Coh 2 c’moo 2022 - 2023, tỉnh Thừa Thiên Huế vêy ta pác đoọng lâh 370 tỷ đồng đoọng xay bhrợ Xa nay bh’rợ pa dưr pr’ắt tr’mông zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong. Xang k’nặ 2 c’moo xay bhrợ xa nay bh’rợ, pr’ắt tr’mông coh zr’lụ da ding k’coong âng tỉnh ơy vêy bấc râu liêm choom, đợ pr’loọng đong đharựt coh zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong xiêr k’nặ 10%, pr’ắt tr’mông âng đhanuôr ting t’ngay vêy ta ha dưr prang zập n’đăh… Đoọng zooi đhanuôr n’năl lâh mơ ooy râu chr’năp âng xa nay bh’rợ pa dưr pr’ắt tr’mông zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong đhị tỉnh Thừa Thiên Huế, PV t’ruih vêy bh’rợ prá xay lâng t’cooh Lê Xuân Hải, Phó Ban Acoon coh tỉnh Thừa Thiên Huế ooy xa nay n’nâu. Đhanuôr lâng pr’zớc đh’rưah đương xâng.

1.Nhăn ta mooh t’cooh Lê Xuân Hải, Phó Ban Acoon coh tỉnh Thừa Thiên Huế, I nhi xay truih đoọng azi xâng đợ bh’nơơn ơy choom bơơn bhrợ xang lâh 2 c’moo xay bhrợ cơnh Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng âng k’tiếc k’ruung pa dưr pr’ắt tr’mông ha đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong đhị tỉnh Thừa Thiên Huế?

Xang 2 c’moo xay bhrợ xa nay bh’rợ năc bêl đêêc ahay azi ơy bhrợ sơ kết lâng bh’nơơn bơơn bhrợ năc cơnh đâu: Tr’nơớp đợ pr’loọng đong đharựt coh zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong xiêr 9,84% (40,23% xiêr dzợ mơ 30,39%); lâng chr’hoong A Lưới xiêr 12,08% (xiêr tơợ 52,79% xiêr dzợ mơ 40,71%). Tước x’rịa c’moo 2022, râu bơơn pay pa chô zazum âng zr’lụ đhanuôr acoon coh năc 36 ức đồng muy cha năc coh muy c’moo, xay moon đớc x’rịa c’moo 2023 năc 38,5 ức đồng muy cha năc coh muy c’moo; bơơn 40,38% cr’noọ xa nay tước c’moo 2025.

Râu 2 ooy bh’rợ bhrợ têng pazêng râu pr’đươi năc ơy bhrợ 23 c’lâng lướt ooy zr’lụ ch’choh b’băn, c’lâng ha đhanuôr lướt; 2 đong sinh hoạt cộng đồng; 3 c’lang đác đươi zazum; z’rooh đác, bha nậ đác; bhr’lậ pa liêm t’bhưah phòng học, phòng bấc cơnh pr’đươi lâng pr’đươi cơnh lơơng đoọng ha trường mầm non. Ơy xay bhrợ 2 dự án quy hoạch, ra pặ, nhâm mâng đhị ắt mamông đoọng ha đhanuôr coh 2 chr’val Thượng Long, Hương Hữu, chr’hoong Nam Đông lâng đợ bhưah 149 pr’loọng đong ắt; xoọc ch’mêệt lêy bhr’lậ đoọng bhrợ Dự án quy hoạch ra pặ nhâm mâng đhị ắt mamông ha đhanuôr coh chr’val Quảng Nhâm, chr’hoong A Lưới (xay moon đớc đợ bhưah k’dâng 100 pr’loọng đong ắt). Ơy bhrợ bh’rợ quy hoạch, lâng xoọc bhrợ têng 2 bhươl cr’noon văn hoá pazêng acoon coh đhị chr’hoong A Lưới lâng Nam Đông; công trình cr’lặ đhơ nớc c’lâng Hồ Chí Minh - c’kir lịch sử cấp k’tiếc k’ruung chr’năp…

