C’moo 2012, pr’loọng đong t’cooh Ksor Dría, ặt vel Plei Tal, chr’val Ia Sol, chr’hoong Phú Thiện năc pr’loọng đha rựt bơơn đớp chính sách zooi âng Nhà nước. Năc muy cha năc đảng viên, t’cooh xơợng bhui har bêl bơơn đớp rau zooi, tu cơnh đêêc pa zay bhrợ cha đoọng pa dưr pr’ặt tr’mông. C’lâng xa nay ơy tước lâng đong t’cooh Dría bêl chr’hoong Phú Thiện xay  bhrợ Nghị quyết đăh t’bhlầng đươi dua khoa học công nghệ đhị bhrợ têng t’hước tước bhrợ pa dưr chr’năp tr’haanh “Cha neh Phú Thiện”. Bấc chu pr’họp ơy xay moon, zập k’rang đăh bhrợ têng, bh’nơơn, rau liêm choom chô đơơng ơy bơơn xay moon ghit. Đảng viên, Trưởng vel, t’cooh bhươl, ma nuyh bấc ngai chăp bhrợ lalăm đhanuôr ting bhrợ t’tun. T’cooh Ksor Dría ơy đâh vặ zên, đươi dua kỹ thuật bhrợ ha roo 2 hân noo coh đhăm k’tiếc choh ha roo bhưah 1 héc ta âng pr’loọng đong. Tơợ bấc c’moo pa zay bhrợ têng lâng clung ha roo, pr’ặt tr’mông âng pr’loọng đong ơy z’zăng lâh. “Nâu kêi đhanuôr bơơn Nhà nước zooi zên, pa choom choh chr’noh năc pa zay vêy bơơn z’lâh đha rựt. Năc lêy pa zay bhrợ têng, oọ lơi k’tiếc ta uôh cơnh lalăm dzợ, đươi cơnh đêêc năc dzợ k’rang ha ul cha, gluh tơợ t’nooi đha rựt tơợ bấc c’moo đâu, a cu yêm bhlầng loom”.

K’nặ 70 c’moo pa têệt lâng vel bhươl, ha roo a rong năc ơy zooi pr’loọng t’cooh A Nghiêm, chr’val Ia Yeng, chr’hoong Phú Thiện, tỉnh Gia Lai vêy rau cha, rau xập. Ha dợ tơợ lâh 10 c’moo đâu, pr’loọng đong t’cooh A Nghiêm xăl đhăm ha rêê ty bhrợ ruộng ha roo 2 hân noo, pr’ặt tr’mông pr’loọng đong ơy ha dưr ghit lêy. T’cooh A Nghiêm cung r’dợ looih lâng bhiệc hạch toán pa chô thu nhập lâng bh’nơơn: “Lalăm choh ha roo năc bh’nơơn ếp muy zập cha a năm. Nâu kêi ơy đươi dua khoa học, kỹ thuật, bhrợ cơnh xa nay clung pậ bhưah năc vêy bấc ha roo. Đong zi vêy 3 héc ta ha roo, zập c’moo pa chô thu nhập k’ha riêng ức đồng”.

Cơnh choh bhrợ ha roo t’mêê đơơng chô bh’nơơn dal, đhanuôr chr’hoong Phú Thiện năc tơợp choh bhrợ ha roo. Dọo dzợ ngai kiêng bhrợ năc bhrợ, đhanuôr ơy đh’rưah n’jâh lơi g’roong, pa zưm k’tiếc, đươi dua rau liêm choom âng khoa học kỹ thuật đhị bhrợ têng. Clung ha roo pậ bhưah âng đhanuôr chr’hoong Phú Thiện năc bơơn t’bhưah lâng ha dưr liêm. Bh’nơơn ha roo cung đươi tơợ đêêc năc ta luôn ha dưr dal, bấc pr’loọng bơơn 7,5 tước 8 tấn/héc ta. T’cooh Rmah Dmeo, vel Rbai, chr’val Ia Piar, chr’hoong Phú Thiện đoọng năl: “Nâu kêi bhrợ têng lalay cơnh a hay, đhanuôr choh bhrợ mr’đoo m’ma âng hợp tác xã pa câl, đh’rưah k’rang lêy, đh’rưah pay xoot crêê muy cr’chăl. Rau choom hâng hơnh bhlầng năc bh’nơơn pa chô dal lâh, pa bhrợ cung đâh lâh, c’lâng chở đơơng cung liêm buôn lâh, đhanuôr ngai cung kiêng”.

