Đhị chr’hoong A Lưới, lâng bấc cơnh bh’rợ tr’nêng crêê cơnh lâng đhr’năng la lua âng vel đong lâng cơnh bh’rợ pa bhrợ âng đhanuôr acoon coh, xang 3 c’moo xay bhrợ Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng k’tiếc k’ruung 1719, pr’ắt tr’mông zr’lụ đhanuôr acoon coh đhị chr’hoong vêy bấc râu tr’xăl liêm choom; đợ pr’loọng đong đharựt đhanuôr acoon coh tơợ 52,79% xiêr dzợ mơ 40,71%.

Đhị chr’val Quảng Nhâm, vel đong vêy 98% dân số năc đhanuôr Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu, tơợ t’ngay xay bhrợ Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng k’tiếc k’ruung 1719 ơy vêy bấc râu tr’xăl liêm choom. Pazêng bh’rợ băn a ọc hữu cơ, băn c’roóc, a óc, choh tơơm zơ nươu… năc ting pa dưr pr’ắt tr’mông âng vel đong; đhanuôr vêy cr’noọ t’bhlâng z’lâh đharựt lâng bhrợ t’vaih cr’van cr’bhộ lâng đợ zên bơơn pay pa chô lâh 37 ức đồng coh muy c’moo. Anoo Hồ Văn Như, Trưởng cr’noon Pi Ây 1, chr’val Quảng Nhâm prá xay: “Bơơn râu zooi đoọng tơợ Đề án băn c’roóc âng chr’hoong, pr’loọng đong bhrợ t’bhưah bh’rợ băn c’roóc đoọng pa dưr râu bơơn pay pa chô. Ha dợ tơơm sâm pr’loọng đong cu tơớp choh tơợ c’moo 2022. C’moo đâu, tơơm sâm chắt vaih liêm râu liêm choom ooy kinh tế z’zăng bấc, tu cơnh đêêc đợ râu bơơn pay pa chô âng pr’loọng đong bơơn lâh 200 ức đồng. Coh cr’chăl ha y, acu năc t’bhlâng bhrợ t’bhưah đhăm choh sâm đoọng pa dưr râu liêm choom”.

T’cooh Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch UBND chr’hoong A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế prá xay: Coh cr’chăl ahay, chr’hoong A Lưới năc đươi lâh 1.100 tỷ đồng tơợ zên prặ âng Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng k’tiếc k’ruung 1719 lâng pazêng zên crêê cơnh xa nay n’lơơng k’rong bhrợ têng liêm xang c’lâng p’rang, zooi bhrợ đong ắt, k’tiếc ắt, bhrợ đợ bh’rợ bhrợ cha… zooi đhanuôr t’bhlâng z’lâh đharựt. T’cooh Hùng xay moon ghít, c’rơ tơợ Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng 1719 ơy zooi chr’hoong xay bhrợ liêm choom cr’noọ xa nay gluh n’đăh xa nay chr’hoong đharựt coh c’moo 2025. Coh cr’chăl ha y, chr’hoong t’bhlâng zooi, bhrợ t’vaih bh’rợ bhrợ cha, bh’rợ tr’nêng ha đhanuôr. Ting n’năc, t’bhlâng k’rong bhrợ c’lâng p’rang, đươi dua liêm choom c’rơ âng Trung ương, âng tỉnh, zên ta đang moon chroi đoọng lâng xã hội ting bhrợ têng đoọng t’bil lơi lâh 1 r’bhâu đong zir zrăh đoọng ha pr’loọng đong đharựt lâng pr’loọng đong đăn đharựt lâng cr’noọ t’bhlâng đh’rưah lâng prang tỉnh Thừa Thiên Huế dưr vaih thành phố âng Trung ương coh c’moo 2025.

Ting cơnh t’cooh xa nay Ban Acoon coh tỉnh Thừa Thiên Huế, lâh 3 c’moo xay bhrợ pazêng dự án âng Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng k’tiếc k’ruung 1719, pr’dưr pr’dzoọng bhươl cr’noon âng tỉnh vêy bấc râu liêm choom. Tơợ pr’ắt tr’mông, bh’rợ tr’nêng zập t’ngay tước ooy c’lâng p’rang lướt chô bhlưa pazêng bhươl cr’noon, zr’lụ pa bhlâng zr’năh k’đhap; pazêng c’lâng lướt ooy pazêng zr’lụ pa bhrợ, zooi bh’rợ đơơng âng hàng hoá, lướt chô âng đhanuôr ba buôn lâh mơ. Đh’rưah lâng đợ zên k’rong bhrợ pa dưr, đợ zên pa dưr xa nay bh’rợ sự nghiệp công ơy lâng xoọc bhrợ t’vaih bấc bh’rợ bhrợ cha đoọng ha đhanuôr acoon coh t’bhlâng t’bil lơi ha ul đharựt nhâm mâng. Đoọng xay bhrợ Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng âng k’tiếc k’ruung 1719 crêê cơnh t’ngay c’xêê lâng ơy bơơn râu liêm choom bấc, t’cooh Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế ta đang moon pazêng vel đong ch’mêệt lêy, xay bh’rợ tr’nêng prá xay ooy cấp vêy thẩm quyền bhr’lậ pác đoọng, pa crêê ooy zên k’rong bhrợ bhlưa pazêng râu xa nay bh’rợ, pazêng vel đong crêê cơnh lâng đhr’năng la lua lâng cr’noọ cr’niêng, đhr’năng pay đoọng zên âng pazêng sở, ngành, vel đong. Coh đêêc, tỉnh t’đui đoọng ha pazêng chr’val, bhươl cr’noon zr’năh k’đhap, pr’loọng đong đharựt, pazêng c’bhuh acoon coh dzợ lum bấc râu zr’năh k’đhap lâng vêy đợ zr’năh k’đhap la lay. T’cooh Nguyễn Thanh Bình prá xay ghít: “Nắc t’bhlâng bhr’lậ zr’năh k’đhap, xay bhrợ pazêng dự án chr’năp công cơnh pazêng xa nay ng’zooi tih ooy đong ắt, xăl bh’rợ tr’nêng, pa choom bh’rợ tr’nêng, pa dưr bh’rợ pa bhrợ, tơớp bhrợ cha, ting xay bhrợ liêm choom lâng z’lâh pazêng cr’noọ ooy râu bơơn pay pa chô zazum, đươi dua ooy bh’rợ bhrợ t’vaih k’tiếc ắt, đong ắt, k’tiếc pa bhrợ nhâm mâng đhị zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong”./.

