t’bhưah apêê pr’đhang pa xiêr đha rưt, vă zên t’đui đoọng ha pr’loọng đha rưt, đăn đha rưt…. Bâc pr’loọng đong âi dưr z’lâh đha rưt đươi vêy apêê pr’đhang choh bêêt, băn rơơi đơơng chô bh’nơơn dal.

C’moo 2019, pr’loọng đong t’cooh Hồ Phingf, ma nưih Mã Liềng ăt coh vel Kè, chr’val Lâm Hóa bơơn zooi đoọng 2 p’nong c’rooc căn tơợ zên bh’rợ xa nay pa xiêr đha rưt lâng bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê. Tơợ zên pa câl keo, t’cooh Hồ Phình câl p’xoọng 3 p’nong c’rooc căn. Tươc đâu t’cooh âi vêy cr’năn c’rooc 12 p’nong, chr’năp dâng k’ha riêng ưc đồng. Đh’rưah lâng băn c’rooc, pr’loọng đong t’cooh dzợ băn a tưch, aoc lâng choh crâng, pa chô zâp c’moo lâh 100 ưc đồng. Râu t’bhlâng bhrợ têng âng t’cooh Hồ Phình bơơn ma nưih Ma Liềng ting lêy bhrợ lâng apêê đoo bh’nhăn chăp hơnh t’cooh tu t’cooh âi xră bha ar zươc luh pr’loọng đha rưt đoọng đơc đoọng hun zooi đoọng ha pr’loọng n’lơơng dzợ zr’năh k’đhap lâh:“Pr’loọng đong công công dzợ zr’năh k’đhap n’dhang năc tbhlâng bhrợ cha lâh mơ dzợ. N’đhơ dzợ đha rưt n’đhang a đay công z’zăng lâh apêê n’lơơng m’bứi. Xră bha ar luh đhị pr’loọng đha rưt, đăn đha rưt đoọng Đảng, Nhà nước zooi apêê zr’năh k’đhap lâh acu dzợ. Đợ đong k’đhap năc acu công zooi, căh âi năl  bhrợ têng, acu pa choom đoọng lưch loom.”

Căh muy đươi dua apêê pr’đơợ âng vel đong, ting pâh pa dưr pr’đhang bhrợ cha, bâc chr’val dzợ pa dưr bh’rợ “ma nưih lươt bhrợ l’lăm” âng apêê bh’cộ vel bhươl. Kiêng p’too moon đha nuôr Mã Liềng pa dưr tr’mông tr’meh năc apêê đảng viên choom z’lâh dha rưt l’lăm, moon lươt lâng bhrợ năc đha nuôr vêl tộ xơợng. P’căn Cao Thị Vân, Trưởng vel Kè, chr’val Lâm Hóa, chr’hoong Tuyên Hóa moon: Bh’rợ âng đảng viên coh bh’rợ pa xiêr đha rưt p’têêt p’xoọng loom p’zay ha ma nưih Mã Liềng mâng loom lâh bêl tr’xăl c’lâng bhrợ cha, pa dưr tr’mông tr’meh:“Lươt zâp đong xay moon, p’too moon đha nuôr, ha dang lum zr’năh k’đhap n’hâu năc zooi đoọng. Đoọng p’too moon coh đâu năc cán bộ “boop moon năc têy k’đhơợng ch’ol bh’rợ”, đha nuôr vêy năl. Cr’chăl ha nua Đảng lâng Nhà nước ta luôn k’rang, zooi đoọng dha nuôr bâc râu, đha nuôr ting t’ngay ting dưr liêm choom, vêy đong ăt, c’lâng p’rang, điện ang lâng vêy trường học đoọng ha học sinh.”

