Ikan bớp bhian mboh angaok gluh baok saong mblang cuah di dom labik aia ndik. Ikan takac lubang hu dua gilaong atau rilo jang piah ngak labik daok saong mebaoh. Tuk aia trun kaol nyu tabiak truh di lubang saong ralar angaok gluh baok atau angaok patau piah duah mbang, ikan nyu mbang tảo di mbat, rilo meng lac tảo silic. Dahlau diah ikan bớp pablei angaok darak pasar lac hu meng taong mek. Kayua yaom ikan pablei glaong bo sản lượng dalam tự nhiên hu takik nan ye jaik di ini rilo labik hu raong ikan ini dalam lồng bè.

1. Mek ikan pajaih:

Bilan mebaoh di ikan bớp lac meng bilan 4 tal bilan 9. Dom ikan pajaih rilo meng hu dalam tự nhiên di bilan 7 tal bilan 8. Meda mek hu nyu dalam dom lubang aia angaok gluh atau cuah di dom labik rah tui tapen pabah kraong tuk aia trun. Ikan atah  meng 1,5 cm tal 3,0cm, nyu hu rilo di bhum ia meteh mbak meteh taba. Urang pandar vợt mek ikan dalam dom lubang aia ba mai raong.

2. Danao raong:

Danao raong ikan bớp bhian lac sit meng 0,1 - 1ha. Takai ar brei hu pandap pacang piah caga ikan tathuak nao saong dom janih karei nyu tame mbang ikan. Piah laghaih ka bruk taoh aia tabiak saong pambu thu danao, mbat danao njauk glaong jang mbaok aia trung bình. Njuak hu rãnh di kreh danao prong 2m pamaong nao gah pabah mbrong aia, tui gah atah di danao piah laghaih ka bruk tathuak aia tabiak saong ngak labik kanduak ka ikan dalam dom harei pandiak bhang. Mbat danao lac taneh haluk piah ka dom janih tảo di ala mbat cakrok patagok siam saong lubang kayua ikan takac angaok mbat danao taneh haluk oh njuak lam samu yau angaok taneh cuah.

3. Pasiam danao dahlau di tuk palao ikan:

Kayua ikan bớp mbang tảo di mbat nan ye njuak ngak ka tảo tamuh siam dahlau di tuk palao ikan. Piah ngak hu bruk nan, njuak pambu mbat danao saong buh khak tame. Ngan haong danao bahrau takac ye buh 600 kg khak limo yaok ha, meda buh haleik brah pabak tame, brei tame ia tasik hu độ mbak biar, khik ka nyu dalam 15cm. Tảo silic saong tảo lam meda tamuh siam di mbat danao. Baoh bao saong baoh laneng lac dom janih mbang tảo di mbat nan ye njuak pametai nyu meng Bayluscide 0,3 ppm (phần triệu) saong janih ka 2 meng jru Abate 0,25 ppm, Sumithion 0,3 ppm atau Lebaycid 0,25 ppm.

4. Palao ikan:

Mật độ palao ikan nan lac 30.000 drei sa ha, rilo di abih lac 50.000 drei, ikan bớp tuk palao trun danao ye kan si chap mek veik hu, bruk parabha drei ikan praong atau sit piah palao lac bruk oh njauk caik hatai. Ikan bớp oh mbang ralaow guak.

5. Khik iek danao:

Aiai dalam danao njuak khik hacih saong kaoh piah ka aia harei pasang trun tal mbat. Tuk Akaok mereip aia dalam danao khik di tanut 15 cm (di rãnh dalam 30cm). Hadei di 45 harei tuk ikan prong labaih 5 cm, nyu takac dom lubang dalam jang piah daok saong đáy nền di tảo nyu khut. Tuk nan njuak tathuak aia tabiak ka nyu thu (lingiu di hasit aia daok veik dalam rãnh) saong pambu pandiak 3 - 6 harei. Hadei di nan buh khak, hleik brah v.v... Ba aia meteh mbak meteh taba tame danao, tal tảo di ala mbat hu tamuh veik. Dalam tukvak xử lý, ikan bớp meda duak dalam lubang. Kayua yau nan ye, tuk buh khak njauk caik hatai sangka, plaih pataom rilo khak lam sil lubang ikan, ngak ka ikan metai. Srau khak haong aia tasik ba tame danao ye siam jang. Hadei di nan mbaok aia trun meng 2 tal 7 cm../

