ONG MAN MU OH LAC NDOM GHEIH BO DAOK NGAK JOI
Thứ hai, 06:30, 18/12/2023 Urang lang: Mousa Phương Urang lang: Mousa Phương
VOV4.VOV.VN - Dom thun tapa, urang hu angan je dalam bhum bhap bini bangsa takik di tỉnh Bình Thuận tuk halei jeng ngak siam bruk pambuak talei rohim Ðảng saong bhap bini, rik daong paglaong raidiuk, patruh eik patrun kathaot di palei. Ong Man Mu, bangsa Rai, daok di palei Đồng Me, xã Đức Thuận, huyện Tánh Linh lac sa dalam dom kreih camin yau nan. Oh lac ngak mbang naih joi bo daok abih drei hu mbaok tame bruk puk palei, pathau khan jalan ngak, sarak di Đảng, hukum di Karja tal bol bhap rahra di drei.

Taduan raok kol dahlak dalam baoh sang praong, siam, hu ginup pandap pandar dalam sang, ong Man Mu, sa dalam dom urang hu angan je brei thau: Baoh sang ini diuk pasang ong padang ngak atah di ini 4 thun meng jien patak pataom. Dahlau daih, yau dom baoh sang karei di palei Đồng Me, xã Đức Thuận, mikva gaok biak rilo kan kandah. Taneh hu min kurang ilamu pala drak, raong glang nan ye kein laba biak takik.

Ngak habar piah ka mikva urang Rai daok di palei drei thau pandar ilamu kỹ thuật tame bruk ngak nong piah tui samu mikva dalam xã saong bhum jaik taphia, nan lac bruk bo ong Man Mu daok sahneng duah. Blaoh bruk camereip ong ngak meng di tuk hu mikva pilih ruah, pok ngak urang hu angan je lac pathau khan, jak ba mikva tame bac dom tal pato pasram pachreih nong bo xã, huyện peih tabiak.

 Ong Man Mu brei thau, pandar ilamu, kỹ thuật tame pala drak, raong glang lac bruk biak kan ngan saong urang bangsa takik kayua bac ta-a daok biar. Meng bruk njauk ngak di drei saong meng ilamu hu blaoh, ong pathau khan, jak ba mikva salih janih phun pala, athur raong, tacei pato ilamu - kỹ thuật. Meng nan tal urak ini, dalam palei hu rilo sang salih phun pala, athur raong ba mai kein laba glaong: “Drei brei daok jaik mikva piah pahadar, bhian pathau khan ka mikva. Pagap yau anek kamuan ngak srau kadau puk palei, drei brei bhian nao taom gaok mikva piah kakei, piah pahadar bruk nan. Daok bruk ngak mbang, mikva halei pala drak, raong glang oh ka gheih ye drei pachreih ba mikva piah dak harei dak nao tagok.”

Langiu di ngak siam bruk di urang hu angan je, sang ong daok lac kreih camin hadah dalam ngak mbang patagok kinh tế sang. Jien mek tame meng phun pala, athur raong hu daong ka sang ong hu jien tame tani tanat. Ndom ka ong Man Mu, urang hu angan je, ong Nguyễn Văn Phẩm- akaok palei Đồng Me brei thau: “Jeng hu bruk sangka di urang hu angan je pambuak haong mban khik iek palei haong taha palei. Ong Man Mu kham merat trun jak ba mikva brei taneh peih praong jalan palei. Ba mbuan lagaih ka bruk nao mai, pajeng ba kaya nong, anek bhik nao bac jeng hu mbuan lagaih jang. Daok bruk ngak mbang, jeng hu jak ba mikva raong kubao, ngak padai ia piah cakrok kinh tế sang.”

Palei Đồng Me, xã Đức Thuận hu labaih 300 sang rahra, gam haong labaih 1.000 menuac, rilo meng lac bangsa Rai. Ong Man Mu lac menuac thau cambaih ka dom adat cambat, tanarakun di bhap bini daok pak ini. Dom thun tapa, meng ilamu saong hatung hatian di drei, ong kham merat roh duah, pok panuac tagok karja palei rilo asal kadha pambuak tal peih ngak dom bruk ilamu, bruk khik ramik saong patagok yaom ilamu meng kan di bhap bini bangsa takik. Ong nao tal yaok baoh sang piah jak ba mikva jhui mê tín, dị đoan, abih di nyu lac tuk ruak brei nao tal bilai y tế di xã piah iek ruak. Ndom ka ong Man Mu, taha palei Đồng Me Huỳnh Văn Ru brei thau: “Ong abih hatai jai haong bhap bini, bhian trun ravang, duah thau hatai sahneng, hatai caong di mikva, iek mikva gaok kan kandah hagait saong caong daong hagait piah ngak mbang hu siam jang, piah hu jien raong anek mbang bac tal labik tal dhua.”

Dalam rilo thun tapa, urang hu angan je Man Mu taduan hu rilo harak meyaom di tỉnh, di huyện ka dom rik daong di ong brei ka bruk cakrok di palei. Urang bangsa Rai di palei Đồng Me tuk halei jeng pang tui ong, anit ranam ong, saong ong lac kreih camin ba akaok nao dahlau, tuk bau tal ong – urang hu angan je di palei drei./.  

Urang lang: Mousa Phương

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)