Coh chr’val Lâm Hóa, chr’hoong Tuyên Hóa, đợ pr’loọng đha rưt xiêr k’rơ coh bâc c’moo ha nua, đhêêng coh c’moo 2022 xiêr lâh 5%. T’cooh Đinh Văn Bắc, Phó Bí thư Đảng ủy chr’val Lâm Hóa, chr’hoong Tuyên Hóa moon:“Bh’rợ lươt bhrợ l’lăm âng đảng viên bơơn pa dưr râu liêm choom coh bh’rợ p’too moon đha nuôr ooy pa dưr tr’mông tr’meh, pr’ăt tr’nơt, k’đhơợng nhâm quốc phòng an ninh đhị apêê vel. Pr’ăt tr’mông tr’xal bâc bhlâng, pa bhlâng năc đha nuôr ma năl p’zay bhrợ cha.”

Ting bh’nơơn K’rong ch’mêêt lêy pr’loọng đha rưt, pr’loọng đăn đha rưt ting cr’noọ xa nay bâc n’đăh đhị Nghị định âng Chính phủ, đươi dua xơợng bhrợ ha cr’chăl 2022-2925, tơơp c’moo 2022 prang chr’hoong Tuyên Hóa vêy k’noọ 2.200 pr’loọng đha rưt (bơơn 8,78%) lâng knoọ 1.600 pr’loọng đăn đha rưt (6,37%).

Tươc tơơp c’moo 2023, đợ pr’loọng đha rưt năc đhêêng k’noọ 1.700 pr’loọng, đợ pr’loọng đăn đha rưt xiêr dzợ 1.333 pr’loọng. Chính quyền chr’hoong âi k’đhơợng xay apêê ban, ngành, đoàn thế xay bhrợ mrcơnh apêê c’lâng xa nay lâng đươi dua chính sách zooi đoọng ha ma nưih đha rưt cơnh k’rong pay đoọng zên vă loon đơơh; bhrợ têng lâng bhrợ t’bhưah apêê pr’đhang ooy t’bil ha ul pa xiêr đha rưt nhâm mâng. Ting t’cooh Đinh Tién Dũng, Phó Chủ tịch UBND chr’hoong Tuyên Hóa, xay bhrợ bh’rợ tr’nêng đhị bh’rợ lươt pa bhrợ ooy k’tiêc k’ruung n’lơơng công năc muy ch bâc c’lâng zooi bâc pr’loọng đong z’lâh dha rưt:“Đề án lươt pa bhrợ ooy k’tiêc k’ruung n’lơơng âng chr’hoong công bhrợ cr’đơơng k’rơ tươc vel bhươl. Acoon ađhi lươt pa bhrợ ooy k’tiêc k’ruung n’lơơng vêy ngai muy c’xêê pa gơi chô ooy đng k’zêt tươc k’ha riêng ưc đồng. Bêl vêy râu pa chô năc bhrợ têng đong xang, c’lâng p’rang bơơn k’rong bhrợ lâng pr’dưr pr’dzoọng vel bhươl ting t’ngay ting tr’xăl.”

C’moo đâu, tỉnh Quảng Bình t’bhlâng xiêr 0,8% đợ pr’loọng đha rưt, ma mơ lâng pa xiêr 2.045 pr’loọng coh pa zêng lâh 12.800 pr’loọng đha rưt; xiêr 0,5% đợ pr’loọng đăn đha rưt ma mơ lâng pa xiêr 1.285 pr’loọng coh pa zêng k’noọ 12.520 pr’loọng đăn đha rưt. Bâc bh’rợ xa nay pa xiêr đha rưt âi bơơn zâp câp, zâp ngành pa zum bhrợ liêm choom, cơnh: Bh’rợ xa nay cr’noọ cr’niêng  k’tiêc k’ruung pa dưr tr’mông tr’meh zr’lụ đha nuôr acoon coh lâng da ding ca coong… Nâu đoo năc “pr’đơợ” zooi apêê vel đong đơơh pa xiêr đợ pr’loọng đha rưt, đăn đha rưt. Tỉnh Quảng Bình xay moon tươc c’moo 2025, đợ pr’loọng đha rưt coh vel đong tỉnh xiêr n’dup 2,5% lâng zâp ngai dha rưt zêng bơơn đươi dua apêê chính sách yêm têêm trmông tr’meh. T’cooh Hồ An Phong, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình đoọng năl:“Đợ pr’loọng đha rưt, đăn đha rưt prang tỉnh n’dup 5%, n’đhang pr’loọng đha rưt lâng đăn đha rưt năc đha nuôr acoon coh bâc tươc 95%, tu cơnh đêêc, bh’rợ acoon coh năc choom p’têêt lâng bh’rợ t’bil ha ul pa xiêr đha rưt. Vêy bâc bh’rợ xa nay choom k’đhợơng nhâm đha nuôr bơơn đươi dua cơnh chính sách pa xiêr dha rưt, chính sách acoon coh, chính sách giáo dục, y tế, năc choom bhrợ têng ng’cơnh choom liêm bhlâng đoọng chính sách tươc crêê ma nưih lâng la lua liêm choom./.

