Buôn bhrợ l’mă

Bánh mì bhooc bơơn bhrợ tơợ pr’nung lúa mì, âi pay lơi n’căr lâng n’cam. Cr’chăl bhrợ n’nâu bhrợ ha bánh mì vaih bâc carbohydrrate (đường), buôn moot ooy a chăc a rang lâng dưr vaih đường glucose coh aham. Đợ đường xưa n’nâu buôn k’rong t’vaih n’xiêng, cr’đơơng tươc l’mă, pa bhlâng năc vaih n’xiêng đhị luônh.

Lâh mơ, bánh mì bhooc năc vêy đường huyết dal, bhrợ đơơh vaih đường coh aham, bhrợ ha chăc arang pa dưr insulin đoọng bhrợ bhr’lâ đợ đường. Bh’rợ t’vaih bâc insulin ta luôn buôn cr’đơơng tươc zêl insulin, bhrợ đhr’năng buôn crêê cr’ay tiểu đường type 2 lâng apêê cr’ay k’đhap pa dưah n’lơơng.

Bhrợ đhr’năng cr’ay da dul, c’lâng aham

Bánh mì bhooc căh lâh vaih chất xơ, bhrợ ha cr’chăl tiêu hóa dưr vaih đơơh, bhrợ đợ đường coh a ham bâc. Đợ đường coh a ham bâc vaih đanh buôn bhrợ t’bâc triglyceride (muy râu ca er coh  aham) lâng pa xiêr cholesterol liêm (HDL), tơợ đêêc bhrợ đhr’năng cr’ay ooy da dul lâng c’lâng a ham.

Muy g’luh pa chăp ch’mêêt lêy bơơn xay moon đhị tạp chí PLOS ONE đoọng lêy, bâc ngai cha bâc bánh mì bhooc năc buôn cr’đơơng tươc cr’ay hội chứng chuyển hóa dal lâh, pa zêng l’mă, huyết áp dal, đường huyết dal lâng lipid aham căh liêm, zâp râu đâu zêng năc đợ râu cr’đơơng tươc cr’ay da dul, c’lâng a ham.

Cr’đơơng căh liêm tươc c’lâng luônh

Bánh mì bhooc căh lâh vaih chất xơ, muy râu chr’năp ha c’lâng luônh. Chất xơ buôn bhrợ pa nhum c’lâng luônh, cha groong chriêl, đh’rưah lâng bhrợ pa dưr apêê vi khuẩn liêm ha c’lâng luônh.

Bh’rợ căh zâp chất xơ tơợ bánh mì bhooc buôn bhrợ t’vaih căh liêm tươc c’lâng luônh cơnh chriêl, pa xưưng. Lâh mơ, muy bơr râu bánh mì bhooc dzợ vaih gluten, muy râu protein buôn bhrợ t’vaih tă đhăng coh apêê ngai crêê ca ay cliac.

Cr’đơơng căh liêm tươc râu loom luônh

Carbohydrate coh bánh mì bhooc buôn bhrợ ha bôc dưr vaih dopamine, muy hormone bhrợ t’vaih coh achăc loom luônh, bhui har. Râu đâu buôn bhrợ t’vaih muy râu đha đhir avir, muy ăt kiêng cha bánh mì lâng căh mă p’đhoọn. Lâh n’năc, đợ đường coh aham dưr bâc xang bêl cha bánh mì bhooc năc buôn xơợng ga lêêh k’bao, cr’đơơng tươc k’đhap ăt tơt lâng căh mă pa bhrợ ta têng.

Căh zâp râu cha chô ha chăc

Cr’chăl pay lơi bâc apêê vitamin, khoáng chất lâng chất xơ vêy coh n’căr lâng n’cam âng cr’liêng lúa mì. Tu cơnh đêêc, bánh mì bhooc pa bhlâng hăt dinh dưỡng, căh vêy râu liêm đoọng cha chô ha chăc.

Bh’rợ cha la lâh bâc bánh mì bhooc năc buôn cr’đơơng tươc căh zâp vitamin B, sắt, magie lâng apêê khoáng chất n’lơơng, bhrợ t’vaih ha hêê căh zâp a ham, ga lêêh ca bao, buôn jeh ca ay.

Pa dưr đhr’năng crêê tiểu đường type 2

Cơnh âi xay moon, bánh mì bhooc vêy chỉ số đường huyết dal, bhrợ pa dưr đơơh đợ đường coh aham. Bh’rợ n’nâu bhrợ ha tuyến tụy năc ăt pa bhrợ đoọng bhrợ t’vaih insulin, bhrợ bhr’lâ đợ đường. Ting t’ngay c’xêê, tuyến tụy buôn ga lêêh, cr’đơơng tươc bhrợ đhur tuyến tụy lâng pa dưr cr’đơơng ca ay tiểu đường type 2.

Crêê tươc cr’ay Alzheimer ( buôn vahavil)

Muy bơr ngai pa chăp lêy, bh’rợ cha bâc carbohydrate tinh chế, pa zêng bánh mì bhooc, buôn bhrợ đhr’năng crêê Alzheimer. Đợ đường coh aham buôn dưr bâc bhrợ ca coot lâng stress oxy hóa coh aboc, chroi đoọng ooy râu pa dưr k’rơ âng cr’ay Alzeimer.

Boop pr’too:

- Oó lâh cha bâc bánh mì bhooc, xăl ooy đêêc năc cha apêê bánh mì tăm căh câ apêê ngũ cốc dzợ liêm cr’liêng n’lơơng.

- Chơơih pay bánh mì yêm: T’đui cha apêê  bánh mì bơơn bhrợ tơợ pr’nung mì dzợ n’cam, doó vêy z’nươu zư đơc, zr’ma râu lơơng.

