NGHỆ NHÂN NHÂN DÂN LÝ LẾT - SA URANG GHEIH TANGIN BREI MBEIK BINGU HALA
Thứ hai, 09:14, 22/04/2024 Urang lang: TS. Phú Văn Hẳn Urang lang: TS. Phú Văn Hẳn
VOV4.VOV.VN - Luac thun bilan ba abih prein yawa rup saih brei ilamu, ong Lý Lết urang bangsa Khmer hu dom pakat, gah pok brei ralo angan je dan haong dom kaya yaom glaong. Thun 1916, Ong Lý Lết mboh chreih chrai uan tabuan kayua hu Chủ tịch nagar brei lin hadiah angan Nghệ nhân Ưu tú. Thun 2022, ông mboh uan tabuan hu Akaok nagar brei mayaom angan Nghệ nhân Nhân dân di gah ilamu phi vật thể. Kadha cih wak di Nguyệt Anh brei khan tal urang hu angan ini:

Nghệ nhân Nhân dân Lý Lết – urang hu angan, pamanek di thun 1961, ieu lac sa urang gheih tangin brei mbeik bingu hala oh ralo urang ngak hu dom bingu hala di sang baha Khmer gah maraong nagar. Ong tame bruk di thun 1976, mbiah tal ini hu jaik si 50 thun ngak meng tangin tui ilamu palei "Bingula Khmer", ông cih ong mbeik ralo janih bingu ila brei ka baha jeng ye dom dom janih karei karei di dalam bein taneh Baha Khmer Nam bộ, dom rup binu, dom baoh bingu ila meng jaman dalau meng kan dalau jeng ye dom janih ndap nda ngak barau. Ong ngak meng kakai sang baha tal kaga, ngak rup Po Phật, pabung sang baha tal dom phù điêu di baha Khmer dalam jeng ye langiu bhum palei tinh.

Cei Lý Lết dar lac, thun 1971, tuk gait barau umo 10 thun, ong tui ame angan Lý Nghét, daok di xã Phú Mỹ, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng nao mbeik nao taih bingu ila di dalam sang baha, mbeih bingu di pabung sang baha, kaga, rup Phật di dom baoh sang baha Khmer. Gait mboh anit ranam bruk ngak mbeik bingu la sang baha meng ayah ame jao brei ka drei, blaoh meng nan, ông anit ranam, ndam gam haong jalan mbeik bingu ila. 

Meng thun 1980 mbiah tal ini, ong rup taeng ngak dom hagait ayah ame pato tacei brei ka drei yau ye padang labik danaok kakuh Bhat, taih rup bingu ila kakai danien danaok kakuh, bingu ila bambang jang baha haong sala dom baoh sang Baha ugama Phật Therawada… Yau ye ong padang ngak baha Vam Ray (tỉnh Trà Vinh), baha Trà Tim, baha Lâm Dồ, baha Bố Thảo, pabah mbang jang sang bac Trung cấp Pali Nam bộ; ngak veik baha chùa Dơi (anek cim dhur) di tỉnh Sóc Trăng hadei di apui ghuah mbang…

Thun 2010, ong uan tabuan hu raok nao Ban ine Hà Nội padang bingu ka sang baha Khmer di Palei ilamu jirah riwang dom bangsa Việt Nam (di Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội). Ini ieu lac sa tanut hu angan, nyu hu ba abih dom janih ilamu bingu ila ndam dom mô típ meng kan dalau di dom baha Khmer Nam bộ. Gam haong bruk ngak bingu ila di drei ong daok dang pato anek saih piah pato tacei dom ilamu bingu ila, motip hu jiwa gam haong hatai caong khin khik caga rami ramik brei ka ilamu bingu ila bangsa sang baha Khmer.

Oh lac thau ngak sa janih ilamu "Bingu ila Khmer", meng thun 1980 mbiah tal ini, cei Lý Lết daok pato brei ka labaih 200 urang anek saih Khmer mai bac magru ilamu bingu ila padang baha Khmer.

Urak ini, Nghệ nhân Lý Lết jeng daok ba hatai roh duah, dang ngak bingu ila siam gheih brei ka mblang bein baha Khmer Nam bộ, padang ngak bingu ila di rup kayau jeng ye dom janih ndap nda barau di muk kei. Ong Ly Let jeng tui duah dom janih ndap nda ngak bingu ila yau ong mei muk kei jaman dalau piah padang ngak rup bingu, ngak phù điêu brei ka bein mbalng ilamu vil val baha Khmer di drei./.

Urang lang: TS. Phú Văn Hẳn

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)