Râu 3 ooy văn hoá - xã hội: 100% apêê pr’loọng đong vêy ta pa choom c’năl ooy râu ma mơ mr’cơnh bhlưa pân juyh pân đil; k’dâng 70% pr’loọng đong ting t’ngay t’bil lơi râu cr’noọ k’đị pân đil; 100% manuyh vêy bấc ngai chăp coh đhanuôr acoon coh t’bhlâng pa dưr k’rơ bh’rợ p’too pa choom, k’rong đhanuôr coh zr’lụ ắt mamông t’bhlâng ting pâh bh’rợ pa dưr pr’ắt tr’mông, zư nhâm mâng râu têêm ngăn coh zr’lụ c’noong k’tiếc…

Lâng ooy pazêng cr’noọ xa nay n’lơơng, azi năc ta đang moon ooy UBND tỉnh t’bhlâng p’too moon lâng t’bhlâng xay bhrợ liêm xang 100% cr’noọ bh’rợ vêy ta xay moon đớc tước x’rịa c’moo 2025.

2. Bơơn n’năl, bh’nơơn liêm choom bhlâng coh bh’rợ Xay bhrợ cr’noọ pa dưr pr’ắt tr’mông coh zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong đhị tỉnh Thừa Thiên Huế năc đợ bh’rợ pay đoọng zên pa bhrợ bấc lâh mơ. I nhi xay truih đợ kinh nghiệm âng tỉnh coh bh’rợ pay zên pa bhrợ n’nâu?

Bêl đêêc ahay, tơợ bh’rợ sơ kết coh m’pâng hân noo, azi công ơy pa chô 4 pr’học kinh nghiệm coh bh’rợ xay bhrợ xa nay bh’rợ pa dưr pr’ắt tr’mông zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong đhị tỉnh Thừa Thiên Huế.

Tr’nơơp, râu k’đhâng xay, p’too pa choom âng cấp uỷ, chính quyền zập cấp, pa bhlâng năc pazêng vel đong coh zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong năc râu đơ chr’năp bhlâng. Cấp uỷ, chính quyền pazêng vel đong coh zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong năc lêy Xa nay bh’rợ năc c’rơ chr’năp đoọng k’đhâng xay, p’too moon t’bhlâng pay đoọng, ting xay bhrợ liêm choom lâng z’lâh pazêng cr’noọ âng Xa nay bh’rợ.

Râu bơr cậ, đhr’năng xay bhrợ lâng trách nhiệm âng pazêng cơ quan xay moon bh’rợ tr’nêng xay bhrợ Xa nay bh’rợ cr’noọ âng k’tiếc k’ruung năc vêy chr’năp pa bhlâng đoọng xay moon ghít ng’xay bhrợ crêê cơnh cơ chế, chính sách, pa choom xay bhrợ Xa nay bh’rợ đâh loon.

Râu Pêê cậ, ta luôn ghít ooy vel đong, bhươl cr’noon, bơơn lêy đợ râu zr’năh k’đhap, đoọng đâh loon pa choom, bhr’lậ pa liêm căh cậ ta đang moon ooy cấp vêy thẩm quyền ting n’năc bơơn lêy đợ manuyh xay bhrợ liêm choom, bh’rợ liêm choom, đâh loon, cơnh t’mêê liêm đoọng xay truih, bhrợ têng ooy pazêng vel đong n’lơơng.

Râu Puôn cậ, năc xay ta nih ng’lêy đhanuôr acoon coh năc manuyh bha lâng âng Xa nay bh’rợ cr’noọ âng k’tiếc k’ruung lâng pa dưr râu liêm choom xa nay bh’rợ âng bhươl cr’noon, âng đhanuôr tơợ bêl bhrợ cr’noọ bh’rợ, lêy pay lâng ting prá xay bêl k’nặ bhrợ công trình, dự án nhâm mâng crêê cơnh lâng đhr’năng la lua âng vel đong, bh’rợ pa tơơi cr’van pay pa chô k’tiếc lâng ch’mêệt lêy âng bhươl cr’noon bêl bhrợ têng.

3. Nhăn ta mooh i nhi, lâh đợ bh’nơơn ơy choom bơơn bhrợ, bh’rợ xay bhrợ Xa nay bh’rợ pa dưr pr’ắt tr’mông zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong đhị tỉnh Thừa Thiên Huế dzợ lum zr’năh k’đhap n’hau?