HIỆU QUẢ TỪ CHƯƠNG TRÌNH MTQG 1719 Ở THỪA THIÊN HUẾ

Sau 3 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719), tỉnh Thừa Thiên Huế đã tập trung các nguồn lực, triển khai thực hiện có hiệu quả các dự án thành phần của Chương trình. Từ đó, tạo sinh kế, giúp người dân từng bước ổn định cuộc sống, vươn lên xóa đói, giảm nghèo.

Tại huyện A Lưới, với nhiều cách làm, giải pháp phù hợp điều kiện thực tế của địa phương và tập quán sản xuất của đồng bào DTTS, sau 3 năm triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719, diện mạo vùng đồng bào DTTS trên địa bàn huyện có nhiều chuyển biến; tỷ lệ hộ nghèo DTTS giảm từ 52,79% xuống còn 40,71%.

Tại xã Quảng Nhâm, địa phương có 98% dân số là đồng bào Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu, từ ngày triển khai Chương trình MTQG 1719 đã có nhiều thay đổi đáng kể. Các mô hình chăn nuôi lợn hữu cơ, nuôi bò, heo, trồng cây dược liệu… đã góp phần phát triển đời sống kinh tế - xã hội của địa phương; người dân tự ý thức vươn lên thoát nghèo và làm giàu với mức thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 37 triệu đồng/năm. Anh Hồ Văn Như, Trưởng thôn Pi Ây 1, xã Quảng Nhâm chia sẻ: “Được sự hỗ trợ từ Đề án chăn nuôi bò của huyện, gia đình mở rộng chăn nuôi bò để tăng thu nhập. Còn cây sâm thì gia đình tôi bắt đầu trồng từ năm 2022. Năm nay, cây sâm phát triển tốt cho hiệu quả kinh tế khá cao nên tổng thu nhập của gia đình tôi đạt hơn 200 triệu đồng. Thời gian tới, tôi sẽ tiếp tục mở rộng diện tích trồng sâm để tăng hiệu quả kinh tế”.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch UBND huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết: Thời gian qua, huyện A Lưới đã đầu tư hơn 1.100 tỷ đồng từ nguồn vốn của Chương trình MTQG 1719 và các nguồn vốn hợp pháp khác để hoàn thiện kết cấu hạ tầng, hỗ trợ nhà ở, đất ở, xây dựng các mô hình sinh kế… giúp người dân vươn lên thoát nghèo. Ông Hùng khẳng định, nguồn lực từ Chương trình MTQG 1719 đã góp phần giúp huyện có thể đạt mục tiêu thoát khỏi diện nghèo vào năm 2025. Trong thời gian tới, huyện tiếp tục hỗ trợ, tạo sinh kế, việc làm cho người dân. Đồng thời, tập trung đầu tư kết cấu hạ tầng, tận dụng tối đa các nguồn lực của Trung ương, của tỉnh, nguồn vận động và xã hội hóa để xóa hơn 1.000 nhà tạm cho hộ nghèo và hộ cận nghèo với quyết tâm cùng cả tỉnh Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2025.

Theo Lãnh đạo Ban Dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế, qua 3 năm triển khai thực hiện các dự án thuộc Chương trình MTQG 1719, bộ mặt nông thôn, miền núi của tỉnh đã có nhiều khởi sắc. Từ đời sống, sinh hoạt hằng ngày đến đường giao thông đi lại giữa các thôn, bản, vùng đặc biệt khó khăn; các tuyến đường vào các khu sản xuất, giúp quá trình lưu thông hàng hóa, đi lại của người dân dễ dàng. Cùng với nguồn vốn đầu tư phát triển, nguồn vốn phát triển sự nghiệp cũng đã và đang tạo ra nhiều sinh kế để đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững. Để triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719 đúng tiến độ và đạt hiệu quả, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế yêu cầu các địa phương rà soát, tham mưu báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh phân bổ, cân đối nguồn vốn giữa các nội dung thành phần, các địa phương phù hợp với điều kiện thực tế và nhu cầu, khả năng giải ngân của từng sở, ngành, địa phương. Trong đó, tỉnh ưu tiên các xã, thôn khó khăn, hộ nghèo, các nhóm DTTS còn gặp nhiều khó khăn và có khó khăn đặc thù.Ông Nguyễn Thanh Bình nhấn mạnh: “Cần tập trung tháo gỡ vướng mắc, triển khai thực hiện các dự án quan trọng cũng như các nội dung hỗ trợ trực tiếp về nhà ở, chuyển đổi nghề, đào tạo nghề, phát triển sản xuất, khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp, góp phần hoàn thành đạt và vượt các chỉ tiêu về thu nhập bình quân, chỉ tiêu về giải quyết đất ở, nhà ở, đất sản xuất một cách bền vững tại vùng đồng bào DTTS và miền núi”./.