Đàn bò của gia đình anh A Lăng Thiếu

Pr’loọng đông anoo A Lăng Thiếu, cóh vel R’bhượp, chr’val A Tiêng, chr’hoong k’coong ch’ngai Tây Giang, tỉnh Quảng Nam bêl ahay nắc crêê pr’loọng đha rứt. C’moo 2010, anoo Thiếu vặ 7 ực đồng tơợ Ngân hàng Chính sách xã hội chr’hoong k’rong câl bơr p’nong m’ma k’roóc. Tu vêy t’bhlâng bhrợ lâng vêy bơơn cán bộ Khuyến nông pa choom đắh bhiệc băn zư, nắc k’roóc âng pr’loọng đông anoo ting t’ngay ting pa dưr pa xớc. Xọoc, c’roọl bh’năn âng pr’loọng đông anoo Thiếu vêy k’noọ 50 p’nong k’roóc acoon lâng k’roóc r’rứah, zâp c’moo pa câl tơợ 8 tước 10 p’nong lâng zên tơợ 10 - 15 ực đồng đhị mưy p’nong. Anoo A Lăng Thiếu moon, cóh k’coong ch’ngai k’tiếc bhứah liêm, bhơi k’tang bấc liêm buôn đoọng ha bhiệc băn ta rí, k’roóc, bé... lấh mơ nắc băn ting c’roọl bh’năn. Anoo Thiếu hơnh déh moon, tu vêy băn k’roóc nắc zâp c’moo pr’loọng đông vêy pa chô lấh 150 ực đồng. Pr’ắt tr’mung pr’loọng đông ta clơ liêm lấh mơ: “Bêl ahay acu vêy lướt pa choom, ta moóh kinh nghiệm bấc đhị bh’rợ bhrợ cha cóh đồng bằng. Chô ooy đông lêy k’tiếc bhứah liêm đoọng ha bhiệc b’băn nắc acu k’rong lêy băn pa dưr k’roóc ting c’roọl bh’năn. Ooy đâu acu n’jứah câl, n’jứah pa câl, ngai kiêng câl m’ma nắc acu pa câl doọ bấc zên. Acu vêy ký hợp đồng lâng zâp apêê đương pa câl lêệ k’roóc cóh chr’hoong Đại Lộc nắc doọ k’rang đắh bhiệc pa câl. Ha dang dzợ váih zên acu kiêng k’rong băn a’tứch, a’đha dzợ. Ting lêy lâng ahay, bêl đâu pr’ắt tr’mung têêm ngăn lấh mơ, apêê k’coon cha học cung liêm zâp lấh”.

Tơợp c’moo 2022, anoo A Lăng Thiếu vặ pa xoọng 150 ực đồng dzợ đoọng bhrợ t’bhứah bh’rợ b’băn, câl pa xoọng m’ma lâng bhrợ pa dưr g’roong nam nhâm mâng. Anoo Thiếu moon: Xọoc đâu, c’roọl bh’năn băn k’roóc âng pr’loọng đông bhứah k’noọ 20 héc ta. Lấh mơ băn k’roóc, anoo dzợ k’rong băn pa xoọng ta rí lâng pếch a’bóc băn a’xiu. Tước đâu, pa zêng ta rí âng anoo lấh k’zệt p’nong, zooi pr’loọng đông vêy pa xoọng zên têêm ngăn.

T’coóh Blúp Yếc, Bí thư Chi bộ vel R’bhượp lâng nắc Phó Chủ tịch Hội Nông dân chr’val A Tiêng, chr’hoong Tây Giang đoọng năl: Vel R’bhượp xoọc vêy 120 pr’loọng lâng lấh 460 cha nặc manứih nắc zêng manứih Cơ Tu, ooy đâu, đợ mơ pr’loọng đha rứt dzợ lấh 63%. Cr’chăl hanua, Hội Nông dân chr’val ta luôn k’rang lêy, p’too p’zương, bhrợ pr’đơợ zooi apêê hội viên lưm tr’mung zr’nắh k’đhạp vặ zên pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung. C’moo 2023, ơy vêy 12 hội viên nông dân bơơn vặ zên lâng pa zêng k’noọ 300 ực đồng đoọng k’rong lêy ch’chóh, b’băn. Ting cơnh t’coóh Blúp Yếc, đhị chr’val A Tiêng, A Lăng Thiếu nắc mưy ooy đợ pr’loọng đhanuôr dzợ p’niên bhrợ cha liêm choom tơợ bh’rợ băn k’roóc ting c’roọl bh’năn: “Anoo A Lăng Thiếu nắc manứih zay ta bách, t’bhlâng bhrợ cha. C’moo 2020, anoo bơơn ta moon nắc pr’loọng đông bhrợ cha liêm choom cấp tỉnh. Nâu đoo nắc mưy ooy đợ bh’rợ bhrợ cha chr’nắp liêm, ahêê lêy ting ta moóh bhrợ. Cr’chăl hanua, Hội Nông dân chr’val ta luôn k’rang lêy, zooi đoọng hội viên nông dân ooy zâp đắh chế độ chính sách âng Trung ương lâng vel bhươl đắh pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung, ooy đâu, chrooi pa xoọng ooy bhiệc bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê”.

