Bấc c’moo đâu, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Tr’hy, chr’hoong da ding ca coong Tây Giang ta luôn ặt đăn lâng đhanuôr. Tơợ pazêng cơnh bhrợ liêm t’mêê, cr’noọ bh’rợ pr’hay, Đồn Biên phòng Tr’hy ơy zooi đhanuôr pa dưr bhrợ cha, tệêm ngăn pr’ặt tr’mông, z’lâh đha rựt.

Lalăm a hay, t’cooh Bhling Mưr, ma nuyh Cơ Tu đhị vel Abaanh 1, chr’val Tr’hy, chr’hoong Tây Giang năc pr’loọng đha rựt, tr’mông tr’meh pr’loọng đong g’nưm tơợ bhrợ ha rêê. Bơơn cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Tr’hy zooi tơơm m’ma, pa choom cơnh choh bhrợ ruộng, tước nâu kêi pr’loọng t’cooh Bhling Mưr ơy z’lâh đha rựt. Xoọc đâu, t’cooh Bhling Mưr choh 3 sào ruộng, zập c’moo 2 hân noo, bh’nơơn pa chô bấc lâh bấc chu lâng bhrợ ha rêê. Lâh mơ, t’cooh Bhling Mưr dzợ k’rong choh pih vinh, choh tơơm mắc ca, bấc pr’loọng đhanuôr coh vel ơy choom bhrợ cha đươi vêy cán bộ, chiến sĩ Biên phòng zooi. “Đươi vêy bộ đội Biên phòng p choom cơnh bhrợ cha, zooi m’ma bh’năn, chr’noh đoọng bhrợ cha. Xoọc đâu, pr’loọng đong bhrợ cr’noọ bh’rợ băn a tưch lâng choh tơơm mắc ca vêy chr’năp kinh tế dal. Tơợ bêl bơơn cán bộ, chiến sĩ Biên phòng pa choom cơnh bhợ cha lâng ch’choh, tơợ đêêc đhauôr nắc ơynăl, bấc pr’loọng đhanuôr ơy ha dưr, bhrợ cha choom lâh mơ.”

Đồn Biên phòng Tr’hy ặt bhrợ đhị chr’val Tr’hy k’đhơợng lêy 2 chr’val Axan lâng Tr’hy vêy lâh 1.000 pr’loọng đhanuôr, ma nuyh Cơ Tu ặt ma mông đơ bấc. Lalăm, đhanuôr coh ca noong k’tiếc nâu bhrợ cha ting c’lâng cơnh tơợ ahay ma bhrợ ma đươi, căh pân vặ zên đoọng bhrợ cha, pa dưr pr’ặt tr’nớt.

Đồn Biên phòng Tr’hy ơy pa zưm lâng vel đong, ra pặ cán bộ chô tước zập pr’loọng đhanuôr pa choom cơnh choh bhrợ, băn rơơi lâng đươi dua khoa học kỹ thuật đhị bhrợ têng, vặ zên pa dưr pr’ặt tr’mông, pa dưr dal thu nhập pr’loọng đong. Vêy zên, bấc pr’loọng bhrợ cha liêm choom cơnh băn k’roọc, băn bé, pêch a bóc băn a xiu, câl máy xát ha roo. Tơợ đêêc, r’dợ xăl cr’noọ bhrợ cha, tơợ ma bhrợ ma cha ơy xăl bhrợ têng hàng hóa, đhanuôr pa zay z’lâh đha rựt, pa dưr ca van, chroi k’rong vel bhươl ca noong k’tiếc ting ha dưr lâh mơ. Thượng tá Bùi Văn Đức, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Tr’hy đoọng năl: “Đăh pa dưr pr’ặt tr’mông, zooi đhanuôr đhị  vel đong azi ặt bhrợ. Tơợ pr’đơợ âng đơn vị, a zi nắc ơy pa zưm ghit liêm lâng chính quyền vel đong 2 chr’val lâng xay moon đoọng ha Huyện ủy, UBND chr’hoong t’đui zooi pazêng xa nay bh’rợ pa dưr pr’ặt tr’mông. Pa bhlầng, a zi ơy zooi m’ma bh’năn ha đhanuôr. A zi bhrợ pa dưr cr’noọ bh’rợ đăh choh bêệt, pêch a bóc, choh n’loong lâng pa choom đhanuôr cơnh bhrợ pa chô bh’nơơn dal, z’lâh đha rựt”.

