Nâu đoo ta lêy nắc mưy ooy đợ c’lâng bh’rợ đoọng bhrợ đoọng bhiệc bhrợ, pa dưr thu nhập ha đhanuôr. Tr’nơợp, bh’rợ nâu nắc ơy vêy đơơng chô bh’nơơn liêm choom, ting t’ngay ting t’pấh bấc đhanuôr, lâh mơ nắc apêê p’niên ting pấh.

M’pâng c’moo 2022, xơợng k’coon n’đil Hồ Thị Ly (20 c’moo) moon lướt pa bhrợ cóh Nhật Bản, diịc điêl p’căn Lê Thị Thuỷ cóh vel Căn Tôm, chr’val Hồng Thượng, chr’hoong k’coong ch’ngai A Lưới pa bhlâng k’rang k’uôl. T’coóh Thuỷ moon, manứih Pa Cô pa tơợ ahay moon, k’coon n’đil tước bêl c’moọr vêy bơơn bhiệc bhrợ đăn đông, bơơn k’diịc, n’niên k’coon, ắt ma mung têêm ngăn, doọ chấc k’noọ k’rang bấc râu nặc choom ặ. Lấh mơ, k’noọ lêy k’coon n’đil ha dợ mưy a’đay ặt ma mung cóh k’tiếc k’ruung lơơng, diịc điêl t’coóh cắh choom ặt têêm ngăn. Pr’loọng đông zr’nắh k’đhạp, t’bơơn t’mung zâp t’ngay cung k’đhạp hâu dzợ moon tước bhiệc bơơn k’ha riêng ực zên đoọng ha k’coon lướt pa bhrợ. K’noọ tước đợ bhiệc n’nắc, t’coóh Thuỷ ặt bếch cắh têêm ngăn.

Hân đhơ cơnh đêếc, lâng râu t’bhlâng âng k’coon n’đil xang nặc cán bộ vel, chr’val xay moon liêm ghít, bhrợ pr’đơợ zooi đoọng vặ zên t’đui đoọng, pa choom đoọng bhrợ bha ar pa tơ, nắc diịc điêl t’coóh đoọng k’coon lướt. P’căn Lê Thị Thuỷ hơnh déh moon, k’coon lướt pa bhrợ ooy Nhật Bản glặp 1 c’moo ơy, bhiệc bhrợ cung têêm ngăn, zên pa chô cung dal: “C’xêê 4/2023 k’coon n’đil lướt ooy Nhật Bản bhrợ đắh pr’đươi pr’dua điện tử. C’xêê tr’nơợp n’jứah pa choom, n’jứah bhrợ nắc cắh ơy váih zên, tước c’xêê 6, k’coon pa gơi chô ooy đông 15 ực đồng, đợ c’xêê t’tưn nắc pa gơi chô 16-17 ực đồng. Ooy c’xêê 2 c’moo đâu, vêy pa gơi đoọng ha pr’loọng đông 27 ực đồng. Đợ zên nâu, pr’loọng đông đươi dua chroót zên vặ ha đoo lướt pa bhrợ, dzợ ha mơ nắc lêy đươi dua ooy pr’ắt tr’mung lâng đợc đoọng zên ha k’coon. K’coon n’đil kiêng, bêl lứch hợp đồng 3 c’moo năc kiêng bhrợ cớ. A’đoo moon dzợ p’niên, cắh ơy kiêng bơơn k’diịc, kiêng t’bơơn pa xoọng zên đoọng bhrợ cha”.

