T’ngay 14/3 zập c’moo, t’cooh Trần Quốc Tuấn, na noo pân juyh âng liệt sĩ Gạc Ma Trần Quốc Trị bhrợ apậ chr’na bhuôih, ra lắp đớc 64 bêệ chom, đhuah k’dua liệt sĩ Trị lâng 63 đồng đội âng anoo chô cha cha. C’moo đâu, coh đhr’nong đong k’tứi đhị chr’val Đồng Trạch, chr’hoong Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, r’piing bhuôih liệt sĩ Trần Quốc Trị vêy ta đớc đhị liêm bhlâng. L’lăm đêêc, pr’loọng đong liệt sĩ Trần Quốc Trị vêy ta đoọng muy bêệ tủ bhuôih liêm bhlâng. Nâu đoo năc pr’hêl âng Đảng bộ phường Tân Định, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh pa đơp đoọng vêy chr’năp k’nặ 14 ức đồng. T’cooh Trần Quốc Tuấn prá xay, t’ngay đâu, chôm hương lâng cha nụp ng’bhuôih âng liệt sĩ Trị vêy ta đớc đhị r’piing bhuôih, pr’loọng đong xơợng ngăn loom. “Bhuh xoọng apêê liệt sĩ zư lêy đảo Gạc Ma, zư lêy biển đảo chăp hơnh Đảng, Nhà nước, apêê ban ngành ơy k’rang zooi đoọng. P’căn mặt pr’loọng đong, acu chăp hơnh cr’noọ bh’rợ âng apêê liêm loom ơy đoọng tủ bhuôih ooy pazêng pr’loọng đong liệt sĩ Gạc Ma, bh’rợ n’nâu chr’năp pa bhlâng”.

Tủ bhuôih đoọng ha pr’loọng đong liệt sĩ Trần Quốc Trị năc tủ bhuôih thứ 14 vêy p’căn Hồ Thị Vinh, bêl ahay bhrợ Trưởng Ban Tuyên giáo Quận uỷ Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh ta đang moon apêê liêm loom zooi đoọng tơợ c’moo 2017 tước nâu cơy. C’moo 2017, bêl p’căn Vinh lêy ooy r’piing bhuôih liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Quyết coh chr’val Quảng Thuỷ, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình bhrợ tơợ muy t’clăh pa pan ty đanh. Lêy cơnh đêêc, p’căn Vinh năc bhrợ bh’rợ zooi pr’loọng đong liệt sĩ Quyết.

Tơợ bh’rợ chêêc n’năl, p’căn Vinh bơơn n’năl, pr’loọng đong liệt sĩ Trần Văn Quyết pr’ắt tr’mông lum bấc râu zr’năh k’đhap, l’lăm ahay k’conh âng anoo rơơm vêy muy bêệ tủ bhuôih đoọng đớc cha nụp lâng chom hương bhuôih liệt sĩ nhâm mâng. Hân đhơ cơnh đêêc, coh bấc c’moo ahay, k’conh âng liệt sĩ Quyết căh dzợ năc cr’noọ cr’niêng âng đoo công căh ơy ta bhrợ. Xang n’năc, p’căn Vinh ơy chêêc ta mooh lâng apêê âng đoo n’năl đhị Quảng Bình câl muy bêệ tủ bhuôih liêm mâng đơơng đoọng ha pr’loọng đong liệt sĩ Quyết.

P’căn Hồ Thị Vinh prá xay, tu pr’ắt tr’mông zr’năh xr’dô âng pr’loọng đong liệt sĩ Trần Văn Quyết, ađoo ơy ta đang moon pr’zớc, manuyh bhuh xoọng zooi đoọng muy bêệ tủ bhuôih tước ooy pazêng pr’loọng đong liệt sĩ Gạc Ma. “Acu k’rang căh n’năl vêy cơnh pr’loọng đong âng 63 liệt sĩ ha mơ dzợ vêy pr’loọng đong hân đoo cơnh pr’loọng đong liệt sĩ Trần Văn Quyết căh. Apêê anoo lâh chêệt bil zư lêy biển đảo âng K’tiếc k’ruung, độc lập âng acoon manuyh, ha dzợ cr’noọ cr’niêng âng k’conh ađoo liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Quyết năc rơơm vêy 1 bêệ r’piing bhuôih liêm mâng đoọng đớc bhuôih k’coon pân juyh liệt sĩ năc căh ơy ta bhrợ. Xang n’năc acu lướt ta đang moon zooi pr’loọng đong liệt sĩ vêy muy bêệ tủ bhuôih lâng bêl bơơn đớp tủ bhuôih n’năc, pr’loọng đong chăp hơnh pa bhlâng. Acu chêêc n’năl lứch pr’ắt tr’mông âng pr’loọng đong liệt sĩ ha dang pr’loọng đong hân đoo căh ơy vêy đhị bhuôih nhâm mâng năc acu t’bhlâng ta đang k’dua apêê zooi”.