Pazêng c’moo lalăm, pr’ặt tr’mông âng đhanuôr CơTu, Tà Riềng, Giẻ Triêng đhị zr’lụ da ding ca coong tỉnh Quảng Nam dzợ g’nưm tơợ bhrợ ha rêê. Đhr’năng căh zập ch’na đh’năh dưr vaih đhị bấc c’xêê, đhanuôr muy đương tơợ cha neh Nhà nước zooi đoọng. Tơợ t’ngay Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam pa zưm lâng zập cấp chính quyề vel đong bhrợ dự án choh ha roo ruộng, pa choom đhanuôr xăl cơnh bhrợ têng liêm choom lâh, năc đhanuôr ơy r’dợ vêy rau cha, k’bhộ luônh. Đại tá Hoàng Văn Mẫn, Chính ủy, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam đoọng năl: “Lâh mơ bh’rợ k’đhơợng zư lêy c’la ca noong k’tiêc, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam ơy ting pâh pa dưr pr’ặt tr’mông đhanuôr zr’lụ ca noong k’tiếc. Zập c’moo, Bộ đội Biên phòng zêng pa căh cr’noọ bh’rợ đoọng zooi ha pêê pr’loọng đhanuor zr’lụ ca noong k’tiếc r’dợ ha dưr. Coh pazêng c’moo hay, Bộ đội Biên phòng tỉnh zooi đhanuôr bhrợ cha. Tơợ đêêc, pr’ặt tr’mông âng đhanuôr ca noong k’tiếc ơy ha dưr lâh mơ”.

Tơợ rau zooi âng Bộ đội Biên phòng lâng cấp ủy, chính quyền vel đong tỉnh Quảng Nam, đhanuôr zr’lụ ca noong k’tiếc ơy r’dợ tr’xăl cơnh pa chăp cơnh bhrợ. Tơợ đêêc, leh bấc cr’noọ bh’rợ pa dưr c’lâng bhrợ cha, pa xiêr đha rựt liêm choom cơnh lâng đhr’năng lalua âng vel đong./.

NHÂN RỘNG MÔ HÌNH BỘI ĐỘI BIÊN PHÒNG GIÚP DÂN PHÁT TRIỂN KINH TẾ

Thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biên giới, cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam không quản ngại khó khăn, cùng dân bản xây dựng các mô hình phát triển kinh tế, giúp đồng bào vùng biên ổn định đời sống, xóa đói giảm nghèo. 

Nhiều năm nay, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Tr’hy, huyện miền núi Tây Giang luôn bám sát cơ sở, gắn bó mật thiết với người dân. Thông qua những cách làm sáng tạo, mô hình hay, Đồn Biên phòng Tr’hy đã giúp dân phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo.

Trước đây, ông Bhling Mưr, dân tộc Cơ Tu ở thôn ABanh 1, xã Tr’hy, huyện Tây Giang thuộc diện hộ nghèo, gia đình sống chủ yếu dựa vào làm nương rẫy. Được cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Tr’hy hỗ trợ cây giống, bày cách làm làm lúa nước, đến nay gia đình Bhling Mưr đã thoát nghèo. Hiện, ông Bhling Mưr trồng được 3 sào lúa nước, mỗi năm 2 vụ, năng suất tăng gấp nhiều lần so với làm rẫy. Ngoài ra, ông Bhling Mưr còn đầu tư trồng cam vinh, trồng cây mắc ca, nuôi heo đen bản địa và hàng trăm con gà, vịt… Ông Bhling Mưr cho biết, nhiều hộ đồng bào trong thôn, bản đã biết phát triển kinh tế nhờ cán bộ, chiến sĩ Biên phòng giúp đỡ. “Nhờ Bộ đội Biên phòng hướng dẫn cách làm ăn, hỗ trợ con giống để phát triển kinh tế. Hiện nay, gia đình thực hiện mô hình nuôi gà địa phương và trồng cây mắc ca, cây có giá trị kinh tế cao. Từ khi được cán bộ, chiến sĩ Biên phòng hướng dẫn cách chăn nuôi và trồng trọt, từ đó người dân nhận thức được, một số hộ gia đình phát triển tốt.”

