Xoọc đâu, bấc đhanuôr cóh chr’hoong Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam ơy bhrợ pa dưr vel bhươl, đhăm k’tiếc váih đhị pấh lêy chi ớh vel đông lâng bhrợ đoọng bhiệc bhrợ ha bấc apêê pa bhrợ đhị vel đông.

Xang bêl lướt học ooy Nhật Bản, amoó Trần Thị Ngọc Trang cóh chr’val Duy Thành, chr’hoong Duy Xuyên bhrợ pa liêm bhươn đông âng pr’loọng đông, pếch a’bóc, chóh san, bhrợ poong am băn a’xiu, pa dưr pa xớc zr’lụ du lịch vel bhươl. Ta mooi chô ooy đâu bơơn lêy chi ớh đhị đhăm k’tiếc chóh sen, boọ ra cít cóh cr’loọng a’bóc. Cr’chăl lêy bhrợ đoọng ha ta mooi pấh lêy chi ớh đhị joọm chóh sen, amoó Trần Thị Ngọc Trang chóh pa xoọng bấc râu pô lơơng, lêy bhrợ ha cơnh liêm glặp đoọng ta mooi vêy pa xoọng đhị lêy chụp. Amoó Trang đoọng năl, a’đay doọ vêy pa câl vé moót chi ớh zr’lụ đâu, mưy pa câl đắh ch’na đh’nắh lâng pr’ôộm. Ta mooi lướt chụp lâng lêy cha đợ ch’na đh’nắh, pr’ôộm lâng zên pa câl doọ bấc: “Ta mooi chô ooy đâu bơơn lêy chi ớh đhị bhươn chóh k’bhông lâng zâp ngai choom boọ bhuông lướt đhị a’bóc chóh san. Bh’rợ nâu bhrợ đoọng bhiệc bhrợ vêy pa chô bấc zên ha pêê đhanuôr cóh đâu.”

C’moo 2019, p’căn Lê Thị Thanh Nga thuê 2 hécta k’tiếc ta lơi đăn đhị bhrợ gạch ty zr’lụ clung k’tiếc chr’val Duy Vinh, chr’hoong Duy Xuyên đoọng chóh bhrợ ha roo bhrộ ting c’lâng bh’rợ hữu cơ. Xang bấc hân noo bơơn bhrợ bấc, t’coóh Nga bhrợ t’bhứah k’tiếc chóh ha roo tước 5 hécta. Zâp c’moo, amoó bhrợ, âng đơơng ooy thị trường lấh 30 tấn cha nêếh bhrộ lâng bơr pêê pr’đươi pr’dua tơợ râu cha nêếh chr’nắp yêm nâu cơnh: sữa cha nêếh tăm, búah cha nêếh tăm, trà cha nêếh tăm.

Đhị đâu, zâp t’ngay t’pấh k’noọ 200 ta mooi tước lêy chi ớh. Ta mooi chô ooy đâu câl cha nêếh bhrộ, bơơn tự lêy chóh ha roo, cách bhơi r’véh lâng bhrợ ch’na pr’dzăm, ôộm cha đhị đêếc. P’căn Lê Thị Thanh Nga đoọng năl, lấh mơ cr’noọ lêy chóh bhrợ ha roo đoọng pay cha nêếh hữu cơ, đhị đâu dzợ nặc đhị buôn lướt chụp chi ớh lâng ting chóh bhrợ đoọng ha ta mooi: “Tơợp bhrợ cha lâng bh’rợ du lịch ha rêê đhuốch tơợ c’moo 2019, rơơm kiêng bhrợ ha cơnh pa dưr chr’nắp dal bh’nơơn pr’đươi tơợ đhanuôr bhrợ t’váih. Bhrợ nông nghiệp pazưm lâng du lịch nắc đoo c’lâng đoọng pa câl pr’đươi pr’dua đhị đêếc. bh’nơơn pr’đươi nâu pa câl ooy zâp k’tiếc k’ruung lơơng. Nâu đoo nắc bh’rợ liêm choom lêy bhrợ t’bhứah đoọng ha bấc đhanuôr đh’rứah bhrợ. XoỌc đâu, vêy bấc apêê pr’zợc p’niên chô lêy ta moóh bhrợ cơnh bh’rợ nâu.”

