Chô cóh vel Pà Dá, chr’val Cà Dy, chr’hoong k’coong ch’ngai Nam Giang, tỉnh Quảng Nam ta moóh a’moóh A Lăng Thị Tiết, hội viên pân đil bhrợ cha liêm choom ngai cung năl. Amoó Tiết n’niên lâng dưr pậ cóh pr’loọng đông zr’nắh k’đhạp, bấc đhi noo. Tước bêl bơơn k’diịc, amoó bơơn mưy cha nặc mr’đoo chr’val, bơr diịc điêl cắh váih bhiệc bhrợ têêm ngăn, pr’ắt tr’mung ta luôn ta bhứch zr’nắh. Amoó Tiết moon, bêl ahay, zên bơơn bhrợ âng pr’loọng đông lấh mơ nắc g’nưm ooy ha roo, a’bhoo, chi pọc lâng vêy k’diịc chấc lướt bhrợ thuê. C’moo 2003, tơợ zên k’rong k’míah âng pr’loọng đông, diịc điêl amoó A Lăng Thị Tiết k’rong câl k’roóc, ta rí. Tu vêy băn zư liêm choom, tước đâu pr’loọng đông amoó ơy váih k’noọ 20 p’nong k’roóc lâng lấh 30 p’nong ta rí. Amoó Tiết hơnh déh moon, tơợ bêl k’rong bhrợ bh’rợ b’băn, pr’ắt tr’mung âng pr’loọng đông tơợ zr’nắh k’đhạp nắc r’dợ têêm ngăn lấh: “Bêl ahay diịc điêl bhrợ ha rêê, chóh ha roo, a’bhoo, chi pọc... chấc k’rong k’míah zên, cắh vêy chấc vặ. Nâu cơy pr’ắt tr’mung z’zăng lấh mơ, doọ dzợ zr’nắh k’đhạp cơnh ahay, mưy ặt cha a’rong. Acu dzợ kiêng chóh pa xoọng c’rêê lâng băn pa xoọng ta rí, k’roóc. Lấh mơ, nắc lêy bhrợ pa liêm đhị k’tiếc bhươn đoọng ch’chóh cung cơnh băn a’ọc tăm”.

Lêy bhiệc b’băn đơơng chô bh’nơơn têêm ngăn, amoó A Lăng Thị Tiết bhrợ t’bhứah bh’rợ lấh mơ, băn ting c’lâng c’roọl bh’năn. Lấh mơ b’băn, amoó Tiết dzợ k’rong chóh crâng lấh mơ nắc chóh keo, t’boon lâng c’rêê... Amoó Tiết moon, xang bêl lơi jợ đợ mơ zên pa glúh đươi lăm, bh’rợ tr’nêng âng pr’loọng đông vêy pa chô lấh 200 ực đồng zâp c’moo, zooi đoọng pr’loọng đông têêm ngăn pr’ắt tr’mung.

Ting cơnh amoó A Hó Thị Phi, Chủ tịch Hội Liên hiệp pân đil chr’val Cà Dy, chr’hoong Nam Giang, amoó A Lăng Thị Tiết cắh mưy bhrợ cha liêm choom nắc dzợ mưy hội viên pân đil k’đơơng a’cọ, t’bhlâng bhrợ zâp bh’rợ âng hội. Amoó ta luôn ting zooi đợ apêê hội viên lưm zr’nắh k’đhạp, liêm ta níh ting tr’pác kinh nghiệm bhrợ cha âng pr’loọng đông đoọng apêê a’đhi amoó cóh hội đh’rứah dưr zi lấh đha rứt nhâm mâng. Amoó A Hó Thị Phi đoọng năl: “Cóh vel đông chr’val vêy bấc bh’rợ pân đil bhrợ cha liêm choom, cơnh đắh b’băn, ch’chóh. Bh’rợ âng amoó A Lăng Thị Tiết cóh vel Pà Dá nắc mưy bh’rợ chr’nắp liêm âng hội pân đil. Hội cung vêy k’đươi moon chr’hoong cher đoọng ch’ner. Lâng zâp pr’loọng đông lưm zr’nắh k’đhạp cắh ơy váih zên bhrợ cha, Hội vêy dưr dzoọng tín chấp lâng Ngân hàng chính sách xã hội chr’hoong đoọng apêê vêy zên tơợp bhrợ cha”.

