Ha dang căh vaih bh’rợ crêê liêm, cr’noọ tươc ooy c’moo 2030 Quảng Ngãi bơơn 13,1 bác sĩ coh muy bhạn đhanuôr năc k’đhap choom vaih la lua

Coh nhiệm kỳ ahay, tỉnh Quảng Ngãi ơy đơc c’rơ bâc pa bhlâng lâng coh zập c’moo zêng dưr bâc đoọng ha ngành Y tế. Hân đhơ cơnh đêêc, bâc apêê đại biểu xay moon rau liêm choom âng bh’rợ khám, pa dưah đh’reh cr’ăy năc căh ơy crêê cơnh cr’noọ âng đhanuôr.

Muy coh pazêng rau zr’năh k’đhap pa bhlâng năc ta bhúch bâc bác sĩ. Bh’rợ tuyển đươi lum bâc bhlâng zr’năh k’đhap, zập c’moo măc đhiệp bơơn k’dâng tơợ 30% tước 40% t’piing lâng cr’noọ xa nay. Cr’chăl c’moo 2020 - 2025, prang tỉnh đhiệp bơơn tuyển đươi k’dâng 20 bác sĩ coh zập c’moo. Ha dợ, coh cr’chăl c’moo 2026 - 2030 xay moon tuyển đươi tơợ 70 tước 80 bác sĩ coh zập c’moo.

Tơợ rau la lua n’nâu, pazêng apêê đại biểu ta đang moon tỉnh pa chăp ch’mêệt lêy bhrợ t’vaih chính sách la lay đoọng pa choom, pa choom p’xoọng lâng k’đơơng t’pâh bác sĩ chô pa bhrợ đhị zr’lụ da ding k’coong, zr’lụ ch’ngai bha dăh, zr’lụ k’noong k’tiêc. Tu xoọc đâu, bấc trạm y tế chr’val coh zr’lụ pa bhlâng zr’năh k’đhap căh vêy bác sĩ, căh cậ năc vêy muy bác sĩ ha dợ bhrợ têng bác bh’rợ tr’nêng tu cơ chế, chính sách coh xoọc đâu căh liêm choom.

Lâh rau ta bhúch manuyh pa bhrợ, pr’đươi đươi dua ha bh’rợ khám lâng pa dưah coh tuyến cơ sở dzợ bâc rau căh liêm choom. Pazêng khoa, phòng chuyên môn âng bệnh coh tuyến chr’hoong l’lăm ahay (nâu cơy năc bệnh viện coh zr’lụ) năc vêy ta k’rong bhrợ bâc lâh mơ, đoọng đhanuôr, pa bhlâng năc đhanuôr coh zr’lụ ch’ngai bha dăh lâng apêê lum pr’ăt tr’mông zr’năh k’đhap bơơn ting khám, pa dưah đh’reh cr’ăy liêm choom lâh mơ. Tu căh vêy ngai công zập pr’đơợ đoọng tươc ooy tuyến tỉnh căh cậ tươc ooy thành phố ga măc đoọng kham, pa dưah cr’ăy.

Đại biểu Đinh Thị Hồng Thu xay truih, tỉnh đơơh loon xay moon đoọng vêy bh’rợ crêê cơnh; ting n’năc ta đang moon báo cáo âng UBND tỉnh p’căh ooy pr’họp năc xay moon ghít c’lâng bh’rợ pa dưr n’đăh bh’rợ y tế coh cr’chăl ha y. Ađoo xay truih rau la lua năc tỉnh dzợ ta bhúch manuyh pa bhrợ, rau liêm choom âng apêê y, bác sỹ căh ơy crêê cơnh cr’noọ xa nay cấp cứu, pa dưah lâng sơ cứu coh tr’nơơp. Đại biểu Đinh Thị Hồng Thu prá xay:

“Ahêê xoọc ta bhúch manuyh pa bhrợ, lâng rau liêm choom âng apêê y, bác sỹ n’năc năc căh ơy crêê cơnh lâng xa nay bh’rợ cấp cứu, pa dưah lâng sơ cứu coh tr’nơơp căh? Coh rau la lua cậ, pazêng trạm y tế xoọc đâu năc muy pa dưah đh’reh cr’ăy doọ lâh ngân a năm. Cơnh đêêc, ooy đợ ga măc coh ha y, apêê y bác sỹ xoọc pa bhrợ coh bệnh viện năc ahêê đớc năc bệnh viện bha lâng năc apêê đoo vêy tộ chô pa bhrợ coh trạm hay căh? Căh cậ apêê đoo năc gluh pa bhrợ ooy bệnh viện cr’nhăng căh cậ lươt ooy đô thị ga măc? Ahêê năc đơơh vêy bh’rợ bhr’lậ đhr’năng n’nâu”.

