MENUAC KHIK KA GLAI PRAONG HIJAO MIAT
Thứ hai, 00:00, 01/07/2024 Urang lang: Mousa Phương Urang lang: Mousa Phương
CHAM.VOV.VN - Bruk di menuac khik glai oh tuk halei lac mbuan, sahnang, kayua raidiuk labik glai praong tuk halei jeng hu rilo glaih glar, kurang rilo janih saong bhian dang anak rilo kan kandah, mbuan gaok bala. Min meng hatai anit ranam glai, jaik 23 thun tapa, sa-ai Nguyễn Tèo, menuac ngak di mBan Khik iek glai pacang caga Bù Đốp, tỉnh Bình Phước kham merat yam tapa taong abih piah rik prein daong ka bruk khik iek glai, daong ka glai tuk halei jeng hijao mekre labik bhum tapen negar.

Dom thun dahlau, kayua raidiuk kan kandah, sa-ai Điểu Mao daok di xã Phước Thiện, huyện Bù Đốp bhian tame glai mek rabung, asar đười ươi piah pablei duah jien. Tuk hu sa-ai Nguyễn Tèo – menuac khik glai mai jak ba, pathau khan, sa-ai Điểu Mao thau hu saong oh daok tame glai mek rabung tra, bo nao tui urang jakar, gam iek glang, taduan khik iek glai. Tal harei ini, raidiuk sang sa-ai Điểu Mao hu tani tanat jang dahlau.

Harei harei, sa-ai Nguyễn Tèo jeng daok pathau khan tal dom baoh sang daok jaik glai, brei ka urang thau cambaih jang ka kein laba di bruk khik glai, oh jah tak glai, ngan saong kadha: “Yaok urang oh tame glai man pateok cim brim, mek rabung, cuh sruh dar ko mek ia hani kayua lac ngak yau nan mbuan ba tal khuah glai; oh mek kaya pandap meng glai kayua lac bruk nan nyu suan adat hukum khik iek glai. Glai lac hala phổi hijao di anek menuac nan ye kol drei njauk ba tangin tame khik caga. Mboh urang halei tame glai ye khan brei menuac di mban khik iek glai thau piah samar pacang cakak…”.

Glai tamo bak sambo màu hijao praong labaih 6.400 ha di bhum tapen negar huyện Bù Đốp tuk halei jeng hu sa-ai Nguyễn Tèo maong lac sang, lac labik piah nao mai yaok harei. Jang urang halei karei, sa-ai thau cambaih dom kan kandah piah khik iek glai anak dom bruk di langik tasik saong anek menuac. Sa-ai Nguyễn Tèo khan lac: “Dalam dom mbang tui takai, pagui mek kol menlah glai di tuk malam, meyah oh pandar gom caroi hadah ye njauk bala, mbuan ba tal matai lahik, nan lac dom janih ula dhing nyu kaik atau blait takai laik trun lubang dalam, kraong ia… , taong abih janih jeng meda rah tabiak. Min bruk kan abih ngan saong urang jakar, menuac khik iek glai lac ngak habar khik hu rup oh laik tame dom hatai hawa anak jien ndo di kol pablei salih, pajeng ba kayau, athur glai suan hukum.”.

Khang hatai oh caik ka glai njauk “sraiy darah”, saia Nguyễn Tèo haong kapul khik iek glai ba tabiak jalan ngak siam lagaih; bhian pambuak gauk nao khik iek menuac tame tabiak glai, pasang iek catang dom labik hu bruk jah tak glai, khuah glai, lih mek taneh glai. Meng thau cambaih labik, tuk halei jeng paglaong trách nhiệm di drei, sa-ai Nguyễn Tèo saong kapul khik iek glai tuk halei jeng ngak siam bruk di drei, rik daong khik ramik glai hijao miat.

Jeng meng hatai anit ranam glai, nan ye yaok labik, dom janih cim, athur  daok di labik halei dalam glai, sa-ai Nguyễn Tèo jeng thau cambaih. Yaok mbang nao khik iek, sa-ai Tèo saong kapul di drei oh lac khik iek hu siam bruk pablei salih, pajeng ba kaya glai, athur glai suan hukum bo daok mboh hu rilo dak (bẫy) saong peih paklah ka dom janih athur. Ong Nguyễn Thành Vinh, Phaok Yam ndok mBan Khik iek glai pacang caga Bù Đốp brei thau: “Tuk hu mbaok tame bruk ngak ini, urang jakar khik glai gaok biak rilo kan kandah saong tuk halei jeng caga mesruh haong kol meblah glai, bala dalam glai meda rah tabiak. Min oh lac yau nan bo dom sa-ai kadun likuk, yaok urang kham merat yam tapa taong abih piah daong khik caga sambo màu hijao, ba mai sron mbon ka dom glai ram”.

“Sa rai menuac, sa glai kayau”, panuac daoh bhian randap ini hu tame dalam hatai menuac, njaom tame dalam darah di dom menuac khik iek glai di pak ini. Sa-ai Nguyễn Tèo lac sa dalam dom menuac yau nan. Oh huac kan kandah, glaih glar, sa-ai ba abih hatai anit saong prein yava ka bruk khik glai, khik ka glai praong rabau thun daok hijao mekre miat./.

Urang lang: Mousa Phương

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)