Pachreih tui danak dak kayua Mintri  ngak nong song patagok pala peih ngak patrun asar pajaih pala piah patak patom phun jien buh tabiak ngak song salih janih phun pala, pandar ilamu  kỹ thuật pala patak pataom ia  piah caga bruk pandiak bhang, kurang ia pala drak, hu bruk sangka di  Gah patagok  Hà Lan (SNV), Pasak pachreih  nông tỉnh Bình Thuận hu dong ka  HTX Đức Bình padang  mô hình “Ngak iek  4 mật độ tam drak  tui jalan patak pataom ia” (pasah thu pablak gauk) song  mô hình “Pala padai ia tui jalan SRI” dalam vụ đông xuân 2018 - 2019.

Tui  saai Nguyễn Thị Kim Dung – urang jakar  kỹ thuật tui iek  mô hình: Tuk vak tui iek song peih ngak iek, brei mboh mật độ tam drak oh pambak hagait rilo tal tuk vak tamuh praong di phun padai, min  nyu  ảnh hưởng tal bruk glaong tagok di phun padai. Mật độ tam drak  8 kg/sào song  10 kg/sào hu dom dhar siam di abih, drak 16 kg/sào hnyu tabiak dhar takik; mật độ drak 12 kg/sào mek hu năng suất glong di abih. Daok bruk parabha ia (hu caik ống nhựa tui iek tanut ia di ala ), ngak 4 mbang pasah tui chu kỳ song 4 mbang caik thu mbaok hamu . Bruk tathuak ia daong ka gha tamuh siam jang song phun khang kajap, takik ruak kik halak halin, abih di nyu nan lac rầy nâu palai kaik dut saong dom mblang hamu khik ia gam gam dahlau deih. 

  Tapa mô hình brei mboh, abih tih phun jien ka 1 ha padai dalam mô hình SRI labaih 27 triệu đồng, biar jang dut song mblang hamu langiu mô hình labaih  2 triệu đồng/ha. Ngak padai tui jalan drak lipih 12 kg/sào mek hu kein laba siam jang  dut song ngak tui meng kan (20 kg/sào). Tui nan, meyah drak lipih angaok mblang taneh prong 12 kg/sào, urang nong  HTX Đức Bình yaok thun patak patom hu  jaik 5 tấn tal jaik 10 tấn pajaih, samu 65 tal 130 triệu đồng (mblang taneh pala 40 ha, ngak 3 vụ yaok thun). Gam saong nan, meyah pruh ia patak pataom angaok mblang taneh prong  (8 mbang pruh/ vụ), urang nong HTX Đức Bình yaok thun meda patak pataom hu  515 m3 ia dut song pruh meng kan. Tapa peih ngak mô hình brei mboh dom boh sang ngak tui  mô hình SRI  trun hu pajaih drak meng  40 -60 kg/ha dut song mblang hamu karei. Năng suất padai di mô hình labaih 70 tạ/ha.

Tui ông Nguyễn Tám- Giám đốc Pasak pachreih nong tỉnh: Bruk ngak padai salih bahrau tui jalan SRI peih ngak dalam tuk vak tapa mboh hu lagaih song kein laba tui langik tasik di tỉnh Bình Thuận. Kayua yau nan ye, pasak hu panuac ieu Sở ngak nong song patagok palei pala  pasang iek, hu jalan pablak jalan ngak di SRI tame dom danak dak, dự án piah peih prong, pamong tal bruk ngak nong khang kajap . Gah SNV daok peih ngak dự án, piah ba bruk ngak padai salih bahrau tui jalan SRI tabiak ngak praong, paglaong kein laba ka urang nong ngak padai  ./.

Thâm canh lúa tiết kiệm nước

Kể từ thời vụ đông xuân 2016 - 2017 đến nay, mô hình “Khảo nghiệm mật độ gieo áp dụng phương pháp tưới tiết kiệm nước” và “Thâm canh lúa theo phương pháp SRI” liên tục được triển khai trên địa bàn các huyện Hàm Thuận Bắc, Tuy Phong, Tánh Linh… tỉnh Bình Thuận, mang lại hiệu quả khá cao…TM NNCB tuần này, chúng ta cùng nghe giới thiệu về mô hình Thâm canh lúa tiết kiệm nước.