- Pa zum lâng ch’na liêm crêê: Cha bánh mì đh’rưah lâng apêê ch’na bâc protein, chất xơ lâng ca êr liêm crêê cơnh cr’liêng a tưch, bhơi r’veh, p’lêê p’coo.

- Lêy đọc pa ghit nhãn mác: L’lăm bêl pay câl bánh mì, năc đọc pa ghit nhãn mác đoọng năl hâu nêêh vêy coh đêêc, đợ dinh dưỡng lâng apêê zr’ma vêy coh ch’na./.

TÁC HẠI KHÔNG NGỜ TỪ THÓI QUEN ĂN BÁNH MÌ TRẮNG MỖI NGÀY

Bánh mì trắng, món ăn quen thuộc trong bữa sáng của nhiều gia đình, mang đến sự tiện lợi và hương vị thơm ngon. Tuy nhiên, ít ai biết rằng ẩn sau lớp vỏ trắng mềm mại ấy là những tác hại tiềm ẩn cho sức khỏe.

Gây tăng cân, béo phì

Bánh mì trắng được làm từ bột mì tinh chế, đã loại bỏ lớp vỏ cám và mầm giàu dinh dưỡng. Quá trình này khiến bánh mì trắng chứa nhiều carbohydrate đơn giản (đường), dễ dàng được cơ thể hấp thụ và chuyển hóa thành đường glucose trong máu. Lượng đường dư thừa này sẽ được tích trữ dưới dạng mỡ, dẫn đến tăng cân, béo phì, đặc biệt là mỡ bụng.

Hơn nữa, bánh mì trắng có chỉ số đường huyết cao, làm tăng nhanh lượng đường trong máu, kích thích cơ thể sản sinh insulin để điều chỉnh lượng đường. Việc tăng tiết insulin thường xuyên có thể dẫn đến kháng insulin, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 và các bệnh mãn tính khác.

Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Bánh mì trắng chứa ít chất xơ, khiến quá trình tiêu hóa diễn ra nhanh chóng, làm tăng lượng đường trong máu. Lượng đường trong máu cao kéo dài làm tăng triglyceride (một loại chất béo trong máu) và giảm cholesterol tốt (HDL), từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS ONE cho thấy, những người ăn nhiều bánh mì trắng có nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa cao hơn, bao gồm béo phì, tăng huyết áp, tăng đường huyết và rối loạn lipid máu, tất cả đều là những yếu tố nguy cơ chính gây bệnh tim mạch.

Ảnh hưởng đến sức khỏe tiêu hóa

Bánh mì trắng chứa ít chất xơ, một thành phần quan trọng cho sức khỏe hệ tiêu hóa. Chất xơ giúp tăng cường nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón, đồng thời nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong đường ruột.

Việc thiếu chất xơ từ bánh mì trắng có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như táo bón, đầy hơi, khó tiêu. Hơn nữa, một số loại bánh mì trắng còn chứa gluten, một loại protein có thể gây ra các phản ứng dị ứng và viêm nhiễm ở những người mắc bệnh celiac hoặc nhạy cảm với gluten.

Ảnh hưởng đến tâm trạng

Carbohydrate đơn giản trong bánh mì trắng kích thích não bộ sản sinh dopamine, một hormone tạo cảm giác hạnh phúc, thoả mãn. Điều này có thể tạo ra một vòng luẩn quẩn, khiến bạn thèm ăn bánh mì trắng thường xuyên và khó kiểm soát lượng bánh mì tiêu thụ. Ngoài ra, lượng đường trong máu tăng cao sau khi ăn bánh mì trắng có thể gây ra mệt mỏi, cáu gắt, khó tập trung, ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc.

Thiếu hụt dinh dưỡng

Quá trình tinh chế loại bỏ phần lớn các vitamin, khoáng chất và chất xơ có trong lớp vỏ cám và mầm của hạt lúa mì. Do đó, bánh mì trắng chứa rất ít dinh dưỡng, không cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

Việc tiêu thụ quá nhiều bánh mì trắng có thể dẫn đến thiếu hụt vitamin B, sắt, magie và các khoáng chất khác, gây ra các vấn đề sức khỏe như thiếu máu, mệt mỏi, suy giảm hệ miễn dịch.

Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2

Như đã đề cập, bánh mì trắng có chỉ số đường huyết cao, làm tăng nhanh lượng đường trong máu. Việc này khiến tuyến tụy phải làm việc vất vả để sản xuất insulin, điều chỉnh lượng đường. Theo thời gian, tuyến tụy có thể bị quá tải, dẫn đến suy giảm chức năng tuyến tụy và tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.

Liên quan đến bệnh Alzheimer (giảm trí nhớ)

Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều carbohydrate tinh chế, bao gồm bánh mì trắng, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Lượng đường trong máu cao có thể gây viêm nhiễm và stress oxy hóa trong não, góp phần vào sự phát triển của bệnh Alzheimer.

Lời khuyên:

- Hạn chế tiêu thụ bánh mì trắng: Thay thế bánh mì trắng bằng các loại bánh mì nguyên cám, bánh mì đen, hoặc các loại ngũ cốc nguyên hạt khác.

- Chọn bánh mì chất lượng cao: Ưu tiên các loại bánh mì được làm từ bột mì nguyên cám, không chứa chất bảo quản, chất phụ gia.

- Kết hợp với thực phẩm lành mạnh: Ăn bánh mì cùng với các loại thực phẩm giàu protein, chất xơ và chất béo lành mạnh như trứng, rau củ, quả hạch.

- Đọc kỹ nhãn mác: Trước khi mua bánh mì, hãy đọc kỹ nhãn mác để biết thành phần, hàm lượng dinh dưỡng và các chất phụ gia có trong sản phẩm./.