Tơợ râu lalua âng amoó Hồ Thị Ly lâng zâp apêê anoo a’moóh lướt lăm, Lê Văn Tùng (22 c’moo), manứih Pa Cô cóh vel Ky Ré, chr’val Hồng Thượng cung moon lướt pa bhrợ cóh k’tiếc k’ruung lơơng. Lê Văn Tùng moon, xoọc đâu a’đay ơy bhrợ liêm xang zâp râu bha ar pa tơ đoọng lướt pa bhrợ ooy Nhật Bản ting hợp đồng 3 c’moo. Pa zêng zên đoọng lướt nâu k’dâng 200 ực đồng. Đợ zên nâu, m’bứi vêy Ngân hàng Chính sách xã hội chr’hoong zooi đoọng vặ lâng lãi suất t’đui đoọng (k’dâng 80 ực đồng), dzợ ha mơ nắc pr’loọng đông zước vặ đắh đhi noo, bhúh xoọng. Tùng rơơm, bhrợ bhiệc cóh Nhật Bản lâng mơ zên tr’nơợp vêy mơ 25-27 ực đồng đhị mưy c’xêê, anoo nắc k’rong đợc m’bứi zên bhrợ cha ha y chroo: “Acu cắh năl đắh đêếc bhrợ n’hâu, hân đhơ cơnh đêếc, cóh hợp đồng ký gr’hoót nắc bhrợ đắh ha rêê đhuốch lâng pa câl hàng, pa câl p’lêê p’coo.. ting lêy lâng zên bơơn bhrợ 4 c’moo đâu tơợ phụ hồ, lướt xe nắc bấc lấh mơ. Acu kiêng lướt pa bhrợ cóh đêếc đoọng vêy bơơn zên chô ooy vel đông bhrợ cha”.

Anoo Hồ Bá Thuật, Bí thư xã đoàn Hồng Thượng đoọng năl, Lê Văn Tùng nắc mưy ooy 5 đha đhâm Pa Cô âng chr’val lướt pa bhrợ đhị Nhật Bản cóh c’moo đâu. C’moo n’nắc ahay, cung ơy vêy 5 đha đhâm c’moor âng chr’val lướt pa bhrợ cóh Nhật Bản lâng zên lương mơ 25 tước 30 ực đồng zâp c’xêê. Anoo Hồ Bá Thuật moon, vêy bơơn bh’nơơn nâu cắh vêy buôn, tu chr’val Hồng Thượng vêy 90% đhanuôr acoon cóh; cr’noọ âng đhanuôr cắh kiêng đoọng k’coon cha châu lướt pa bhrợ ch’ngai đông... Tu cơnh đêếc, xã đoàn t’bhlâng xay moon, k’đươi âng đơơng cr’liêng xa nay lướt pa bhrợ cóh k’tiếc k’ruung lơơng tước đhị zâp vel đông: “Xã đoàn t’bhlâng k’đươi moon, xay moon p’too p’zương đoàn viên, đha đhâm c’moor cóh vel đông lướt pa bhrợ cóh k’tiếc k’ruung lơơng. Đắh xã đoàn cung vêy chính sách zooi đoọng 2 ực đồng đoọng ha zâp đha đhâm c’moor zước lướt pa bhrợ nâu. Lâng chr’val, đha đhâm c’moor lướt pa bhrợ cóh k’tiếc k’ruung lơơng crêê pr’loọng đha rứt, đăn đha rứt cung vêy zooi đoọng 5 ực đồng p’too p’zương apêê”.

Anoo Trần Toàn, Bí thư Huyện đoàn A Lưới đoọng năl, Ngân hàng Chính sách xã hội chr’hoong bhrợ pr’đơợ đoọng vặ zên t’đui đoọng ting pr’loọng đha rứt lâng đăn đha rứt. Lâng pr’loọng doọ crêê đha rứt, đăn đha rứt, xang bêl vêy đơn hàng lướt pa bhrợ cóh k’tiếc k’ruung lơơng, Ngân hàng nắc bhrợ pr’đơợ văn zên. Đợ mơ zên zooi đoọng vặ ha pr’loọng đha rứt, đăn đha rứt mơ 70 tước 100 ực đồng. Anoo Trần Toàn moon cớ, c’moo n’nắc ahay, chr’hoong A Lưới vêy 62 đha đhâm c’moor acoon cóh lướt pa bhrợ cóh k’tiếc k’ruung lơơng, lấh mơ nắc thị trường Nhật Bản. Ooy 3 c’xêê tơợp c’moo đâu, vêy pa xoọng 20 đha đhâm c’moor cóh vel đông lướt ooy Nhật Bản bhrợ bhiệc lâng 35 apêê pa bhrợ ơy bhrợ liêm xang bha ar pa tơ, ra văng lướt: “Âng đơơng lướt pa bhrợ cóh k’tiếc k’ruung lơơng nắc mưy ooy đợ cr’liêng xa nay bơơn chr’hoong A Lưới k’rang lêy lâng âng đơơng zâp cr’noọ xa nay ooy Nghị quyết âng Huyện uỷ, HĐND chr’hoong lâng đoọng ooy  Huyện đoàn bhrợ đơn vị bha lâng. Vêy bơơn bh’nơơn cơnh đâu, Huyện đoàn bhrợ k’rơ, ta luôn. Ting đêếc, đơn ơy p’têết pa zưm lâng Trung tâm dịch vụ bhiệc bhrợ. Sở Lao động, Thương binh lâng Xã hội bhrợ pa dưr Trung tâm zooi đoọng, xay moon bhiệc bhrợ ha đha đhâm c’moor lướt pa bhrợ cóh k’tiếc k’ruung lơơng đhị Văn phòng Huyện đoàn A Lưới. Đơn vị cung zooi đoọng 2, 3 công ty âng tỉnh xay moon lướt ooy đâu bhrợ văn phòng xay moon đoọng bhiệc bhrợ ha đha đhâm c’moor. Lấh mơ, Huyện đoàn ơy k’đươi moon 1 công ty pa choom bh’rợ tr’nêng đhị chr’hoong đoọng ha đha đhâm c’moor, cắh dzợ lướt ooy Hà Nội, thành phố HCM cắh cậ Huế đoọng pa xiêr zên ha pêê đoo. Tu vêy bhiệc bhrợ nâu nắc ơy t’pấh bấc đha đhâm c’moor cóh vel đông pấh pa choom lâng chấc bhiệc bhrợ bấc lấh”./.

