BHRỢ SÂM NGỌC LINH LALUA VÁIH PR’ĐƯƠI CHR’NẮP SÂM VIỆT NAM

Xa nay t’ruíh ooy đắh dưr zi lấh zr’nắh k’đhạp âng k’coong ch’ngai Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam pa zưm lâng đợ c’lâng xa nay, chính sách liêm crêê, glặp đắh pa dưr pa xớc sâm Ngọc Linh. Đợ c’lâng xa nay nâu đh’rứah lâng râu pa zưm têy âng đhanuôr vel đông ơy zư đợc đợ đhăm crâng đoọng chóh sâm; t’pấh doanh nghiệp k’rong lêy chóh lâng bhrợ têng zâp bh’nơơn pr’đươi đắh sâm. Tơợ đêếc, tơơm sâm đơơng chô k’ực đô la, chrooi pa xoọng ooy ngân sách âng tỉnh Quảng Nam lâng âng đơơng đợ chr’val pa bhlâng zr’nắh k’đhạp lâng đợ mơ pr’loọng đha rứt k’noọ 90% dưr zi lấh váih đợ vel bhươl tỷ phú.

Tơợ mưy râu t’nơơm zanươu zư đợc cóh zâp pr’loọng đông cắh cậ pa câl lâng zên m’bứi ha dắp hâu tu xoọc đâu tơơm sâm Ngọc Linh váih tơơm chr’nắp liêm, vêy bấc ngai năl tước, chấc lêy câl? P’têết cớ pa zêng phóng sự: Pa dưr sâm Ngọc Linh váih thương hiệu sâm Việt Nam, ooy t’ruíh bêl đâu, azi pa xưl bha ar xrặ g’lúh 2 lâng pr’đợc “Bhrợ sâm Ngọc Linh lalua váih pr’đươi chr’nắp sâm Việt Nam”. 

Phiên chợ sâm Ngọc Linh ta bhrợ tơợ t’ngay 1 tước t’ngay 3 zâp c’xêê đhị k’tiếc sâm Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam ting t’ngay t’pấh bấc ơl ta mooi. Chr’nắp âng zâp g’lúh giao dịch đhị phiên chợ dzoọc tước k’tỷ đồng ting c’lâng trực tiếp lâng cóh sàn thương mại điện tử.

T’coóh Hồ Văn Dang, Phó Chủ tịch UBND chr’val Trà Linh đoọng năl, tơợ bêl phiên chợ sâm tr’nơợp moót c’moo 2017 tước đâu, phiên chợ sâm Ngọc Linh zâp c’xêê nắc bêl đoọng manứih chóh sâm giao lưu, xay moon lâng pa câl zâp bh’nơơn pr’đươi sâm tước manứih đươi dua tơợ zâp đắh chô họp chợ; chrooi pa xoọng tr’xăl cr’noọ bh’rợ, bhiệc bhrợ ting c’lâng bhrợ têng hàng hoá âng đhanuôr zâp acoo cóh chr’hoong k’coong ch’ngai Nam Trà My:

“Bêl ahay, đhanuôr chóh sâm Ngọc Linh bấc, hân đhơ cơnh đêếc đoọng pa dưr pa xớc váih tơơm chr’nóh bha lâng, zooi đhanuôr dưr zi lấh đha rứt nắc cắh ơy choom bhrợ. Xang bêl bhrợ bhiệc bhan sâm Ngọc Linh, phiên chợ sâm Ngọc Linh moót c’moo 2017, bhiệc tr’câl tr’bhlêy vêy bấc ngai năl tước, chr’nắp âng sâm Ngọc Linh cung pa dưr lấh mơ”.

Sâm Ngọc Linh ta lêy nắc bh’nơơn pr’đươi chr’nắp pr’hắt âng crâng k’coong Việt Nam. Zâp vel đông vêy bấc râu liêm choom, c’rơ đắh pr’đơợ tự nhiên đắh bhiệc pa dưr pa xớc sâm Việt Nam pa zêng zâp tỉnh: Quảng Nam, Kon Tum, Lai Châu, Gia Lai, Lâm Đồng, Thừa Thiên Huế, Nghệ An, Lào Cai, Điện Biên. Ooy đâu, 3 tỉnh Quảng Nam, Kon Tum lâng Lai Châu ta moon choom pa dưr pa xớc zr’lụ pr’đươi sâm Việt Nam ting c’lâng hàng hoá.

