Đong pa căh chuyên đề văn hóa ma nưih Khmer tỉnh Sóc Trăng l’lăm a hay năc đoo Phòng Pa căh Văn hóa Khmer Sóc Trăng. Bhưah lâh 2.300 m2, Đong pa căh pa zêng zr’lụ pa căh pr’đươi c’kir lâng zr’lụ nang chr’noh, văn phòng. Amoó Thạch Thị Loan, ma nưih xay truih xa nay ha t’mooi âng Đong pa căh chuyên đề văn hóa ma nưih Khmer tỉnh Sóc Trăng đọong năl: “Đhr’nong đong bhrợ pa dưr c’moo 1936, pa lưih c’moo 1941. L’lăm a hay moon năc Hội Samacum, năc đhị k’rong ăt âng sư sãi clung k’ruung Cửu Long. C’moo 2002, đhị đâu pa zum lâng Bảo tàng tỉnh, pay đh’nơc năc Đong pa căh chuyên đề văn hóa ma nưih Khmer. Apêê pr’đươi c’kir coh Đong pa căh bơơn pac bhrợ 3 chuyên đề: Ăt bhrợ zâp t’ngay, văn hóa abhô dang lâng văn bhiêc bhan. Đong pa căh xooc vêy lâh 400 pr’đươi c’kir. Hân noo ch’noọng, học sinh, sinh viên tươc la lêy bâc bhlâng. T’mooi du lịch k’tiêc k’ruung n’lơơng, bâc năc Hà Lan, Italy, Nhật Bản, công pa bhlâng kiêng tươc đâu chơơc bơơn năl văn hóa”.

Lâh muy pâng pr’đươi c’kir pa căh đhị Đong pa căh chuyên đề văn hóa ma nưih Khmer tỉnh Sóc Trăng âng đha nuôr pay đoọng, pa zêng: Apêê pr’đươi bhrợ ha rêê đhuôch cơnh cày, bừa, achị, pr’đươi g’găt pay ha roo bơơn bhrợ lâng t’ghêy lâng pa chăm bhrợ hình học, chr’booh a chịm, đong đh’rơơng Khmer, đợ xa nâp ma nưih Khmer…

Lâh đhị apêê pr’đươi c’kir p’têêt lâng bh’rợ bhrợ têng ha rêê đhuôch, ma mông zâp t’ngay, tôn giáo, coh zr’lụ pa căh dzợ pa căh pr’đhang sân khấu Rô băm, Dù kê (năc bh’rợ nghệ thuật tr’haanh âng ma nưih Khmer bơơn Bộ Văn hóa, Thể thao lâng Du lịch moon năc C’kir văn hóa phi vật thể K’tiêc k’ruung). Ting t’cooh Sơn Thanh Liêm, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao lâng Du lịch tỉnh Sóc Trăng, đhị đâu dzợ pa căh pr’đhang chính điện chùa Kh’Leang (c’kir bh’rợ đong nghệ thuật k’tiêc k’ruung), bhuông Ngo (bêệ bhuông p’têêt lâng văn hóa, bhiêc bhan acoon coh Khmer): “Moot t’ngay tr’cuôl c’xêê 10 zâp c’moo vêy tr’thi đuối bhuông Ngo. Bhiêc bhan n’nâu bơơn tổ chức Guinness pa đơp quyết định lâng xay moon năc bhiêc bhan vêy đợ bhuông lâng apeê ting pâh đuối bâc bhlâng Việt Nam, dap tơợ c’moo 2005. Coh đong pa căh chuyênd đề văn hóa ma nưih Khmer vêy apêê pr’đươi c’kir xay pa căh pr’ăt tr’nơt âng ma nưih Khmer công cơnh pr’đươi pa bhrợ ta têng, apêê bh’rợ thủ công mỹ nghệ, kiến trúc liêm pr’hay chùa Khmer lâng nghệ thuật bơơn pa căh liêm coh 2 phòng sân khấu Dù kê lâng sân khấm Rô băm. T’mooi tươc đâu bơơn xơợng apêê xay truih ghit liêm bhlâng”.

Đong pa căh chuyên đề văn hóa acoon coh Khmer tỉnh Sóc Trăng bơơn bhrợ têng liêm pr’hay, năc crêê cơnh đong chùa âng ma nưih Khmer, bhrợ t’vaih râu liêm pr’hay ha t’mooi. G’luh tr’nơơp tươc đâu la lêy, amoó Quách Thị Nghĩa, t’mooi coh Hà Nội xay moon: “Ting pâh la lêy Đong pa căh chuyên đề văn hóa ma nưih Khmer, acu lêy apêê pr’đươi c’kir pa bhlâng liêm bâc, pa căh liêm glăp. Pa bhlâng, g’luh tr’nơơp acu bơơn lêy Kinh ha la Buông, đoọng lêy bh’rợ cooch booc pr’hay chr’năp âng ma nưih Khmer. Ma nưih Khmer vêy đợ văn hóa k’rơ liêm.  Acu rơơm vêy bâc đong pa căh cơnh đâu đoọng đợ t’mooi cơnh acu bơơn năl p’xoọng ooy văn hóa ma nưih Khmer”.

