Tơợ bêl xơợng bhrợ pr’đhang chính quyền vêêl đong bơr cấp, Sông Vàng âi vêy bâc râu tr’xăl liêm coh bh’rợ đươi dua công nghệ thông tin đoọng bhrợ têng ha đha nuôr. N’đhơ cơnh đêêc đhị bh’rợ đươi dua công nghệ số n’nâu, vêêl đong cong dzợ lum bâc zr’năh k’đhap.

Dha nuôr lâng pr’zơc da dêr! Alăng Lợi xooc dzoọng đhị đong bhrợ hành chính một cửa âng UBND chr’val Sông Vàng, thành phố Đà Nẵng. Ting cơnh giờ bhrợ bhiêc, 7h30 năc apêê coh đâu tơơp pa bhrợ, n’đhơ cơnh đêêc đhêêng 7giờ ra diu, cán bộ, chuyên viên âng đong bhrợ hành chính một cửa âi vêy zâp đoọng ra văng đương đơp, bhrợ bha ar ha đha nuôr loon đơơh.

Năc tơơp bêl ra diu âi vêy bâc đha nuôr tươc bhrợ bha ar. Ngai công bơơn cán bộ chuyên trách pa choom  đoọng bhrợ coh máy tính.

Nhăn chào ava! Ava tươc đâu hâu bha ar anhi moọ bhrợ?

Acu năc Mạc Văn Min, coh vêêl Tống Coói. T’ngay đâu, acu tươc bhrợ bha ar n’đăh k’tiêc k’bunh.

Ava lêy bhrợ bha ar nâu câi vêy râu la lay lâng ahay căh?

Vêy hah. Zâp râu zêng bhrợ coh máy tính, doó cơnh ahay zêng xră lâng têy. Xang n’năc đơơng zâp ooy, đâc ooy huyện bhrợ, bil toong t’ngay. Nâu câi bhrợ coh máy tính lưch, doó lâh lươt ra vach bâc ooy.

Bhrợ coh máy tính ava lêy vêy râu k’đhap doó?

Chêh, k’đhap bơh. Cơnh azi n’nâu tơợ a hay căh bool k’đhơợng máy tính, zâp râu zêng apêê cán bộ coh đâu bhrợ đoọng.

ớ, chăp hơnh ava!

Chăp hơnh anoo! T’ngay đâu, anoo tươc đâu hâu bha ar nhi bhrợ?

Acu tươc đâu bhrợ cớ giấy khai sinh. Tu coh giấy tr’pay diic điêl năc xră 1978, ha dợ coh bha ar khai sinh âng ca coon cu năc ta xră 1980.

Cơnh đêêc anoo âng bhrợ xang căh?

Xang ă. Bhrợ bha ar g’luh n’nâu công pa bhlâng buôn, đơ0ơh, doó bil bâc cr’chăl. N’đhơ cơnh đêêc, acu công căh lâh choom máy tính tu cơnh đêêc căh lâh choom xră chữ. N’đhang bơơn apêê cán bộ zooi đoọng, pa choom đoọng bhrợ têng.

Chăp hơnh anoo âi prá xay.

Ớ! Năc râu xay moon năc ki âi bơơn lêy m’bứi râu tr’xăl liêm đhị chr’val da ding ca coong Sông Vàng. Tươc đâu, đong bhrợ hành chính một cửa âng UBND chr’val zăng ă bâc ma nưih tươc bhrợ bha ar, coh đêêc, quầy Hộ tịch – Tư pháp năc đhị bâc ma nưih tươc bhrợ bhlâng. Pr’căn Cơlâu Thị Dưa, cán bộ Hộ tịch – Tư pháp prá xay: “Công nghê năc bhrợ buôn lâh lâng ahay, doó dzợ châc xó bhrợ bha ar bhlưa apêê phòng ban năc muy bhrợ đhị phần mềm liên thông. Đhêêng cơnh bộ phận Hộ tịch đương đơp dâng 20-30 hồ sơ/t’ngay, bâc năc trực tuyến. Zr’năh k’đhap bhlâng n’nâu câi năc pr’đươi pr’dua ty, mạng năc căh liêm, đhị bêl đêêc cớ, bâc đha nuôr căh âi bhrợ định danh mức bơr tu cơnh đêêc bh’rợ xay bhrợ dzợ k’zih”.