T’coóh Trần Duy Dũng, Chủ tịch UBND chr’hoong Nam Trà My đoọng năl, tơợ râu liêm choom âng tơơm sâm Ngọc Linh, chr’hoong ơy vêy c’lâng k’rong bhrợ dắh hạ tầng lâng k’đươi moon k’rong bhrợ pa dưr tơơm zanươu chr’nắp nâu:

“Azi ơy lâng nắc t’bhlâng k’rong bhrợ hạ tầng zr’lụ sâm, c’lâng c’tốch, điện, viễn thông. Cr’chăl nâu azi cung bhrợ bhiệc lâng zâp doanh nghiệp đoọng bhrợ t’bhứah lâng pa dưr pa xớc sâm Ngọc Linh. Xọoc đâu, chr’hoong xoọc pa dưr pa xớc k’rong bhrợ bhiệc nâu. Ooy ha y chroo lâng xa nay bh’rợ pa dưr pa xớc sâm Việt Nam ơy bơơn Chính phủ pa glúh, ha dang bơơn Trung ương k’rang lêy nắc bhrợ pr’đơợ đoọng đhanuôr Nam Trà My lâng doanh nghiệp k’rong ooy đắh bh’rợ nâu”.

K’tiếc chóh sâm Ngọc Linh đhị Nam Trà My pa dưr zâp c’moo. Tước đâu, k’tiếc lêy bhrợ zr’lụ zư lêy lâng pa dưr sâm Ngọc Linh âng tỉnh Quảng Nam bơơn ta moon nắc 15.567 ha (ooy đâu tơợ dal 2.000m nắc a’tếh nắc 2.238ha, đhị dal mơ 1.200 tước 2.000m nắc 13.329ha). Tỉnh cung xoọc lêy cha mêết chóh lêy sâm Ngọc Linh đhị bơr pêê đhị vel đông lơơng vêy pr’đơợ plêệng k’tiếc tr’cơnh đoọng bhrợ t’bhứah k’tiếc chóh. Xọoc đâu, tỉnh Quảng Nam ơy chóh tơơm sâm Ngọc Linh lâng pa zêng k’tiếc 1.243ha (lấh mơ nắc pa zưm đhị chr’hoong Nam Trà My). Prang tỉnh xoọc vêy 02 đơn vị bh’rợ công lập nhà nước xoọc zư lêy bhươn sâm m’ma đhị chr’val Trà Linh, chr’hoong Nam Trà My nắc Trung tâm pa dưr pa xớc sâm Ngọc Linh lâng zanươu Quảng Nam đh’rứah lâng Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp chr’hoong Nam Trà My.

Lấh mơ 2 đơn vị nâu, đhị Quảng Nam xoọc vêy lấh 10 doanh nghiệp câl pay lâng bhrợ sâm Ngọc Linh. Zâp doanh nghiệp pa zưm ooy zâp bh’nơơn pr’đươi bhrợ tơợ sâm Ngọc Linh pa zêng: Trà chi đhung lọc sâm Ngọc Linh, đác ôộm sâm Ngọc Linh, đác a’mát sâm Ngọc Linh, búah Diệp linh sâm, dung dịch ôộm sâm Ngọc Linh, cr’liêng boọm sâm Ngọc Linh... lâng đợ mơ pr’đươi pa câl k’dâng 50 tước 60 ký đhị mưy c’moo. Pr’đươi sâm Ngọc Linh vêy ta t’moót đươi đoọng xay moon lâng pa câl ooy zâp g’lúh chợ zâp c’xêê đhị chr’hoong Nam Trà My lâng đợ mơ sâm Ngọc Linh pa câl mơ 30 ký đhị mưy phiên chợ ooy mưy c’xêê.

