Tơợp lướt tơợ ch’nang bhuông Hoàng Long, cr’chăl đhị poong Hàm Rồng 200 mét chô ooy piíc, ta mooi nắc lêy tơợp lướt rạch chô truíh k’ruung Mã. Tước lâng tour du lịch nâu, ta mooi cắh mưy bơơn lêy râu liêm pr’hay truíh bơr đắh toor k’ruung Mã, râu t’viêng liêm âng ruộng ha roo, a’bhoo, nắc dzợ bơơn xay moon p’cắh đợ đhị k’cir lịch sử đh’rứah lâng đợ xa nay t’ruíh p’têết pazưm lâng đợ râu tr’xăl âng zr’lụ k’tiếc Thanh ooy truíh c’lâng lịch sử acoon cóh đenh đươnh. Anoo Trần Thượng, mưy ta mooi cóh thành phố Hà Nội moon:“Đắh râu cruung k’tiếc liêm pr’hay lâng t’viêng cha ngaách bhlâng, choom moon Thanh Hoá zư lêy liêm choom cruung k’tiếc, da ding k’coong, bhươn chr’nóh. Zâp đhị k’cir lêy chô ooy tour du lịch truíh k’ruung Mã chr’nắp pr’hay cơnh chô lưm lêy Đền Cô Bơ, Thiền Viện Trúc Lâm Y Tử, chô lưm lêy vel gốm... đơơng chô ha ta mooi năl liêm ghít lấh mơ đắh chr’nắp văn hoá lịch sử âng vel đông.”

Lêy chô truíh k’ruung Mã, ta mooi dzợ bơơn xơợng đợ pr’hát k’tiếc Thanh cơnh hò k’ruung Mã, chèo văn, chèo cải, ca công... Lấh mơ, râu bhrợ ta mooi hơnh déh, yêm loom lấh mơ nắc bơơn ôộm cha đợ chr’na pr’ôộm chr’nắp a’yêm âng zr’lụ k’ruung nâu, lâng vêy đợ lêy chô chi ớh pr’hay zâp đhị chợ vel cóh toor k’ruung. Amoó Hoàng Lan Anh, ta mooi cóh tỉnh Hưng Yên pa bhlâng kiêng đợ râu ch’na đh’nắh a’yêm zr’lụ k’ruung nâu:“Acu pa bhlâng kiêng cha đợ ch’na đh’nắh, tơợ râu đha hưm yêm tước bấc cơnh. Acu lướt bấc ooy ha dợ cắh vêy đhị bơơn cha bhơi má puôl lâng a’chông bóh, tụ lâng mù tạt. Xroọng a’xiu zêệ cr’dzụa cung yêm, a’tứch ta úh cung yêm. Cha đắh đhị đâu acu ting xơợng pr’ắt tr’mung đhanuôr cóh đâu têêm ngăn bhlâng.”

Tơợ c’moo 2015, Trung tâm pa dưr pa xớc du lịch k’ruung Mã nắc đơn vị lêy bhrợ tour lướt bhuông lêy chô truíh k’ruung Mã. XoỌc đâu, công ty xoọc t’moót lêy đươi bhrợ 3 bhuông lâng đhr’năng lêy bhrợ đoọng ha lấh 250 ta mooi. Zên tour lướt chi ớh nâu lâng zâp ta mooi mơ 350.000 tước 500.000 đồng. T’coóh Hoàng Văn Huy, Chủ tịch HĐQT công ty c’lâng đác cóh vel đông lâng c’lâng c’tốch tỉnh Thanh Hoá đoọng năl, đoọng ting bhr’dzang pa dưr dal pr’đươi pr’dua, âng đơơng bấc râu đợ lêy chi ớh pr’hay chr’nắp ha ta mooi, đơn vị t’bhlâng pa dưr dal chất lượng pr’đươi bh’rợ lâng lêy cha mêết pr’đươi pr’dua du lịch t’mêê:“Tour du lịch hi dưm nắc mưy xa nay bh’rợ k’noọ tước đâu azi lêy bhrợ k’rong. Tu nâu đoo nắc mưy cr’noọ bh’rợ lêy bhrợ pr’hay chr’nắp lấh mơ nắc pr’hát hò k’ruung Mã – pr’hoọm chr’nắp liêm k’tiếc Thanh zi. Pr’hát hò k’ruung Mã nắc k’cir phi vật thể ta hơnh déh. Đhanuôr Thanh Hoá zêng rơơm bhiệc nâu. Lâng kiêng choom bơơn nắc lêy vêy k’rong bhrợ, xăl t’mêê đắh chất lượng lướt bhuông liêm glặp, lêy vêy kinh tế bêl hi dưm. Lướt chi ớh truíh k’ruung Mã bêl hi dưm nắc mưy pr’đươi du lịch t’mêê pr’hay âng zi xoọc lêy cha mêết bhrợ.”