Bh’rợ xay bhrợ chuyển đổi số đhị chr’val Sông Vàng tr’nơơp năc bơơn xay moon vêy đợ tr’xăl liêm choom. Ha dang cơnh ahay, 100% bha ar hành chính bơơn xay bhrợ trực tiếp, năc nâu câi xang lâh muy c’xêê bhrợ chính quyền bơr cấp, Trung tâm Hành chính công chr’val Sông Vàng âi bơơn đơp k’noọ 290 hồ sơ đhị hệ thống phần mềm một cửa lâng cổng dịch vụ công quốc gia. Coh đêêc 82 hồ sơ trực tuyến, 207 hồ sơ trực tiếp lâng âi xay bhrợ xang 280 hồ sơ. T’cooh Ngô Văn Quyết, Phó Giám đốc Trung tâm Hành chính công chr’val Sông Vàng đoọng năl: “Bh’rợ bhrợ bha ar hành chính điện tử, pa bhlâng năc coh pr’đơợ chính quyền 2 cấp, căh muy zooi đha nuôr buôn ch’mêêt lêy cr’chăl xay bhrợ bha ar âng đay dhdị tin nhắn tơợ Tổng đài năc dzợ bhrợ t’vaih pr’đơợ ch’mêêt lêy, k’tá k’đươi apêê cơ quan chuyên môn đơơh bhrợ bha ar crêê cr’chăl, doó zih ngang”.

Chuyển đổi số xooc đâu coh vêêl đong chr’val miền núi Sông Vàng công zooi p’têêt bh’rợ k’đhơợng xay âng thành phố lâng đhr’năng la lua coh cơ sở. apêê cán bộ chr’val bơơn pa choom đoọng kỹ năng số, đươi dua chữ ký số, phần mềm văn phòng điện tử. Bh’nơơn liêm choom bh’rợ xay bhrợ bha ar hành chính công tr’nơơp pa căh ghit. Đhị Trung tâm Hành chính công âng chr’val, đợ bh’rợ dịch vụ công trực tuyến năc bơơn tơợ 98%-100%.

N’đhơ cơnh đêêc, chuyển đổi số coh da ding ca coong moon pa zum lâng chr’val Sông Vàng moon la lay dzợ bâc zr’năh k’đhap ooy cơ sở hạ tầng, trình độ âng đha nuôr dzợ căh lâh lâng căh zâp cán bộ vêy trình độ chuyên môn. Lâh n’năc, bh’rợ p’rá lâng văn hóa, căh zâp apêê hệ thống zooi đoọng đhị đêêc, râu pa dưr đơơh âng apêê bh’rợ g’lơc ch’chơơr coh mạng công năc đợ zr’năh k’đhap bhlâng. Ting t’cooh Lê Văn Tư, Chủ tịch UBND chr’val Sông Vàng, thành phố Đà Nẵng, đoọng bhrợ bhr’lâ đợ râu zr’năh k’đhap, chr’val Sông Vàng xooc lâng vêy pa zum lâng apêê ngành bhrợ lơp pa choom đoọng đươi dua dịch vụ công, p’too moon thanh toán căh đươi zên măt, tr’xin bhrợ pa dưr pr’đơợ dữ liệu dân cư mr’cơnh. Thành phố Đà Nẵng công t’đui đoọng k’rong bhrợ hạ tầng mạng, năc đoọng bhrợ pa đăn bhlưa bh’rợ đươi dua công nghệ bhlưa da ding ca coong lâng đô thị. T’cooh Tư xay moon: “Azi âi bhrợ t’vaih Ban K’đhơợng xay đoọng xơợng bhrợ Nghị quyết 57 (Ban K’đhơợng xay 57). Azi  xay moon, đươi dua chuyển đổi số, đươi dua công nghệ AI coh da ding ca coong n’jưah năc râu zr’năh k’đhap n’jưah năc pr’đơợ liêm coh bh’rợ k’đhợơng bhrợ hành chính công cơnh ha bh’rợ pa dưr âng vêêl đong. Coh cr’chăl tươc, azi năc t’bhlâng p’ghit zooi đoọng hạ tầng pr’đươi pr’dua, đh’rưah lâng bhrợ tập huấn đoọng đha nuôr bơơn đươi dua công nghệ liêm buôn lâh, p’têêt lâng pa dưr tr’mông tr’meh lâng dịch vụ thương mại”.