Đhị chr’hoong Duy Xuyên xoọc vêy 25 pr’loọng đhanuôr k’rong bhrợ du lịch nông nghiệp, du lịch vel bhươl, chrooi pa xoọng bhrợ đoọng bhiệc bhrợ ha bấc apêê pa bhrợ, âng đơơng zên pa chô z’zăng ha đhanuôr. T’coóh Phan Xuân Cảnh, Chủ tịch UBND chr’hoong Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam đoọng năl, vel đông vêy bấc chính sách zooi đoọng đhanuôr bhrợ du lịch, pa choom đắh bh’rợ hơnh déh ta mooi, âng đơơng đhanuôr pấh lêy, ta moóh pa choom đhị zâp vel đông lơơng: “Zâp vel đông cung bhrợ pa dưr k’rơ bh’rợ pazưm lâng bhiệc bhrợ ha rêê đhuốch lâng pa dưr pa xớc zâp bh’rợ dịch vụ du lịch đoọng pa dưr chr’nắp lâng pa dưr zên pa chô ha đhanuôr đhị zâp zr’lụ du lịch vel bhươl. Pa đhang moon cơnh vel p’nang Trà Đông, bh’rợ chóh tơơm cha p’lêê, bhrợ đhị chô pấh lêy chr’nắp ha ta mooi pa zưm lâng bhrợ ha rêê đhuốch. Zâp bh’rợ nâu ting bhr’dzang bhrợ pa dưr đợ bh’nơơn pr’đươi t’mêê, chrooi pa xoọng pa dưr dal zên pa chô ha đhanuôr.”

Tỉnh Quảng Nam xoọc vêy 35 đhị du lịch vel bhươl, du lịch vel bhươl bh’rợ tr’nêng ty chr’nắp cóh zr’lụ vel bhươl k’coong ch’ngai. T’coóh Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đoọng năl, zâp bh’rợ du lịch nâu chrooi pa xoọng chr’nắp liêm bh’nơơn pr’đươi du lịch pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung, pazưm lâng pa dưr pa xớc du lịch lâng văn hoá: “Du lịch cóh vel đông, du lịch ooy zâp pr’loọng đông nắc đoo đợ bh’rợ âng zi lêy pa dưr du lịch vêy bấc ta mooi chô chi ớh. Azi vêy 2, 3 c’lâng xa nay t’pấh k’rong bhrợ zâp doanh nghiệp, tr’nơợp nắc pa xiêr zâp bh’rợ hành chính, zooi đoọng zâp doanh nghiệp pa đăn liêm buôn. Râu 2 nắc bhrợ đoọng k’tiếc đoọng ha đông k’rong bhrợ, bhrợ pr’đơợ c’lâng c’tốch liêm buôn, p’têết pazưm âng đồng bằng lâng k’coong ch’ngai./.

Nông dân tỉnh Quảng Nam xây dựng mô hình du lịch sinh thái thu hút khách tham quan

Gần đây, khách du lịch thích tìm về các vùng quê để tham quan, trải nghiệm. Nắm bắt nhu cầu này, nhiều hộ dân tại huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam mạnh dạn cải tạo vườn nhà, phát triển đồng lúa thành điểm đến du lịch xanh, cải thiện đời sống và góp phần thay đổi diện mạo nông thôn mới.

Hiện nay, nhiều nông dân ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam đã biến khung cảnh thơ mộng làng quê, cánh đồng thành điểm tham quan du lịch sinh thái và tạo việc làm cho nhiều lao động tại địa phương.

Sau khi du học ở Nhật Bản về, chị Trần Thị Ngọc Trang ở xã Duy Thành, huyện Duy Xuyên cải tạo khu vườn gia đình, đào ao, trồng sen hồng, làm cầu tre nuôi cá, phát triển khu du lịch sinh thái. Khách tới đây được trải nghiệm cánh đồng sen, chèo ghe trong hồ. Bên cạnh tổ chức cho khách tham quan đầm sen, chị Trần Thị Ngọc Trang trồng thêm nhiều loài hoa khác, bố trí tiểu cảnh phù hợp để du khách có thêm lựa chọn khi check-in. Chị Trang cho biết, chị không bán vé vào khu du lịch sinh thái mà mở cửa tự do, kinh doanh thêm dịch vụ ẩm thực và giải khát. Du khách đến chụp hình và thưởng thức các món nước uống, thực phẩm với giá cả bình dân. “Khách tới đây được trải nghiệm có khu vui chơi dưới vườn dừa và mọi người có thể bơi thuyền ra ngoài ao sen. Mô hình này tạo việc làm thu nhập cho nhiều người dân có thu nhập.”