Đồn Biên phòng Tr’hy đóng quân trên địa bàn xã Tr’hy phụ trách 2 xã AXan và Tr’hy với hơn 1.000 hộ dân, chủ yếu là đồng bào Cơ Tu sinh sống. Trước đây, đồng bào nơi biên giới làm ăn theo kiểu tự cung tự cấp, không dám vay vốn để phát triển sản xuất.

Đồn Biên phòng Tr’hy đã phối hợp với địa phương và phân công cán bộ về từng hộ gia đình hướng dẫn bà con chuyển đổi cây trồng, vật nuôi và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, vay vốn phát triển kinh tế, tăng thu nhập cho gia đình. Có vốn, nhiều hộ làm ăn hiệu quả như nuôi bò, nuôi dê, đào ao thả cá, mua máy xay xát. Qua đó, từng bước thay đổi tư duy sản xuất tự cung, tự cấp sang sản xuất hàng hóa, người dân tự chủ vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng, góp phần xây dựng bản làng biên giới ngày một khởi sắc. Thượng tá Bùi Văn Đức, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Tr’hy cho biết: “Về vấn đề phát triển kinh tế, giúp bà con nhân dân trên địa bàn đơn vị đóng quân. Trên cơ sở nguồn lực của đơn vị, chúng tôi đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương của 2 xã và tham mưu cho Huyện ủy, UBND huyện ưu tiên hỗ trợ những chương trình về phát triển kinh tế. Đặc biệt, chúng tôi đã hỗ trợ về con giống cho bà con. Chúng tôi xây dựng mô hình điểm về tăng gia sản xuất, vườn, ao chuồng cho bà con tham quan và hướng dẫn cách nuôi trồng để đảm bảo năng suất kinh tế. Bên cạnh đó, hỗ trợ bò giống, nuôi heo đen bản địa, hướng dẫn trồng lúa nước, trồng cây quế và trồng cây dược liệu để giúp bà con làm kinh tế vươn lên thoát nghèo.”

Mấy năm trước, đời sống của đồng bào Cơ Tu, Tà Riềng, Giẻ Triêng ở vùng núi tỉnh Quảng Nam còn phụ thuộc vào nương rẫy. Tình trạng thiếu lương thực diễn ra nhiều tháng trong năm, người dân chỉ biết trông chờ gạo cứu trợ của Nhà nước. Từ ngày Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam phối hợp với các cấp chính quyền địa phương phát triển dự án lúa nước, hướng dẫn nhân dân chuyển đổi sản xuất, bà con từng bước bảo đảm được nguồn lương thực tại chỗ. Đại tá Hoàng Văn Mẫn, Chỉnh ủy, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam cho biết: “Ngoài nhiệm vụ quản lý bảo vệ biên giới, Bội đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam xác định  tham gia phát triển kinh tế xã hội ở khu vực biên giới. Hằng năm, Bội đội Biên phòng đều ra chỉ tiêu ,mục tiêu để giúp cho các hộ dân khu vực biên giới từng bước được cải thiện. Trong những năm qua, Bội đội Biên phòng được tỉnh hỗ trợ giúp bà con phát triển kinh tế. Qua đó, bộ mặt đối với nhân dân khu vực biên giới đã thay đổi rõ rệt.”

Từ sự giúp đỡ của Bộ đội Biên phòng và cấp ủy, chính quyền địa phương tỉnh Quảng Nam, bà con vùng biên giới đã dần thay đổi nếp nghĩ, cách làm. Từ đó, xuất hiện nhiều mô hình phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo rất hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế địa phương./.