Tơợ bh’rợ đoọng hồ sơ trực tuyến, xay bhrợ đhị đêêc, pa tươc ha dưr dal z’hai đươi bhrợ công nghệ lâng p’têêt pa dưr hạ tầng, chr’val Sông Vàng xooc tr’xin xơợng bhrợ liêm ghit cr’noọ xa nay bhrợ pa dưr chính quyền số coh da ding ca coong. C’năt c’lâng n’đăh loom dzợ bâc râu zr’năh k’đhap n’đhang p’loọng đoọng pa dưr k’rơ công xooc bơơn bhrợ t’vaih./.

MIỀN NÚI ĐÀ NẴNG TRÊN HÀNH TRÌNH SỐ HÓA

Xã miền núi Sông Vàng, thành phố Đà Nẵng được thành lập trên cơ sở sáp nhập từ 2 xã Ba và Tư, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam cũ. Từ khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Sông Vàng đã có nhiều chuyển biến trong cải cách hành chính, nhất là ứng dụng công nghệ thông tin vào phục vụ người dân. Nhưng trên hành trình số hóa ấy, địa phương vẫn còn không ít khó khăn.

Alăng Lợi đang có mặt tại bộ phận một cửa của UBND xã Sông Vàng, thành phố Đà Nẵng. Theo lịch làm việc, 7 giờ 30 các phòng bắt đầu làm việc, thế nhưng từ 7 giờ sáng, cán bộ, chuyên viên bộ phận một cửa đã có mặt đầy đủ để chuẩn bị tiếp nhận, xử lý hồ sơ cho bà con kịp thời.

Mới đầu giờ sáng đã có nhiều người dân đến làm thủ tục. Người nào cũng được cán bộ chuyên trách hướng dẫn làm các thao tác trên máy tính.

Cháu chào bác! Bác ở đâu, tới giải quyết công việc gì ạ?

Tôi là Mạc Văn Min, ở thôn Tống Coói. Hôm nay, tôi đến làm giấy xác nhận quyền sử dụng đất đai.

Bác thấy việc làm thủ tục có gì khác trước đây không?

Khác nhiều chứ! Mọi việc đều làm trên máy tính, không như trước đây đều viết bằng tay hết. như trước đây. Viết xong chỉnh sửa rồi lại mang qua phòng khác, rồi lên tận huyện làm thủ tục, mất cả ngày trời. Giờ làm trên máy tính hết rồi cũng đỡ đi lại nhiều.

Thao thác trên máy tính, bác thấy thế nào?

Ôi, khó lắm! Những người như bác, xưa nay không biết tới máy tính, mọi thao tác đều nhờ các cháu cán bộ ở đây hỗ trợ hết.

Vâng, cháu cảm ơn bác!

Em chào chị! Hôm nay, chị đến đây làm thủ tục gì ạ?

Tôi đến đây làm lại giấy khai sinh của mình. Trong giấy kết hôn ghi sinh năm 1978 mà trong giấy khai sinh của con lại ghi 1980.

Thế chị đã làm được chưa?

Xong cả rồi. Thủ tục giấy tờ đợt này cũng rất là tiện, nhanh, không tốn nhiều thời gian. Tuy nhiên, tôi cũng không rành máy tính lắm nên cũng gặp chút khó khi thao tác, đánh chữ, bấm nút ban đầu. Nhưng được cán bộ hỗ trợ, chỉ cho thì cũng làm được hết.

Vâng, cảm ơn chị về những chia sẻ!

Những chia sẻ vừa rồi phần nào phản ánh sự đổi thay tại xã miền núi Sông Vàng. Đến nay, bộ phận một cửa của UBND xã đã khá đông người đến làm việc, trong đó, quầy Hộ tịch – Tư pháp là nơi đông đúc nhất. Bà Cơlâu Thị Dưa, cán bộ Hộ tịch – Tư pháp chia sẻ: “Công nghệ giúp thuận tiện hơn so với trước, không phải chạy giấy tờ giữa các phòng ban mà chỉ xử lý trên phần mềm liên thông. Riêng bộ phận Hộ tịch tiếp nhận khoảng 20–30 hồ sơ/ngày, đa số trực tuyến. Khó khăn lớn nhất hiện nay là thiết bị cũ, mạng chưa ổn định, trong khi nhiều bà con chưa làm định danh mức hai nên việc giải quyết còn chậm.”