Xuất khẩu lao động: Hướng thoát nghèo cho thanh niên DTTS ở A Lưới

Thực hiện mục tiêu giảm nghèo nhanh và bền vững, huyện vùng cao A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế đang đẩy mạnh công tác đưa thanh niên DTTS đi xuất khẩu lao động. Đây được xem là một trong những giải pháp để tạo việc làm, nâng thu nhập cho người dân. Bước đầu, công tác này đã mang lại hiệu quả tích cực, ngày càng thu hút nhiều bà con, đặc biệt là giới trẻ tham gia.

Giữa năm 2022, nghe tin con gái Hồ Thị Ly (20 tuổi) đăng ký đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản, vợ chồng bà Lê Thị Thủy, ở thôn Căn Tôm, xã Hồng Thượng, huyện miền núi A Lưới vô cùng lo lắng. Bà Thủy bảo, người Pa Cô xưa nay quan niệm, con gái đến tuổi trưởng thành chỉ cần kiếm việc gần nhà, rồi lấy chồng, sinh con, yên bề gia thất, không cần phải tính toán nhiều. Hơn nữa, nghĩ đến con thân gái dặm trường, một mình mưu sinh nơi đất khách quê người, vợ chồng bà thấy chẳng yên tâm. Đã vậy, gia đình bà thuộc diện khó khăn, chạy ăn hàng ngày đã khó kiếm đâu ra vài trăm triệu nộp cho con đi… Cứ nghĩ đến những điều đó, bà Thủy lại mất ăn, mất ngủ.

 Thế nhưng, với sự quyết tâm của con gái rồi cán bộ thôn, xã tuyên truyền, phân tích thiệt hơn, tạo điều kiện hỗ trợ vốn vay ưu đãi, hướng dẫn hồ sơ, thủ tục, cuối cùng vợ chồng bà đồng ý. Bà Lê Thị Thủy vui mừng cho biết, cháu qua Nhật làm việc đến nay đã tròn 1 năm, công việc ổn định, thu nhập cao. “Tháng 4/2023 con gái tôi sang Nhật Bản làm bên lĩnh vực linh kiện điện tử. Tháng đầu vừa học, vừa làm nên chưa có tiền, đến tháng 6, con gửi về nhà 15 triệu đồng, những tháng sau đó gửi 16-17 triệu đồng. Riêng tháng 2 năm nay, con gửi về cho gia đình 27 triệu đồng. Số tiền này, gia đình dùng trả tiền vay chi phí cho con đi xuất khẩu, phần còn lại cải thiện cuộc sống và để dành vốn cho con. Con gái mong muốn, khi hết hợp đồng 3 năm muốn gia hạn làm tiếp. Con bảo tuổi còn trẻ, chưa muốn lấy chồng sớm, muốn kiếm thêm vốn để làm kinh tế”.

