Chr’hoong da ding k’coong Nam Đông năc vel đong tr’nơớp âng tỉnh Thừa Thiên Huế bhrợ Trại bhrợ têng ooy c’coóch b’boọc âng đhanuôr acoon coh. Pazêng tác phẩm c’coóch b’boọc âng đhanuôr Cơ Tu vêy ta bhrợ têng năc zêng tr’ngâl n’loong la liêm, xay truih ooy pr’ắt tr’mông, j’niêng cr’bưn âng đhanuôr Cơ Tu.

Ting pâh Trại bhrợ têng nghệ thuật c’coóch b’boọc âng đhanuôr Cơ Tu chr’hoong Nam Đông g’luh tr’nơớp c’moo 2023 vêy 36 apêê g’lăng z’hai ooy bh’rợ coóch boọc đhanuôr Cơ Tu blo tơợ chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam; chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng; apêê g’lăng z’hai coh chr’hoong Nam Đông lâng Khoa Điêu khắc, Trường Đại học Nghệ thuật Huế.

Manuyh Cơ Tu coh chr’hoong Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế xoọc vêy lâh 12 r’bhâu cha năc, ắt mamông coh 6 chr’val: Thượng Lộ, Thượng Long, Hương Sơn, Hương Hữu, Thượng Nhật lâng Thượng Quảng.

Manuyh Cơ Tu chr’hoong Nam Đông ta béch g’lăng, zư lêy lâng pa dưr pazêng râu văn hoá chr’năp pr’hay coh pr’ắt tr’mông âng acoon coh đay. Hân đhơ cơnh đêêc, tu râu dưr vaih đơơh bhlâng âng kinh tế, râu tr’xăl ooy pr’ắt bh’rợ, bh’rợ tr’nêng, đh’rưah lâng bh’rợ tr’lum dưr vaih k’rơ pa bhlâng năc ơy bhrợ râu căh liêm choom, bhrợ râu chr’năp pr’hay âng văn hoá đhanuôr Cơ Tu ting t’ngay bil bal.

Đhị bêl ting pâh c’coóch b’boọc, apêê g’lăng z’hai Cơ Tu ơy p’căh đoọng ha manuyh lêy k’dâng tơợ 140 tước 150 bêệt cr’nooch liêm chr’năp. Zập bệê cr’nooch nâu zêng ta bhrợ tơợ n’loong mâng mặ zâng lâng boo p’răng cơnh crệê, g’ghiêr, pa pot, xr’lu bhrôông… đhơ pa đhăn coh boo, p’răng cung mâng tước k’ha riêng c’moo.

Pazêng cr’nooch bơơn pa căh đăh văn hóa, pr’ặt tr’mông, abhô dang cơnh: cr’nooch ma nuyh t’cooh, pân đil bhặ ca coon, pân đil guy zong lướt bhrợ ha rêê, ma nuyh cha ơh tr’cọo x’nưl, pr’đươi coh đong…

Manuyh g’lăng z’hai Arất Nhức, tước tợợ chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam đoọng năl, ađay năc t’bhlâng pa căh râu chr’năp pr’hay âng bh’rợ coóch boọc âng manuyh Cơ Tu Tây Giang bêl ting pâh c’cooch b’boọc g’luh nâu.

Ting pâh c’cooch, k’bhuh g’lăng z’hai Cơ Tu chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng năc đơơng cr’nọo pr’đhang âng zớ lâng boọc chữ “Rượu cần Phú Túc” âng ma nuyh Cơ Tu Đà Nẵng.

Ma nuyh g’lăng z’hai Trần Văn Bảy blo tơợ vel Phú Túc, chr’val Hòa Phú, chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng xay moon cr’nooch âng đay.

Ma nuyh g’lăng z’hai Trần Văn Hinh vel 8 chr’val Thượng Long, chr’hoong Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế xoọc pa xang cr’nooch Achịm Triing. Cr’nooch bơơn ta cooch booc tơợ n’loong Papót.

Pơ căn Nguyễn Thị Ái Vân, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế moon ghit: “Trại bhrợ têng g’luh n’nâu năc muy râu chr’năp ting xay bhrợ crêê cơnh cr’noọ pr’ắt tr’mông tinh thần âng đhanuôr, bhrợ t’vaih râu t’mêê coh pr’ắt tr’mông văn hoá âng chr’hoong, t’bhlâng pa dưr du lịch coh chr’hoong đươi tơợ bh’rợ đươi dua liêm choom pazêng râu la lay ooy văn hoá, pa dưr râu liêm choom ooy cruung đác, k’đơơng t’pâh ta mooi, t’hước pa dưr Nam Đông dưr vaih đhị zr’lụ tước la lêy liêm pr’hay âng tỉnh.”./.

