URANG NONG BREI TANEH, CAIK ABIH RAI KHIK RAMIK CIM GLAI
Thứ hai, 06:30, 28/08/2023 Urang lang: Jasi Urang lang: Jasi
VOV4.VOV.VN - Bhap bani hu panuac ndom yau ini: “Cim langik ikan aia – thei mek hu thei mbang”. Yau nan min, di sa bhum palei pak Sóc Trăng, hu sa urang nong taha umo hu caik abih kein laba meng mblang bein, oh huac pandiak hajan, kan kandah, caik abih rai di drei piah raong saong pacang khik cim langik yau pacang khik dom urang dalam sang di drei.

Ong Lâm Văn Huy, umo 70 thun, daok di ấp Trung Hòa, xã Gia Hòa 1, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng, hu bhap bani thau tal haong bruk ong alin hadiah 4ha taneh saong caik abih rai piah pacang khik tapol cim langik ngan haong hatai caong khin khik ramik môi trường sinh thái ka rai rah harei hadei.

Ba khaol dahlak nao ravang iek bein cim di baoh sang, ong Huy thau cambaih kambuan khanat di dom janih cim, anek kaok, meng tuk nyu daok duah mbang tal tuk caih menek. Taha Huy khan lac, tui hatai saneng di bhap bani, “taneh siam cim ndam” nan ye sang ong, meng rai ong, ame tal rai ong akaok ong kei, kham merat khik veik bein cim. Tuk camereip, labik bein tok prong jaik 3ha, hadei di nan ong ame peih prong taneh bilau, pala pabak phun la-u, phun bần, mắm, kreim, bình bát… haong rilo phun lavik thun, peih prong taneh bein tagok jeng 4ha piah ka cim, akaok mai daok.  

Tuk camereip, dalam bein ong tok hu dom yau dom gu kaok mai ngak sruh, meboh. Hadei di nan, sang ong pala rilo phun jang nan ye cim b atapon mai daok dak harei dak rilo. Rilo thun dahlau, tame bilan thu, ikan di kraong takik nan ye kaok nyu par nao labik karei piah duah mbang, tok mai veik bein dalam bilan hajan. Hadei di nan, tapol kaok daok veik di bein luac thun, khaol nyu par nao duah mbang tuk page mesup saong mai veik bein tuk melam mai.

Dom tapon cim ba gauk mai daok dalam bein dak harei dak rilo, ong Huy mong ini lac pandap biak hu yaom bo langik tasik alin brei nan ye kham merat khik caga. Anit anek kaok, dom rai rah di sang ong Huy oh padeih pala pabak rilo janih phun glai yau la-u, vẹt, mắm, bần, trâm bầu, bình bát... blaoh takac danao, kuac ribaong ba aia, caik jaik 1 ha piah khik aia taba, palao ikan piah ngak pandap mbang ka kaol nyu. Nan ye meng sa bhum taneh balau hu jeng sa labik sinh thái biak siam brei ka cim langik mai ndam mai daok.

Urak ini bein lac labik daok di yaok pluh ribau drei kaok, vạc, cồng cộc, diệc, sáo, bìm bịp… abih di nyu lac điên điển (chim takoi ula) – sa janih cim glai quý hiếm, hu dak tame tapuk bhong saong daok mbuan si lahik abih jeng hu daok, caih mebaoh  di bein. Tuk hu manuac urang sua tangi: “4ha taneh oh pala drak piah duah jien bo raong cim langik ngak hagait?”, ong Huy klao javap jaleiy veik: “Taneh siam cim ndam daok, thei pateok cim nao ngak hagait. Taphia di nan, tui hatai caong khin di ong, di ame, dahak njauk pacang khik kaol nyu. Pambuak pagam haong tapol cim yaok pluh thun ini mai, dahlak mong kaol nyu yau dom urang anek di drei nan ye abih hatai mong iek, raong glang”.

Mblang taneh prong, rilo janih daok pataom gauk nan ye bein cim di ong Huy lac labik “maong tame” di dom kaol man pateok, kol mek cim langik. Ong Huy khan lac: “Kaol kanjah jhak dalam saong langiu palei mai loa mong iek cap mek klaik. Kaol nyu bhian nao tuk melam atau tuk page mesup, hu ba tui phao cuh cim nan ye anek kaok njauk cuh metai biak rilo. Urak ini dom anek nao ngak mbang atah, daok sa drei, dahlak nyim dom kamuan daong pacang khik piah pateok kaol klaik mek cim min oh abih hu”.

Rilo urang pok meyaom bruk ngak di ong Huy min jeng hu dom urang “ndom tame ndom tabiak”. Yau nan min, luac 50 thun tapa, taha Huy jeng abih hatai pacang khik tapol cim ngan haong hatai caong khin khik ramik alam môi trường sinh thái, khik ramik siam mekre langik tasik ka rai rah harei hadei.

Sa-ai Từ Văn Phương, daok di ấp Công Hòa, xã Gia Hòa 1, brei thau: “Takik mboh thei hu hatung hatai yau Wa Huy, caik taneh piah ngak labik ka cim daok saong abih drei khik caga, iek glang. Dahlak iek prong bruk ngak di wa saong caong khin manuac urang drei sa tangin haong gauk piah pacang khik cim langik piah ka kaol nyu oh lahik nao”./.

Urang lang: Jasi

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)