C’moo 2023, anoo Nguyễn Tài đhị vel Bắc An, chr’val Hòa Tiến, chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng pa liêm k’nặ 1.000m2 k’tiếc choh ha roo bh’nơơn ếp xăl băn a puối bươu tăm. Xoọc tơợp căh ơy vêy kinh nghiệm băn, a puối căh đâh pậ, bh’nơơn pa chô ếp. Đhơ cơnh đêêc, a noo Nguyễn Tài pa zay chấc năl đhr’năng lalua apêê cr’noọ bh’rợ băn a puối bh’nơơn dal đhị Quảng Nam lâng apêê tỉnh miền Tây đoọng pa choom ta mooh.

Chô ooy đong, anoo Tài pếch bhrợ a bóc băn a puối bươu m’ma, a puối pa câl lêệ. Anoo đoọng năl, a puôi bươu tăm buôn băn, đợ chna vêy coh bhươn đong cơnh bhơi, bèo, rơ veh… choom đoọng a puốih cha lâng pậ k’rơ, k’bơch zên bh’năn, bhrợ đác ch’ngaach lâh mơ. Tơợ bêl băn a puối tước bêl pa câl mơ 4 c’xêê, muy c’moo a noo Tài băn 2 hân noo, chr’năp pa câl 1kg a puối 80.000 tước 90.000 đồng, đhị pa câl cung zăng tệêm ngăn. “Băn a puối vêy pa chô bấc lâh choh ha roo tơợ 3 tước 4 chu, đhăm k’tiếc nâu căh dzợ choom choh bhrợ ha roo nắc cu pêch a bóc băn a puối bươu tăm. Azi t’mêê pa câl a puối, tơợ đâu tước c’xêê 8 nắc pa câl cớ. Xoọc tơợp nắc pa choom băn tơợ apêê ơy choom băn, pa chô bh’nơơn dal đhị apêê vel đong lơơng, xang đêêc nắc bơơn Trung tâm khuyến ngư nông – lâm thành phố Đà Nẵng zooi kỹ thuật. Băn a puối doọ lâh bil cr’chăl k’rang zư ha dợ bh’nơơn pa chô liêm dal bhlầng”.

T’cooh Nguyễn Văn Trình đh’rưah lâng pazêng apêê pr’zơc đhị chr’val Hòa Tiến, chr’hoong Hòa Vang chroi k’rong bhrợ t’vaih Tổ hội băn a puối bươu tăm đhị đhăm bhưah 6.000m2. T’cooh Nguyễn Ái, Phó Chủ tịch Hội Nông dân chr’hoong Hòa Vang đoọng năl, bấc pr’loọng đhanuôr đhị vel đong ơy t’bhưah cr’noọ bh’rợ băn a puối, pa chô thu nhập dal. Ting cơnh t’cooh Nguyễn Ái, vel đong t’vaih pr’đơợ, zooi đhanuôr pa dưr kinh tế, bơơn vặ zên t’đui đoọng t’bhưah zr’lụ băn a puối lâng băn a xiu đác k’ruung. “Cr’noọ bh’rợ băn a puối tăm âng đhanuôr đhị chr’hoong Hòa Vang ơy ha dưr 2 c’moo đâu tệêm ngăn. Hội Nông dân chr’hoong Hòa Vang xay moon đoọng ha hội viên đhanuôr. Ghit nắc zooi zên tơợ zên Quỹ hội cung cơnh đăh kênh Ngân hàng chính sách xã hội đoọng ha hội viên vặ pa dưr kinh tế. A zi nắc t’pâh cớ đhanuôr bhrợ pa dưr đoọng ha hội viên vặ pa dưr kinh tế, cơnh băn a puối bươu tăm, băn a xiu, choh sen đoọng đơơng chô bh’nơơn thu nhập đoọng ha đhanuôr”.

Bh’nơơn xoọc tr’nơợp tơợ cr’noọ bh’rợ băn a puối bươu tăm âng đhanuôr chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng căh muy đơơng chô thu nhập tệêm ngăn đoọng ha hội viên đhanuôr, nâu năc dzợ c’lâng bh’rợ t’mêê, t’vaih pr’đơợ pa zương đhanuôr xay bhrợ zập cr’noọ bh’rợ pa dưr pr’ặt tr’mông tơợ bh’rợ ha rêê đhuôch, bhrợ cha pa dưr ca van.

T’cooh Nguyễn Hữu Thiết, Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Đà Nẵng đoọng năl, a puối bươu tăm bơơn thị trường kiêng zooi bấc pr’loọng đha nuôr ha dưr z’zăng, vêy pr’loọng ơy ca van.

C’moo đăn đâu, Hội Nông dân thành phố Đà Nẵng pa zưm lâng apêê ngành chức năng pa choom đăh kỹ thuật băn, zooi zên vặ t’đui động zooi đhanuôr k’rong bhrợ t’bhưah zr’lụ băn apuối. Hội Nông dân thành phố dzợ tín chấp lâng Ngân hàng Chính sách xã hội, Zên zooi đhanuôr lâh 1.000 pr’loọng vặ 1.800 tỷ đồng k’rong bhrợ pa dưr. Apêê cr’noọ bh’rợ cơnh băn a puối, băn a xiu diêu hồng, a xiu dìa, choh pô súng… T’cooh Nguyễn Hữu Thiết moon: “Azi nắc t’đui đoọng vặ zên bhrợ apêê Dự án pa dưr ha rêê đhuôch, pa bhlầng nắc dự án t’mêê xoọc đâu phong trào đhanuôr bhrợ cha xoọc ha dưr đăh b’băn. Pa bhlầng, băn a puối bươu tăm âng đhanuôr, apêê ơy đươi dua đhăm k’tiếc ta lơi đoọng pêch a bóc băn a puối. Cr’noọ bh’rợ t’mêê nâu nắc a zi t’đui đoọng vặ zên, băn a puối bươu tăm xoọc tr’nơợp vêy pa chô bh’nơơn, c’lâng lướt bhrợ đanh mâng. Coh cr’chăl ha y nắc a zi t’pâh bấc đhanuôr, pa bhlầng năc chr’hoong Hòa Vang k’rong băn t’bấc a puối nâu”./.