Ting cơnh UBND tỉnh Quảng Nam, cr’chăl hanua, bh’rợ lêy cha mêết, đươi dua lâng âng đơơng tr’xăl zâp tiến bộ khoa học kỹ thuật ooy đắh bhrợ têng sâm Ngọc Linh bơơn tỉnh k’rang lêy bhlâng. Vel đông ơy k’đươi moon lâng pa zưm bhrợ bấc bh’rợ lêy cha mêết khoa học (cấp k’tiếc k’ruung, cấp tỉnh) đươi dua ooy lalua, nắc lêy ơy bhrợ c’la zâp bh’rợ ươm bhrợ, zư lêy m’ma, bhrợ liêm crêê cơnh cr’noọ tơơm m’ma liêm choom đoọng âng đơơng pa dưr pa xớc bhrợ têng cóh vel đông tỉnh.

T’coóh Lương Trọng Khoa, Giám đốc Công ty Cổ phần Sâm lâng Dược Việt Nam, c’la mưy doanh nghiệp k’rong bhrợ têng zâp bh’nơơn pr’đươi đắh sâm Ngọc Linh đhị chr’hoong Nam Trà My moon, bhrợ têng sâm Ngọc Linh nắc đắh bh’rợ liêm ga mắc đơơng chô bh’nơơn chr’nắp dal.

Ting cơnh t’coóh Khoa, bêl ngành công nghiệp sâm pa dưr pa xớc nắc ting t’ngay ting vêy bấc đhanuôr Việt Nam lâng zâp k’tiếc k’ruung cóh bha lang k’tiếc bơơn đươi dua zâp bh’nơơn pr’đươi tơợ sâm Ngọc Linh: “Chr’hoong Nam Trà My ơy bhrợ pa dưr mưy bha nụ công nghiệp lêy bhrợ zanươu lâng sâm Ngọc Linh. Tỉnh Quảng Nam ơy vêy chinh sách vặ crâng, chính sách zooi đoọng tơơm sâm m’ma, hạ tầng, c’lâng c’tốch lướt vốch tước zâp zr’lụ chóh sâm ơy bơơn k’rong bhrợ. Bhiệc t’pấh zâp đông k’rong bhrợ k’tứi ga mắc ooy đắh bh’rợ pa dưr pa xớc sâm Ngọc Linh, acu lêy zăng liêm buôn. Tỉnh Quảng Nam bơơn đươi râu liêm choom tr’zêệng đắh bhiệc lêy bhrợ pa dưr mưy trung tâm zanươu âng k’tiêc k’ruung”.

Lêy bhrợ pa dưr pa xớc tỉnh Quảng Nam cr’chăl c’moo 2021 - 2030, lêy chô tước c’moo 2050 t’mêê bơơn Thủ tướng đoọng bhrợ, moon tỉnh Quảng Ngãi dưr váih đhị bha lâng đắh tơơm zanươu, đhị bha lâng m’ma chóh sâm Ngọc Linh âng prang k’tiếc k’ruung. Ooy cr’chăl bhrợ pa dưr thương hiệu k’tiếc k’ruung sâm Ngọc Linh, tỉnh Quảng Nam moon pa dưr pa xớc sâm Ngọc Linh dưr váih bh’nơơn pr’đươi thương mại, văn hoá lâng du lịch.

T’coóh Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam moon ghít, vel đông t’bhlâng p’cắh, k’đươi moon zâp tập đoàn kinh tế ga mắc k’rong bhrợ pa dưr zâp zr’lụ công nghiệp, đông máy bhrợ liêm ghít zâp bh’nơơn pr’đươi tơợ sâm Ngọc Linh bhrợ ga mắc liêm:

“Tước đâu sâm Ngọc Linh nắc bh’nơơn pr’đươi k’tiếc k’ruung cắh vêy mưy âng tỉnh Quảng Nam. Ooy cr’chăl quyết định đoọng bhrợ tỉnh Quảng Nam cr’chăl c’moo 2021 - 2030, lêy chô tước c’moo 2050, moon pa glúh cr’noọ bh’rợ tỉnh Quảng Nam nắc váih zr’lụ tơơm zanươu p’cắh mặt đoọng ha miền Trung lâng Tây Nguyên. Nâu đoo cung nặc cr’noọ bh’rợ ta moon ooy văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Nam k’noọ tước, t’bhlâng bhrợ liêm choom cr’noọ bh’rợ đơơng Quảng Nam pa dưr pa xớc, lêy bơơn mơ cr’noọ bh’rợ váih zr’lụ chóh tơơm zanươu ga mắc bhlâng”.

