Đhị chr’val Sông Kôn, chr’hoong da ding ca coong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam, cr’noọ bh’rợ homestay âng amoó Đinh Thị Thìn ơy t’pâh bấc t’mooi du lịch tước l’lêy, chêêc năl. Homestay âng amoó Thìn bơơn ta bhrợ cơnh pr’đhang đong đh’rơơng ta bhrợ lâng cram, cr’đe, coh đong pa chăm lâng zập pr’đươi âng ma nuyh Cơ Tu buôn đươi dua. Tước lêy homestay, t’mooi năc dzợ bơơn chêêc năl, âm cha rau ch’na a yêm âng đhanuôr coh đâu, cha ơh coh vel Cơ Tu, lêy apêê tân tung da dặ, pa choom taanh adin lâng panh p’nanh… Đinh Thị Thìn đoọng năl, đoọng bhrợ Homestay nâu, lâh mơ đợ zên k’rong k’miah, amoó năc dzợ vặ pa xoọng 130 ức đồng lâng đợ zên lãi t’đui đoọng vặ đăh Hội Pân đil chr’val Sông Kôn, Hội Liên hiệp pân đil chr’hoong Đông Giang lâng zên tơợ Hội Nông dân. Tơợp bhrợ dâng 2 c’moo đâu ơy, ha dợ cr’noọ bh’rợ du lịch Homestay âng amoó Thìn ơy t’pâh bấc t’mooi tơợ k’tiếc k’ruung hêê lâng k’tiếc k’ruung lơơng tước pâh l’lêy, cha ơh, đơơng chô bh’nơơn z’zăng đoọng ha pr’loọng đong amoó. “Vêy t’mooi chô năc đong zi vêy pa xoọng tr’bứi zên, homestay âng cu năc muy đhr’nong đong đh’rơơng căh dap ting phòng, pay đươi a din đoọng groong bhlưa apêê bha nêch, đui cơnh bha nêch âng zi coh đâu. Bêl t’mooi tước năc zooi apêê zên ặt cha 150 r’bhầu đồng a năm. Cha bêl ra diu vêy bấc rau, cơnh lâng apêê t’mooi k’tiếc k’ruung lơơng năc vêy 4 rau chr’na pr’dzăm. Bêl t’mooi tước năc cu tước t’pâh apêê”.

Jưah âng du lịch vel bhươl, bâc pr’zơc Cơ Tu đhị chr’hoong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam tơợp bhrợ cha tơợ apêê bh’nơơn chr’noh chr’bêệt âng vel đong. Amoó Tô Thị Mai Lý, c’la âng zr’lụ bhrợ têng lâng kinh doanh Tâm Uyên, thị trấn Prao, chr’hoong Đông Giang đoọng năl: Cơ sở âng amoó năc bhrợ têng lâng pa câl apêê bh’nơơn chr’noh, za nươu tr’hau, trà túi lọc tri Linh Chi lâng a lăc coh chai. T’mêê đâu, tơợ đợ zên 200 ức đồng vặ âng Ngân hàng Chính sách xã hội, amoó k’rong câl máy móc, k’rong câl pr’dươi đoọng chô bhrợ. Xoọc đâu, bh’nơơn âng cơ sở ơy pa câl đhị bấc siêu thị, cửa hàng, zr’lụ du lịch… đhị tỉnh Quảng Nam lâng thành phố Đà Nẵng. “Cr’chăl tước đâu, acu kiêng pa dưr k’rơ đăh tri linh chi, tu zr’lụ da ding ca coong Quảng Nam tri nâu bấc. Kiêng t’vaih tri linh chi tôm đoọng apêê buôn câl âm. Cơ sở k’dua apêê pa  bhrợ đhị vel đong zooi bhrợ, đợ pr’đươi đoọng bhrợ năc coh vel đong ơy vêy. Đăh zên k’rong bhrợ năc vêy rau zooi âng Nhà nước. Bh’nơơn pr’đươi âng zi bhrợ năc bấc ngai ơy năl tước”.

