(Jasi saong Musa lang tapa sap cam)

# Peih ngak danak dak bruk ngak đối ngoại di urang pal akaok pakat glaong, page ini 27/3, Akaok Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân ba akaok kapul urang lambaok pakat glaong Quốc hội Việt Nam tagok jalan tapa rivang Negar Maroc, Cộng hòa Pháp; rivang saong ngak bruk haong Nghị viện châu Âu (EP), hu mbaok dalam Đại hội đồng mbang ka 140 Liên minh Nghị viện dunya (IPU-140) saong dom nyaom biai pambuak pagam tal di Doha, Qatar, meng harei 28/3 tal harei 8/4 tới. Ini lac mbang nao rivang hu makna biak prong, piah pakajap saong patagok talei pambuak bruk haong dom negar, paglaong labik dang angaok dunya di Việt Nam tapa bruk brei mboh bruk ngak di drei, abih hatai dalam bruk langyah dom cuang kandah di khu vực, di dunya.

# Melam bloh 26/3, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Phước peih mbaok harei pataom ilamu - thể thao dom bangsa takik tỉnh Bình Phước mbang ka 6 ngan saong kadha “Sắc xuân hội tụ”. Harei pataom mbang ini hu jaik 1.000 diễn viên, nghệ sĩ, vận động viên urang bangsa takik mai meng 12 đơn vị huyện, ban sit saong dom sang bac THPT bangsa gam bac gam daok dalam tỉnh. Harei pataom lac tuk piah daong ka dom bangsa takik dalam tỉnh hu taom gaok, bac megru saong daok lac tuk piah ka dom bangsa parang iek, yaih khan ka ilamu di bangsa drei. Dom bruk ngak hu rah tabiak meng ini tal harei 29/3.

# Meng blaoh, gah Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Thuận ngak tui adat nao khám xét saong mek kareik  ong Nguyễn Trọng Kiều, Akaok Ban khik iek glai pacang caga La Ngà, huyện Tánh Linh. Kayua kurang trách nhiệm dalam bruk khik iek, rilo thun tapa, glai pacang caga La Ngà njauk jah tak biak trak, gaok mai hu mboh urang jakar khik iek glai di mban ini  pambuak haong urang jah tak glai pajeng ba kayau tabiak truh glai pacang caga. Langiu di ong Nguyễn Trọng Kiều daok hu dom urang jakar karei di Ban khik iek glai pacang caga La Ngà jeng njauk khởi tố saong jeng gam haong tội danh; dalam nan hu ong Hồ Quang Đạo, dahlau diah ngak Akaok Balai khik iek glai Đa Mi. Ong Đạo jeng njauk mek kareik. Urak ini, Công an tỉnh Bình Thuận daok  peih prong duah thau bruk nan.

# Harei 26/3, Công an ban sit Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang mboh hu sa kapul brei mesraiy trak laba mek angan đại lý harak kapal haoh. Tui bruk bo Công an Rạch Giá pataom mek hu, meng bilan 7-2018 Lê Công Thắng, 52 thun, daok di quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng saong kol tangin takai di nyu daok di dom tỉnh gah brak tame TP Rạch Giá brei mesraiy trak laba. Tuk cap mek, Lê Công Thắng khan lac labik di drei bhian brei mesraiy meng 4-25 triệu đồng, sraiy dalam 30-48 harei, jien laba meng 5.000-8.000 đồng/1 triệu đồng/1 harei. Kuhria tal urak ini, labik di Thắng hu brei ka labaih 150 urang mesraiy jien mek laba biak glaong. 

# Jayak 4-0 di vòng loại U23 châu Á melam 26/3 ngak tayah kỷ lục dalam luac 21 thun di bóng đá Việt Nam anak Thái Lan di taong abih cấp độ. Tapa nan, huấn luyện viên Park Hang Seo saong dom anek saih hu ngak jeng sa mốc son bahrau, meng jayah khang di vòng loại U23 châu Á 2020 kayua Đức Chinh, Hòang Đức, Thành Chung saong Thanh Sơn. Nan lac kadha bui sambai akaok mereip di Việt Nam anak Thái Lan di sa giải đấu praong.