Xang 4 giờ lướt lêy chi ớh truíh k’ruung Mã, lâng đợ râu lêy cha mêết, chi ớh nắc ta mooi zêng vêy năl râu t’mêê liêm ooy k’ruung chr’nắp ma bhưy nâu. Lướt zi lấh kr’bhâu c’moo, k’ruung Ma dzợ zư đợc mưy râu chr’nắp liêm lalay, n’jứah ga hô ga hăm, n’jứah tr’xin j’ooi, t’ngay hi dưm ting âng đơơng đoọng ha zr’lụ đâu k’ruung đác đha hư cha ngaách, bhrợ pa dưr vel bhươl ting têêm ngăn, k’bhộ k’van./.

Mới lạ và hấp dẫn trải nghiệm tour du lịch “Ngược xuôi sông Mã”

Có những lợi thế về từ cảnh quan thiên nhiên, bản sắc văn hóa lịch sử đến ẩm thực phong phú và đặc sắc… tỉnh Thanh Hóa hội tụ đầy đủ tiềm năng để trở thành khu vực du lịch trọng điểm của quốc gia. Nhiều sản phẩm du lịch chất lượng, độc đáo và hấp dẫn đang góp phần quảng bá nét đặc trưng cho vùng đất địa linh nhân kiệt này. Một trong những sản phẩm mới được du khách khá yêu thích hiện nay là tour du thuyền “Ngược xuôi trên dòng sông Mã”.

Xuất phát từ bến tàu Hoàng Long, cách cầu Hàm Rồng 200 mét về phía hạ lưu, du khách bắt đầu hành trình ngược xuôi sông Mã. Đến với tour du lịch này, du khách không chỉ được thỏa sức ngắm cảnh đôi bờ sông Mã, xanh ngút ngàn ruộng lúa, nương ngô, mà còn được giới thiệu những địa danh lịch sử cùng với câu chuyện gắn liền với những đổi thay, vận mệnh của vùng đất quê Thanh trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc. Anh Trần Thượng, một du khách ở  thành phố Hà Nội chia sẻ:“Về cảnh quan tự nhiên rất đẹp và xanh mát, phải nói Thanh Hóa bảo tồn rất tốt cảnh quan thiên nhiên núi non, vườn cây. Về các điểm di tích được lựa chọn trong tour du thuyền trên dòng sông Mã rất nổi bật như thăm Đền Cô Bơ, Thiền Viện Trúc Lâm Y Tử, ghé thăm làng gốm.... đem lại du khách nhiểu hiểu biết về giá trị văn hóa lịch sử của địa phương."

Lênh đênh sông Mã, du khách còn được nghe làn điệu dân ca xứ Thanh như hò sông Mã, chèo văn, chèo cải, ca công… Đặc biệt, điều khiến du khách hài lòng hơn nữa là được thưởng thức những món ăn đặc sản của vùng sông nước, và có những trải nghiệm thú vị tại các khu chợ làng ở ven sông. Chị Hoàng Lan Anh, du khách ở tỉnh Hưng Yên rất ấn tượng về những món ngon, đặc sản vùng sông nước nơi đây:“Em thích nhất là về món ăn, ấn tượng từ hương vị đến chất lượng. Thật thú vị, mìnhđi nhiều nơi nhưng chưa bao giờ được ăn món rau má cuộn với tôm sông nướng, chấm với mù tạt. Món canh cá nấu chua cũng tuyệt ngon, rồi món gà ri nữa. Qua thưởng thức ẩm thực, em cảm nhận cuộc sống hiền hòa của người dân nơi đây”.

Từ năm 2015, Trung tâm Phát triển du lịch sông Mã là đơn vị khai thác tour du thuyền Ngược xuôi sông Mã. Hiện nay, công ty đang đưa vào vận hành 3 tàu với khả năng phục vụ hơn 250 khách. Giá tour trọn gói cho mỗi khách vào khoảng 350.000 đến 500.000 đồng. Ông Hoàng Văn Huy, Chủ tịch HĐQT công ty đường thủy nội địa và giao thông tỉnh Thanh Hóa cho biết, để từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm, đem đến nhiều hơn những trải nghiệm bổ ích cho du khách, đơn vị tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ và nghiên cứu sản phẩm du lịch mới:"Tour du lịch đêm là một chương trình sắp tới chúng tôi sẽ khai thác và đầu tư. Bởi vì đây là một ý tưởng sẽ làm nổi bật hơn nữa điệu hò sông Mã - bản sắc quê Thanh chúng tôi. Điệu Hò sông Mã chính là di sản phi vật thể được công nhận. Người dân Thanh Hóa đều rất mong muốn điều đó. Và, muốn làm được phải có sự đầu tư, đổi mới về chất lượng du thuyền phù hợp, phải có kinh tế ban đêm. Du ngoạn sông Mã về đêm sẽ là một phẩm mới thú vị mà chúng tôi đang nghiên cứu thực hiện”. 

Sau 4 giờ du ngoạn trên sông Mã, với những trải nghiệm thú vị, chắc rằng du khách ai cũng đều có một cảm nhận mới lạ về con sông huyền thoại này. Trải qua hàng nghìn năm, sông Mã vẫn giữ được cho mình một nét đẹp rất riêng, vừa mạnh mẽ vừa sâu lắng, ngày đêm miệt mài đem đến cho vùng đất nơi đây dòng nước mát lành, chở nặng phù sa, bồi tụ nên xóm làng ấm no, trù phú./.