Cr’noọ bh’rợ băn a’puối tăm âng amoó Mai Thị Thu Sương đhị chr’val Duy Phú, chr’hoong Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam đơơng chô bh’nơơn z’zăng. C’moo 2018, tơợ ơy tốt nghiệp Đại học sư phạm Huế, amoó Sương zươc moọt pa  bhrợ đhị Viettel Đà Nẵng, zên lương căh zập k’rang tr’mông tr’meh năc chô ooy vel đong tơợp bhrợ cha.

C’moo 2019, amoó Mai Thị Thu Sương k’dua ma nuyh pa liêm abóc choh sen âng pr’loọng đong xăl băn a’puối bươu tăm coh đhăm bhưah 2000m2. Xọoc tơợp, Mai Thị Thu Sương câl a’puối âng đhanuôr bơơn tơợ toọm a’tông chô p’loh băn ha dợ a’puối căh đâh ga măc, tu căh ơy vêy kinh nghiệm, bh’nơơn pa chô ếp. Dọo pa đhêy đhị đêêc, amoó Mai Thị Thu Sương moọt ooy apêê tỉnh đăh Nam chêêc năl cơnh đhr’năng lalua đhị apêê cr’noọ bh’rợ băn a’puối đoọng ting pa choom băn. Xọoc đâu, cr’noọ bh’rợ văn a’puối bươu tăm âng amoó Sương bơơn bhrợ  vaih abóc băn m’ma, cheeh cr’liêng, băn a’puối m’ma, lâng a’puối đăh… vêy bhrợ chr’tốp cơnh kỹ thuật, đươi dua c’bhuh n’coo đác tự động pa hooi cơnh đươi dua liêm choom đhị pazêng a’bóc.

Amoó Mai Thị Thu Sương đoọng năl, a’puối bươu tăm buôn băn, muy k’rong zên băn xoọc tr’nơợp a’năm, đươi đợ bh’năn băn vêy coh tự nhiên cơnh rơ veh, bhơi k’tang, bèo, hi la a’rong… năc zêng choom đoọng a’puối ga măc liêm k’bơch zên bh’năn, bhrợ ch’ngai đác. Tơợ bêl băn tước bêl pa câl đanh mơ 4 c’xêê. Zập c’xêê, amoó Mai Thị Thu Sương pa câl coh thị trường 1 tạ lệê a’puối chr’năp tơợ 80.000 tước 90.000 đồng/kg.

Lâh mơ k’rong băn a’puối bươu tăm pa câl lêệ, amoó Mai Thị Thu Sương dzợ pa zưm lâng bhiệc đoọng cheeh cr’liêng pa câl a’puối m’ma, bhrợ t’vah bấc rau pr’dzăm tơợ lêệ a’puối năc cơnh t’priêng, bhrợ chả coh n’coo… pa câl đoọng ha pêê nhà hàng, nhà hàng, quán pa câl chr’na. Thị trường pa câl a’puối m’ma lâng đhr’năh ta bhrợ tơợ a’puối bấc bhlầng năc đhị tỉnh Quảng Nam lâng thành phố Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh; bh’nơơn pa chô lâh 1 tỷ đồng/c’moo. Tơợ ơy lơi zên k’rong bhrợ, amoó Sương dzợ pa chô lãi tơợ 700 - 800 ức đồng.

Căh muy bhrợ cha choom, amoó Mai Thị Thu Sương dzợ t’vaih bhiệc bhrợ đoọng ha bấc ngai pa bhrợ lơơng đhị vel đong cơnh lâng đợ zên lương 6 ức đồng/ch’nắc/c’xêê. Đhr’năng đươi dua a’puối ting t’ngay ting bấc, amoó Mai Thị Thu Sương t’bhưah a bóc băn coh đhăm bhưah lâh 4000m2 đoọng băn a’puối, jưah năc zêệ bhrợ bấc rau đh’năh tơợ lêệ a’puối. Amoó Mai Thị Thu Sương đoọng năl: “Cr’noọ bh’rợ băn a’puối liêm choom bhlầng tu cơnh đêêc năc a cu băn t’bấc, t’bhưah a’boc băn. Chính quyền cung k’rang zooi acu đhị tơợp bhrợ cha cung cơnh coh đhr’năng băn lâng đhr’năng pa câl. Bấc đhanuôr đhị apêê chr’hoong Núi Thành lâng Thăng Bình tước lêy lâng ting pa choom băn a’puối. Băn a’puối doọ lâh g’lêêh ha dợ pa chô  bh’nơơn dal, ơy vêy đhị pa câl.”