Nhờ nuôi bò, gia đình anh A Lăng Thiếu đã có của ăn, của để

Bhrợ xa nay bh’rợ k’tiếc k’ruung đắh pa xiêr đha rứt nhâm mâng, c’moo đâu, Hội Nông dân chr’hoong k’coong ch’ngai Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ơy t’bhlâng zooi đoọng m’ma bh’năn băn đoọng ha bấc hội viên nông dân lâng pa zêng zên k’noọ 250 ực đồng. Xọoc, pa zêng đợ bh’năn băn cóh vel đông k’coong ch’ngai chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam vêy k’noọ 40.000 p’nong. T’coóh Ríah Ka, Chủ tịch Hội Nông dân chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam đoọng năl, bhiệc zooi đhanuôr pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung, pa dưr thu nhập nắc đoo pr’đơợ chr’nắp bhlâng ooy cr’chăl pa xiêr đha rứt nhâm mâng. Ooy c’moo 2023, tơợ zên quỹ zooi đoọng đhanuôr, Hội ơy bhrợ pr’đơợ, zooi đoọng 39 hội viên nông dân vặ lâng zên lấh 850 ực đồng: “Zâp c’moo Hội Nông dân chr’hoong pa zưm lâng trung tâm zooi đoọng đhanuôr âng Hội Nông dân tỉnh bhrợ bấc lớp pa choom đắh bhiệc b’băn, ch’chóh ha hội viên nông dân cóh prang chr’hoong. Lấh mơ, bấc hội viên bơơn pấh lêy, ta moóh pa choom kinh nghiệm lalua đhị bấc bh’rợ bhrợ cha liêm choom. Lâng chr’hoong k’coong ch’ngai cơnh Tây Giang nắc bhiệc b’băn cơnh băn ta rí, k’roóc, bé liêm choom bhlâng. Cơnh bh’rợ âng anoo A Lăng Thiếu, nâu đoo nắc mưy bh’rợ pr’hay cắh vêy ngai cung choom bhrợ. Lêy váih k’tiếc bhứah lâng váih zên nắc vêy choom bhrợ. Nâu đoo nắc bh’rợ pr’hay, cóh Tây Giang cắh vêy bấc bh’rợ cơnh đâu”./.

Chàng trai Cơ Tu khởi nghiệp từ mô hình nuôi bò trang trại

Những năm gần đây, mô hình nuôi bò trang trại được nhiều hộ nông dân ở huyện vùng cao Tây Giang, tỉnh Quảng Nam lựa chọn để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho gia đình.

Gia đình anh A Lăng Thiếu, ở thôn R’hượp, xã A Tiêng, huyện miền núi Tây Giang, tỉnh Quảng Nam trước đây thuộc diện hộ nghèo. Năm 2010, anh Thiếu vay 7 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện để đầu tư mua cặp  bò giống. Nhờ sự kiên trì, chịu khó và được cán bộ Khuyến nông tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi, đàn bò của gia đình anh ngày càng phát triển. Hiện, trang trại bò của gia đình anh Thiếu có gần 50 con bê và bò sinh sản, mỗi năm xuất bán từ 8 đến 10 con với giá từ 10 - 15 triệu đồng/con. Anh A Lăng Thiếu cho biết, ở vùng núi đất đai rộng, cây cỏ nhiều nên rất thuận lợi trong việc nuôi trâu, bò, dê... đặc biệt nuôi theo mô hình trang trại. Anh Thiếu khoe, nhờ nuôi bò mà mỗi năm gia đình thu nhập hơn 150 triệu đồng. Cuộc sống gia đình anh nay đã khấm khá hơn: “Trước đây tôi có đi tập huấn, học hỏi kinh nghiệm từ nhiều mô hình kinh tế ở đồng bằng. Về quê thấy điều kiện đất đai, khí hậu thuận lợi trong việc chăn nuôi nên tôi quyết định đầu tư vào mô hình nuôi bò trang trại. Ở đây mình vừa mua vừa bán, ai cần con giống thì mình bán cho họ giá rẻ. Mình có ký hợp đồng với các nhà hàng chuyên về bê thui ở huyện Đại Lộc nên không lo về việc tiêu thụ sản phẩm. Nếu có thêm vốn tôi muốn đầu tư nuôi gà, vịt nữa. So với trước đây, cuộc sống giờ ổn định hơn rất nhiều, con cái được ăn học đàng hoàng hơn”.

