KÉC CHAY VẠ NGÒI CHƯỚNG CO MÁC PÁI NẮM MÌ MUỐI
Thứ ba, 10:25, 03/10/2023 Báo Dân tộc và Phát triển Báo Dân tộc và Phát triển
Co mác pái nắm mì muối chay ngải, hạy cạ chắc chay nèm kị thuật vạ chắc ngòi chướng đây lẻ pỉ noọng xẹ slau củ đảy lai mác. Lăng nẩy lẻ bại slon pang mừa kéc chay vạ ngòi chướng mác pái nắm mì muối, xỉnh pỉ noọng xày tỉnh.
 

Mừa slì mảu chay

Co mác pái nắm mì muối chay đảy khuốp pi. Tọ đây tải ết lẻ chay khảu mảu Xuân tứ bươn 2 – 4 dương lịch vạ mảu Thu tứ bươn 8 – bươn 10 dương lịch, chay pửa fạ ún tứ 21 – 25 độ C lẻ đảy.

Lưởc fẻ

Lưởc co fẻ nắm mì non pỉnh kin cắt. Lăng pửa cáp cáng đảy tứ 7 – 8 bươn. Co slung tứ 2 cháp puốn thâng 3 cháp.

Lưởc tỉ tôm chay

Mác pái nắm mì muối ngám hảp chay dú búng tôm phốc, nặm luây pây đảy. Cón pửa chay bươn nâng cẩn bjai tọn nhả slâư, cón pửa chay bươn nâng pỉ noọng lèo tào xum lẩ vạ quảng quạng 4 cháp, au 30-35 cân khún lảng, quạng cân lân nâng vạ puốn cân phon vạ mà choác lầng xáu căn dá au lồng xum pây sle, lăng tỉ pỉ noọng au tôm lồng slung hơn pác xum quạng cháp nâng sle thâng pửa tưởi nặm tôm nét lồng phiêng pác xum lẻ đảy.

Mừa kéc chay vạ ngòi chướng

Lăng bươn nâng pửa khún đạ chắm khảu tôm lẻ pỉ noọng au co fẻ chay lồng xum pây đảy. Pửa chay dá pỉ noọng lèo ết slì tưởi nặm vạ au nhả khấư mà pốc khảu cốc co mác pây sle non nhẳn nắm khảu kin cắt đảy.

Thâng pửa mác oóc bjoóc, pỉ noọng tưởi đo nặm lẻ co mác xẹ khót mác slọi. Tọ hạy cạ phạ phân lai chang slì mác oóc bjoóc cụng hết hẩư bjoóc mác mẻn nẩu mác xẹ khót nọi tải thâng nắm đảy mảu. Pạng xảng tỉ fiểc pỏn khún cụng nèm slì ngám hảp sle cáng buốt kheo đây vạ oóc bjoóc khoái.

Pỉ noọng cụng lèo slắp cáng mác, nẩy lẻ fiểc chăn cẩn diếu sle co mác buốt lai cáng xẹ slau củ đảy lai mác hơn.

Tảng làn non pỉnh

Tảng làn non cắt cáng mác: Pửa hăn cáng mác mì ròi non cắt, pỉ noọng au slai sliến mà chộc khảu rù non pây sle cặp au bại tua non. Lăng pửa slau củ mác lẻ pỉ noọng au phon mà pải khảu cốc pây sle xáy non vái lẹo.

Tảng làn mèng kèng: Khảu slì dên lẻ pỉ noọng xáu co mác khảu nâư chạu pửa bâư mác nhằng slằm nài sle mèng kèng tốc lồng mà, pỉ noọng tọn thom khảu dá au phầy mà pông. Ẻo bại cáng, bại bâư mì mèng kèng, phun da nèm slắng cạ.

Non kin cắt ăn mác: Pỉ noọng lèo slắp bại cáng mác mẻn thai, bại ăn mác lấn sle đợ mì lai non khảu kin cắt; phun da khả non khảu hang bại bươn 3, 4, 5 vạ cón pửa slau củ 15 - 20 vằn bặng da Regent 0,05% sle tảng làn non.

Slau củ

Mái pái nắm mì muối xẹ đảy slau củ lăng 3 pi chay. Pửa mác slúc pền slu củ khảu nâư chạy lụ pài khăm. Nắm hẩư đét chỏi khảu ăn mác xẹ hết hẩư ăn mác mẻn nẩu khoái./.

HƯỚNG DẪN CÁCH TRỒNG CÂY VẢI KHÔNG HẠT

Cây vải không hạt rất dễ trồng, nếu áp dụng đúng kỹ thuật và có quy trình chăm sóc hợp lý, bà con nông dân có thể sở hữu những vườn vải không hạt có năng suất vượt trội. Sau đây là hướng dẫn cách trồng cây vải không hạt mang lại hiệu quả kinh tế cao mời bà con tham khảo.