T’cooh xa nay Sở Y tế prá xay, xoọc đâu tỉnh Quảng Ngãi năc đhiệp bơơn mơ 10,2 bác sĩ coh muy bhạn đhanuôr. Đoọng tươc c’moo 2030 bơơn 13,1 bác sĩ coh muy bhạn đhanuôr, tỉnh năc tuyển đươi p’xoọng lâh 100 bác sĩ coh zập c’moo - muy cr’noọ xa nay k’đhap pa bhlâng, tu sinh viên tốt nghiệp pazêng trường Đại học Y đhị Thành phố Hồ Chí Minh căh lâh chô ooy vel đong pa bhrợ; đợ manuyh ng’tuyển đươi bâc bhlâng năc tơợ Đại học Y Dược Huế lâng Đại học Tây Nguyên. Bh’rợ pa choom y bác sỹ ting t’ngay ghít lâh mơ bhrợ manuyh pa bhrợ liêm choom ting t’ngay ta bhúch. T’cooh Phan Minh Đan, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Ngãi prá xay, ngành xoọc lum zr’năh k’đhap tu ta bhúch manuyh pa bhrợ bâc pa bhlâng:

“Bác sĩ coh Quảng Ngãi bâc bhlâng năc tơợ Trường Đại học Y Dược Huế, Thái Nguyên lâng tơợ muy bơr trường đại học cr’nhăng. Tơợ trường Đại học Thành phố Hồ Chí Minh năc m’bứi, tu cơnh đêêc đợ bâc ng’tuyển đươi ooy tỉnh k’đhap bhlâng. Xa nay âng zi năc ta đang moon ahêê xay bhrợ liêm choom bhlâng ooy chính sách tuyển đươi, chính sách t’pâh, chính sách apêê đoo ăt pa bhrợ. Nâu đoo năc rau liêm choom đoọng bhrợ t’vaih pr’đơợ ha k’coon ta đhi Quảng Ngãi công cơnh pazêng apêê bác sĩ coh pazêng vel đong n’lơơng tước ooy tỉnh pa bhrợ”.

Muy bơr số liệu xay moon đhị pr’họp đoọng lêy, Nghị quyết âng Quốc hội xay moon cr’noọ xa nay tươc ooy c’moo 2026 prang k’tiêc k’ruung bơơn 34 bh’nếch ăt pa dưah coh muy bhạn đhanuôr; lâng Quảng Ngãi năc ơy 35 bh’nếch ăt pa dưah. Hân đhơ cơnh đêêc, cr’noọ xa nay ooy bác sĩ âng tỉnh dzợ m’bứi lâh mơ t’piing lâng rau zazum âng prang k’tiêc k’ruung (15,3 bác sĩ coh muy bhạn đhanuôr), ha dợ Quảng Ngãi t’mêê bơơn k’nặ 11 bác sĩ coh muy bhạn đhanuôr.

T’cooh xa nay tỉnh Quảng Ngãi xay moon năc đơơh vêy bh’rợ rơợng griing pa bhlâng. Thường trực HĐND tỉnh ơy bhrợ bhiệc lâng ngành Y tế lâng UBND tỉnh mr’cơnh cr’noỌ xa nay năc bhrợ t’vaih cơ chế la lay ha ngành Y tế đoọng apêê pa bhrợ xoọc đâu năc ăt pa bhrợ đanh đươnh lâng t’pâh apêê bác sĩ t’mêê. Pazêng bh’rợ ng’xay bhrợ coh cr’chăl ha y năc pa dzoóc đhr’năng chroót bảo hiểm y tế đoọng ha cơ sở khám pa dưah đh’reh cr’ăy, pa dưr rau bơơn pay pa chô đoọng ha manuyh bhrợ bh’rợ y tế, ch’mêệt lêy rau zr’năh k’đhap đoọng ta đang moon trung ương bhr’lậ lâng t’đui đoọng c’rơ câl pazêng rau pr’đươi. T’cooh Nguyễn Cao Phúc, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ngãi prá xay:

“Thường trực HĐND tỉnh công ơy bhrợ bhiệc lâng ngành y tế lâng UBND tỉnh, xay moon xa nay bh’rợ năc đơơh vêy cơ chế la lay đoọng ha ngành y tế. L’lăm ahay, ahêê ơy bhrợ muy chính sách t’pâh zazum lâng xay moon vêy ngành y tế, năc Thường trực HĐND tỉnh lêy bh’rợ n’nâu chr’năp pa bhlâng, tu cơnh đêêc ta đang moon năc bhrợ t’vaih chính sách la lay đoọng ha ngành y tế. Tơợ đêêc, pazêng apêê đồng chí chô pa chăp ch’mêệt lêy, xay moon xa nay bh’rợ đoọng bhrợ t’vaih muy cơ chế la lay âng vel đong, bhrợ têng cơnh ooy đoọng bhrợ t’vaih crêê liêm, n’jưah t’pâh lâng pa mâng loom apêê pa bhrợ ăt pa bhrợ đanh đươnh”./.

CẦN CÓ CƠ CHẾ RIÊNG CHO NGÀNH Y TẾ TRONG TUYỂN DỤNG VÀ GIỮ CHÂN BÁC SĨ

Tại kỳ họp cuối năm 2025, HĐND tỉnh Quảng Ngãi, khóa 13, nhiều đại biểu bày tỏ trăn trở về công tác tuyển dụng và giữ chân bác sĩ. Nếu không có giải pháp căn cơ, chỉ tiêu đến năm 2030 Quảng Ngãi đạt tỷ lệ 13,1 bác sĩ trên vạn dân sẽ khó trở thành hiện thực

Các đại biểu nhận định, trong nhiệm kỳ qua, tỉnh Quảng Ngãi đã dành nguồn lực lớn và hằng năm đều tăng đầu tư cho ngành Y tế, nhưng chất lượng khám chữa bệnh vẫn chưa đáp ứng nhu cầu. Công tác tuyển dụng bác sĩ gặp nhiều khó khăn, bình quân mỗi năm chỉ đạt 30% đến 40% so với chỉ tiêu. Giai đoạn 2026 - 2030 đặt mục tiêu tuyển 70 đến 80 bác sĩ/năm, trong khi giai đoạn 2020 - 2025 chỉ tuyển được khoảng 20 bác sĩ/năm.

Các đại biểu đề nghị tỉnh nghiên cứu ban hành chính sách đặc thù để đào tạo, bồi dưỡng và thu hút bác sĩ về công tác tại vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới. Thực tế, nhiều trạm y tế xã ở vùng đặc biệt khó khăn không có bác sĩ cơ hữu hoặc chỉ có một bác sĩ phải kiêm nhiệm nhiều phần việc do cơ chế, chính sách hiện hành chưa đủ mạnh.

Đại biểu Đinh Thị Hồng Thu, Tổ đại biểu số 10, HĐND tỉnh Quảng Ngãi nêu vấn đề, ngoài tình trạng thiếu hụt nhân lực, điều kiện về trang thiết bị phục vụ khám và điều trị tại cơ sở còn hạn chế. Hệ thống các phòng chuyên môn bệnh viện tuyến huyện trước đây (nay gọi là bệnh viện khu vực) cần được đầu tư đúng quy mô để người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa và nhóm yếu thế có điều kiện tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng hơn. Bởi không phải ai cũng có điều kiện đi tỉnh hoặc đến các thành phố lớn để khám chữa bệnh.

Đại biểu Đinh Thị Hồng Thu cho rằng, đây là vấn đề tỉnh Quảng Ngãi cần dự báo sớm để có giải pháp căn cơ; đồng thời đề nghị báo cáo của UBND tỉnh trình tại kỳ họp phải làm rõ định hướng cho lĩnh vực y tế. Bà nêu thực tế tỉnh đang thiếu nhân lực và chất lượng đội ngũ y bác sĩ chưa đáp ứng yêu cầu cấp cứu, điều trị, sơ cứu ban đầu. Đại biểu Đinh Thị Hồng Thu nêu ý kiến:

“Chúng ta đang thiếu nguồn nhân lực, và chất lượng đội ngũ y, bác sĩ đó có đáp ứng trong vấn đề cấp cứu, điều trị và sơ cứu ban đầu hay không? Trên thực tế, các trạm y tế hiện nay chỉ điều trị những bệnh thông thường thôi. Như vậy, về quy mô sắp tới, đội ngũ y bác sĩ đang ở tại bệnh viện mà chúng ta gọi là bệnh viện trung tâm liệu người ta có chịu về các trạm hay không? Hay người ta tiếp tục "nhảy cóc" sang các bệnh viện tư hoặc đi các đô thị trung tâm? Chúng ta phải có giải pháp này”.

Lãnh đạo Sở Y tế cho biết, hiện tỉnh Quảng Ngãi mới đạt  tỷ lệ 10,2 bác sĩ trên vạn dân. Để đến năm 2030 đạt 13,1 bác sĩ trên vạn dân, tỉnh phải tuyển thêm hơn 100 bác sĩ mỗi năm – một mục tiêu rất khó, bởi sinh viên tốt nghiệp các trường Đại học Y tại Thành phố Hồ Chí Minh ít về địa phương công tác; nguồn tuyển chủ yếu là từ Đại học Y Dược Huế và Đại học Tây Nguyên. Việc đào tạo y sĩ lên bác sĩ ngày càng siết chặt khiến nguồn nhân lực càng thiếu hụt. Ông Phan Minh Đan, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Ngãi cho biết, ngành đang đối diện bài toán thiếu nhân lực nghiêm trọng: 

“Bác sĩ ở Quảng Ngãi thì chủ yếu tập trung ở các Trường Đại học Y Dược Huế, Thái Nguyên và một số trường đại học tư thục. Phần lớn các trường ở Thành phố Hồ Chí Minh thì ít, cho nên lượng tuyển dụng về tỉnh rất khó khăn. Quan điểm của ngành y tế là đề nghị chúng ta hết sức tạo cơ chế về chính sách tuyển dụng, chính sách thu hút, chính sách giữ chân. Đây là cơ hội để tạo điều kiện cho con em Quảng Ngãi cũng như các bác sĩ ở các địa phương khác về tỉnh làm việc”.

Một số số liệu báo cáo tại kỳ họp cho thấy, Nghị quyết của Quốc hội đặt mục tiêu đến năm 2026 cả nước đạt 34 giường bệnh/vạn dân; riêng Quảng Ngãi đã đạt 35 giường. Tuy nhiên, chỉ tiêu bác sĩ của tỉnh vẫn thấp hơn nhiều so với bình quân cả nước (15,3 bác sĩ/vạn dân), trong khi Quảng Ngãi mới đạt gần 11 bác sĩ/vạn dân.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi nhìn nhận cần giải pháp mạnh. Thường trực HĐND tỉnh đã làm việc với ngành Y tế và UBND tỉnh thống nhất chủ trương xây dựng cơ chế riêng cho ngành Y tế nhằm giữ chân đội ngũ hiện có và thu hút bác sĩ mới. Các giải pháp định hướng gồm nâng mức thanh toán bảo hiểm y tế cho cơ sở khám chữa bệnh, cải thiện thu nhập cho nhân viên y tế, rà soát khó khăn để kiến nghị trung ương tháo gỡ và ưu tiên bố trí nguồn lực mua sắm trang thiết bị. Ông Nguyễn Cao Phúc, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ngãi cho biết:

“Thường trực HĐND tỉnh cũng đã làm việc với ngành y tế và UBND tỉnh, đặt vấn đề phải có cơ chế riêng cho ngành y tế. Trước kia, chúng ta có ban hành một chính sách thu hút chung và đưa ngành y tế vào, nhưng Thường trực HĐND tỉnh thấy việc này đặc biệt quan trọng nên yêu cầu phải xây dựng chính sách riêng cho ngành y tế. Trên cơ sở đó, các đồng chí về nghiên cứu, đặt vấn đề xây dựng một cơ chế đặc thù của địa phương, làm sao để vừa giải quyết hài hòa, vừa thu hút và giữ chân được đội ngũ”./.