Krem điền trúc lac janih krem brei rilo labung, daok lac phun pandar hu ka rilo bruk. Meyah pala angaok taneh “siam” saong buh khak njuak, labung điền trúc hu mong yau njam “hacih” kayua oh pandar jru khik caga phun pala. Labung biak mbuan mbang, bhian ba tame ngak dom pandap xào, ngak meng Yamen tal methram. Langiu di nan pala labung jeng daok mek hu phun, dhar, gha krem, ngak dom janih pandap pandar dalam sang...

  Siam lagaih di phun krem điền trúc nan lac mbuan pala, mbuan mong iek, tok pala sa mbang blaoh meng nan krem praong eng. Hadei di tuk pala jaik 3 thun  krem mek hu labung, tukvak mek labung meda dui atah meng 10 – 15 thun tui taneh saong tui bruk mong iek. Bilan labung bilan 5 tal bilan 9 yaok thun, tal puac bilan mek  labung njuak kuhri kuhria dom phun dalam yaok mbul krem bo caik veik labung ka nyu tamuh jeng phun. Taphia di nan, njuak takac klaak gha krem taha piah daong ngak ka taneh pachoh, ka labung tamuh meng phun gha karei nyu praong siam jang…

  Pala labung krem brei hu taneh karei piah oh ngak kandah hagait tal dom phun pala karei yau pacang halui, gha njuk mek dinh dưỡng. Taneh pala krem brei kapa labaih 50 cm, taneh pachoh, caga hu aia pruh, meda dauk ia 2-3  harei min taneh thu. Ngak tui dom panuac kakei dalam bruk kuhria caga taneh lac takac lubang, buh khak halok. Pala njuak ilamu piah ka phun tabiak gha dak samar dak siam.

Buh khak định kỳ dalam nan hu khak van ro saong khak “bao” njuak liều lượng saong patagok patrun khak tui sambo màu saong độ prong di hala. Pruh aia gam gam pambuak haong buh khak hữu cơ saong mùn ngak ka taneh pachoh. Cakak klak meneing ka nyu laghaih jeng yau caik veik 2 – 3 phun krem labung angaok sa mbul ngak phun amaik yaok thun. Raok klaak dom phun krem angaok 3 thun – oh daok brei labung hu. Cakak dhar, meda pambuak haong tapok bầu patagok pajaih daong ka mbu krem laneng lanoi saong glaong 2,5 m.

Mek labung njuak piah hu labung bingi, rilo saong oh ngak ka mbu krem njom ruak. Tabok gha, tuh kam bau nan lac bruk njuak ngak min biak caik hatai sangka piah plaih ka akaok labung meda nyu bruk kayua njaom mbak bimao saong “oh suaj java hu” ka yua metham biak sil. Tok njuak tuh taneh saong kam bau pachoh tapal meng 5 - 8 cm dahlau di tuk mbu krem tabiak labung samu guak abih piah ka labung hu sambo mbong, meda, jamen bingi jang. Hadei di tuk mek abih labung, takac taneh tabiak, ngak jeng rãnh buh khak piah dui labung nao trun daong patagok sản lượng saong chất lượng labung hadei di tuk mek labunh bloh./.

              Trồng tre lấy măng

Với nhiều ưu điểm như dễ trồng, dễ chăm sóc, phù hợp với đất đai, khí hậu tại nhiều địa phương…, nên vài năm trở lại đây, trồng tre lấy măng đã trở thành một trong những hướng phát triển kinh tế, giúp xóa đói, giảm nghèo ở Tây Ninh, Đồng Nai, BR-VT…TM NNCB tuần này, chúng ta cùng tìm hiểu kỹ thuật trồng tre điền trúc- một trong các giống tre lấy  măng phổ biến hiện nay:

Tre điền trúc là giống tre “siêu măng”, còn là cây đa dụng. Nếu trồng trên đất “an toàn” và bón phân đúng cách, măng điền trúc được coi là sản phẩm rau “sạch” vì không sử dụng thuốc trừ sâu. Măng rất dễ ăn, thường đưa vào các món xào, nấu từ ngọt đến chua. Ngoài ra trồng măng vẫn thu hoạch cây, cành, gốc tre, làm ra các sản phẩm gia dụng...

 Ưu điểm của cây tre điền trúc  là dễ trồng, dễ chăm sóc, chỉ cần trồng một lần rồi từ đó tre tự phát triển. Sau khi trồng khoảng 3 năm là tre đã cho thu hoạch măng, thời gian thu hoạch có thể kéo dài từ 10 – 15 năm tùy chất đất và kỹ thuật chăm sóc. Vụ măng sẽ bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 9 hằng năm, đến cuối vụ thu hoạch cần tính toán lượng cây trong từng bụi tre mà để lại măng phát triển thành cây. Đồng thời, phải đào bỏ gốc tre già nhằm giúp đất thông thoáng để măng mọc từ thân ngầm khác có điều kiện phát triển tốt hơn…

Trồng măng tre cần đất riêng để không ảnh hưởng cây trồng khác như che bóng, rễ hút dinh dưỡng. Đất trồng tre cần có độ dày canh tác trên 50 cm, đất tơi xốp, giàu mùn, chủ động nước tưới, có thể ngập 1 - 2 ngày nhưng đất lại ráo. Áp dụng các chỉ tiêu kỹ thuật khuyến cáo trong chuẩn bị đất gồm đào hố, bón lót. Trồng đúng kỹ thuật để cây bén rễ càng sớm càng tốt.

Bón phân định kỳ bao gồm phân chuồng và phân “bao” đúng liều lượng và tăng giảm phân theo màu và độ rộng của phiến lá. Tưới nước thường xuyên kết hợp với bón phân hữu cơ và mùn làm cho đất xốp. Đốn tỉa một cách hợp lý cũng như chừa lại 2 - 3 cây măng/bụi làm cây mẹ hàng năm. Bứng gốc các cây tre trên 3 tuổi - hết khả năng ra măng. Phát cành, có thể kết hợp bó bầu nhân giống giúp bụi tre thông thoáng trong tầm cao 2,5 m.

Thu hoạch măng đúng cách để có măng ngon, nhiều và không tạo cơ hội nhiễm bệnh cho bụi tre. Vun gốc,  tủ mùn là việc làm cần thiết nhưng hết sức thận trọng để tránh cho mụt măng nhỏ khỏi bị thối do nhiễm nấm và “ngạt” do bị tủ quá kín. Chỉ nên tủ đất và mùn tơi xốp dày từ 5 - 8 cm trước khi bụi tre đồng loạt ra măng để măng có màu trắng, non, ngọt hơn. Sau khi thu hoạch hết măng, cào đất ra, tạo rãnh bón phân để “kéo” măng đi xuống giúp tăng sản lượng và chất lượng măng kỳ thu hoạch sau./.