A’puối bươu tăm bơơn thị trường kiêng đươi, zooi bấc pr’zơc p’iên z’lâh đha rựt lâng pa dưr ca van. T’cooh Đặng Hữu Phúc, Phó Chủ tịch UBND chr’hoong Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam đoọng năl: đhị vel đong vêy bấc đhâm c’mor tơợp bhrợ cha tơợ cr’noọ bh’rợ băn a’puối, băn a xiu đác k’ruung lâng pa chô thu nhập dal. Vel đong ta luôn đh’rưah coh bhiệc pa têệt lâng apêê đơn vị k’rong câl pazêng bh’nơơn, zooi zên bhrợ cha đoọng ha đha đhâm c’mor bhrợ têng. “UBND chr’hoong Duy Xuyên jưah lâng apêê ngành t’vaih pr’đơợ đoọng ha pêê cha năc t’bhlầng tơợp bhrợ cha, t’vaih bhiệc bhrợ, pa bhlầng năc k’rong ooy lang p’niên. P’loon tơợ rau zooi âng nhà nước, c’la apêê pa zay bhrợ têng bấc cr’noọ bh’rợ liêm choom. Ghit năc cr’noọ bh’rợ băn a’puối bươu tăm pa câl ooy thị trường lâng bhrợ têng chr’na pr’dzăm đoọng pa câl thị trường liêm choom.”

Tỉnh Quảng Nam xoọc vêy 500 cr’noọ bh’rợ kinh tế, tổ hợp tác lâng Hợp tác xã âng đha đhâm c’mor bhrợ c’la. Tỉnh nâu cung bhrợ pa dưr Quỹ tơợp bhrợ cha k’rong bhrợ lâng đợ zên 50 tỷ đồng lâng t’vaih Câu lạc bộ đha đhâm c’mor k’rong tơợp bhrợ cha, zooi đoọng pa zêng chr’năp tơợp bhrợ cha âng đha đhâm c’mor. T’cooh Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đoọng năl, jưah lâng bh’rợ đha đhâm c’mor tơợp bhrợ cha xăl t’mêê, vel đong ơy vêy bấc chính sách zooi đăh zươc bhrợ chr’năp, pa căh lâng đươi dua rau bhriêl choom cơnh lâng apêê bh’nơơn bh’rợ tơợp bhrợ cha âng đha đhâm c’mor, zooi apêê pr’zơc t’bhưah zr’lụ  bhrợ têng. Bấc cr’noọ bh’rợ âng đha đhâm c’mor ơy đơơng chô bh’nơơn liêm dal, t’vaih bhiệc bhrợ đoọng ha bấc apêê pa bhrợ, chroi k’rong pa xiêr đha rựt đanh mâng: “Pazêng c’moo hay, tỉnh Quảng Nam ơy vêy pazêng chính sách zooi ghit liêm lâng apêê pr’zơc ơy tợơp bhrợ cha vêy pa chô bh’nơơn dal. Zooi tơợ ơy k’rong bhrợ lâng zooi bêl bh’nơơn pr’đươi ha dưr. Coh xăl bhrợ t’mêê đhị tơợp bhrợ cha âng tỉnh Quảng Nam, đợ chroi k’rong âng lang đha đhâm c’mor bác lâh 70% lâng t’vaih bhiệc bhrợ đoọng ha bấc ngai. A zi năc lêy bhrợ ting c’lâng xa nay k’rong bhrợ đoọng ha lang p’niên căh muy đhị tỉnh năc bh’nơơn bh’rợ âng apêê pr’zơc dzợ bơơn đơơng pa câl ooy k’tiếc k’ruung lơơng”./.

Nuôi ốc bươu đen ít vốn, thu nhập cao giúp nhiều bạn trẻ ở Quảng Nam làm giàu

Sau nhiều năm buôn bán khắp nơi, chị Mai Thị Thu Sương, ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam trở về quê hương khởi nghiệp từ mô hình nuôi ốc bươu đen và cho hiệu quả kinh tế cao. Mô hình này đã tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động ở địa phương có thu nhập ổn định. Phản ánh của PV Tuyết Lê tại miền Trung.

Mô hình nuôi ốc bươu đen của chị Mai Thị Thu Sương ở xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam mang lại nguồn thu đáng kể. Năm 2018, sau khi tốt nghiệp Đại học sư phạm Huế, chị Sương xin vào làm việc tại Viettel Đà Nẵng, tiền lương không đủ trang trải cuộc sống nên trở về quê khởi nghiệp.

Năm 2019, chị Mai Thị Thu Sương thuê người cải tạo ao hồ trồng sen của gia đình chuyển qua nuôi ốc bươu đen trên diện tích 2000m2. Ban đầu, Mai Thị Thu Sương mua ốc của người dân địa phương bắt ở khe suối, ruộng đồng về thả nuôi nhưng chưa có kinh nghiệm nên ốc chậm lớn, năng suất thấp. Không nản chí, chị Mai Thị Thu Sương vào các tỉnh phía Nam tìm hiểu thực tế tại các mô hình nuôi ốc để học hỏi. Hiện nay, mô hình nuôi ốc bươu đen của chị Sương được thiết kế thành các khu hồ nuôi giống, sinh sản, ấp trứng, nuôi ốc con giống, nuôi ốc thương phẩm… có làm mái che theo yêu cầu kỹ thuật, sử dụng hệ thống điều tiết nước tự động trong các hồ.