Bhrợ Nghị quyết số 05/2012 âng Huyện ủy Phú Thiện đăh t’bhlầng đươi dua khoa học, kỹ thuật, công nghệ đhị bhrợ têng, t’hước tước bhrợ pa dưr chr’năp tr’haanh “Cha neh Phú Thiện”, zập c’moo, vel đong t’đui đoọng zên zooi đhanuôr, pa bhlầng năc đhanuôr acoon coh bhrợ t’bhưah đhăm clung ha roo. Lâh 10 c’moo xay bhrợ Nghị quyết 05 âng Huyện ủy, Phú Thiện ơy bhrợ pa dưr 18 clung pậ bhưah lâh mr’cơnh m’ma lâng đhăm bhưah k’nặ 700 héc ta. C’moo 2019, cha neh Phú Thiện ơy bơơn Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học lâng Công nghệ) đoọng bằng xay moon đươi dua. Tơợ đâu, chr’năp cha neh Phú Thiện năc ơy bơơn zư lêy coh prang k’tiếc k’ruung. Ting cơnh t’cooh Vũ Hồng Duy, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Phú Thiện, tỉnh Gia Lai, bhiệc bhrợ pa dưr  “Cha neh Phú Thiện” t’vaih chr’năp dal lâh mơ đoọng ha đhanuôr. “Pa têệt pa zưm lâng pazêng doanh nghiệp, pa zưm lâng Tập đoàn Lộc Trời bhrợ pa dưr chr’năp cha neh Phú Thiện cung cơnh pa dưr pazêng m’ma ha roo bh’nơơn dal đhị chr’hoong. Tơợ đêêc cung k’rong câl pazêng cha neh bh’nơơn dal đoọng ha đhanuôr coh chr’hoong, tơợ đêêc chroi k’rong đhr’năng ha dưr pr’ặt tr’mông âng đhanuôr đhị chr’hoong”./.

Xóa đói giảm nghèo từ thương hiệu “gạo Phú Thiện”

 Phú Thiện là địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số và có vựa lúa lớn nhất gắn với thương hiệu gạo đầu tiên của tỉnh Gia Lai. Từ Nghị quyết 05 năm 2012 của Huyện ủy Phú Thiện, đến nay, địa phương đã xây dựng được những cánh đồng lớn, sản xuất cơ giới hóa, đem lại đời sống ấm no cho bà con các thôn bản.

Năm 2012, gia đình ông Ksor Dría, ở thôn Plei Tal, xã Ia Sol, huyện Phú Thiện thuộc hộ nghèo được hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Là một đảng viên, ông thấy không vui khi phải nhận hỗ trợ, nên quyết tâm phát triển kinh tế để thay đổi cuộc sống. Cơ hội cũng đến với gia đình ông Dría khi huyện Phú Thiện triển khai Nghị quyết về đẩy mạnh úng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất tiến tới xây dựng thương hiệu “Gạo Phú Thiện”. Nhiều cuộc họp được triển khai, mọi lo lắng, thắc mắc về cách làm, hiệu quả, lợi ích mang lại đã được giải thích rõ ràng, cặn kẽ. Đảng viên, Trưởng thôn, già làng, người có uy tín đi trước để dân làng theo sau. Ông Ksor Dría đã nhanh chóng vay vốn, áp dụng kỹ thuật làm lúa 2 vụ trên đất lúa nương rộng 1 héc ta của gia đình. Sau nhiều năm cần mẫn gắn bó với ruộng lúa, cuộc sống của gia đình đã khấm khá hơn. “Nay bà con mình được Nhà nước hỗ trợ vốn, hướng dẫn trồng trọt thì cố gắng là sẽ thoát nghèo. Chỉ cần chịu khó, không bỏ hoang đất đai như ngày xưa thì chẳng còn lo đói nghèo, ra khỏi hộ nghèo nhiều năm rồi tôi thấy vui lắm”.