Thời vụ và môi trường trồng

Cây vải không hạt có thể trồng được quanh năm. Nhưng thích hợp nhất là trồng vào vụ Xuân từ tháng 2 – 4 dương lịch và vụ Thu từ tháng 8 – 10 dương lịch, nên nhiệt thích hợp khoảng từ 21 – 25 độ C.

Chọn giống

Chọn cây giống vải không hạt không nhiễm sâu bệnh hại. Sau khi ghép từ 7 – 8 tháng, cây có chiều cao từ 50 – 70 cm, đường kính thân từ 2 – 3 cm.

Chuẩn bị đất trồng

Vải lhoong hạt thích hợp đất giàu dinh dưỡng và tơi xốp, thoát nước tốt. Trước khi trồng cây 1 tháng, cần làm đất sạch cỏ dại và rác. Hố trồng cây có kích thước 50x60x60cm, được bón lót 30 – 50 kg phân chuồng + 0,7 – 1,0 kg supe lân + 0,5 kg vôi bột. Toàn bộ phân bón được trộn đều với lớp đất mặt bón xuống đáy với 3/4 hố. Đất còn lại lấp phủ lên mặt hố cao hơn mặt hố từ 10 – 20 cm để quá trình tưới nước đất nén chặt bằng mặt hố là được.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây vải không hạt

Sau 1 tháng khi lượng phân đã ngấm vào đất tạo nên một môi trường dinh dưỡng hoàn hảo, vôi bột cũng giúp đất được khử sạch mầm bệnh thì có thể trồng cây con vào hố. Dùng dao nhọn rạch bỏ bầu nilong, khoét hố nhỏ chính giữa hố trồng, đặt cây vào hố và chú ý mắt ghép hướng về hướng gió chính. Sau đó lấp đất vừa bằng cổ rễ hoặc cao hơn 2 – 3 cm (lưu ý không lấp quá sâu). Trrồng xong phải tưới ngay và dùng cỏ mục ủ gốc cách gốc từ 10 – 15 cm để tránh sâu bệnh xâm nhập.

Trong giai đoạn phân hoá mầm hoa, đủ nước thì tổng số hoa/chùm và số hoa đực/chùm giảm nhưng số hoa cái không bị ảnh hưởng nhiều nên tỷ lệ hoa cái tăng. Mưa nhiều trong thời gian hoa đang nở dẫn đến làm thối hoa, tỷ lệ đậu quả thấp có thể dẫn đến mất mùa. Bên cạnh đó, việc bón phân cũng phải theo thời kỳ phù hợp để kích thích cành lá phát triển và kích thích cây ra hoa sớm.

Việc tỉa cành tạo tán cho cây là điều cần thiết trong kĩ thuật trồng giúp cây định hình dáng và kích thích ra cành non để tạo quả nhiều hơn.

Thời kì sinh trưởng và phát triển cần chọn ra 2-3 cành chính để nuôi còn lại loại bỏ. Với mỗi cành chính chỉ để 2 cành nhánh cho phát triển gọi là cành cấp 1. Từ cành cấp 1 đó lại cắt ngọn để kích thích ra cành cấp 2. Cứ như thế tạo hình dáng cho cây giúp cây thông thoáng hơn.

Phòng trừ sâu bệnh hại

Sâu đục thân cành: Khi phát hiện sớm vết đục, dùng dây thép nhỏ luồn vào lỗ đục để bắt sâu non. Sau thu hoạch quét vôi vào gốc cây để diệt trứng.

Bọ xít nâu: Vào mùa Đông rung cây vào buổi sáng sớm khi lá còn ướt sương cho bọ xít rơi xuống, tập trung lại và đốt. Ngắt các lá có ổ trứng ở mặt dưới đem tiêu huỷ. Phun thuốc diệt bọ xít non bằng Dipterex 0,3%; Sherpa 0,2%.

Sâu đục đầu quả: Phòng trừ bằng cách quét dọn cành lá khô, quả rụng làm giảm nguồn sâu; Khống chế lộc đông; Phun thuốc phòng trừ vào các đợt cuối các tháng 3, 4, 5 và trước thu hoạch 15 - 20 ngày bằng Regent 0,05% để phòng trừ.

Thu hoạch

Vải không hạt cho thu hoạch sau 3 năm trồng. Khi quả chín nên thu hái vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát. Tránh ánh nắng gay gắt chiếu trực tiếp vào trái làm tăng nhiệt độ trong quả, gây mất nước ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian bảo quản. Nhẹ nhàng thu hái và bảo quản trong thùng xốp rồi vận chuyển đến nơi tiêu thụ. Vải không hạt tươi có thể được ăn sống hoặc chế biến làm mứt, sấy khô rất ngon./.

 

Báo Dân tộc và Phát triển

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC