Mác chác lẻ co chay khai pền chèn, sle pao xình fiểc chay vạ ngòi chướng co mác chác đảy đây lẻ pỉ noọng cẩn chắc keéc chay sle pao xình củ đảy lai mác, cỏp fấn khảu fiểc ngòi chực vạ pjúc đông đảy đây. Lăng nẩy lẻ bại keéc chay mác chác:

Slì tẩư 5 pi, co mác chác bấu slổng đảy hạy cạ mẻn đét rèng chỏi thâng. Thâng 8 pi, co mác chác chắng phông bjoóc, pền mác, slì tỉ cẩn đét chỏi slủng thâng. Thâng slì 20 pi tò khửn, co mác chác chăn cẩn đảy chỏi lủng nhoòng pện lèo hẳm bại co mạy cải sle co mác chác bấu mẻn dà khăm.

1. Keéc chay co mác chác:

1.1. Tôm chay

- Co mác chác mẻn chay tềnh tỉ tôm đây vạ tôm tảy na, tôm đo dấu quá pi, nặm luây pây đảy. Bấu chay co mác chác tềnh tỉ tôm pện: tôm hin, tôm mì dài, tềnh tôm dài, tôm bang ngải mẻn luây doỏc pây.

- Tỉ tôm hảp sle chay co mác chác lẻ tôm đeng vạ chay tẩư bại đông mạy, tôm nọi Kali vạ pền chay lai dú tỉ tôm mì lai co nhả tứn. Phát nhả hẩư slâu vạ tào xum quảng quạng 3 thâng 4 cháp, mì co mạy dà khăm hẩư co ngám chay.

- Pền chay mác chác dú bại pù khau mì tôm na vạ tôm đây.

1.2.Chỏi lủng:

Slì tẩư 5 pi co mác chác bấu slổng đảy hạy cạ mẻn fạ đét lèng chỏi thâng. Thâng 8 pi, co mác chác chắng phông bjoóc, pền mác, slì tỉ cẩn đét chỏi lủng thâng. Thâng slì 20 pi tò khửn, co mác chác chăn cẩn đảy chỏi slủng nhoòng pện lèo hẳm bại co mạy cải sle co mác chác bấu mẻn dà khăm.

1.3. Nặm

Chang slì co mác chác nhằng eng tứ pi nâng thâng 3 pi, lẻ cẩn lai nặm, nhoòng lẻ co chay cẩn tôm dấu. Thâng slì cải khửn (tềnh 10 pi), co mác chác bấu cẩn nặm lai vạ slổng đảy dú tỉ mì nặm lai nọi táng căn.

2. Mảu chay vạ keéc chay

- Slì mảu chay đây tải ết lẻ chay khảu slì bươn chiêng vạ slì phân.

- Chay quạng 400 thâng 500 co tềnh héc ta tôm nâng.

- Xum chay cẩn tào lẩc  vạ quảng tứ 2 thâng 3 cháp, au khún lồng 5 thâng 10 cân vạ phát slâư co nhả dú xẩư xảng xum chay. Lăng pửa chay co mác cẩn tưởi nặm đo dấu vạ dà khăm. Bấu hẳm bại co mạy cải mì slặn dú xẩư sle dà khăm. Pửa co mác chác cải khửn, oóc bjoóc vạ pền mác sẹ hẳm bại co mạy dà khăm pây sle đét chỏi thâng. Chang bại pi đú, lẻ chay mằn, bắp, thúa, mằn fan, lụ chay co chè sle chẳn dủng tôm vạ sle tôm bấu mẻn đoỏng pây.

3. Pỏn khún

Sle co mác chác cải khoái, pền lai mác, ăn pi cẩn pỏn khún NPK (co nâng pỏn quạng 15 thâng 20 cân) khảu slì cón pửa co mác oóc bjoóc vạ lăng slì slu củ mác. Pửa pỏn khún cẩn tào pền mương pao cốc tẩư bại cáng mác, au khún lồng lèo tàng mương dá chắng puồi tôm khảu, phát slâư nhả, slắp bại co thau cản khửn, phát bại co nhả khửn slung dú xảng vạ au tôm mà luồm cốc mác. Ngòi chướng co mác khửn pjòi lẻ sẹ slu đảy lai mác./.