Hưởng ứng chương trình do Bộ Nông nghiệp và PTNT phát động giảm lượng hạt giống gieo sạ để tiết kiệm chi phí sản xuất và chuyển đổi cơ cấu cây trồng; ứng dụng kỹ thuật canh tác tiết kiệm nước để ứng phó với tình trạng nắng hạn, thiếu nước sản xuất, được sự quan tâm của Tổ chức Tổ chức phát triển Hà Lan (SNV), Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bình Thuận đã hỗ trợ HTX Đức Bình xây dựng mô hình “Thử nghiệm 4 mật độ gieo áp dụng phương pháp tiết kiệm nước” (ướt khô xen kẽ) và mô hình “Thâm canh lúa nước theo phương pháp SRI” trong vụ đông xuân 2018 - 2019.

Theo chị Nguyễn Thị Kim Dung - cán bộ kỹ thuật theo dõi mô hình: Quá trình theo dõi và thực hiện thí nghiệm, cho thấy mật độ gieo sạ không ảnh hưởng đáng kể đến thời gian sinh trưởng của cây lúa, nhưng có ảnh hưởng đến chiều cao cây lúa. Mật độ gieo sạ 8 kg/sào và 10 kg/sào có số nhánh hữu hiệu cao nhất, gieo sạ 16 kg/sào khả năng đẻ nhánh kém; mật độ gieo sạ 12 kg/sào đạt năng suất cao nhất. Đối với điều tiết nước (có đặt ống nhựa theo dõi mực nước âm), thực hiện 4 lần ướt theo chu kỳ và 4 lần để khô mặt ruộng. Việc rút nước giúp rễ phát triển tốt hơn và cây cứng chắc, hạn chế sâu bệnh, nhất là rầy nâu xuất hiện và gây hại so với các ruộng giữ nước liên tục trước đây.

Qua mô hình cho thấy, tổng chi phí cho 1 ha lúa trong mô hình SRI khoảng 27,350 triệu đồng, thấp hơn so với ruộng ngoài mô hình khoảng 2 triệu đồng/ha. Sản xuất lúa theo phương pháp gieo thưa 12 kg/sào đạt hiệu quả tốt hơn so sản xuất truyền thống (20 kg/sào). Theo đó, ước tính nếu áp dụng phương pháp gieo thưa trên diện rộng với 12 kg/sào, nông dân HTX Đức Bình mỗi năm có thể tiết kiệm được 4,8 đến 9,6 tấn giống, tương đương 64,8 đến 129,6 triệu đồng (diện tích canh tác 40 ha, sản xuất 3 vụ mỗi năm). Đồng thời, nếu áp dụng phương pháp tưới tiết kiệm nước trên diện rộng (8 lần tưới/ vụ), nông dân HTX Đức Bình mỗi năm có thể tiết kiệm được 514,320 m3 nước so với tưới truyền thống. Kết quả thực hiện mô hình cho thấy các hộ mô hình SRI đều giảm được lượng giống gieo sạ từ 40 -60 kg/ha so ruộng bình thường. Năng suất lúa thực tế của mô hình khoảng 70 tạ/ha.

Theo ông Nguyễn Tám- Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh: Giải pháp thâm canh lúa cải tiến SRI thực hiện trong thời gia qua đã chứng minh sự phù hợp và hiệu quả với điều kiện tự nhiên của tỉnh Bình Thuận. Do đó, trung tâm đề nghị Sở Nông nghiệp và PTNT xem xét, có kế hoạch lồng ghép giải pháp SRI vào các chương trình, dự án để mở rộng quy mô, hướng đến sản xuất nông nghiệp bền vững. Về phía tổ chức SNV tiếp tục thực hiện dự án, nhằm đưa phương pháp thâm canh lúa cải tiến SRI ra diện rộng, nâng cao hiệu quả cho nông dân trồng lúa./.