Đong pa căh chuyên đề văn hóa ma nưih Khmer tỉnh Sóc Trăng năc muy coh bâc đhị pa căh tr’haanh dzợ bơơn zư đơc apêê pr’đươi c’kir pa căh ghit c’leh văn hóa, pr’ăt tr’mông âng ma nưih Khmer. Nâu đoo công năc đhị lươt la lêy liêm pr’hay t’đang t’pâh t’mooi ch’ngai đăn zâp bêl tươc la lêy cha ơh tỉnh Sóc Trăng./.

Khám phá Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Sóc Trăng

Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Sóc Trăng tọa lạc trên đường Nguyễn Chí Thanh, thành phố Sóc Trăng. Đây là nơi lưu giữ tổng hợp các hiện vật về đời sống, văn hóa, tinh thần của dân tộc Khmer. Đây cũng là điểm tham quan hấp dẫn du khách gần xa mỗi khi tới tỉnh Sóc Trăng.

Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Sóc Trăng tiền thân là Phòng Trưng bày Văn hóa Khmer Sóc Trăng. Rộng hơn 2.300 m2, Nhà trưng bày gồm khu trưng bày hiện vật và khu sân vườn, văn phòng. Chị Thạch Thị Loan, hướng dẫn viên Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Sóc Trăng cho biết: "Ngôi nhà xây dựng năm 1936, khánh thành năm 1941. Trước đây gọi là Hội Samacum, là nơi hội họp của sư sãi đồng bằng sông Cửu Long. Năm 2002, nơi đây sáp nhập với Bảo tàng tỉnh, lấy tên là Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer. Các hiện vật trong Nhà trưng bày được chia thành 3 chuyên đề: sinh hoạt đời thường, văn hóa tâm linh và văn hóa lễ hội. Nhà trưng bày hiện có hơn 400 hiện vật. Mùa hè, học sinh, sinh viên tới tham quan rất đông. Khách du lịch nước ngoài, phần lớn là Hà Lan, Italy, Nhật Bản, cũng rất thích tới đây tìm hiểu văn hóa."

Hơn một nửa hiện vật trưng bày tại Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Sóc Trăng do người dân hiến tặng, gồm: Các nông cụ thủ công đơn sơ như cày, bừa, trục, nọc cấy, vòng gặt lúa, chuôi vòng gặt được làm bằng chất liệu sừng và trang trí hình học, hình mỏ chim, mô hình nhà sàn Khmer, những bộ trang phục truyền thống dân tộc Khmer...

Bên cạnh các hiện vật gắn liền với đời sống sản xuất, sinh hoạt, tôn giáo, trong khu trưng bày còn tái hiện mô hình sân khấu Rô băm, Dù kê (hai loại hình nghệ thuật tiêu biểu của người Khmer được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia). Theo ông Sơn Thanh Liêm, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Sóc Trăng, nơi đây còn trưng bày mô hình chính điện chùa Kh’Leang (di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia), ghe Ngo (chiếc ghe gắn liền với văn hóa, lễ hội dân tộc Khmer): "Vào ngày rằm tháng 10 âm lịch hằng năm có đua ghe Ngo. Lễ hội này được tổ chức Guinness trao quyết định và bằng công nhận là lễ hội có số lượng ghe và vận động viên tham gia đông nhất Việt Nam, kể từ năm 2005. Trong nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer có các hiện vật miêu tả đời sống của người Khmer cũng như công cụ sản xuất, các nghề thủ công mỹ nghệ, kiến trúc đặc sắc của chùa Khmer và nghệ thuật được thu gọn ở 2 phòng sân khấu Dù Kê và sân khấu Rô băm. Du khách đến đây được nghe thuyết minh, hướng dẫn và giới thiệu một cách cặn kẽ."

Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Sóc Trăng được thiết kế độc đáo, giống hệt ngôi chùa của người Khmer, tạo ấn tượng với du khách. Lần đầu tiên đến đây tham quan, chị Quách Thị Nghĩa, du khách ở Hà Nội cảm nhận: "Tham quan Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer, tôi thấy các hiện vật rất phong phú, đặc sắc, trưng bày khoa học. Đặc biệt, lần đầu tiên tôi được thấy Kinh lá Buông, cho thấy nghệ thuật điêu khắc độc đáo của người Khmer. Dân tộc Khmer có nền văn hóa phát triển rực rỡ, phong phú. Tôi mong muốn có nhiều nhà trưng bày như thế này để những du khách như tôi hiểu thêm về nền văn hóa dân tộc Khmer."

Nhà trưng bày chuyên đề văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Sóc Trăng là một trong những điểm trưng bày tiêu biểu còn lưu giữ được các hiện vật thể hiện rõ bản sắc văn hóa, đời sống của dân tộc Khmer. Nơi đây cũng là điểm tham quan hấp dẫn du khách gần xa mỗi khi tới du lịch tỉnh Sóc Trăng./.