Hay tước 36 c’moo bh’rợ Gạc Ma, crêê bêl 14/3 c’moo đâu, apêê cựu binh Gạc Ma đhị tỉnh Quảng Bình công chô ooy thị xã Ba Đồn bhrợ bh’rợ p’loong bè pô lâng bắt 64 bêệ pô đăng coh k’ruung Giang. Tơợ k’tiếc bhlâng, apêê cựu binh Gạc Ma chơợ hay apêê đồng đội dzợ ắt coh biển đhậu. Chính quyền thị xã Ba Đồn đh’rưah lâng Ban Liên lạc cựu binh Gạc Ma công bhrợ bh’rợ clặ đớc đhơ nớc c’lâng đươi pr’đớc anh hùng liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Phương. T’cooh Nguyễn Văn Thống, cựu binh Gạc Ma vel đong coh chr’val Nhân Trạch, chr’hoong Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình prá xay, g’luh tr’nơớp vêy c’lâng đơơng đhơ nớc anh hùng liệt sĩ Gạc Ma. Nâu đoo năc bêl đoọng cựu binh Gạc Ma hay tước ooy đồng đội lâh chêệt bil đoọng zư lêy chủ quyền biển đảo chr’năp ga măc âng K’tiếc k’ruung. “C’moo đâu hay tước 36 c’moo bh’rợ Gạc Ma, pazêng apêê cựu chiến binh Gạc Ma công chô cớ ooy thị xã Ba Đồn tr’lum lâng ting pâh bh’rợ đớc đhơ nớc c’lâng đươi đhơ nớc anh hùng liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Phương, nâu đoo năc bh’rợ chr’năp tu g’luh tr’nơớp, tu cơnh đêêc zập ngai chăp hay pa bhlâng”./.

Tri ân liệt sĩ Gạc Ma

36 năm trước, vào ngày 14/3/1988, trong một cuộc chiến không cân sức, 64 chiến sĩ Hải quân Việt Nam vĩnh viễn nằm lại giữa biển khơi để bảo vệ chủ quyền của đất nước tại các đảo đá Gạc Ma, Cô Lin và Len Đao thuộc quần đảo Trường Sa. Những người lính còn sống trở về, họ tìm đến nhau, bồi đắp nghĩa tình đồng đội. Trong cuộc sống đời thường, những cựu binh hay những thân nhân liệt sĩ Gạc Ma luôn nhận được sự quan tâm của chính quyền và nhân dân địa phương, từ các tấm lòng tri ân anh hùng liệt sĩ. 

Ngày 14/3 hàng năm, ông Trần Quốc Tuấn, anh trai liệt sĩ Gạc Ma Trần Quốc Trị làm mâm cơm cúng giỗ, bày biện 64 bát đũa mời liệt sĩ Trị cùng 63 đồng đội của anh về với gia đình. Năm nay, trong ngôi nhà nhỏ ở xã Đồng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, gian thờ liệt sĩ Trần Quốc Trị được sắp xếp trang trọng. Trước đó, gia đình liệt sĩ Trần Quốc Trị được tặng một chiếc tủ thờ rất đẹp. Đây là món quà do Đảng bộ phường Tân Định, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh trao tặng trị giá gần 14 triệu đồng. Ông Trần Quốc Tuấn tâm sự, hôm nay, bát hương và tấm ảnh thờ của liệt sĩ Trị đã được đặt ngay ngắn trên bàn thờ, gia đình cảm thấy ấm lòng. “Thân nhân các liệt sĩ bảo vệ đảo Gạc Ma, bảo vệ biển đảo cảm ơn Đảng, Nhà nước, các ban ngành đã quan tâm giúp đỡ. Đại diện gia đình, tôi rất cảm ơn tấm lòng của các nhà hảo tâm đã tặng tủ thờ đến các gia đình liệt sĩ Gạc Ma, việc làm này rất ý nghĩa”.