Chị Mai Thị Thu Sương cho biết: ốc bươu đen dễ nuôi, chỉ đầu tư vốn ban đầu, tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên sẵn có tại vườn như rau, cỏ, bèo, lá sắn… có thể giúp ốc bươu đen phát triển khoẻ mạnh, tiết kiệm được chi phí thức ăn, làm sạch nguồn nước. Từ khi nuôi đến khi xuất bán mất 4 tháng. Mỗi tháng, chị Mai Thị Thu Sương xuất bán ra thị trường 1 tạ ốc thịt, giá từ  80.000 đến 90.000 đồng/kg.

Ngoài việc tập trung nuôi ốc bươu đen thương phẩm, chị Mai Thị Thu Sương còn kết hợp với việc cho ấp trứng nở bán ốc giống, chế biến nhiều sản phẩm từ thịt ốc, như ốc hun khói, chả ốc trong ống trúc… cung cấp cho các nhà hàng, tiệc cưới, quán ăn. Thị trường tiêu thụ ốc giống và sản phầm làm từ ốc chủ yếu ở tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng, thành phố Hố Chí Minh; doanh thu hơn 1 tỷ động/ năm. Sau khi trừ các khoản chi phí, chị Sương còn lãi từ 700 triệu đến 800 triệu đồng.

Không chỉ làm kinh tế giỏi, chị Mai Thị Thu Sương còn tạo việc làm cho nhiều lao động tại địa phương với mức lương 6 triệu đồng/người/tháng. Nhu cầu tiêu thụ ốc ngày càng lớn, Chị Mai Thị Thu Sương mở rộng ao nuôi trên diện tích hơn 4000m2 để thả nuôi ốc, đồng thời chế biến nhiều sản phẩm từ thịt ốc. Chị Mai Thị Thu Sương cho biết: “Mô hình nuôi ốc rất hiệu quả nên tôi nhân rộng diện tích ao nuôi. Chính quyền cũng quan tâm ủng hỗ trợ khởi nghiệp trong quá trình nuôi và quá trình xuất bán. Nhiều người dân các huyện Núi Thành và Thăng Bình tới tham quan và học tập kinh nghiệm nuôi ốc. Nuôi ốc nhàn mà kinh tế cao, đầu ra có sẵn.”

Ốc bươu đen được thị trường ưa chuộng, giúp nhiều bạn trẻ thoát nghèo và vươn lên làm giàu. Ông Đặng Hữu Phúc, Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam cho biết: tại địa phương có nhiều thanh niên khởi nghiệp từ mô hình nuôi ốc, nuôi cá nước ngọt và cho thu nhập cao. Địa phương luôn đồng hành trong việc kết nối với các đơn vị bao tiêu sản phẩm, hỗ trợ vốn giúp thanh niên phát triển sản xuất. “UBND huyện Duy Xuyên cùng các ngành tạo điều kiện hỗ trợ cho các cá nhân đẩy mạnh việc khởi nghiệp sáng tạo, tạo sinh kế, đặc biệt tập trung vào đối tượng thanh niên trẻ. Tranh thủ nguồn lực hỗ trợ từ nhà nước, bản thân các thành viên tích cực thực hiện một số mô hình hoạt động hiệu quả. Cụ thể mô hình nuôi ốc bươu đen bán ra thị trường và chế biến thành các sản phẩm món ăn thực phẩm để bán ra thị trường rất hiệu quả.”

Tỉnh Quảng Nam hiện có 500 mô hình kinh tế, tổ hợp tác và Hợp tác xã do thanh niên làm chủ. Tỉnh này cũng xây dựng Quỹ khởi nghiệp đầu tư với số vốn 50 tỷ đồng và thành lập Câu lạc bộ thanh niên đầu tư khởi nghiệp, nâng đỡ cho những ý tưởng khởi nghiệp của thanh niên. Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, đồng hành với phong trào thanh niên khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, địa phương đã có nhiều chính sách hỗ trợ về đăng ký thương hiệu, quảng bá và sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm khởi nghiệp của thanh niên, giúp các bạn trẻ mở rộng quy mô sản xuất. Nhiều mô hình thanh niên khởi nghiệp đã mang lại hiệu quả cao, tạo việc làm cho nhiều lao động, góp phần giảm nghèo bền vừng. “Những năm vừa qua, tỉnh Quảng Nam đã có những chính sách hỗ trợ cụ thể rất cụ thể và các bạn trẻ đã có khởi nghiệp thành công. Hỗ trợ sau đầu tư và hỗ trợ khi sản phẩm khi đã phát triển rộng lớn. Trong đổi mới sáng tạo khởi nghiệp của tỉnh Quảng Nam, tỷ lệ đóng góp của thanh niên của thanh niên rất cao trên 70% và đem lại công ăn việc làm cho nhiều đối tượng. Chúng tôi chủ trương là xúc tiến về đầu tư cho các bạn khởi nghiệp không những ở trong tỉnh mà sản phẩm của các bạn ra thị trường nước ngoài./."