Gần 70 năm gắn bó với buôn làng, cây lúa nương, củ mì đã giúp gia đình ông A Nghiêm, xã Ia Yeng, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai có cái ăn, cái mặc. Nhưng từ hơn 10 năm nay, gia đình ông A Nghiêm chuyển đổi diện tích nương rẫy cũ sang làm ruộng lúa 2 vụ, kinh tế gia đình đổi thay thấy rõ. Ông A Nghiêm cũng dần quen với việc hạch toán thu nhập và lợi nhuận: “Trước làm lúa năng suất thấp chỉ đủ ăn. Nay áp dụng khoa học, kỹ thuật, làm cánh đồng lớn có nhiều lúa. Nhà mình có 3 héc ta lúa, mỗi năm thu nhập hàng trăm triệu đồng”.

Cách sản xuất lúa mới cho năng suất cao, người dân huyện Phú Thiện bắt đầu tin và cùng nhau trồng lúa. Không còn mạnh ai nấy làm, bà con cùng nhau phá bờ, hợp thửa, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Cánh đồng lúa lớn của bà con huyện Phú Thiện cứ thế được mở rộng và phát triển. Năng suất lúa cũng nhờ vậy không ngừng tăng lên, nhiều hộ đạt 7,5 đến 8 tấn/héc ta. Ông Rmah Dmeo, làng RBai, xã Ia Piar, huyện Phú Thiện cho biết: “Nay làm thì khác xưa, bà con cùng sạ một giống do hợp tác xã cung cấp, cùng chăm sóc, cùng thu hoạch đúng một thời điểm. Điều đáng mừng làm như thế này thì năng suất cao hơn, làm việc cũng nhanh hơn, và thuận lợi hơn, đường xá chở nông sản về nhanh hơn, bà con ai cũng thích”.

Thực hiện Nghị quyết số 05/2012 của Huyện ủy Phú Thiện về đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất, tiến tới xây dựng thương hiệu “Gạo Phú Thiện”, hàng năm, địa phương ưu tiên kinh phí hỗ trợ nông dân, nhất là hộ dân tộc thiểu số mở rộng diện tích cánh đồng lúa lớn. Hơn 10 năm triển khai Nghị quyết 05 của Huyện ủy, Phú Thiện đã xây dựng được 18 cánh đồng lúa lớn một giống với diện tích gần 700 héc ta. Năm 2019, nhãn hiệu gạo Phú Thiện đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp bằng chứng nhận. Từ đây, thương hiệu gạo Phú Thiện chính thức được bảo hộ trên cả nước. Theo ông Vũ Hồng Duy, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Phú Thiện, tỉnh Gia Lai, việc xây dựng thương hiệu “Gạo Phú Thiện” tạo ra giá trị kinh tế cao hơn cho bà con nông dân. “Liên kết, phối hợp với các doanh nghiệp, phối hợp với Tập đoàn Lộc Trời trong xây dựng nhãn hiệu gạo Phú Thiện, cũng như phát triển những giống lúa có chất lượng cao trên địa bàn huyện. Qua đó cũng bao tiêu sản phẩm lúa gạo chất lượng cao cho bà con trên địa bàn huyện qua đó góp phần duy trì tốc độ phát triển kinh tê xã hội của huyện”./.