Tui rilo urang ngak nong, bao jhuk biak mbuan raong tui rilo jalan karei di gauk: raong palao dalam danao, raong dalam halam njol dalam ribaong atau raong dalam kuang ia tauk bạt. Yau nan min, lagaih saong mbuan khik iek abih lac raong di danao tauk bạt saong raong dalam hlam njol. Raong bao oh cang taneh praong, tok brei hu kuang ia tauk bạt praong meng 6m2 tagok. Raong kuhria rah tapa meng 100 tal 130 drei di sa met vuông. Pandap mbang di bao biak mbuan duah, ralo meng lac dom janih njam patam, nyei, haleik. Kuhria rah tapa bao raong meng tuk caik tabiak tal tuk mek pablei lac meng 4 tal 5 bilan.

Piah thau ilamu raong bao jhuk,  sa-ai Võ Kim Vương Tân, daok di palei Đông Lợi A, xã Đông Phước, huyện Châu Thành-Hậu Giang duah tal dom urang raong dahlau piah bac megru bruk palih ruah pajaih, pa-auk baoh saong jalan raong. Hadei di nan, sa-ai khang hatai buh jien tame raong 50 kilo bao amaik ame piah ngak pajaih. Hadei di labaih 1 bilan ngak tui, mbiah tal ini, sa-ai Tân mek pablei hu labaih 70.000 baoh bao anek ka ayut, gauk gar saong dom mikva daok jaik taphia. Urak ini, sa-ai daok buh jien tame ngak dom kuang ia raong bao pablei saong raong bao pajaih pablei. Tui sa-ai Tân: “ Meyah thei hu ribaong dalam bein ye raong bao dalam halam njol meda takik abih prein salih ia ka bao. Daok raong dalam kuang ia tauk bạt ye brei salih ia sa adit sa mbang saong brei hlang hacih ia piah bao diuk drah praong, plaik njom ruak bao metai”.

Langiu di bruk mbuan iek ye bao jhuk urak ini mbuan pablei saong hu yaom glaong nan ye hu rilo urang nong raong. Tui tukvak yaom bao meda trun, tagok meng 30.000 tal 70.000 đồng/kilo. Ngan saong baoh bao pajaih praong meng 1 tal 2 adit lac 500 đông sa drei; bao amaik ame 130.000 đồng/kilo; baoh bao hu yaom meng 1 triệu meteh tal 2 trieu đồng sa kilo tui tukvak.

Tapa duah thau bruk ngak hu meng raong bao di tỉnh Hậu Giang, dahlau di ini dom bilan, Kapol Urang nong tỉnh pambuak saong Kapol urang nong huyen Phụng Hiệp saong xã Hòa An padang Kapol pambuak bruk raong bao jhuk hu 16 urang daok di dom xã Xẻo Trâm, Bàu Môn saong palei 2. Urak ini, taong abih dom urang di Kapol pambuak bruk raong bao jhuk dalam xã hu urang blei bao yaom 55.000 đồng sa kilo. Ong Mai Thanh Tùng, daok di palei Xẻo Trâm, xã Hòa An, khan lac: “Hu tame kapol pambuak bruk rong bao, dahlak mesre 10 trieu đồng  piah buh tame blei baoh bao, kuang ia tauk bạt, halam pacang, mac  njhuk pruh ia…Meng 1 kilo baoh bao blei mai pa-auk, urak ini dahlak raong hu 2 kuang bao ralow labaih 10.000 drei. Tapa labaih 2 bilan raong, dahlak mboh bao takik metai, praong samar. Tui kuhria, labaih 3 bilan  tra bao brei mek pablei. Hadei di mbang pablei ini dahlak brei palih ruah bao amaik ame  piah ngak pajaih peih praong bruk raong.

Tui Kapol Urang ngak nong xã Đông Phước, thun 2020, dalam xã hu raong biak ralo bao jhuk. Dalam xã urak ini hu meng 30 – 40 baoh sang raong praong, langiu di nan daok hu dom baoh sang raong sit meng 1-2 kuang bao ngak iek dahlau tuk peih praong bruk raong. Tapa tui iek, ralo baoh sang raong jeng ngak siam, bao praong samar, hu labik pablei tani tanat; hu dom baoh sang raong bao pajaih piah pablei…

Urang lang: Aí Nghiêm - 13/1/2021