Đầu năm 2022, anh A Lăng Thiếu tiếp tục vay 150 triệu đồng mở rộng mô hình chăn nuôi, mua thêm con giống và dựng hàng rào thép gai kiên cố bảo vệ khu vực nuôi. Anh Thiếu chia sẻ: Hiện, trang trại bò của gia đình rộng gần 20 héc ta. Ngoài nuôi bò, anh còn đầu tư thêm giống trâu và đào ao thả cá. Đến nay, đàn trâu đã tăng lên đến hơn chục con, giúp gia đình có thêm thu nhập ổn định.

Ông Blúp Yếc, Bí thư Chi bộ thôn R’bhượp, kiêm Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã A Tiêng, huyện Tây Giang cho biết: Thôn R’bhượp hiện có 120 hộ với hơn 460 nhân khẩu là người Cơ Tu, trong đó, tỷ lệ hộ nghèo còn hơn 63%. Thời gian qua, Hội Nông dân xã luôn quan tâm, động viên, tạo điều kiện hỗ trợ hội viên hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vay vốn phát triển kinh tế. Năm 2023, đã có 12 hội viên nông dân được vay với số tiền gần 300 triệu đồng để đầu tư trồng trọt, chăn nuôi. Theo ông Blúp Yếc, tại xã A Tiêng, A Lăng Thiếu là một trong những hộ nông dân trẻ thành công với mô hình nuôi bò trang trại: “Anh A Lăng Thiếu là người rất chăm chỉ, chịu khó trong việc phát triển kinh tế. Năm 2020, anh được công nhận là hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp tỉnh. Đây là một trong những mô hình kinh tế rất đáng để học hỏi làm theo. Thời gian qua, Hội Nông dân xã luôn quan tâm, hỗ trợ hội viên nông dân về các chế độ chính sách của Trung ương và địa phương trong việc phát triển kinh tế, qua đó, góp phần vào việc xây dựng nông thôn mới”.

Đàn bò được chăm sóc kỹ nên phát triển tốt

Thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo bền vững, năm nay, Hội Nông dân huyện miền núi Tây Giang, tỉnh Quảng Nam đã hỗ trợ giống vật nuôi cho nhiều hội viên nông dân với số tiền gần 250 triệu đồng. Hiện, tổng đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn huyện miền núi Tây Giang, tỉnh Quảng Nam có gần 40.000 con. Ông Ríah Ka, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết, việc hỗ trợ người dân phát triển kinh tế, tăng thu nhập là điều kiện cần thiết trong quá trình giảm nghèo bền vững. Trong năm 2023, từ nguồn quỹ hỗ trợ nông dân, Hội đã tạo điều kiện, hỗ trợ cho 39 hội viên nông dân vay với số tiền hơn 850 triệu đồng: “Hàng năm Hội Nông dân huyện phối hợp với trung tâm hỗ trợ nông dân của Hội Nông dân tỉnh mở nhiều lớp tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt cho hội viên nông dân trên toàn huyện. Ngoài ra, nhiều hội viên được trực tiếp tham quan nhiều mô hình kinh tế, học hỏi kinh nghiệm thực tế tại nhiều nơi. Với huyện miền núi như Tây Giang thì chăn nuôi gia súc như trâu, bò, dê rất thích hợp. Như mô hình của anh A Lăng Thiếu, đây là mô hình rất hay không phải ai cũng làm được. Phải có quỹ đất và nguồn vốn mới có thể làm. Đây là mô hình rất hay, ở Tây Giang không có nhiều mô hình như thế này”./.