

Tinh Binh Phuoc urak ini hu jaik 10.000ha taneh ngak durian, rilo di nyu hu di huyen Phú Riềng, Bù Đăng, Bù Gia Mập, Lộc Ninh saong ban sit Phước Long.
Dom harei tapa, njauk tame tuk durian tabiak baoh saong jaik paik, labik ini gaok rilo mbang hajan praong saong angin khang. Bruk langik oh lagaih ngak ka po bein biak duh hatai ka baoh durian thun ini. Gam saong taneh pala durian brei baoh suai, hajan rilo ngak kan kandah tal tuk tabiak bangu saong jieng baoh.
Baoh sang ong Trần A Lộc, daok di xa Phước Tân, huyen Phú Riềng hu labaih 200 phun durian daok tabiak baoh, luac thun pala tok caong tal tuk paik baoh min gaok hajan praong angin khang mboh biak duh hatai. Dom phun durian 8-10 thun yaok thun brei labaih meng 50-100kg yaok thun, thun ini trun daok biak takik: "Thun ini hajan angin rilo, bangu oh choh yau dom thun dahlau. Drei jeng iek glang phun kayau baoh karoh tani tanat min hajan angin lo, langik oh lagaih ngak brei halak haling, bamao rilo. Jeng drak khak saong pruh jru rilo min oh hu jak jeng kayua langik”.

Langiu di nan urang pala durian di Binh Phuoc daok duh hatai di hu anak khau tin durian pablei tabiak ka Trung Quoc ralo khut khat njauk klak caik kayua mboh njom janih kanyik O saong labaih janih Cadimi (janih ini lac sa janih pasei njom jru mek glaong meda ngak kan kandah tal prein yava) tapa tanut brei di nyu.
Tui dom urang ilamo gah ngak nong, janih kanyik O oh lac kayua urang pala, blaoh lac kayua urang ikak kaiy blei salih ta-eng drei tuk, papaok durian piah ka baoh samu gauk saong iek gheih di meta. Bruk ini daok ngak kan kandah tapak tal angan je baoh durian Viet Nam. Ong Nguyễn Minh Hiếu, Phaok Yam ndok HTX Yitvu ngak nong Binh Phuoc ndom mayai lac, janih ini oh kayua urang ngak nong pandar min dom urang nan gilac njauk khat lahik.
“Dang di urang ngak nong dahlak hulin caong khin hu dom bruk pambuak meng urang ngak nong urang pala tal labik urang papaok nyu, hadei di nan ka meng pablei tabiak. Meyah padang hu bruk pambuak gauk di utrang pala saong gah pablei tabiak tal tangin urang pandar ye thei jeng thau ka bruk di drei, hu yau nan meng patagok karo kajap.”
Daok ka janih Cadimi, tui dom urang ilamo gah ngak nong, lac nyu daok dalam taneh, khak drak saong halau ia. Tapa pasang tapa, janih Cadimi dalam taneh saong ia di Binh Phuoc biak biar. Langiu di nyu, rahra jeng takik pandar dom janih khak drak yau nan ye dom janih ini dalam phun kayau saong baoh karoh ye biak takik.
Min tapi, piah ka angan je durian Binh Phuoc oh lahik angan je di darak pasar, ong Dương Minh Hoàng, sa urang ky su, urang ngak nong naih joi di Binh Phuoc ndom mayai lac, jabat jabat juru brei hu mbaok tame bruk piah dak daong: "Pasang iek taong abih dom janih khak drak pandar di dom jabat karja, njauk brei ka hu pasang iek. Gam saong bhum taneh pala, urang ngak nong brei hu daong hu pasak pasang iek, dut iek baoh dahlau tuk pablei dalam saong langiu negar, salih ka bruk nao tal pabah mbang tapen negar ka meng dut iek hu njom mbak janih Cadimi atau oh piah daong takik palai lahik jien padai.”
Bruk duh hatai ka baoh karaoh njom ia kanyik vàng O saong langik oh lagaih oh lac sa janih asal kadha karei di urang ngak nong di Binh Phuoc, blaoh nyu daok lac sa bruk kakei caga dahlau ka taong abih yaom kaom durian Viet Nam. Piah truh tapa kan kandah ini, bruk njauk ngak abih lac bruk pasamu saong ngak tani tanat meng yaok bruk ngak: meng urang pala urang ngak nong, urang ikak kaiy blei salih, labik papaok baoh tal jabat pasang iek di karja. Meng hu yau nan, phun baoh durian Viet Nam brei khik hu angan je, paglaong yaom kaom saong patagok karo kajap di dalam darak pasar dunya, khik kajap jien mek tame ka yaok pluh ribau baoh sang urang ngak nong pala baoh saong brei pablei mboh labik dang di ndap nda kaya ngak nong Viet Nam di dalam dunya./.
Viết bình luận