A’đhi Đinh Thị Na cóh vel Làng Nà, chr’val Sơn Trung, chr’hoong Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi t’mêê đhêy học lớp 10, vêy cr’noọ lêy đấh bơơn k’diịc. Bêl bơơn xơợng cr’liêng xa nay nâu, chính quyền vel Làng Nà đh’rứah lâng bh’cộ vel đông ơy lướt xay moon, p’too pa choom, đoọng pr’loọng đông năl ghít lâng pa đhêy bhiệc tr’pay diịc điêl bêl dzợ p’niên nhuum. T’coóh Đinh Văn Tra, Trưởng vel Làng Nà, chr’val Sơn Trung, chr’hoong Sơn Hà đoọng năl: “Cóh vel zi xơợng đhanuôr moon vêy manứih ra văng tr’pay bêl dzợ p’niên nhuum nắc azi lêy chô ta moóh. Acu xay moon, p’too pr’loọng đông lêy oó đoọng tr’pay đấh bhrợ cắh liêm crêê pháp luật. Bêl azi moon nắc đhanuôr năl lâng đươi bhrợ doọ dzợ xay xơ”.

Cr’chăl hanua, zâp g’lúh prá xay đắh chính sách acoon cóh, cr’liêng xa nay đắh tr’pay diịc điêl ta luôn ta bhrợ đhị zâp zr’lụ đhanuôr ắt cóh chr’hoong k’coong ch’ngai Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi. Đhị đâu, zâp apêê lướt prá xay zooi đhanuôr năl ghít c’năl bh’rợ đoọng p’too pa choom, moon đoọng ha pêê pr’zợc p’niên bêl k’noọ tr’pay. Lâng p’cắh moon quy định oó đoọng apêê pr’zợc p’niên tr’pay bêl cắh tước c’moo ting cơnh pháp luật quy định... Tu cơnh đêếc, đhanuôr ơy năl liêm ghít lấh mơ ooy đợ râu cắh liêm choom âng bhiệc tr’pay cắh tước c’moo lâng crêê đhi noo bhúh xoọng. Bêl ahay, chr’val Sơn Trung nắc vel đông vêy bấc apêê tr’pay cắh tước c’moo cóh chr’hoong Sơn Hà. Tu vêy bhrợ pa dưr k’rơ bh’rợ xay moon, k’đươi p’too, 5 c’moo chô ooy đâu, chr’val nâu ơy ting t’ngay ting t’bil bhiệc tr’pay diịc điêl bêl dzợ p’niên nhuum. Anoo Phạm Văn Xuân, Phó Chủ tịch UBND chr’val Sơn Trung, chr’hoong Sơn Hà đoọng năl: “Chr’val Sơn Trung ơy pa dưr k’rơ bh’rợ xay moon, pa dưr dal c’năl bh’rợ, zooi đhanuôr năl ghít lấh mơ ooy đắh bhiệc tr’pay diịc điêl bêl dzợ p’niên nhuum. Lâng, t’bhlâng bh’rợ lêy cha mêết, toom moon lâng đợ apêê bhrợ cắh liêm crêê đắh luật tr’pay diịc điêl đoọng đấh loon bhr’lậ pa liêm. lêy zr’nưm, c’năl bh’rợ âng đhanuôr ơy pa dưr liêm dal, bhiệc tr’pay diịc điêl bêl dzợ p’niên nhuum cung ơy xiêr lấh mơ ahay”.

Đợ c’moo hanua, chr’hoong Sơn Tây ta luôn nặc vel đông vêy đợ apêê tr’pay diịc điêl bêl p’niên nhuum bấc bhlâng cóh k’coong ch’ngai tỉnh Quảng Ngãi. Cr’chăl đăn đâu, đợ apêê tr’pay diịc điele bêl p’niên nhuum ơy xiêr ting c’moo. Ha dang cơnh c’moo 2021, đợ apêê tr’pay diịc điêl bêl p’niên nhuum cóh vel đông chr’hoong Sơn Tây vêy 35, nắc c’moo 2022 xiêr dzợ 22. T’coóh Bạch Ngọc Thêm, Phó Chủ tịch UBND chr’hoong Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi đoọng năl: Bhiệc tr’pay cắh tước c’moo cóh vel đông vêy ting xiêr bấc, hân đhơ cơnh đêếc cung dzợ vêy đhr’năng dưr váih bấc cớ. Tu cơnh đêếc, bh’rợ prá xay, p’too pa choom đoọng pa dưr c’năl bh’rợ âng đhanuôr ta luôn bơơn chr’hoong p’ghít lêy. Ting cơnh t’coóh Bạch Ngọc Thêm, vel đông pa dưr bh’rợ âng c’bhúh cán bộ vel đông, t’coóh vel, manứih bấc ngai chắp đắh bh’rợ prá xay, p’too pa choom, lêy cha mêết, đấh loon bơơn lêy zâp apêê vêy đhr’năng tr’pay diịc điêl bêl p’niên nhuum: “Chr’hoong xoọc pazưm bhrợ pa dưr c’lâng bh’rợ đoọng pa xiêr tr’pay diịc điêl bêl p’niên nhuum. Bhrợ zâp lớp pa choom đắh pháp luật, lấh mơ nắc Luật tr’pay diịc điêl đoọng pa dưr dal c’năl bh’rợ âng đhanuôr. Lêy pay c’bhúh apêê t’coóh vel, manứih bấc ngai chắp đoọng prá xay, k’đươi moon, tu cơnh đêếc nắc c’moo 2022 t’mêê đâu, bhiệc tr’pay diịc điêl bêl p’niên nhuum lâng crêê đhi noo bhúh xoọng cóh vel đông xiêr bấc lấh mơ”.