Việc triển khai chuyển đổi số tại xã Sông Vàng bước đầu đã ghi nhận những chuyển biến tích cực. Nếu như trước đây, 100% hồ sơ hành chính được giải quyết trực tiếp, thì nay sau hơn một tháng đưa mô hình chính quyền 2 cấp vào vận hành, Trung tâm Hành chính công xã Sông Vàng đã tiếp nhận gần 290 hồ sơ qua hệ thống phần mềm một cửa và cổng dịch vụ công quốc gia. Trong đó 82 hồ sơ trực tuyến, 207 hồ sơ trực tiếp và đã giải quyết xong 280 hồ sơ. Ông Ngô Văn Quyết, Phó Giám đốc Trung tâm Hành chính công xã Sông Vàng cho biết: “Việc số hóa thủ tục hành chính, đặc biệt trong điều kiện chính quyền 2 cấp, không chỉ giúp người dân dễ dàng theo dõi tiến trình xử lý hồ sơ thông qua tin nhắn từ Tổng đài mà còn tạo cơ chế giám sát, thúc đẩy các cơ quan chuyên môn trả kết quả đúng thời hạn”. 

Chuyển đổi số hiện nay trên địa bàn xã miền núi Sông Vàng cũng giúp gắn kết công tác chỉ đạo điều hành của thành phố với thực tiễn cơ sở. Các cán bộ xã được tập huấn kỹ năng số, sử dụng chữ ký số, phần mềm văn phòng điện tử. Hiệu quả việc giải quyết thủ tục hành chính công bước đầu thể hiện rất rõ. Thông qua trung tâm Hành chính công của xã, tỷ lệ giải quyết dịch vụ công trực tuyến đạt từ 98-100%.

Tuy vậy, chuyển đổi số ở miền núi nói chung và xã Sông Vàng nói riêng còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở hạ tầng, trình độ dân trí hạn chế và thiếu nguồn cán bộ có trình độ chuyên môn. Ngoài ra, rào cản ngôn ngữ và văn hóa, sự thiếu hụt các hệ thống hỗ trợ tại chỗ, sự phát triển nhanh chóng của các hình thức lừa đảo trên không gian mạng cũng là những thách thức lớn. Theo ông Lê Văn Tư, Chủ tịch UBND xã Sông Vàng, thành phố Đà Nẵng, để khắc phục những hạn chế và khó khăn, xã Sông Vàng đang và sẽ phối hợp các ngành mở các lớp hướng dẫn sử dụng dịch vụ công, khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt, từng bước xây dựng cơ sở dữ liệu dân cư đồng bộ. Thành phố Đà Nẵng cũng ưu tiên đầu tư hạ tầng mạng, nhằm thu hẹp khoảng cách số giữa miền núi và đô thị. Ông Tư nói thêm: “Chúng tôi đã thành lập Ban Chỉ đạo để thực hiện Nghị quyết 57 (Ban Chỉ đạo 57. Chúng tôi xác định, ứng dụng chuyển đổi số, áp dụng công nghệ AI ở vùng cao vừa là thách thức vừa là cơ hội, vừa là động lực trong việc vận hành công tác hành chính cũng như cho sự thúc đẩy phát triển của địa phương. Trong thời gian đến, chúng tôi tiếp tục chú trọng hỗ trợ hạ tầng, thiết bị đồng thời tổ chức tập huấn để bà con tiếp cận công nghệ thuận lợi hơn, gắn liền với phát triển kinh tế và dịch vụ thương mại.”

Từ việc nộp hồ sơ trực tuyến, xử lý ngay tại xã, cho đến nâng cao kỹ năng số và kết nối hạ tầng, xã Sông Vàng đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng chính quyền số ở vùng cao. Chặng đường phía trước còn nhiều thách thức nhưng cánh cửa phát triển cũng đang mở ra./.