Mưy ooy đợ râu chr’nắp liêm đoọng sâm Ngọc Linh choom dưr băr dzang ch’ngai lấh bêl ta moon nắc 1 ooy 5 râu sâm chr’nắp bhlâng cóh bha lang k’tiếc nắc: Nhân sâm Hàn Quốc, sâm Ngọc Linh (Việt Nam), sâm Nga, sâm Canada lâng sâm Mỹ. Zêng 5 râu sâm nâu zêng váih đợ mơ dưỡng chất bấc lâng liêm chr’nắp đoọng ha c’rơ acoon manứih.

Râu chr’nắp lấh mơ nắc sâm Ngọc Linh chr’nắp liêm lấh, lâng đợ mơ Saponin bấc lấh 3 chu lâng sâm Triều Tiên lâng bấc lấh bơr chu lâng sâm Trung Quốc lâng Mỹ. Saponin nắc hoạt chất bhrợ pa dưr c’rơ. Bhiệc nâu zooi đoọng sâm Ngọc Linh váih mưy ooy đợ râu nhân sâm liêm choom bhlâng cóh bha lang k’tiếc. Bêl đâu, 1 hécta sâm Ngọc Linh chóh 5 c’moo choom bơơn pa chô mơ 75 tỷ đồng.

Hân đhơ cơnh đêếc, sâm Ngọc Linh dzợ vêy ta đươi dua zêng lâng hi la jứah lâng k’lung. Cung cắh ơy vêy bấc ngai bơơn lêy đươi lâng râu zanươu chr’nắp nâu tu zên pa câl dal bhlâng. Bhrợ ha cơnh đoọng sâm Ngọc Linh lâng pr’đươi pr’dua sâm Ngọc Linh dưr váih bấc lâng lêy chô tước bhiệc pa câl ooy k’tiếc k’ruung lơơng?. Nâu đoo nắc râu bh’rợ âng zâp Bộ ngành crêê tước lêy cha mêết bhrợ./.

 HIỆN THỰC HÓA SÂM NGỌC LINH THÀNH THƯƠNG HIỆU SÂM VIỆT NAM

Câu chuyện vươn mình của vùng cao Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam gắn liền với những chủ trương, chính sách đúng đắn, phù hợp về phát triển sâm Ngọc Linh. Những chủ trương đó cùng sự chung tay của người dân địa phương đã giữ lại những cánh rừng nguyên sinh để trồng sâm; thu hút doanh nghiệp đầu tư trồng và chế biến các sản phẩm từ sâm. Từ đó, cây sâm đem lại hàng triệu đô la, đóng góp vào ngân sách của tỉnh Quảng Nam và đưa những xã đặc biệt khó khăn với tỷ lệ hộ nghèo gần 90% vươn lên thành những làng tỷ phú.

Nhờ đâu từ cây thuốc quý chỉ cất giữ trong từng gia đình hoặc đem bán với giá rẻ, giờ đây cây sâm Ngọc Linh đã trở thành loại cây có giá trị thương mại cao, được nhiều người biết đến, tìm mua?. Tiếp tục loạt phóng sự: “Nâng tầm sâm Ngọc Linh thành thương hiệu Sâm Việt Nam”, trong chương trình hôm nay, chúng tôi phát bài 2 với nhan đề “Hiện thực hóa sâm Ngọc Linh thành thương hiệu Sâm Việt Nam”. 

Phiên chợ sâm Ngọc Linh diễn ra từ ngày 1 đến ngày 3 hàng tháng tại “thủ phủ” sâm Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam ngày càng thu hút nhiều khách hàng. Trị giá giao dịch mỗi phiên chợ lên tới nhiều tỷ đồng qua cả hình thức trực tiếp và trên sàn thương mại điện tử.

Ông Hồ Văn Dang, Phó Chủ tịch UBND xã Trà Linh cho biết, kể từ phiên chợ sâm đầu tiên vào năm 2017 đến nay, phiên chợ sâm Ngọc Linh hàng tháng là cơ hội để người trồng sâm giao lưu, trao đổi, giới thiệu và bán các sản phẩm sâm đến người tiêu dùng từ các nơi về họp chợ; góp phần thay đổi cách nghĩ, cách làm theo hướng sản xuất hàng hóa của đồng bào các dân tộc thiểu số huyện miền núi cao Nam Trà My:

“Trước đây, người dân trồng sâm Ngọc Linh nhiều rồi nhưng để phát triển thành cây chủ lực, trở cây giúp đồng bào thoát nghèo thì chưa làm được. Sau khi tổ chức Lễ hội sâm Ngọc Linh, phiên chợ sâm Ngọc Linh vào năm 2017, việc giao thương, buôn bán nhiều người biết đến, giá trị cây sâm Ngọc Linh được nâng lên một tầm cao mới”.