Trại sáng tác điêu khắc truyền thống dân tộc Cơ Tu huyện Nam Đông - Ngày hội quy tụ các nghệ nhân

Trại sáng tác nghệ thuật điêu khắc truyền thống dân tộc Cơ Tu huyện Nam Đông lần thứ I năm 2023 nhằm làm sống lại loại hình nghệ thuật truyền thống độc đáo của người Cơ Tu. Thông qua trại sáng tác, huyện Nam Đông hình thành khu công viên vườn tượng nhằm nâng cao hiệu quả quảng bá đến công chúng trong nước và quốc tế về văn hoá của đồng bào Cơ Tu.

Huyện miền núi Nam Đông là địa phương đầu tiên của tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Trại sáng tác về điêu khắc gỗ của dân tộc thiểu số. Những tác phẩm điêu khắc của đồng bào Cơ Tu phác thảo và chế tác đều là những bức tượng gỗ độc đáo, sống động phản ánh hơi thở cuộc sống, tín ngưỡng của cộng đồng người Cơ Tu. 

Tham gia Trại sáng tác nghệ thuật điêu khắc truyền thống Cơ Tu lần thứ I này có 36 nghệ nhân Cơ Tu ở các huyện Tây Giang tỉnh Quảng Nam; huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng; huyện Nam Đông và Khoa Điêu khắc Trường Đại học Nghệ thuật Huế. 

Cộng đồng người Cơ Tu ở huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế hiện có hơn 12 nghìn người, sống phân bổ chủ yếu ở 6 xã: Thượng Lộ, Thượng Long, Hương Sơn, Hương Hữu, Thượng Nhật và Thượng Quảng. 

Người Cơ Tu ở huyện Nam Đông không ngừng sáng tạo, bảo tồn và phát triển những nét văn hóa độc đáo, đặc sắc trong đời sống sinh hoạt của dân tộc mình. Tuy nhiên, do tốc độ phát triển kinh tế nhanh, sự chuyển đổi cơ cấu lao động, ngành nghề, cộng với sự phát triển của truyền thông đại chúng đã tác động, tạo ra những đứt gãy và biến đổi sâu sắc về diện mạo, bản sắc của cộng đồng người Cơ Tu.

Tại hội trại, các nghệ nhân Cơ Tu thể hiện tình yêu, sức sáng tạo trên từng thớ gỗ, hứa hẹn sẽ mang đến công chúng chiêm ngưỡng khoảng 140 đến 150 tác phẩm. Tất cả tác phẩm được chế tác từ các loại gỗ có thể chịu đựng thời tiết khắc nghiệt như: gỗ Lim, Kiền Kiền, Dổi nghệ, Sơn huyết… có tuổi thọ tới hàng trăm năm.

Những tác phẩm được thể hiện trong các lĩnh vực văn hóa, đời sống, tín ngưỡng như: tượng già làng, tượng người phụ nữ cõng gùi lên rẫy, người chơi nhạc cụ, vật dụng trong gia đình…

Nghệ nhân Arất Nhức, ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết: Sẽ cố gắng thể hiện bản sắc độc đáo nghệ thuật điêu khắc của người Cơ Tu Tây Giang tại trại sáng tác này.

Tham gia Trại sáng tác, đoàn nghệ nhân Cơ Tu huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng đem ý tưởng tạo hình cái ché và khắc chữ “Rượu cần Phú Túc” của người Cơ Tu Đà Nẵng.

Nghệ nhân Trần Văn Bảy thôn Phú Túc, xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng giới thiệu về tác phẩm của mình.

Nghệ nhân Trần Văn Hinh thôn 8 xã Thượng Long, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế đang hoàn thiện tác phẩm Achim Triing. Tác phâm được khắc từ gỗ Dỗi nghệ.

Bà Nguyễn Thị Ái Vân, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế khẳng định: “Trại sáng tác sẽ là điểm nhấn quan trọng góp phần đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của nhân dân, làm nên diện mạo mới trong đời sống văn hóa huyện nhà, thúc đẩy phát triển du lịch của huyện trên cơ sở khai thác tốt các nét đặc trưng về văn hóa, phát huy các tiềm năng, lợi thế về sinh thái, cảnh quan, thu hút du khách, hướng đến đưa Nam Đông trở thành điểm đến hấp dẫn của tỉnh."./.