Tơợ đanh, đhoop năc pr’dzăm a yêm, bổ dưỡng cơnh lâng đhanuôr Cơ Tu đhị tỉnh Quảng Nam.

Uh zêệ đh’năh nâu buôn bhlầng. Bơơn bha ruy chô, đơc mơ m’pâng t’ngay đoọng đoo êệ lưch ch’na tơợ luônh xang năc đơơng rao pa sạch, pay xào căh cợ pa điing. Luuc m’bứi mì chính, bhooh, prớ. Bha ruy bêl ơy chêện cha u nhuum, n’xiêng. Ngai tơợp đăh năc lêy k’pân, ơy choom đăh năc kiêng đăh cớ.

Lâh mơ bha ruy năc dzợ vêy đhoọp. Đhọop nâu năc xăl tơợ bha ruy boọ coh a xậ.

Đhoop nâu pa điing chêện tước bêl pr’họom rơơc, xơợng đha huum đui cơnh ahêê pa điing a jọt, a mịt, đăh n’xiêng. Đhanuôr Cơ Tu buôn moon năc “achông pa điing”.

Moọt hân noo đhọop, đhanuôr Cơ Tu buôn lướt bơơn lâng pa câl lâng chr’năp 200 r’bhầu đồng/kg.

Chô đăh học, p’niên Cơ Tu cung ting ca căn lướt bơơn đhọop

Tước hân noo đhọop, lướt đhiêr muy xứi đhị vêy tơơm cha bhăn năc bơơn ta ký đhọop.

Bha ruy cha a xậ cha bhăn zập đoo p’nong la mặ lơ mơr.

Tơơm cha bhăn lưch bha ruy cha a xậ

Xọoc tơợp bha ruy nhuum vêy pr’họom t’viêng cơnh a xậ, t’tun năc vaih mị đăh n’juông tăm, xang đêêc đoo ta crêê a chắc, dâng muy ha dưm năc vaih đhọop lâng r’dợ vaih vac vac n’rơơc.

Vac vac bọo bấc ơl coh toor k’ruung đác, căh cợ đhị bhươn đong vêy tơơm cha bhăn chắt./.

Sâu muồng món ăn dân dã nơi miền sơn cước

Khoảng tháng 3 tháng 4, dọc bờ suối vào buổi sáng, chúng ta dễ bắt gặp từng đàn bướm vàng đậu cả vạt trên cát. Xế chiều, chúng lại bay về, đậu rợp trên những cây muồng um tùm. Chúng đẻ trứng ở đó, ít ngày sau, trứng nở thành những con sâu bám đầy trên những cành muồng tươi tốt. Đây là lúc bà con Cơ Tu đến bắt những con sâu muồng, con nhộng muồng về chế biến món ngon, cải thiện bữa ăn.

Từ lâu sâu muồng là một món ăn vừa ngon lại bổ dưỡng đối với bà con Cơ Tu ở tỉnh Quảng Nam

Chế biến món sâu muồng rất đơn giản. Sâu bắt về, để chừng nửa buổi cho sâu tiêu hết phân trong ruột rồi rửa sạch đem xào hoặc chiên giòn. Nêm một chút gia vị cho vừa ăn. Sâu muồng khi xào chín, ăn mềm và hơi dai, có vị bùi và ngọt rất đặc trưng. Ai mới đầu thấy sâu muồng thì e dè, nhưng một lát sau không cưỡng lại được vị ngon béo của món ăn này.

Ngoài món sâu muồng còn có món nhộng sâu muồng. Nhộng sâu muồng là do những con sâu già lột xác hóa thành, nằm trong tán lá xanh.

Nhộng sâu muồng rang chín có màu vàng ươm, thơm như châu chấu rang, béo và bùi. Bà con Cơ Tu hay nói đó là món “tôm đất rang”.

Vào mùa sâu muồng, bà con Cơ Tu hay đi bắt và bán với giá 200 nghìn đồng/kg.

Đi học về, trẻ em Cơ Tu hay theo mẹ đi bắt sâu muồng góp phần cải thiện bữa ăn gia đình.

Vào mùa, chỉ cần dạo một lát qua những gốc muồng là có cả ký sâu.

Sâu ăn lá muồng nên con nào con nấy mập căng.

Lá cây muồng là nguồn thức ăn cho sâu

Ban đầu sâu non màu xanh lá cây về sau vẫn màu xanh nhưng có sọc đen 2 bên, sau đó nó co lại và cứng đi trong khỏang một đêm chuyển thành nhộng và dần dần chuyển sang thành bướm màu vàng.

Đàn bướm vàng đậu rợp bờ suối, hay ở quanh vườn có cây muồng mọc./.