Tr’pay diịc điêl bêl p’niên nhuum lâng crêê đhi noo bhúh xoọng cắh mưy bhrợ cắh liêm crêê pháp luật nắc dzợ bhrợ váih bấc râu cắh liêm crêê lâng cha nặc manứih, pr’loọng đông lâng vel bhươl. Nâu đoo cung nặc râu tu bhrợ ha ul đha rứt, cắh liêm crêê cóh zr’lụ đhanuôr acoon cóh lâng k’coong ch’ngai. Tu cơnh đêếc, bh’rợ xay moon, pa choom đắh giáo dục pháp luật, lấh mơ nắc đắh Luật tr’pay diịc điêl cóh vel đông đhanuôr acoon cóh lâng k’coong ch’ngai lêy bơơn zâp vel đông k’rang lêy, k’đươi moon bhrợ ta luôn. Tơợ đêếc, ting bhr’dzang zêl t’bil bhiệc tr’pay diịc điêl bêl p’niên nhuum lâng crêê đhi noo bhúh xoọng cóh zr’lụ đhanuôr acoon cóh./.

Quảng Ngãi nỗ lực giảm thiểu tảo hôn ở miền núi

Giai đoạn 2021-2025, tỉnh Quảng Ngãi phấn đấu giảm tỷ lệ tảo hôn từ 30% -50% so với giai đoạn 2016-2020. Thực hiện mục tiêu này, các địa phương trong tỉnh đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm từng bước đẩy lùi, tiến tới chấm dứt tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số.

Em Đinh Thị Na ở thôn Làng Nà, xã Sơn Trung, huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi vừa nghỉ học lớp 10, có ý định kết hôn sớm. Ngay khi nắm thông tin, chính quyền thôn Làng Nà cùng lãnh đạo địa phương đã đến tuyên truyền, nhắc nhở, để gia đình hiểu và dừng kết hôn khi chưa đúng độ tuổi. Ông Đinh Văn Tra, Trưởng thôn Làng Nà, xã Sơn Trung, huyện Sơn Hà cho biết:  “Trong thôn mình nghe bà con nói có trường hợp chuẩn bị đám cưới chưa đủ tuổi là mình đến ngay. Mình tuyên truyền, nhắc  nhở gia đình không nên tổ chức kết hôn sớm sẽ vi phạm pháp luật. Khi mình nói thì người dân hiểu và chấp hành không tổ chức cưới”.

Thời gian qua, các buổi tuyên truyền về chính sách dân số, thông tin về hôn nhân gia đình luôn diễn ra ở các khu dân cư ở huyện miền núi Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi. Tại đây, các tuyên truyền viên hỗ trợ người dân nắm rõ kiến thức để giáo dục, định hướng cho các bạn trẻ trước khi kết hôn. Đồng thời, phổ biến quy định nghiêm cấm triệt để đối với bạn trẻ trong trường hợp kết hôn chưa đủ tuổi pháp luật qui định... Nhờ vậy, người dân đã nhận thức rõ hơn về những tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Trước đây, xã Sơn Trung là địa phương có nhiều trường hợp tảo hôn ở huyện Sơn Hà. Nhờ đẩy mạnh công tác truyên truyền, vận động, 5 năm trở lại đây, xã này đã đẩy lùi được tình trạng tảo hôn. Anh Phạm Văn Xuân, Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Trung, huyện Sơn Hà cho biết: “Xã Sơn Trung đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, giúp người dân hiểu rõ hơn về vấn đề tảo hôn. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các đối tượng vị phạm luật hôn nhân gia đình để kịp thời chấn chỉnh. Nhìn chung, ý thức người dân đã được nâng lên, tình trạng tảo hôn đã giảm hơn trước rất nhiều”.

Những năm qua, huyện Sơn Tây luôn là địa phương có số trường hợp tảo hôn cao ở miền núi tỉnh Quảng Ngãi. Thời gian gần đây, số trường hợp tảo hôn đã giảm dần qua từng năm. Nếu như năm 2021, số cặp tảo hôn trên địa bàn huyện Sơn Tây là 35, thì năm 2022 giảm còn 22 cặp. Ông Bạch Ngọc Thêm, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Nạn tảo hôn ở địa phương có chiều hướng giảm dần, nhưng luôn tiềm ẩn nguy cơ phát sinh trở lại. Chính vì thế, công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân luôn được huyện đặc biệt chú trọng. Theo ông Bạch Ngọc Thêm, địa phương phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ cơ sở, già làng, người có uy tín trong công tác tuyên truyền vận động, giám sát, kịp thời phát hiện các trường hợp có nguy cơ tảo hôn: “Huyện đang tập trung xây dựng kế hoạch để giảm thiểu tảo hôn. Mở các lớp tuyên truyền pháp luật, nhất là Luật Hôn nhân gia đình để nâng cao nhận thực người dân. Tận dụng đội ngũ già làng, người có uy tín để tuyên truyền vận động nên nhờ đó năm 2022 vừa qua tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn giảm đáng kể”.

Tảo hôn và hôn nhân cận huyết không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ra hậu quả rất lớn đối với cá nhân, gia đình và xã hội. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến đói nghèo và lạc hậu ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Do vây, công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nhất là về Luật Hôn nhân và gia đình trên địa bàn vùng dân tộc thiểu số và miền núi cần được các địa phương quan tâm, chỉ đạo triển khai thực hiện thường xuyên, liên tục. Từ đó, từng bước đẩy lùi nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số./.

Ảnh:Báo Điện tử Chính phủ