Lâng cơnh bhrợ têng liêm t’mêê, bấc pr’zơc Cơ Tu đhị chr’hoong da ding ca coong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam ơy pa zay tơợp bhrợ cha, xoọc tơợp năc đơơng chô bh’nơơn z’zăng, t’vaih bhiệc bhrợ, pa xoọng thu nhập đoọng ha đhanuôr vel bhươl. Amoó Nguyễn Thị Bich Liên, Bí thư huyện Đoàn Đông Giang, tỉnh Quảng Nam đoọng năl: “Cr’nọo bh’rợ homestay âng pr’zơc Đinh Thị Thìn n’đhơ k’tứi ha dợ năc cơnh lâng manuyh đha đhâm c’mor tơợp bhrợ cha, a đoo pa zay lưch c’rơ đay cơnh đêêc năc đoo cr’noọ bh’rợ liêm choom bhlầng. Ađoo nâu  năc ma nuyh đa đâh, pa bhriêl. Azi năc zooi apêê pr’zơc đăh zên vặ, pa bhrợ lâng Ngân hàng chính sách xã hội chr’hoong vêy  pazêng zooi apêê pr’zơc vặ zên bhrợ dự án. Pazêng zên vặ bấc bhlầng năc 100 ức đồng”.

Ting cơnh amoó Phạm Thị Thanh, Phó Bí thư tỉnh Đoàn Quảng Nam đoọng năl, prang tỉnh xoọc vêy k’nặ 500 cr’noọ bh’rợ đha đhâm c’mor tơợp bhrợ cha. Tỉnh Đoàn ơy bhrợ pa dưr Quỹ tơợp  bhrợ cha lâng đợ zên 59 tỷ đồng lâng t’vaih Câu lạc bộ đha đhâm c’mor tơợp bhrợ cha, zooi bấc cr’noọ pr’chăp tơợp bhrợ cha âng đha đhâm c’mor dưr vaih cơnh lalua. “Xọoc đâu, apêê cr’noọ bh’rợ padưr pr’ặt tr’mông bơơn apêê pr’zơc đha đhâm c’mor bhrợ têng zăng liêm choom, chroi k’rong bấc ooy đhr’năng bhrợ têng vel bhươl t’mêê, pa xiêr đha rựt đanh mâng đhị vel đong. Lâng c’rơ pa zay z’lâh đha rựt, pa dưr ca van, bấc apêê đha đhâm c’mor pa zay lưch c’rơ z’lâh k’đhap k’ra pa dưr pr’ặt tr’mông liêm choom đhị vel đong đay, t’vaih bhiệc bhrợ đoọng ha bấc đha đhâm c’mor lơơng. Tổ chức đoàn năc ta luôn bhrợ têng đh’rưah lâng apêê đha đhâm c’mor đhị tơợp bhrợ têng cha, zooi apêê pa dưr pr’ặt tr’mông lâng t’hước đoọng ha pêê bơơn ting vặ zên, t’vaih pr’đơợ liêm buôn đoọng apêê pr’zơc pa dưr ca van đoọng ha c’la đay lâng pa dưr vel đong”./.

Thanh niên Cơ Tu Quảng Nam khởi nghiệp thành công

Từ phong trào thanh niên lập thân, lập nghiệp, tại các huyện miền núi tỉnh Quảng Nam ngày càng xuất hiện nhiều tấm gương thanh niên Cơ Tu dám nghĩ, dám làm, tích cực lao động sản xuất, làm giàu chính đáng cho bản thân, gia đình và xã hội.

Tại xã Sông Kôn, huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam, mô hình homestay của chị Đinh Thị Thìn thu hút nhiều khách du lịch đến tham quan, trải  nghiệm. Homestay của chị Thìn được thiết kế khá đơn giản theo kiến trúc nhà sàn với nguyên liệu gồm tre, nứa, lồ ô, bên trong trang trí các vật dụng truyền thống của người Cơ Tu. Tham quan homestay, du khách còn được trải nghiệm các dịch vụ ẩm thực truyền thống, thăm làng của đồng bào Cơ Tu, thưởng thức các điệu múa truyền thống, đánh trống chiêng, học dệt thổ cẩm và bắn nỏ… Đinh Thị Thìn cho biết, để xây dựng Homestay này, ngoài số tiền dành dụm được, chị còn vay thêm 130 triệu đồng với lãi suất ưu đãi từ kênh  của Hội LHPN Phụ nữ xã Sông Kôn, Hội LHPN Phụ nữ huyện Đông Giang và nguồn quỹ Hội Nông dân. Mới đi vào hoạt động gần 2 năm, nhưng mô hình du lịch homestay của chị Thìn đã đón nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình. “Khách về gia đình tôi có thêm một khoản, homestay của tôi là một ngôi nhà sản không tính theo phòng, dùng tầm rèm thổ cẩm ngăn riêng cho có văn hoá. Khi khách đến giá chỉ hỗ trợ cho khách, họ ở lại và ăn sáng giá chỉ 150 ngàn đồng. Bữa ăn sáng phong phú, đối với khách nước ngoài có 4 món. Khi nào khách có nhu cầu thì mình đón”.