Vận dụng linh hoạt chính sách để giảm nghèo bền vững

Huyện miền núi Tuyên Hóa, tỉnh Quảng bình đã đạt được những kết quả giảm nghèo đáng khích lệ nhờ biết vận dụng linh hoạt các chính sách giảm nghèo và sự nỗ lực của người dân.

Lâm Hóa là xã đặc biệt khó khăn của huyện Tuyên Hóa với một nửa dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Người dân trong xã được thụ hưởng nhiều chương trình, chính sách về xóa đói, giảm nghèo, chủ yếu là các dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất, đa dạng sinh kế và nhân rộng các mô hình giảm nghèo, tín dụng ưu đãi cho hộ nghèo, cận nghèo…Nhiều hộ gia đình đã vươn lên thoát nghèo nhờ các mô hình trồng trọt, chăn nuôi mang lại hiệu quả kinh tế.

Năm 2019, gia đình ông Hồ Phình, người Mã Liềng ở bản Kè, xã Lâm Hóa được hỗ trợ 2 con bò cái từ nguồn vốn chương trình giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới. Từ tiền bán keo, ông Hồ Phình mua thêm 3 con bò cái sinh sản. Đến nay ông đã có đàn bò 12 con, giá trị ước tính hàng trăm triệu đồng. Cùng với nuôi bò, gia đình ông còn chăn nuôi gà, lợn và trồng rừng kinh tế, thu nhập bình quân mỗi năm trên 100 triệu đồng. Sự vươn lên làm ăn của gia đình ông Hồ Phình được bà con người Mã Liềng noi theo và người ta càng thêm quí mến ông bởi ông đã tự nguyện viết đơn xin thoát nghèo để nhường nguồn hỗ trợ cho người khác còn khó khăn hơn:“Gia đình tôi vẫn còn khó khăn nhưng mà phải cố gắng, làm ăn phát đạt hơn nữa. Dù vẫn còn nghèo nhưng mình vẫn khấm khá hơn bà con 1 tý. Viết đơn ra khỏi hộ nghèo, cận nghèo để Đảng, Nhà nước giúp đỡ người khó khăn hơn mình nữa. Những nhà khó khăn thì mình cũng giúp đỡ bà con, chưa biết làm vườn thì mình hướng dẫn bà con làm vườn”.

Không chỉ tận dụng các nguồn lực của địa phương, tham gia phát triển mô hình sản xuất kinh tế, nhiều xã còn phát huy vai trò "gương mẫu đi đầu" của những người đứng đầu địa phương. Muốn vận động bà con Mã Liềng phát triển kinh tế thì các đảng viên phải thoát nghèo trước, nói đi đôi với làm thì bà con mới tin theo. Bà Cao Thị Vân, Trưởng bản Kè, xã Lâm Hóa, huyện Tuyên Hóa cho rằng:  Vai trò của đảng viên trong hành trình giảm nghèo tiếp thêm nghị lực cho người Mã Liềng tự tin hơn khi thay đổi tư duy sản xuất, phát triển kinh tế:“Đi từng nhà giải thích, động viên bà con, nếu gặp những khó khăn gì thì giúp đỡ. Để vận động bà con ở đây thì cán bộ “miệng nói thì kèm theo cầm tay chỉ việc” thì bà con mới hiểu được. Thời gian qua Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, giúp đỡ bà con rất nhiều, bà con ngày càng phát triển, có nhà ở, đường sá, điện sáng và có trường học cho học sinh.”

