Nèm Đông y lẻ co ỏi van, nắm mì tậm; kin dặm, pửa bại cần kin khảu pây ái mẻn thoi lẻ au mà hết da, ỏi nhằng đây hẩư bại cần mẻn pứt khấư, mẻn ay, pây noỏc khỏ...

Mái pện, pửa au ỏi mà hết da tó lèo ngòi đây tói xáu pỉ noọng tầư pền pỉnh nẻo thương; nắm au ỏi mẻn bjải, ỏi mèng mà hết da.

Kỉ bài da đảy hết tứ co ỏi:

- Kin dặm, nài slán, da cò khấư: Pỉ noọng poóc pước kin tằng khỏ lụ náp au nặm mà cồn xáu nặm lầy khẩu kin.

- Da mầu đét, cò khấư, pây nẻo lai pày: pỉ noọng náp au pát nặm ỏi nâng, pát nặm mác qua lường nâng, pha lầng xáu căn kin.

- Đây hẩư pứt, da ay nhoòng đâư pôm: Pỉ noọng náp au nặm ỏi quạng pát nâng, chàng khẩu chăm nâng, au lồng pây ỉ nặm nâng them ngám đo sle hung pền chảo, hết pện nẩy kin chang lai vằn.

- Da lưởt đăng lồng: Pỉ noọng au 5 chàng ỏi, 5 chàng mằn co bjoóc ngậu, chàng co sinh địa nâng; thuổn thảy au mà náp au nặm, cồn lầng, păn pền 3 fấn kin chang vằn.

- Da ay pửa khửn than: Ỏi mị poóc pước au mà pông, mằn mã thầy poóc pước, mọi thình 4 chèn au mà tổm nặm kin chang vằn.

- Pác khấư, ọe lồm: Au pát nặm ỏi pôm nâng mà kin vằn 3 pày.

- Da mốc pôm, pác khôm, kin đảy nọi, pây noỏc khỏ: Au quạng chang pát nặm ỏi, chẻn thương mèng nâng mà pha lầng xáu căn, vằn kin 2 pày khảu nâư chạu vạ tằng cẳm pửa mốc pjấu.

- Da nẻo nỉu, oỏc nẻo mì lưởt: Pỉ noọng au 5 chàng ỏi mà náp au nặm, 5 chàng mằn bjoóc ngậu au mà xắt pền ám eng chẻ chang nặm ỏi tứ 8 thâng 12 tiểng, chím au nặm, păn pền 3 fấn kin chang vằn.

- Da thoi vạ pây noỏc khỏ: Pỉ noọng au ỏi mà dào slâư, náp au quạng pát nặm ỏi nâng, au lồng pây nham khẩu chăm nâng, au nặm lồng pây hẩư ngám sle hung pền chảo kin chang vằn.

- Pỉ noọng nhình pà đang ái thoi: Au pát nặm ỏi nâng, thiè eng nặm khinh nâng cồn lầng xáu căn, păn pền 3 fấn kin chang vằn.

MÍA KHÔNG CHỈ GIẢI KHÁT, THANH NHIỆT MÀ CÒN CHỮA ĐƯỢC BỆNH

Cây mía được bà con miền núi phía bắc trồng nhiều để ép nước uống hoặc làm nguyên liệu chế biến đường. Tuy nhiên có thiể nhiều người chưa biết đến công dụng chữa bệnh của cây mía.

1. Công dụng chữa bệnh của mía

Theo Đông y: Cây mía vị ngọt, tính mát, không độc; có tác dụng thanh nhiệt, nhuận táo sinh tân, giáng khí; dùng chữa các chứng nhiệt làm tổn thương tân dịch như: Tâm phiền miệng khát, nôn mửa, phản vị (ăn vào nôn ngược trở lại), phế táo (phổi háo), khái thấu (ho), đại tiện táo, tiểu tiện bất lợi, tiêu hóa kém...

Tuy nhiên, sử dụng mía cũng như tất cả các loại thức ăn và vị thuốc khác, cũng có những nghi kỵ nhất định với người mắc bệnh đái tháo đường (tiểu đường), người tỳ vị hư hàn. Không sử dụng mía bị giập nát, mía bị hư hỏng do ký sinh trùng xâm nhập...

2. Cách dùng mía trong phòng chữa bệnh

- Bổ dưỡng, giải nhiệt, tiêu đờm, hết khát: Dùng mía dóc vỏ ăn hoặc ép lấy nước cốt hòa với nước cơm uống.

- Chữa cảm nắng, họng khô, miệng khát, tiểu tiện nhiều lần: Nước mía ép 150ml, nước dưa hấu ép 100ml, trộn đều uống.

- Nhuận phế, chữa ho do nội nhiệt (nóng trong): Mía ép lấy khoảng 200ml nước cốt, gạo tẻ 100g, thêm nước vào vừa đủ nấu thành cháo; ăn liền trong nhiều ngày.

- Chữa chảy máu cam: Mía tươi 500g, ngó sen tươi 500g, sinh địa tươi 100g; tất cả đem ép lấy nước cốt, trộn đều; chia 3 phần uống trong ngày.

- Chữa ho khi lên sởi: Mía vỏ đỏ (bỏ vỏ và đốt), củ mã thầy (gọt bỏ vỏ) - mỗi thứ 40g; sắc nước uống thay nước trong ngày.

- Khô miệng, nôn khan liên tục: Nước mía ép 150ml, hâm nóng, chia uống ngày 3 lần.

- Chữa chứng vị nhiệt (nóng dạ dày ), miệng đắng, kém ăn, đại tiện táo: Nước mía ép khoảng 50ml, mật ong 30g; 2 thứ trộn đều, ngày uống 2 lần, sáng sớm và buổi tối lúc đói bụng.

- Chữa tiểu buốt, tiểu ra máu:Mía tươi 500g, ép lấy nước cốt; ngó sen 500g, thái nhỏ, ngâm trong nước cốt mía 8-12 giờ, chắt lấy nước; chia 3 phần uống trong ngày.

- Chữa chứng phản vị (buồn nôn và nôn), đại tiện táo: Mía rửa sạch, ép lấy 200ml nước cốt, gạo tẻ 50g, thêm lượng nước thích hợp vào nấu thành cháo, chia ăn trong ngày.

- Phụ nữ có thai buồn nôn: Nước mía ép 200ml, nước cốt gừng 5ml (1 thìa café), hòa đều, chia thành 3 phần, uống trong ngày.