Sâm Ngọc Linh được coi là sản vật quý hiếm của núi rừng Việt Nam. Các địa phương có tiềm năng, thế mạnh về điều kiện tự nhiên trong việc phát triển Sâm Việt Nam gồm các tỉnh: Quảng Nam, Kon Tum, Lai Châu, Gia Lai, Lâm Đồng, Thừa Thiên Huế, Nghệ An, Lào Cai, Điện Biên. Trong đó, 3 tỉnh Quảng Nam, Kon Tum và Lai Châu được xác định có thể phát triển vùng nguyên liệu Sâm Việt Nam quy mô hàng hóa.

Ông Trần Duy Dũng, Chủ tịch UBND huyện Nam Trà My cho biết, từ tiềm năng của cây sâm Ngọc Linh, huyện đã có kế hoạch đầu tư cả về cơ sở hạ tầng và kêu gọi đầu tư phát triển nguồn dược liệu quý này:

“Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục đầu tư hạ tầng vùng sâm, giao thông, điện, viễn thông. Bên cạnh đó chúng tôi cũng làm việc với các doanh nghiệp để nhân rộng và phát triển cây sâm Ngọc Linh. Hiện nay, huyện đang xúc tiến đầu tư việc này. Trong tương lai với Chương trình phát triển sâm Việt Nam đã được Chính phủ ban hành, nếu được Trung ương quan tâm thì sẽ tạo điều kiện để người dân Nam Trà My và doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này”.

Diện tích trồng sâm Ngọc Linh tại Nam Trà My tăng lên mỗi năm. Đến nay, diện tích quy hoạch vùng bảo tồn và phát triển sâm Ngọc Linh của tỉnh Quảng Nam được xác định là 15.567 ha (trong đó từ độ cao 2.000m trở lên là 2.238 ha, ở độ cao từ 1.200 - 2.000m là 13.329 ha). Tỉnh cũng đang nghiên cứu trồng di thực sâm Ngọc Linh ở một số địa phương khác có điều kiện tương đồng để mở rộng diện tích.

Hiện nay, tỉnh Quảng Nam đã trồng cây sâm Ngọc Linh với tổng diện tích 1.243ha (chủ yếu tập trung tại huyện Nam Trà My). Toàn tỉnh hiện có 02 đơn vị sự nghiệp công lập nhà nước đang thực hiện chăm sóc, bảo vệ vườn sâm giống gốc tại xã Trà Linh, huyện Nam Trà My là Trung tâm Phát triển Sâm Ngọc Linh và Dược liệu Quảng Nam và Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Nam Trà My.

Ngoài 02 đơn vị này, tại Quảng Nam hiện có hơn 10 doanh nghiệp thu mua và chế biến sâm Ngọc Linh. Các doanh nghiệp tập trung vào các sản phẩm chế biến từ sâm Ngọc Linh gồm: Trà túi lọc Sâm Ngọc Linh, nước uống Sâm Ngọc Linh, mật ong Sâm Ngọc Linh, rượu Diệp linh sâm, dung dịch uống Sâm Ngọc Linh, viên ngậm Sâm Ngọc Linh... với lượng nguyên liệu tiêu thụ khoảng 50kg - 60 kg/năm. Sản phẩm sâm Ngọc Linh được đưa vào giới thiệu và tiêu thụ trong các phiên chợ hằng tháng tại huyện Nam Trà My với lượng sâm củ sâm Ngọc Linh tiêu thụ trung bình khoảng 30 kg/phiên/tháng.

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, thời gian qua, công tác nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất cây sâm Ngọc Linh được tỉnh rất quan tâm. Địa phương đã kêu gọi và phối hợp thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu khoa học (cấp quốc gia, cấp tỉnh) ứng dụng vào thực tiễn, cơ bản làm chủ được công tác gieo ươm, chăm sóc cây giống, đáp ứng được một phần nhu cầu cây giống đạt chất lượng để cung ứng cho phát triển sản xuất trên địa bàn tỉnh.