Từ thực tế của chị Hồ Thị Ly và các anh chị đi trước, Lê Văn Tùng (22 tuổi), người Pa Cô, ở thôn Ky Ré, xã Hồng Thượng cũng đăng ký đi xuất khẩu lao động. Lê Văn Tùng cho biết, hiện anh đã cơ bản hoàn tất các thủ tục để xuất khẩu lao động sang Nhật Bản theo hợp đồng 3 năm. Tổng chi phí cho chuyến đi  khoảng 200 triệu đồng. Số tiền này, một phần do Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện hỗ trợ vay với lãi suất ưu đãi (khoảng 80 triệu đồng), phần còn lại gia đình vay mượn người thân, họ hàng. Tùng hy vọng, làm việc ở Nhật Bản với mức lương ban đầu từ 25-27 triệu đồng/tháng, anh sẽ tích cóp được chút vốn làm ăn cho tương lai: “Em không biết sang bên đó làm cái gì nhưng trong hợp đồng ký kết là làm về nông nghiệp với bán hàng, bán trái cây chi đó. So với thu nhập 4 năm nay từ phụ hồ, theo xe thì cao hơn nhiều. Em muốn qua bên đó làm kiếm chút vốn để về quê làm ăn”.

Anh Hồ Bá Thuật, Bí thư Xã đoàn Hồng Thượng cho biết, Lê Văn Tùng là 1 trong 5 thanh niên Pa Cô của xã đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản trong năm nay. Năm ngoái, cũng đã có 5 thanh niên của xã sang thị trường này làm việc với mức lương từ 25-30 triệu đồng mỗi tháng. Anh Hồ Bá Thuật chia sẻ, có được kết quả này không hề dễ dàng, bởi xã Hồng Thượng có 90% đồng bào DTTS; tâm lý bà con không muốn cho con, cháu đi làm ăn xa nhà... Vì thế, Xã đoàn tăng cường tuyên truyền, vận động đưa chủ trương xuất khẩu lao động đến tận thôn, xóm: "Xã đoàn rất tích cực vận động, tuyên truyền khuyến khích đoàn viên, thanh niên trên địa bàn đăng ký đi xuất khẩu. Về phía Xã đoàn cũng có chính sách hỗ trợ 2 triệu đồng cho mỗi thanh niên đăng ký đi xuất khẩu lao động. Đối với xã, thanh niên đi làm nước ngoài thuộc hộ nghèo, cận nghèo cũng hỗ trợ 5 triệu đồng động viên”.

Anh Trần Toàn, Bí thư Huyện đoàn A Lưới cho biết, Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện tạo điều kiện cho vay vốn ưu đãi theo diện hộ nghèo và cận nghèo. Đối với diện không phải hộ nghèo, hộ cận nghèo, sau khi có đơn hàng xuất khẩu lao động ra nước ngoài, Ngân hàng sẽ tạo điều kiện vay vốn sau đó. Mức hỗ trợ vốn vay thuộc hộ nghèo, cận nghèo từ 70-100 triệu đồng. Anh Trần Toàn cho biết thêm, năm ngoái, huyện A Lưới có 62 thanh niên dân tộc thiểu số đi xuất khẩu lao động, chủ yếu là thị trường Nhật Bản. Trong 3 tháng đầu năm nay, có thêm 20 thanh niên địa phương sang Nhật Bản làm việc và 35 lao động đã hoàn tất hồ sơ, chuẩn bị xuất cảnh. “Đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài là một trong những nội dung được huyện A Lưới quan tâm và đưa các mục tiêu vào Nghị quyết của Huyện ủy, HĐND huyện và giao cho Huyện đoàn làm đơn vị chủ công. Có được kết quả khởi sắc hiện nay, Huyện đoàn làm rất quyết liệt, thường xuyên. Theo đó, đơn đã liên kết với Trung tâm dịch vụ việc làm, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội thành lập Trung tâm hỗ trợ, tư vấn, giới thiệu việc làm cho thanh niên xuất khẩu lao động ở nước ngoài ngay tại Văn phòng Huyện đoàn A Lưới. Đơn vị cũng hỗ trợ 1 số công ty do tỉnh giới thiệu lên đây để mở văn phòng giới thiệu việc làm cho thanh niên. Ngoài ra, Huyện đoàn đã vận động được 1 công ty đào tạo nghề trực tiếp tại huyện cho thanh niên thay vì đi Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh hay Huế nhằm giảm chi phí cho thanh niên. Nhờ cách làm này đã thu hút thanh niên địa phương tham gia học nghề và tìm kiếm việc làm ngày càng nhiều hơn”./.