Ruah pajaih siam:

Hom pajaih siam di abih hu palih meng bein pabam pajaih meng  chồi atau meng hom pajaih di talei hadei di tuk paik boh meng  vụ dahlau. Piah bei hu rilo baoh, brei khik siam dom kadha gah taneh riya, bilan pala, khak drak, ilamu pala đặc điểm pajaih. Palih pajaih  đoạn 1 song  đoạn 2 di dom talei limek, oh hu halak, hom pajaih cakak atah 30-35cm atau pandar  hom bánh tẻ hu  5-6 đốt. Cakak hom bloh ba prai labik halui  (oh pataom jeng mbuk) meng 1-2 harei  dahlau di tuk pala meda dong ka  hom samar tabiak gha, tamuh caduk jang.

Ngak taneh

Taneh lagaih ka phun bei java lac taneh meluk cuah, taneh rilaow hanjual, ngan song bei taneh bahrau ye năng suất dak glong, yau Yuan lac “khoai đất lạ, mạ đất quen”. Taneh brei hu li ua siam, pok ro praong  1,2m, glaong 30 – 40cm.

Jalan pala

Pala kaoh, patui gauk rah tui ro atau yaok  mét atah pala 4-5 hom song tah di gauk meng 18-22cm, caik hom tapak rah tui ro, lam taneh dalam 5-6cm, mepiah labik  hom  5-10cm ndaong angaok mbaok haluk. Pala 40.000-42.000 hom/ha. Tuk caik talei pagul abih dom hala gah ala veik taom dar rup bloh dar abih ala haluk, tok caik labik jhung 5-10cm  tagok mbaok haluk piah patrun bruk talei lahik rilo ia song ngak ka talei samar gam gha that hajao jang, tong abih dom meta mầm angaok hom talei jeng meda tabiak boh. Hadei di tuk pala meng  3-5 harei piah khik hu pasah ka bei tamuh siam, drei njauk tathuak ia tame dauk  luống hadei di nan tathuak tabiak ka nyu thu. Pacang caga halak halin Hadei di yaok mbang ngak hareik, buh khak njauk pruh jru pacang tuyến trùng, bimao ruak palai kaik phun. Brei sangka pacang caga njauk tuk dom halak palai kaik yau halak mbang hala, bọ trĩ, rệp… dalam bilan hajan bei biak mbuan njauk dom ruak yau: Thán thư, phấn trắng, sương mai, bruk gha, đốm hala… brei pandar dom janih jru pacang halak hu asar meng  thảo mộc song vi sinh piah khik hacih saat  ka bei hadei di tuk buac mek baoh./.

 KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY KHOAI LAN

             Khoai lang là loại cây màu phổ biến ở nước ta. Trồng khoai lang cho hiệu quả kinh tế khá cao vì cây khoai lang có thể sử dụng toàn bộ từ lá đến củ. TM NNCB tuần này, chúng ta cùng tham khảo cách chọn giống và trồng khoai lang cho đúng kỹ thuật:

Chọn giống tốt:

Hom giống tốt nhất được chọn từ vườn nhân giống từ chồi củ hoặc bằng hom giống của dây sau khi thu hoạch củ từ vụ trước. Để khoai có năng suất cao cần đảm bảo các yếu tố về đất đai, thời vụ, phân bón, kỹ thuật canh tác, đặc điểm giống. Chọn giống đoạn 1 và đoạn 2 của những dây mập, không sâu bệnh, hom giống cắt dài 30-35cm hoặc dùng hom bánh tẻ có 5-6 đốt. Cắt hom xong đem để rải nơi thoáng mát (không được để chất đống) từ 1-2 ngày trước khi trồng sẽ giúp hom nhanh ra rễ, nẩy chồi hơn.

Làm đất

Đất thích hợp cho cây khoai lang là đất cát pha, đất thịt nhẹ, với khoai đất mới thì năng suất càng cao “khoai đất lạ, mạ đất quen”. Đất cần được cày bừa kĩ, lên luống rộng 1,2m, cao 30 – 40cm.

Cách trồng

Trồng nông nối liền nhau theo chiều dọc luống hay mỗi mét dài trồng 4-5 hom với khoảng cách trồng 18-22cm, đặt hom thẳng dọc luống, lấp đất sâu 5-6cm, chừa đoạn hom khoảng 5-10cm vươn lên trên mặt đất. Mật độ khoảng 40.000-42.000 hom/ha. Khi đặt dây cuộn hết các lá phía dưới lại quanh thân rồi vùi hết dưới đất, chỉ chừa phần ngọn 5-10cm vươn lên khỏi mặt đất sẽ hạn chế dây bị mất nhiều hơi nước và giúp dây nhanh bén rễ hồi xanh hơn, hầu hết các mắt mầm trên hom dây đều có khả năng ra củ. Sau trồng 3-5 ngày để đảm bảo có đủ độ ẩm cho khoai sinh trưởng, phát triển tốt ta nên tháo nước vào ngập luống sau đó tháo khô.

Phòng trừ sâu bệnh: Sau mỗi lần làm cỏ, bón phân cần tiến hành phun thuốc phòng tuyến trùng, nấm bệnh sâu hại cây. Cần chú ý phòng trừ kịp thời một số đối tượng dịch hại như sâu ăn lá, bọ trĩ, rệp… vào mùa mưa măng tây rất dễ bị một số bệnh hại như: Thán thư, phấn trắng, sương mai, thối rễ, đốm lá… nên ưu tiên sử dụng các loại thuốc trừ sâu có nguồn gốc từ thảo mộc và vi sinh nhằm đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm cho sản phẩm khi thu hoạch../.