Ông Lương Trọng Khoa, Giám đốc Công ty Cổ phần Sâm và Dược Việt Nam, chủ một doanh nghiệp đầu tư sản xuất, chế biến các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh tại huyện Nam Trà My cho rằng, khai thác, chế biến sâm Ngọc Linh là lĩnh vực có tiềm năng lớn mang lại giá trị gia tăng cao.

Theo ông Khoa, khi ngành công nghiệp sâm phát triển thì ngày càng nhiều người dân Việt Nam và các nước trên thế giới được sử dụng các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh:

“Huyện Nam Trà My đã hình thành một cụm công nghiệp chế biến và sản xuất dược liệu và sâm Ngọc Linh. Tỉnh Quảng Nam đã có chính sách thuê môi trường rừng, chính sách hỗ trợ cây sâm giống, cơ sở hạ tầng, giao thông đi lại đến các vùng trồng sâm đã được đầu tư. Việc thu hút các nhà đầu tư lớn nhỏ vào lĩnh vực phát triển sâm Ngọc Linh, theo tôi khá là thuận lợi. Tỉnh Quảng Nam thừa hưởng được một lợi thế cạnh tranh trong việc hình thành một trung tâm dược liệu ở tầm quốc gia”.

Quy hoạch phát triển tỉnh Quảng Nam thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Thủ tướng phê duyệt đặt mục tiêu đưa tỉnh Quảng Nam trở thành trung tâm dược liệu, trung tâm giống sâm Ngọc Linh của cả nước. Trong quá trình xây dựng thương hiệu quốc gia Sâm Ngọc Linh, tỉnh Quảng Nam đặt mục tiêu phát triển sâm Ngọc Linh trở thành sản phẩm thương mại, văn hoá và du lịch.

Ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam khẳng định, địa phương tăng cường quảng bá, mời gọi các tập đoàn kinh tế lớn đầu tư xây dựng các khu công nghiệp, nhà máy chế biến sâu các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh quy mô lớn:

“Đến giờ này sâm Ngọc Linh chính thức là sản phẩm quốc gia chứ không còn của riêng tỉnh Quảng Nam. Trong quyết định phê duyệt Quy hoạch tỉnh Quảng Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, đặt ra mục tiêu tỉnh Quảng Nam sẽ trở thành vùng dược liệu đại diện cho miền Trung và Tây Nguyên. Đây cũng là mục tiêu sẽ được xác định trong văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Nam sắp tới, tiếp tục thực hiện cho bằng được khát vọng đưa Quảng Nam phát triển, phải đạt được mục tiêu trở thành vùng dược liệu lớn”.

Một trong những lợi thế để sâm Ngọc Linh có thể vươn xa hơn khi được công nhận là 1 trong 5 loại sâm nổi tiếng trên thế giới là: Nhân sâm Hàn Quốc, sâm Ngọc Linh (Việt Nam), sâm Nga, sâm Canada và sâm Mỹ. Cả 5 loại sâm này đều có hàm lượng dưỡng chất cao và rất tốt cho sức khỏe con người. Điều đặc biệt là sâm Ngọc Linh vượt trội hơn với hàm lượng Saponin cao gấp 3 lần so với sâm Triều Tiên và gấp đôi sâm Trung Quốc và Mỹ. Saponin là hoạt chất tăng cường cho sức khỏe. Điều này đã giúp sâm Ngọc Linh trở thành một trong những loại nhân sâm tốt nhất trên thế giới. Ở thời điểm hiện tại, 1 héc ta sâm Ngọc Linh trồng 5 năm có thể thu về 75 tỷ đồng.

Tuy nhiên, sâm Ngọc Linh vẫn chỉ được sử dụng ở dạng thô cả lá và củ. Cũng chưa có nhiều người được tiếp cận với loại dược liệu quý này bởi giá vẫn quá cao. Làm sao để sâm Ngọc Linh và sản phẩm sâm Ngọc Linh phổ biến và tiến tới xuất khẩu?. Đó là bài toán mà địa phương cùng các Bộ ngành liên quan phải tính đến.