Tủ thờ tặng gia đình liệt sỹ Trần Quốc Trị là chiếc tủ thờ thứ 14 được bà Hồ Thị Vinh, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Quận ủy Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh vận động các nhà hảo tâm giúp đỡ từ năm 2017 đến nay. Năm 2017, tình cờ bà Vinh nhìn thấy bàn thờ liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Quyết ở xã Quảng Thủy, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình được làm từ một tấm ván ép đã úa màu cũ kỹ. Nhìn thấy hình ảnh đó, bà Vinh âm thầm tìm cách giúp đỡ gia đình liệt sĩ Quyết.

Qua tìm hiểu, bà Vinh biết được, gia đình liệt sĩ Trần Văn Quyết hoàn cảnh khó khăn, trước đây bố của anh mong có chiếc tủ thờ để đặt di ảnh và bát hương thờ liệt sĩ thêm trang trọng. Thế nhưng, nhiều năm sau, bố của liệt sĩ Quyết qua đời mà tâm nguyện của ông vẫn chưa thành hiện thực. Ngay sau đó, bà Vinh đã tìm cách liên lạc với những người quen biết tại Quảng Bình để mua một chiếc tủ thờ thật đẹp đưa đến tặng gia đình liệt sĩ Quyết.

Bà Hồ Thị Vinh tâm sự, từ hoàn cảnh của gia đình liệt sĩ Trần Văn Quyết, bà đã vận động bạn bè, người thân giúp đỡ tặng tủ thờ đến các gia đình liệt sĩ Gạc Ma: “Tôi trăn trở mãi không biết liệu rằng gia đình 63 liệt sĩ còn lại có gia đình nào trường hợp như gia đình liệt sĩ Trần Văn Quyết hay không. Các anh đã hy sinh xương máu bảo vệ biển đảo Tổ quốc, độc lập dân tộc thế nhưng ước nguyện của người bố liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Quyết chỉ là 1 chiếc bàn thờ trang nghiêm để thờ con trai liệt sĩ vẫn chưa thành hiện thực. Ngay sau đó tôi đi vận động giúp đỡ gia đình liệt sĩ có chiếc tủ thờ và khi nhận được chiếc tủ thờ đó, gia đình rất xúc động. Tôi sẽ đi tìm hiểu hết hoàn cảnh các gia đình liệt sĩ nếu gia đình nào chưa có nơi thờ phụng trang trọng thì tôi sẽ tiếp tục vận động”.

Kỷ niệm 36 năm sự kiện Gạc Ma, vào dịp 14/3 năm nay, các cựu binh Gạc Ma tại tỉnh Quảng Bình cùng về thị xã Ba Đồn thực hiện lễ thả bè hoa và thắp 64 ngọn hoa đăng trên dòng sông Gianh. Từ đất liền, các cựu binh Gạc Ma vái vọng hương hồn đồng đội đang còn nằm lại dưới biển sâu. Chính quyền thị xã Ba Đồn cùng Ban Liên lạc cựu binh Gạc Ma cũng tổ chức gắn tên đường mang tên anh hùng liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Phương. Ông Nguyễn Văn Thống, cựu binh Gạc Ma quê ở xã Nhân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình cho biết, lần đầu tiên có con đường mang tên anh hùng liệt sĩ Gạc Ma. Đây cũng là dịp để cựu binh Gạc Ma tưởng nhớ đến những đồng đội đã anh dũng hy sinh để bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc: “Năm nay kỷ niệm 36 năm sự kiện Gạc Ma, những cựu chiến binh Gạc Ma cũng về lại thị xã Ba Đồn để gặp gỡ và tham dự lễ gắn tên đường mang tên anh hùng liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Phương, đây là điều rất vinh dự vì là lần đầu tiên, nên ai cũng xúc động, vui mừng”./.