Bấc c’moo hanua, tơợ bh’rợ thi đua “Pân đil t’bhlâng ta moóh pa choom, pa bhrợ liêm choom, bhrợ pa dưr pr’loọng đông têêm ngăn” cóh vel đông chr’hoong k’coong Nam Giang n’léh váih bấc apêê bhrợ cha liêm choom. Ooy đâu chr’nắp lấh mơ nắc cơnh pr’loọng đông amoó A Lăng Thị Tiết. Amoó A Rất Thị Hoa, Chủ tịch Hội Liên hiệp pân đil chr’hoong Nam Giang đoọng năl: Cóh vel đông chr’hoong vêy bấc bh’rợ bhrợ cha liêm choom âng hội viên pân đil k’đhơợng bhrợ. Cr’chăl hanua, Hội ta luôn dưr dzoọng tín chấp đoọng ha hội viên pân đil vặ zên bhrợ cha. Tước đâu, pa zêng đợ mơ u’xưa nợ dzợ lấh 89 tỷ đồng: “Zâp c’moo, Hội zêng vêy p’too p’zương, zooi đoọng pân đil tơợp bhrợ cha. Ta luôn pa zưm lâng phòng Kinh tế hạ tầng, phòng Nông nghiệp chr’hoong đoọng pa choom, zooi đoọng pân đil đắh bhrợ cha. Lấh mơ, Hội dzợ zooi đoọng zên đoọng bhrợ pr’đơợ apêê a’đhi amoó t’bhlâng bhrợ cha lấh mơ. Ooy xa nay bh’rợ bhrợ têng “5 cắh, 3 sạch” vêy đăng ký zi lấh đha rứt nhâm mâng, Hội cung k’đươi moon zâp chr’val zooi đoọng ha pân đil dưr zi lấh đha rứt, têêm ngăn pr’ắt tr’mung”./.

Phát triển kinh tế từ mô hình chăn nuôi kết hợp trồng trọt

Thời gian qua, trên địa bàn huyện miền núi Nam Giang, tỉnh Quảng Nam xuất hiện nhiều tấm gương điển hình làm kinh tế giỏi. Đặc biệt, phát triển kinh tế từ chăn nuôi, trồng trọt là hướng đi đúng, mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp người dân ổn định cuộc sống. Chị A Lăng Thị Tiết ở thôn Pà Dá, xã Cà Dy là một trong những tấm gương tiêu biểu về phát triển kinh tế từ mô hình này.

Về thôn Pà Dá, xã Cà Dy, huyện miền núi Nam Giang, tỉnh Quảng Nam hỏi chị A Lăng Thị Tiết, hội viên phụ nữ làm kinh tế giỏi ai cũng biết. Chị Tiết sinh ra và lớn lên trong gia đình hoàn cảnh khó khăn, lại đông anh em. Đến tuổi lập gia đình, chị bén duyên với một người cùng xã, hai vợ chồng không có việc làm ổn định, cuộc sống thiếu trước hụt sau. Chị Tiết cho biết, trước đây, thu nhập gia đình chủ yếu dựa vào lúa, bắp, đậu phụng và việc làm thuê làm mướn của chồng. Năm 2003, từ nguồn vốn tích cóp của gia đình, vợ chồng chị A Lăng Thị Tiết đầu tư mua cặp trâu, bò giống. Nhờ chăn nuôi bài bản, đến nay gia đình chị Tiết đã tăng đàn bò lên gần 20 con và đàn trâu hơn 30 con. Chị Tiết khoe, từ khi đầu tư mô hình chăn nuôi, cuộc sống gia đình từ khó khăn đã dần ổn định: “Trước đây hai vợ chồng chủ yếu làm nông, trồng lúa, bắp, đậu... tự tiết kiệm chứ không có vay vốn. Giờ cuộc sống khấm khá hơn, không còn khó khăn nhiều như trước nữa, toàn ăn sắn, ăn khoai. Tôi vẫn muốn trồng thêm cây mây và nuôi thêm trâu, bò nữa. Ngoài ra, sẽ khai hoang lại đất vườn để trồng trọt thêm cũng như nuôi heo cỏ địa phương”.