Khaw tin dunya:

  # Sa janih virus komputer njom tame mạng di Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha dalam bilan ini piah klaik mek kandauk dalam gah quân sự công nghệ glaong. Bruk ini hu blah En Pa-i (El País) brei thau tuk ba panuac pambuak tal bruk điều tra medil lac sa taneh ia langiu daok dang gah likuk bruk ini. Yaom lac mạng ini oh hu dom thông tin mật, min urang huac lac virus mbuan njom mbak praong jang tapa dom mạng karei piah truy cập thông tin pambuak tal công nghệ quân sự bí mật. Urak ini Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha oh ka hu panuac ndom halei ka bruk ini.

# Raja-ei Séc brei padeih bruk pasang iek rilow limo blei meng Ba Lan kuhria meng harei ini 27/3. Séc hu tabiak adat brei pasang iek  taong abih rilow limo meng Ba Lan dalam bilan 2 hadei di tuk kênh papar binguk TVN di Ba Lan papar riyak sa phóng sự điều tra ka sa labik thik raih anek athur hu thik raih dom drei limo njauk ruak piah pablei tabiak negar langiu. Urang jakar Ba Lan hu tabiak bruk điều tra chip bruk ini, ieu pataom gah cảnh sát hình sự, cảnh sát giao thông saong văn phòng công tố hu mbaok tame bruk ini. Labik thik raih anek athur ndom angaok nan hu brei padeih ngak piah duh ka bruk pasang iek, duah thau.

# 4 urang metai saong 9 urang karei njauk rambus tuk sa sruh radaih buýt laik trun ala ceik di tỉnh Nê- Grốt Ốc-xi-đen-tờ (Negros Occidental), gah kreh negar Phi-líp-pin harei kabroi 26/3. Cảnh sát pak nan brei thau, sruh radaih buýt nao meng ban Xan Các-lốt (San Carlos) tal ban Ba-cô-lốt (Bacolod) ye rah tabiak bala. Urang peih radaih blait tangin tuk mai tal labik kua saong ginuh tame paga bê tông tapen jalan. Urak ini cảnh sát daok duah thau makna di bala./.

Trang tin trưa ngày 27/3/19

( Biên soạn: Hanipha- Duyệt Ái Nghiêm)

# Sáng nay 27/3, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã lên đường thăm chính thức Vương quốc Maroc, Cộng hòa Pháp; thăm và làm việc với Nghị viện châu Âu (EP), tham dự Đại hội đồng lần thứ 140 Liên minh Nghị viện thế giới (IPU-140) và các hội nghị liên quan tại Doha, Qatar, từ ngày 28/3 đến ngày 8/4 tới. Đây là chuyến thăm chính thức có ý nghĩa quan trọng, nhằm củng cố và tăng cường quan hệ đối tác chiến lược với các nước, tiếp tục nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam thông qua việc thể hiện vai trò hoạt động, tích cực trong giải quyết các thách thức khu vực, toàn cầu.

# Tối qua 26/3, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Phước tổ chức Lễ khai mạc Liên hoan văn hóa - thể thao các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Phước lần thứ 6 với chủ đề “Sắc xuân hội tụ”.Liên hoan năm nay quy tụ gần 1.000 diễn viên, nghệ sĩ, vận động viên người đồng bào dân tộc thiểu số đến từ 12 đơn vị huyện, thị xã, thành phố và trường các THPT dân tộc nội trú tỉnh. Liên hoan không chỉ là dịp giúp cho các dân tộc anh em trong tỉnh được giao lưu, học hỏi, mà còn là dịp để các dân tộc trình diễn, giới thiệu về nét đặc sắc các nền văn hóa dân tộc mình. Các hoạt động được diễn ra từ nay đến ngày 29/3.

# Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Thuận vừa thực hiện lệnh khám xét và bắt giam ông Nguyễn Trọng Kiều, Trưởng Ban quản lý rừng phòng hộ La Ngà, huyện Tánh Linh. Do thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý, nhiều năm qua, rừng phòng hộ La Ngà đã bị tàn phá nghiêm trọng, thậm chí có dấu hiệu cán bộ bảo vệ rừng của ban này đã tiếp tay, móc nối với lâm tặc vận chuyển gỗ ra khỏi rừng phòng hộ. Ngoài ông Nguyễn Trọng Kiều còn có một số cán bộ khác của Ban quản lý rừng phòng hộ La Ngà cũng bị khởi tố và cùng tội danh; trong đó có ông Hồ Quang Đạo, nguyên Trưởng trạm bảo vệ rừng Đa Mi. Ông Đạo cũng đã bị bắt giam. Hiện, Công an tỉnh Bình Thuận đang tiếp tục mở rộng điều tra vụ án.

# Ngày 26/3, Công an TP Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang phát hiện một băng nhóm hoạt động tín dụng đen dưới vỏ bọc đại lý vé máy bay. Theo chứng cứ Công an Rạch Giá thu thập được, từ tháng 7-2018 Lê Công Thắng, 52 tuổi, ngụ quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng cùng nhóm đàn em ở một số tỉnh phía Bắc vào TP Rạch Giá hoạt động cho vay nặng lãi. Khi bị bắt, Lê Công Thắng thừa nhận cơ sở của mình thường cho khách vay từ 4-25 triệu đồng, kỳ hạn 30-48 ngày với mức lãi suất dao động từ 5.000-8.000 đồng/1 triệu đồng/ngày. Tính đến nay, cơ sở của Thắng đã cho trên 150 người vay tiền với lãi suất cao. 

# Chiến thắng 4-0 tại vòng loại U23 châu Á tối 26/3 phá kỷ lục tồn tại suốt 21 năm của bóng đá Việt Nam trước Thái Lan ở mọi cấp độ. Qua đó, huấn luyện viên Park Hang Seo và các học trò lại tạo ra một mốc son mới, bằng chiến thắng đậm ở vòng loại U23 châu Á 2020 nhờ công Đức Chinh, Hòang Đức, Thành Chung và Thanh Sơn. Đó là khúc khải hoàn ca đầu tiên của Việt Nam trước Thái Lan tại một giải đấu chính thức.

Khaw tin dunya:

# Một loại virus máy tính đã xâm nhập mạng nội bộ của Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha trong tháng này với mục đích đánh cắp bí mật quân sự công nghệ cao. Thông tin này đã được tờ En Pa-i (El País) tiết lộ khi dẫn nguồn tin liên quan tới cuộc điều tra nghi ngờ một thế lực nước ngoài đang đứng đằng sau âm mưu tấn công mạng. Mặc dù mạng nội bộ này không mang các thông tin mật, song người ta vẫn lo ngại về nguy cơ virus lây nhiễm rộng hơn sang các mạng khác với mục đích truy cập thông tin liên quan đến công nghệ quân sự bí mật. Hiện Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha chưa có bình luận nào trước thông tin vừa nêu.

# Chính phủ Séc sẽ ngừng kiểm tra thịt bò nhập khẩu từ Ba Lan bắt đầu từ hôm nay 27/3. Séc đã ra lệnh kiểm tra bắt buộc tất cả thịt bò từ Ba Lan vào tháng 2  sau khi kênh truyền hình TVN của Ba Lan phát sóng một phóng sự điều tra về một cơ sở giết mổ gia súc đã giết thịt những con bò bị bệnh để xuất khẩu. Giới chức Ba Lan ngay lập tức ra lệnh điều tra vụ việc, huy động sự vào cuộc của cảnh sát hình sự, cảnh sát giao thông và văn phòng công tố. Cơ sở giết mổ gia súc nói trên đã tạm ngừng hoạt động để phục vụ công tác điều tra.

# 4 người thiệt mạng và 9 người khác bị thương khi một chiếc xe buýt lao xuống khe núi ở tỉnh Nê- Grốt Ốc-xi-đen-tờ (Negros Occidental), miền trung Phi-líp-pin vào hôm qua 26/3. Cảnh sát địa phương cho biết, chiếc xe buýt đi từ thành phố Xan Các-lốt (San Carlos) đến thành phố Ba-cô-lốt (Bacolod) thì xảy ra tai nạn. Người lái xe dường như mất lái khi đến một khúc cua và đâm vào một hàng rào bê tông bên lề đường. Hiện cảnh sát đang điều tra nguyên nhân vụ tai nạn./.