KỸ THUẬT TRỒNG HỒI

Phương Thảo - Hương Trang (Cục Sở hữu trí tuệ)

Hồi là cây cho giá trị kinh tế cao, để đảm bảo việc trồng, cải tạo thâm canh cây Hồi có hiệu quả cần có kỹ thuật canh tác bền vững nhằm vừa đảm bảo năng xuất, chất lượng, góp phần bảo vệ và phát triển rừng. Sau đây là một số kỹ thuật trồng cây hồi bà con có thể tham khảo:

Giai đoạn dưới 5 năm tuổi cây hồi không chịu được ánh sáng trực xạ mạnh. Đến 8 năm tuổi, cây hồi bắt đầu ra hoa, kết quả, nhu cầu ánh sáng cũng tăng dần. Đến giai đoạn 20 năm tuổi trở lên, cây hồi đòi hỏi ánh sáng hoàn toàn.

1. Kỹ thuật trồng cây:

a. Đất trồng

- Cây hồi đòi hỏi phải trồng trên đất tốt tầng dầy, đất đủ ẩm quanh năm, thoát nước tốt. Không nên trong hồi trên đất đá vôi, đất cát pha, trên đất cát, đất tầng mỏng xói mòn mạnh.

- Đất thích hợp nhất để trồng hồi là đất đỏ cũng có thể trồng dưới rừng gỗ, đất nghèo Kali và có thể mở rộng trên đất trảng cỏ cây bụi. Có thể xử lý thực bì bằng phương pháp cục bộ theo hố rộng khoảng 0,7 – 0,8m, có độ tán che ban đầu cho cây mới trồng.

- Nên trồng hồi ở những sườn đồi có tầng đất mặt tương đối dày, đủ dinh dưỡng.

b. Ánh sáng:

Giai đoạn dưới 5 năm tuổi cây hồi không chịu được ánh sáng trực xạ mạnh. Đến 8 năm tuổi, cây hồi bắt đầu ra hoa, kết quả, nhu cầu ánh sáng cũng tăng dần. Đến giai đoạn 20 năm tuổi trở lên, cây hồi đòi hỏi ánh sáng hoàn toàn.

c. Nước

Ở giai đoạn non từ 1-3 tuổi, cây hồi cần nhiều nước, vì thuộc dạng cây ưa ẩm. Đến giai đoạn trưởng thành (trên 10 năm tuổi), cây hồi có khả năng chịu hạn ở mức trung bình, và thích ứng linh hoạt với các điều kiện cung cấp nước khác nhau của môi trường.

2. Thời vụ và mật độ

- Thời vụ trồng tốt nhất là mùa xuân hoặc mùa mưa.

- Mật độ trồng hồi khoảng từ 400-500 cây/ha.

- Hố trồng cần đào sâu 50-60cm, rộng 50-60cm, bón lót 5-10kg phân hữu cơ sinh học và làm sạch cỏ xung quanh. Sau khi trồng cần tưới nước đủ ẩm, che bóng. Nên giữ lại những cây rừng sẵn có xung quanh để làm cây che bóng. Về sau sẽ dọn dần cây rừng theo mức độ lớn và sinh trưởng của hoa hồi. Trong những năm đầu có thể trồng xen khoai, đỗ, đậu, sắn hoặc chè để tận dụng đất và chống xói mòn.

3. Bón phân

Để hồi sinh trưởng phát triển tốt, cho năng suất quả cao, hàng năm cần bón phân hữu cơ sinh học + Better NPK 12-12-17-9+TE (khoảng 15-20 kg/cây) vào giai đoạn trước lúc cây ra hoa và sau khi thu hoạch quả. Khi bón cần đào rãnh quanh tán cây, rải phân vào rồi lấp đất lên, dọn cỏ, phát bỏ dây leo, cây bụi ở xung quanh và vun gốc. Chăm bón tốt, cây sinh trưởng, phát triển thuận lợi, năng suất quả sẽ cao./.