Mùa vàng biên giới

Từ Trung tâm hành chính huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam theo trục Quốc lộ 14D đến cửa khẩu Quốc tế Nam Giang giữa màu xanh trùng điệp của cây rừng là sắc vàng óng ả của những rẫy lúa đang chín rộ.

Mọot c'xêê 10 âm lịch zập c'moo, bêl pô atâng, alaanh chơh bhooc zập prang da ding ca coong cung năc bêl đhanuôr zâp acoon coh Cơ Tu, Giẻ Triêng đhị ca noong k'tiếc Nam Giang tơợp xoot pay ha roo.

Vào tháng 10 âm lịch hàng năm, khi hoa lau nở trắng khắp núi rừng cũng là lúc đồng bào các dân tộc Cơ Tu, Giẻ Triêng ở biên giới Nam Giang bắt đầu vào vụ thu hoạch lúa rẫy.

Đâh ra diu, đhanuôr apêê vel bhươl ơy ta pr'zươc guy n'đoọl lướt xoot ha roo.

Sáng sớm, bà con ở các làng đã í ới gọi nhau, mang gùi lên nương rẫy để thu hoạch lúa.

Tơợp moọt hân noo xoot pay ha roo tơợ ha rêê, đhanuôr buôn xoót ra ving đoọng g'đech đhr'năng ha roo răng coh harêê.

Bước vào mùa thu hoạch lúa rẫy, bà con đổi công để giúp nhau thu hoạch tránh để lúa chín rụng trên rẫy.

Zập bôl da ding, ting c'lâng lướt tước apêê chr'val TaBhing, TaPơơ, ChàVàl, LaDê, LaÊê... choh đh'rưah lâng nang keo, nang a tuông, prí năc pazêng đhăm ha rêê choh ha roo ơy đoọm rơơc, bhưưng ang prang zập ooy.

Trên các triền đồi, núi dọc theo tuyến đường đi các xã TaBhing, TaPơơ, ChàVàl, LaDê, LaÊê... nằm xen lẫn với những rẫy keo, rẫy trồng hoa màu là những đám lúa rẫy lúa trĩu hạt vàng óng.

Muy đhăm harêê choh ha roo âng đhanuôr Cơ Tu coh ca noong k'tiếc Nam Giang.

Một nương lúa rẫy của đồng bào Cơ Tu ở biên giới Nam Giang.

Tu haroo choh coh bôl da ding, đhr'đấc đhr'luônh, đhêl chăng, k'đhap zr'năh;

Do nơi trồng là ven sườn núi, đồi nên bề mặt nhấp nhô và có nhiều đá, sỏi;

...đhăm harêê âng đhanuôr bhưah mơ bơr pêê zệt mét vuông, tu cơnh đêêc năc đhanuôr buôn pay têy xoot ha roo, căh cợ gặt k'rong muy đhị đoọng m'bhị đặ lâng dzung pay cr'liêng ha roo

…phần lớn các nương lúa rẫy có diện tích chỉ vài chục mét vuông, nên cách thu hoạch của bà con chủ yếu là dùng tay tuốt hạt, hoặc cắt lấy bông rồi mang về nhà tuốt lúa sau.

Ha roo coh ha rêê đhanuôr năc zêng xoot pay lâng têy.

Cách thu hoạch lúa rẫy chủ yếu là dùng tay để tuốt.

Haroo choh coh ha rêê năc choh đơc cơnh đêêc, doó chêêc vước phân, phun za nươu ốt.

Lúa nương trồng ở trên núi cao mọc tự nhiên, không phân bón, thuốc trừ sâu

C'moo đâu, pleng k'tiếc liêm, cr'liêng haroo vil ga măc, đhanuôr yêm loom.

Năm nay, mưa thuận gió hòa, cây lúa rẫy được mùa, hạt to, chắc mẩy bà con ai cũng ưng cái bụng./.