Râu đêêc năc đợ râu zr’năh k’đhap azi ơy ta nih đha nâng xay moon ghít đoọng xay bhrợ liêm choom lâh mơ coh cr’chăl ha y. Zr’năh k’đhap tr’nơơp năc bh’rợ p’too pa choom, pa dưr c’năl ooy râu chr’năp âng Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng âng k’tiếc k’ruung vêy bêl, vêy zr’lụ căh ơy ta luôn, zập prang. Râu 2, đhr’năng k’đhâng xay, p’too pa choom xay bhrợ Xa nay bh’rợ coh muy bơr vel đong căh lâh rơợng griing. Râu Pêê năc đhanuôr zr’lụ đhanuôr acoon coh dzợ căh lâh n’năl, bh’rợ pa dưr bh’rợ pa bhrợ, tr’câl tr’bhlêy, cr’noọ bh’rợ bhrợ kinh tế; muy bơr c’bhuh dzợ đương g’nưưm ooy, căh lâh t’bhlâng pa dưr bh’rợ pa bhrợ. Coh x’rịa năc bh’rợ k’đơơng t’pâh doanh nghiệp k’rong bhrợ ooy bh’rợ ch’choh b’băn coh zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong lum bấc râu zr’năh k’đhap; đợ HTX coh zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong dzợ m’bứi; xay bhrợ lâng đợ ga măc âng bh’rợ tr’nêng dzợ bấc râu căh liêm choom.

4. Bơơn n’năl, tỉnh Thừa Thiên Huế xa nay xay moon pa xiêr đharựt bhrợ râu bha lâng đoọng bhrợ têng pazêng xa nay bh’rợ cr’noọ âng k’tiếc k’ruung. I nhi xay truih đợ bh’rợ tr’nêng coh cr’chăl ha y đoọng xay bhrợ crêê cơnh cr’noọ xa nay n’nâu?

Coh cr’chăl n’nâu a’tôh, azi xay moon ghít xa nay p’too moon pa xiêr đharựt nhâm mâng âng Tỉnh uỷ Thừa Thiên Huế. “Xay moon ghít tu dưr đharựt lâng vêy bh’rợ pa xiêr đharựt ghít lâh mơ đoọng ha pazêng pr’loọng đong”. Tơợ đêêc, xay moon ooy bh’rợ pác đoọng zên lâng pa choom đoọng xay bhrợ pazêng dự án, dự án k’tứi, xa nay coh pazêng bh’rợ âng Xa nay bh’rợ vêy crêê tước ooy pr’ắt tr’mông zập n’đăh âng đhanuôr. Azi k’đhâng xay, pazum đh’rưah lâng pazêng sở, ban, ngành pa choom, ta đang moon pazêng vel đong, bha lâng năc chr’hoong A Lưới pay đoọng zên zooi bhrợ đong ắt ha đhanuôr nhâm mâng 3 râu griing ting cơnh xa nay la lay năc Nghị định 38/2023/NĐ-CP âng Chính phủ ơy xay bhrợ. Pazum đh’rưah, xay moon bh’rợ bhrợ têng đợ bha ar bha tơ ta đang moon bhrợ pa đâh, pa choom xay bhrợ pazêng xa nay zooi tih đoọng ha đhanuôr acoon coh, cơnh zooi pa dưr bh’rợ pa bhrợ, xăl bh’rợ tr’nêng, pa choom bh’rợ tr’nêng đoọng ha manuyh pa bhrợ coh zr’lụ đhanuôr acoon coh…

Rơơm kiêng lâng pazêng bh’rợ crêê liêm n’nâu năc zooi đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong đhị zr’lụ tỉnh choom t’bil lơi đharựt, tr’nơơp năc pa dưr chr’hoong A Lưới gluh n’đăh t’nooi 74 chr’hoong đharựt âng k’tiếc k’ruung, ting t’vaih râu chr’năp coh bh’rợ bhrợ pa dưr Thừa Thiên Huế dưr vaih thành phố âng Trung ương./.

Ớ, chăp hơnh t’cooh Lê Xuân Hải!

