Labik raong pabe mek ia tasau Măng Đen lac labik pabe mek ia tasau praong abih dalam negar 

Labik raong pabe mek ia tasau Măng Đen di Công ty Cổ phần jru tavao saong pandap mbang Măng Đen di huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum urak ni hu 8.000 drei pabe raong mek ia tasau. Ini lac labik pabe mek ia tasau praong abih dalam negar ngan haong pabe pajaih hu blei tapak meng Úc saong Prang meng thun 2015. Bahrau ni, doanh nghiệp ni hu pandap ngak meng ia tasau pablei tabiak darak pasa saong hu manuac sia takre blei. Tiến sỹ dinh dưỡng anek athur Nguyễn Thị Mùi, urang hu buh prein biak praong dalam bruk ba dom drei pabe pajaih akaok meti meng negar langiu mai Kon Tum brei thau, urak ni labik raong pabe mek ia tasau Măng Đen daok hu dom pajaih pabe mek ia tasau siam abih di dunya. Bruk pabam pajaih piah peih praong saong pabak pabe pajaih ka bhap bini dalam tỉnh daok hu ngak:  “Khol dalak blei 3 mbang. Mbang camriep 700 drei. Mbang ka dua 1.800 drei saong mbang ka klau lac 2.000 drei. Di labik ni hu taong abih dom pajaih pabe quý daok brei ia tasau. Hu dom pajaih hu 6 - 7 drei khok dalak blei mai piah pabam pajaih. Hu dom pajaih khol dalak mek ia tasau chip yau ye Saanen, Alpine . Tal tukvak ini mboh lac dom drei pabe ini nyu lagaih haong langik tasik, lagaih haong bruk raong glang”. 

Tui Phó Giáo sư- Tiến sỹ Đinh Văn Bình, urang roh duah pakat glaong ka bruk raong pabe, dahlau daih ngak Giám đốc pasak roh duah pabe saong tapai, di Mintri ngak nong saong patagok palei pala, urang hu jaik 30 thun roh duah dom janih raong ni brei thau, dut saong dom janih raong karei, raong pabe hu rilo siam lagaih. Bruk tỉnh Kon Tum saong doanh nghiệp di tỉnh ini cak rok patagok tapon pabe ia tasau lac sa jalan nao bahrau meda ba mai kein laba saong salih bahrau ka gah raong glang: “Pabe nyu karei jang dom athur karei lac nyu mbang phun, hala, hariek, njam patam jeng hu saong pabe mbang hacih. Dom hagaih laik trun nyu oh mbang viek bo nyu daok, nyu mbang di mangaok sàn. Pabe nyu daok haci hacih yau nan ye ia tasau jeng lac pandap siam ka anek menuac. Ia tasau pabe nyu siam jang ia tasau limo saong dreih yau ia tasau manuac. Urak ni ia tasau pabe di Việt Nam drei hu rilo labik pablei lac ia tasau pabe min biak di nyu ia tasau tamo 100% ye biak takik”.

Bruk raong pabe mek ia tasau di Kon Tum brei mboh lac, yaok harei sa drei pabe brei ia tasau meng 3 tal 3 lít meteh. Hu drei brei tal 6 lít. Tui yaom pablei di darak pasa meng 70 tal 100.000 đồng sa lít ia tasau pabe yau urak ni kein laba di urang raong lac biak cambaih labaih.

Anak mata Công ty Cổ phần jru tavao saong pandap mbang Măng Đen hu pambuak bruk haong urang nong di dua huyện Kon Plông, Kon Rẫy pala labaih 100ha hariek saong tangei mek phun. Doanh nghiệp blei pandap mbang ka pabe saong daok ba brei pabe pajiah, ilamu raong ka urang nong piah peih praong bruk raong pabe tasau langiu doanh nghiệp. Thạc sỹ thú y Hoàng Như Thành, urang khik ramik labik raong pabe ia tasau Măng Đen, Công ty Cổ phần jru tavao saong pandap mbang Măng Đen, brei thau: “Khol dalak meda ngak tabiak tapon pabe siam saong cak rok patagok, pambuak bruk haong mikva urang nong peih praong dom labik raong glang. Pambuak gauk piah pabak anek pajaih, pabak ilamu, blei veik abih ia tasau. Jalan ngak lac piah hu ia tasau siam ka urang blei menyum”.

Dalam dom thun anak tal tỉnh Kon Tum ba tabiak jalan ngak lac cak rok tapon anek pabe ia tasau tagok labaih 100.000 drei. Meng dom kien laba hu mboh blaoh, bruk raong pabe mek ia tasau lac jalan nao bahrau di tỉnh ni saong daok hu rilo doanh nghiệp jang yau urang nong sangka buh jien tame piah raong./.

(Urang lang: Thu Thảo – 20/5)