Thấy việc chăn nuôi mang lại lợi nhuận ổn định, chị A Lăng Thị Tiết tiếp tục nhân rộng mô hình, chăn nuôi theo hướng trang trại. Ngoài chăn nuôi, chị Tiết còn đầu tư trồng rừng, chủ yếu là cây keo, lòn bon và cây mây... Chị Tiết cho biết, sau khi trừ các chi phí, mô hình kinh tế mang lại thu nhập hơn 200 triệu đồng mỗi năm, giúp gia đình ổn định cuộc sống.

Theo chị A Hó Thị Phi, Chủ tịch Hội LHPN xã Cà Dy, huyện Nam Giang, chị A Lăng Thị Tiết không chỉ làm kinh tế giỏi mà còn là một hội viên phụ nữ gương mẫu, tích cực tham gia các hoạt động, phong trào của hội. Chị luôn sẵn sàng giúp đỡ những hội viên khó khăn, nhiệt tình chia sẻ kinh nghiệm của gia đình trong việc phát triển kinh tế để chị em cùng vươn lên thoát nghèo bền vững. Chị A Hó Thị Phi cho biết: “Trên địa bàn xã có nhiều mô hình phụ nữ phát triển kinh tế hiệu quả, như chăn nuôi, trồng rừng. Mô hình của chị A Lăng Thị Tiết tại thôn Pà Dá là một mô hình kinh tế tiêu biểu của hội phụ nữ. Hội cũng đề xuất lên huyện để khen thưởng. Với các hộ gia đình khó khăn chưa có vốn làm ăn, Hội sẽ đứng ra tín chấp với Ngân hàng chính sách xã hội huyện để họ có nguồn vốn khởi nghiệp”.

Nhiều năm qua, từ phong trào thi đua “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc” trên địa bàn huyện miền núi Nam Giang xuất hiện nhiều tấm gương điển hình trong phát triển kinh tế. Trong đó, tiêu biểu như hộ gia đình chị A Lăng Thị Tiết. Chị A Rất Thị Hoa, Chủ tịch Hội LHPN huyện Nam Giang cho biết: Trên địa bàn huyện có nhiều mô hình kinh tế do hội viên phụ nữ làm chủ đạt hiệu quả cao. Thời gian qua, Hội thường xuyên đứng ra tín chấp cho hội viên phụ nữ vay vốn phát triển kinh tế. Đến nay, tổng dư nợ của Hội hơn 89 tỷ đồng: “Hàng năm, Hội đều có khuyến khích, hỗ trợ cho phụ nữ khởi nghiệp. Thường xuyên phối hợp với phòng Kinh tế hạ tầng, phòng Nông nghiệp huyện để tập huấn, hỗ trợ phụ nữ trong phát triển kinh tế. Ngoài ra, Hội còn hỗ trợ một phần kinh phí nhằm khích lệ, tạo động lực cho chị em cố gắng hơn nữa. Trong chương trình thực hiện “5 không, 3 sạch” có đăng ký thoát nghèo bền vững, Hội cũng đề xuất các xã hỗ trợ thêm cho phụ nữ  thoát nghèo, ổn định đời sống”./.