Tỷ lệ hộ nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Thừa Thiên Huế giảm gần 10%

Trong 2 năm 2022 - 2023, tỉnh Thừa Thiên Huế được phân bổ hơn 370 tỷ đồng để thực hiện Chương trình phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Sau gần 2 năm thực hiện chương trình, diện mạo vùng núi của tỉnh đã có nhiều khởi sắc, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giảm gần 10%, đời sống người dân được nâng cao về mọi mặt… Để giúp bà con hiểu thêm về hiệu quả của chương trình phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tại tỉnh Thừa Thiên Huế, PV Chương trình có cuộc trao đổi với ông Lê Xuân Hải, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế về nội dung này. Mời bà con và các bạn cùng nghe. 

1. Thưa ông Lê Xuân Hải, Phó Ban Dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế, xin ông cho biết những kết quả đạt được sau hơn 2 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KTXH vùng đồng bào DTTS&MN tại tỉnh Thừa Thiên Huế?

Sau 2 năm thực hiện chương trình thì vừa rồi chúng tôi đã tổ chức sơ kết và kết quả cho thấy như sau: Thứ nhất là tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào DTTS&MN giảm 9,84% (từ 40,23% xuống còn 30,39%); riêng huyện A Lưới giảm 12,08% (giảm từ 52,79% xuống còn 40,71%). Đến cuối năm 2022, thu nhập bình quân chung của vùng đồng bào DTTS là 36 triệu đồng/người/năm, dự kiến cuối năm 2023 đạt 38,5 triệu đồng/người/năm; đạt 40,38% chỉ tiêu đến năm 2025.

Thứ 2 về đầu tư cơ sở hạ tầng đã đầu tư xây dựng 23 công trình đường vào khu sản xuất, đường dân sinh; 2 nhà sinh hoạt cộng đồng; 3 công trình nước sinh hoạt tập trung; kênh mương, đập thuỷ lợi; nâng cấp mở rộng các phòng học, phòng đa chức năng và phụ trợ trường mầm non. Đã triển khai 2 dự án quy hoạch, sắp xếp, bố trí ổn định dân cư tập trung thuộc ở 2 xã Thượng Long, Hương Hữu, huyện Nam Đông với quy mô 149 hộ; đang rà soát điều chỉnh để lập Dự án quy hoạch bố trí ổn định dân cư tại xã Quảng Nhâm, huyện A Lưới (dự kiến quy mô khoảng 100 hộ). Đã thực hiện quy hoạch, và đang triển khai xây dựng 2 làng văn hóa các dân tộc thiểu số tại huyện A Lưới và Nam Đông; công trình biển tên đường Hồ Chí Minh – di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt…

Thứ 3 về văn hóa – xã hội: 100% đại diện hộ gia đình được cung cấp các kiến thức về bình đẳng giới; khoảng 70% hộ gia đình xóa bỏ dần định kiến về giới; 100% người có uy tín trong đồng bào DTTS tích cực phát huy vai trò trong công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp người dân nơi sinh sống tích cực tham gia chương trình phát triển KT-XH, giữ gìn an ninh trật tự, an ninh biên giới...

Với các chỉ tiêu khác, chúng tôi sẽ tham mưu UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo và phấn đấu hoàn thành 100% đến cuối năm 2025 đề ra theo kế hoạch.

2. Được biết, kết quả nổi bật nhất trong thực hiện Chương trình phát triển KTXH vùng đồng bào DTTS&MN tại tỉnh Thừa Thiên Huế là tỷ lệ giải ngân nguồn vốn đạt cao. Ông có thể chia sẻ những kinh nghiệm của tỉnh trong công tác giải ngân nguồn vốn này?

Vừa rồi, qua sơ kết giữa kỳ, chúng tôi cũng đã rút ra 4 bài học kinh nghiệm trong thực hiện Chương trình phát triển KTXH vùng đồng bào DTTS&MN tại tỉnh Thừa Thiên Huế.

Thứ nhất, sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là các địa phương vùng đồng bào DTTS&MN là yếu tố quyết định. Cấp ủy, chính quyền các địa phương vùng đồng bào DTTS&MN phải xem Chương trình là nguồn lực quan trọng để lãnh đạo, chỉ đạo đẩy nhanh công tác giải ngân, góp phần thực hiện đạt và vượt các chỉ tiêu của Chương trình.