Thu lãi cao nhờ nuôi ốc bươu đen

Hiện nay, nhiều hộ nông dân ở huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng đã chuyển đổi diện tích đất lúa kém hiệu quả sang nuôi ốc bươu đen, cho hiệu quả kinh tế cao. Nhiều hộ dân vì vậy có đời sống khấm khá hơn. 

Năm 2023, anh Nguyễn Tài ở thôn Bắc An, xã Hoà Tiến, huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng cải tạo gần 1.000 m2 đất trồng lúa hiệu quả thấp chuyển qua nuôi ốc bươu đen. Ban đầu chưa có kinh nghiệm, ốc nuôi chậm lớn, năng suất thấp. Không nản chí, anh Nguyễn Tài đi tìm hiểu thực tế các mô hình nuôi ốc hiệu quả ở Quảng Nam và các tỉnh miền Tây để học hỏi.

Trở về, anh Tài thiết kế các khu hồ nuôi ốc bươu giống, ốc thương phẩm. Anh cho biết, ốc bươu đen dễ nuôi, nguồn thức ăn tự nhiên sẵn có tại vườn như cỏ, rau, bèo.. có thể giúp ốc bươu đen phát triển mạnh, tiết kiệm được chi phí, làm sạch nguồn nước. Từ khi nuôi đến khi xuất bán khoảng 4 tháng, một năm anh Tài nuôi 2 vụ, giá bán 1 kg ốc 80.000 đến 90.000 đồng, đầu ra khá ổn định. “Nuôi ốc so với làm lúa có lợi nhuận gấp 3 đến 4 lần, hiệu quả hơn, khu đất này trước đây không làm lúa được nên phải chuyển qua nuôi ốc bươu đen. Gia đình vừa mới thu hoạch ốc, từ nay đến tháng 8 thu hoạch tiếp. Ban đầu mình đi học hỏi từ các mô hình nuôi ốc thành công ở các địa phương, sau đó được Trung tâm khuyến ngư nông- lâm thành phố Đà Nẵng hỗ trợ kỹ thuật. Nuôi ốc không mất thời gian chăm sóc nhiều mà hiệu quả kinh tế lại cao”.

Ông Nguyễn Văn Trình cùng những người bạn ở xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang góp vốn thành lập Tổ hội nuôi ốc bươu đen trên diện tích gần 6.000 m2.  Ông Nguyễn Ái, phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Hoà Vang cho biết, nhiều hộ nông dân tại địa phương đã nhân rộng mô hình nuôi ốc, thu nhập cao. Theo ông Nguyễn Ái, địa phương tạo điều kiện, hỗ trợ nông dân phát triển kinh tế, tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi đầu tư mở rộng nuôi ốc và nuôi cá nước ngọt. “Mô hình nuôi ốc bươu đen của người dân ở huyện Hoà Vang đã phát triển được 2 năm ổn định. Hội Nông dân huyện Hòa Vang tư vấn cho hội viên nông dân. Cụ thể là hỗ trợ vốn từ nguồn Quỹ hội cũng như qua kênh Ngân hàng chính sách xã hội cho hội viên vay phát triển kinh tế. Chúng tôi tiếp tục vận động nông dân xây dựng các mô hình kinh tế, như nuôi ốc bươu đen, nuôi cá, trồng sen để mang lại nguồn thu nhập cho người nông dân”.

Thành công bước đầu từ mô hình nuôi ốc bươu đen của người dân huyện Hoà Vang, thành  phố Đà Nẵng không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định cho hội viên nông dân, đây còn là hướng đi mới, tạo động lực khuyến khích nông dân triển khai các mô hình phát triển kinh tế nông nghiệp, vươn lên làm giàu. Ông Nguyễn Hữu Thiết, Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Đà Nẵng cho biết, ốc bươu đen được thị trường ưa chuộng giúp nhiều hộ nông dân vươn lên khá giả, có hộ làm giàu.

Mấy năm nay, Hội Nông dân thành phố Đà Nẵng phối hợp với các ngành chức năng tổ chức tập huấn về kỹ thuật nuôi, hỗ trợ vốn vay ưu đãi giúp bà con đầu tư mở rộng mô hình nuôi ốc. Hội Nông dân thành phố còn tín chấp với Ngân hàng Chính sách và xã hội, Quỹ hỗ trợ nông dân giúp hơn 1.000 hộ vay 1.800 tỷ đồng đầu tư phát triển sản xuất. Các mô hình như nuôi ốc, nuôi cá diêu hồng, cá dìa, trồng hoa súng… Ông Nguyễn Hữu Thiết nói: “Chúng tôi ưu tiên nguồn vốn cho các Dự án phát triển nông nghiệp, đặc biệt các dự án mới hiện nay phong trào nông dân đang khởi sắc về mô hình chăn nuôi. Đặc biệt, nuôi ốc bươu đen của nông dân, họ đã tận dụng đất không sản xuất được cải tạo nuôi ốc. Mô hình mới này chúng tôi ưu tiên đã giải quyết hỗ trợ vốn vay, nuôi ốc bươu đen ban đầu cho hiệu quả kinh tế, hướng đi bền vững lâu dài. Trong thời gian đến chúng tôi vận động nhiều hộ nông dân, đặc biệt địa bàn huyện Hoà Vang tiếp tục đầu tư nuôi ốc.”/.