Năm 2019, bà Lê Thị Thanh Nga thuê 2 héc ta đất bỏ hoang cạnh lò gạch cũ ở cánh đồng xã Duy Vinh, huyện Duy Xuyên để sản xuất lúa tím than theo phương thức sản xuất hữu cơ. Sau nhiều vụ thu hoạch đạt năng suất cao, bà Nga tiếp tục mở rộng diện tích canh tác lúa lên 5 héc ta. Mỗi năm, cơ sở này sản xuất, cung ứng ra thị trường hơn 30 tấn gạo tím than thương phẩm và một số sản phẩm từ loại gạo đặc sản này như: sữa gạo đen, rượu gạo đen, trà gạo đen.

Tại đây, mỗi ngày thu hút gần 200 khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm. Du khách đến đây mua sản phẩm gạo tím than, được trải nghiệm tự trồng lúa, hái rau và chế biến món ăn, thưởng thức tại chỗ. Bà Lê Thị Thanh Nga cho biết,  ngoài mục đích sản xuất lúa để lấy gạo hữu cơ, đây còn là điểm chick-in và du khách trải nghiệm làm nông. “Khởi nghiệp làm du lịch nông nghiệp từ năm 2019, mong muốn làm sao nâng cao giá trị nông sản chính tay người nông dân làm ra. Làm nông nghiệp kết hợp với du lịch chính là chìa khoá để xuất khẩu nông sản tại chỗ. Sản phẩm này xuất khẩu đi các nước. Đây là mô hình rất hiệu quả cần nhân rộng cho nhiều nông dân cùng làm. Hiện nay có nhiều bạn trẻ đến học hỏi tham quan mô hình này.”

Tại huyện Duy Xuyên hiện có 25 hộ dân đầu tư làm du lịch nông nghiệp, du lịch sinh thái, góp phần tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân. Ông Phan Xuân Cảnh, Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam cho biết, địa phương có nhiều chính sách hỗ trợ người dân làm du lịch, tập huấn kỹ năng phục vụ khách, đưa bà con tham quan, học hỏi ở các địa phương khác. “Các địa phương cũng đẩy mạnh gắn với vấn đề sản xuất nông nghiệp với phát triển các loại hình dịch vụ du lịch kèm theo để nâng cao giá trị và nâng cao lợi nhuận đem lại cho người nông dân thông qua các khu du lịch sinh thái trong cộng đồng. Ví dụ làng cau Trà Đông, mô hình trồng cây ăn quả, tạo điểm đến của du khách trong vấn đề thu hút du lịch gắn với sản xuất nông nghiệp. Các mô hình này bước đầu tạo sản phẩm mới, góp phần nâng cao thu nhâp cho bà con.”

Tỉnh Quảng Nam hiện có 35 điểm du lịch sinh thái, du lịch làng nghề truyền thống cộng đồng ở khu vực nông thôn, miền núi. Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết: Các mô hình du lịch này góp phần đa dạng hoá sản phẩm du lịch phát triển kinh tế, gắn phát triển du lịch với văn hoá. “Du lịch về cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch về các hộ gia đình, đây là một số mô hình mà chúng tôi thấy khi phục hồi du lịch thì lượng khách đến rất đông. Chúng tôi có một số chủ trương thu hút đầu tư các doanh nghiệp, đầu tiên là giảm thiểu các thủ tục hành chính, giúp cho doanh nghiệp tiếp cận dễ dàng. Thứ 2 là giải quyết mặt bằng cho nhà đầu tư, tạo điều kiện hạ tầng thuận lợi, liên kết giữa miền xuôi và miền núi./.”