Kỹ thuật nuôi cá bớp trong ao

Cá bớp là một loài cá bống nước lợ. Ngoài tiêu thụ nội địa,  ở một số thị trường như Hồng Kông, Ðài Loan ...cá bớp rất được ưa chuộng nên nếu có sản lượng cao có khả năng xuất khẩu. TM NNCB tuần này, chúng ta cùng nghe giới thiệu quy trình kỹ thuật nuôi cá bớp trong ao:

Cá bớp  thường thấy trên các bãi bùn và cát thuộc vùng triều. Cá đào hang có hai lỗ hoặc hơn dùng làm nơi trú ẩn và đẻ trứng. Lúc triều xuống chúng rời hang và lướt trên bùn hoặc trên đá để kiếm ăn, chúng ăn tảo ở đáy, chủ yếu là tảo silic.

Trước đây sản lượng cá bớp có trên thị trường là từ khai thác trong tự nhiên. Do có giá bán cao mà sản lượng trong tự nhiên lại có hạn nên gần đây nhiều nơi đã  nuôi loài cá này thành công trong lồng bè.

1. Lấy cá giống:

Mùa sinh sản của cá bớp là từ tháng tư đến tháng chín. Phần lớn cá giống thu được trong tự nhiên là vào các tháng 7 đến tháng 8. Có thể bắt chúng trong các vũng nước trên bùn hoặc cát ở các bờ dọc cửa sông khi nước triều xuống. Chiều dài thân cá 1,5 - 3,0cm, chúng có nhiều ở vùng nước lợ. Người ta dùng vợt bắt chúng trong các vũng nước đem về nuôi.

2. Ao nuôi:

Ao nuôi cá bớp thường là nhỏ cỡ từ 0,1 - 1ha. Bờ ao phải có đăng chắn đề phòng cá thoát đi và các loài ăn hại xâm nhập. Ðể tiện việc tháo cạn nước ao và phơi ao, độ cao của đáy ao phải ở trên mực nước trung bình. Cần có rãnh ở giữa ao rộng 2m hướng về phía cửa cống, theo chiều dài ao để tiện việc tháo cạn nước và làm nơi trú ẩn cho cá vào những ngày nắng to. Ðáy ao là đất thịt để các loài tảo ở đáy phát triển tốt và hố do cá đào ở trên đáy ao đất thịt không bị san bằng đi như trên đất cát.

3. Xử lý ao trước khi thả cá:

Vì cá bớp ăn tảo ở đáy vì vậy cần làm cho tảo phát triển tốt trước khi thả cá. Ðể làm được việc đó cần phơi đáy ao và bón phân. Ðối với ao mới đào bón 600 kg phân chuồng mỗi ha, có thể cho thêm cám gạo, cho nước biển có độ mặn thấp, giữ độ sâu 15cm. Tảo silic và tảo lam sẽ phát triển ở đáy ao.

Ốc và ấu trùng giun  những loài ăn tảo ở đáy vì vậy phải trừ diệt bằng Bayluscide 0,3 ppm (phần triệu) và loài thứ hai bằng Abate 0,25 ppm, Sumithion 0,3 ppm hoặc Lebaycid 0,25 ppm.

4. Thả giống:

Mật độ thả cá giống là 30.000 con/ha, tối đa là 50.000, cá bớp khi đã thả xuống ao thì khó mà bắt lại được, việc phân biệt kích cỡ thả cũng không cần thiết. Cá bớp không bao giờ ăn thịt lẫn nhau.

5. Quản lý ao:

Nước ao cần được giữ sạch và nông để ánh nắng xuyên suốt tận đáy. Thời kỳ đầu nước ao giữ ở mức 15 cm (ở rãnh sâu 30cm). Sau 45 ngày khi cá đạt cỡ trên 5 cm, chúng đào những hố sâu hơn để trú ẩn và đáy nền của tảo bị hư hại. Lúc đó cần tháo cạn nước (trừ một ít nước lưu lại trong rãnh) và phơi nắng 3 - 6 ngày. Sau đó bón phân , cám gạo v.v... Cho nước lợ vào ao, lớp tảo đáy lại được hình thành.

Trong quá trình xử lý cá bớp sẽ ẩn náu trong hố của chúng. Vì vậy, khi bón phân phải cẩn thận, tránh dồn cả khối phân bón nhiều lấp  hố, làm cá chết. Pha trộn phân với nước biển đưa vào ao thì an toàn hơn . Sau đó mực nước lại giảm xuống 2 đến 7 cm../