Thứ hai, năng lực và trách nhiệm các cơ quan tham mưu thực hiện Chương trình MTQG đóng vai trò quan trọng để tham mưu cụ thể hóa các cơ chế, chính sách, hướng dẫn thực hiện Chương trình một cách chủ động, kịp thời.

Thứ ba, thường xuyên bám sát cơ sở, phát hiện những khó khăn, vướng mắc để kịp thời hướng dẫn, xử lý hoặc kiến nghị, báo cáo cấp có thẩm quyền; đồng thời phát hiện các nhân tố tích cực, cách làm hay, chủ động, sáng tạo để tuyên truyền, phổ biến nhân rộng sang các địa phương khác.

Thứ tư, phải thực sự xem đồng bào DTTS là chủ thể của Chương trình MTQG và phát huy hiệu quả vai trò của cộng đồng, người dân từ khâu lập kế hoạch, lựa chọn và tham gia ý kiến trước khi xây dựng các công trình, dự án bảo đảm phù hợp với tình hình thực tế của địa bàn, công tác giải phóng mặt bằng và giám sát đầu tư của cộng đồng.

3. Thưa ông, ngoài những kết quả đã đạt được, việc thực hiện  Chương trình phát triển KTXH vùng đồng bào DTTS&MN tại tỉnh Thừa Thiên Huế còn gặp những khó khăn, vướng mắc gì?

Đó là những khó khăn mà chúng tôi đã thẳng thắn nhìn nhận để làm tốt hơn trong thời gian tới. Khó khăn thứ nhất là công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của Chương trình MTQG có lúc, có nơi chưa chưa thường xuyên, sâu rộng. Thứ 2, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành triển khai thực hiện Chương trình ở một số địa phương chưa thực sự quyết liệt. Thứ 3 là người dân vùng đồng bào DTTS còn thiếu kiến thức, kỹ năng phát triển sản xuất, kinh doanh, tư duy làm kinh tế; một số bộ phận còn trông chờ ỷ lại, thiếu quyết tâm phát triển sản xuất. Cuối cùng là việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp ở vùng đồng bào DTTS&MN gặp nhiều khó khăn; số lượng HTX vùng đồng bào DTTS&MN còn ít; tổ chức và quy mô hoạt động còn nhiều hạn chế.

4. Được biết, tỉnh Thừa Thiên Huế có chủ trương lấy giảm nghèo làm trung tâm để triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia. Ông có thể cho biết những giải pháp trong thời gian tới để đạt mục tiêu này?

Trong thời gian tới, chúng tôi tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm chỉ đạo giảm nghèo bền vững của Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế: “Xác định rõ nguyên nhân nghèo và có phương án thoát nghèo theo địa chỉ cụ thể cho từng hộ”. Trên cơ sở đó, tham mưu phân bổ nguồn lực và hướng dẫn để giải quyết các dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần của Chương trình có liên quan trực tiếp đến đời sống mọi mặt của bà con. Chúng tôi chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành hướng dẫn, đôn đốc các địa phương, trọng tâm là huyện A Lưới giải ngân nguồn kinh phí hỗ trợ nhà ở cho đồng bào bảo đảm 3 cứng theo cơ chế đặc thù mà Nghị định 38/2023/NĐ-CP của Chính phủ đã ban hành. Phối hợp, tham mưu ban hành các văn bản và đôn đốc, hướng dẫn thực hiện các nội dung hỗ trợ trực tiếp cho đồng bào DTTS, như hỗ trợ phát triển sản xuất, chuyển đổi nghề, đào tạo nghề cho lao động vùng đồng bào DTTS....

Hy vọng với các giải pháp khá đồng bộ này sẽ giúp đồng bào DTTS&MN trên địa bàn tỉnh thoát nghèo, trước mắt là đưa huyện A Lưới thoát khỏi danh sách 74 huyện nghèo Quốc gia, góp phần quan trọng trong tiến trình xây dựng và phát triển Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương./.

Vâng, xin cám ơn ông Lê Xuân Hải!