Cùng với du lịch cộng đồng, nhiều bạn trẻ Cơ Tu ở huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam chọn khởi nghiệp từ các mặt hàng nông sản đặc trưng của địa phương. Chị Tô Thị Mai Lý, Chủ cơ sở sản xuất và kinh doanh Tâm Uyên, thị trấn Prao, huyện Đông Giang cho biết: Cơ sở của chị chuyên sản xuất và kinh doanh các mặt hàng nông sản, dược liệu, trà túi lọc Nấm Linh Chi và Rượu ngâm đóng chai. Mới đây, từ nguồn vốn vay 200 triệu đồng của Ngân hàng Chính sách xã hội, chị mở rộng đầu tư  máy móc, thu mua nguyên vật liệu để phát triển sản xuất. Hiện nay, sản phẩm của cơ sở đã được bày bán tại nhiều siêu thị, cửa hàng, khu du lịch…ở tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng. “Thời gian tới, tôi muốn phát triển mạnh về sản phẩm nấm linh chi, vì vùng núi Quảng Nam sinh trưởng và phát triển nhiều nấm linh chi này. Muốn cho ra sản phẩm tuý lọc nấm linh chi để khách hàng dễ dàng sử dụng. Cơ sở tận dụng nguồn nhân lực ở địa phương, nguồn nguyên liệu sẵn có ở địa phương. Về nguồn vốn được sự hỗ trợ của địa phương vay vốn từ nguồn ngân sách Nhà nước. Sản phẩm hầu như được người tiêu dùng biết đến.”

Với những cách làm sáng tạo, linh hoạt, nhiều bạn trẻ Cơ Tu ở huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam đã mạnh dạn khởi nghiệp, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho bà con bản làng. Chị Nguyễn Thị Bích Liên, Bí thư huyện Đoàn Đông Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết: “Mô hình homestay của bạn Đinh Thị Thìn vừa nhỏ không quá hoành tráng nhưng mà đối với thanh niên tự lực cánh sinh như vậy là mô hình rất tốt. Đây là một thanh niên rất năng động. Chúng tôi đều đồng hành hỗ trợ nguồn vốn giúp các bạn, làm việc với Ngân hàng chính sách xã hội huyện có những hỗ trợ giúp các bạn vay vốn làm các dự án. Hầu hết vốn vay cao nhất là 100 triệu đồng.”

Theo chị Phạm Thị Thanh, Phó Bí thư tỉnh Đoàn Quảng Nam cho biết, toàn tỉnh hiện có gần 500 mô hình thanh niên khởi nghiệp. Tỉnh Đoàn đã xây dựng Quỹ khởi nghiệp với số vốn 59 tỷ đồng và thành lập Câu lạc bộ Thanh niên đầu tư khởi nghiệp, giúp nhiều ý tưởng khởi nghiệp của thanh niên trở thành hiện thực. “Hiện nay các mô hình phát triển kinh tế được các bạn thanh niên thực hiện khác hiệu quả, góp phần không nhỏ vào quá trình xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững tại địa phương. Với ý chí quyết tâm thoát nghèo, vươn lên làm giàu, nhiều tấm gương thanh niên đã nỗ lực vượt qua khó khăn  phát triển kinh tế trên quê hương mình, giải quyết việc làm cho nhiều thanh niên. Tổ chức đoàn luôn đồng hành với thanh niên trong khởi nghiệp, lập nghiệp để hỗ trợ các bạn phát triển kinh tế và định hướng cho các bạn tiếp cận với các nguồn vốn khác, tạo môi trường thuận lợi để các bạn thanh niên vươn lên lập nghiệp làm giàu cho chính mình và làm giàu cho quê hương./.”