Ở xã Lâm Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh trong những năm qua, riêng năm 2022 giảm trên 5%. Ông Đinh Văn Bắc, Phó Bí thư Đảng ủy xã Lâm Hóa, huyện Tuyên Hóa nói:“Vai trò tiên phong, gương mẫu, tự giác của Đảng viên phát huy được hiệu quả trong việc tuyên truyền vận động bà con nhân dân về phát triển kinh tế xã hội, giữ vững quốc phòng an ninh tại các bản. Cuộc sống thay đổi rất nhiều, đặc biệt bà con tự giác trong phát triển kinh tế, xã hội.”

Theo kết quả Tổng rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn đa chiều tại Nghị định của Chính phủ, áp dụng thực hiện cho giai đoạn 2022-2025, đầu năm 2022 toàn huyện Tuyên Hóa có gần 2.200 hộ nghèo (chiếm 8,78%) và gần 1.600 hộ cận nghèo (chiếm 6,37%).

Đến đầu năm 2023, số hộ nghèo chỉ còn gần 1.700 hộ, số hộ cận nghèo giảm còn 1.333 hộ. Chính quyền huyện đã chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể triển khai đồng bộ các giải pháp và áp dụng chính sách hỗ trợ cho người nghèo như tập trung giải ngân vốn vay kịp thời; xây dựng và nhân rộng các mô hình về xóa đói giảm nghèo bền vững. Theo ông Đinh Tiến Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuyên Hóa, giải quyết việc làm thông qua xuất khẩu lao động cũng là một trong những hướng đi giúp nhiều gia đình thoát nghèo:“Đề án xuất khẩu lao động của huyện cũng tác động mạnh đến nông thôn. Con em đi xuất khẩu lao động có trường hợp mỗi tháng gửi về nhà hàng chục đến cả trăm triệu đồng. Khi có thu nhập thì xây dựng nhà cửa, đường sá được đầu tư và diện mạo nông thôn ngày càng thay đổi.”

Năm nay, tỉnh Quảng Bình phấn đấu  giảm 0,8% tỷ lệ hộ nghèo, tương ứng với giảm 2.045 hộ trong tổng số hơn 12.800 hộ nghèo; giảm 0,5% tỷ lệ hộ cận nghèo tương ứng với giảm 1.285 hộ trong tổng số gần 12.250 hộ cận nghèo. Nhiều chương trình giảm nghèo đã được các cấp, các ngành lồng ghép hiệu quả như: Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi... Đây là "đòn bẩy" giúp các địa phương nhanh chóng giảm số hộ nghèo, cận nghèo. Tỉnh Quảng Bình đặt mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh giảm xuống 2,5% và mọi người nghèo đều được hưởng các chính sách an sinh xã hội. Ông Hồ An Phong, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình cho hay:“Tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo toàn tỉnh dưới 5%, nhưng hộ nghèo và cận nghèo thuộc đối tượng đồng bào dân tộc thiểu số lại chiếm đến 95%, cho nên công tác dân tộc phải gắn liền với công tác xóa đói giảm nghèo. Có rất nhiều chương trình cần phải đảm bảo người dân được hưởng lợi như chính sách giảm nghèo, chính sách dân tộc, chính sách giáo dục, y tế, phải vận dụng làm sao cho tốt để chính sách đến đúng đối tượng và thực sự có hiệu quả”./.