Sap ing hâi châ hnê mơhno túa kŏng ngê̆, pôa Phùng Ngọc Quát, kăn pơkuâ kơtâu 6, thôn Cao Thành, chăm Ea Kao, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak, ôh tá prôk chêng xếo troh rêm toăng hngêi vâ tối tơbleăng tơdroăng. Khu Zalo dêi kơtâu châ mơjiâng hiăng kum pôa tối tơbleăng inhên rêm tơdroăng xiâm vâ rêm ngế rơtế ‘nâi, pêi pro ƀă tiâ tối tơdroăng ki tơná tơmiêt:

‘’Mâu app VNeID lơ mâu khu Zalo a tung kơtâu cho tơ’lêi hlâu ăm kuăn pơlê mâu tơdroăng a cheăm, a kơtâu pơtroh vêh kơtâu pin kô chiâng tơpui tơdrêng ing app vâ tơ’lêi hlê plĕng dêi pó, ôh tá êa lăm tối tơbleăng troh rêm ngế, rêm hngêi’’.

Kŏng ngê̆ kơxô̆ tâk tơdroăng ki tơ’lêi, kơdĭng chôu phut ăm tá kuăn pơlê, khu tê mơdró ƀă mâu kơ koan pơkuâ tơnêi têa, kum mơdêk châ tơƀrê tơdroăng pêi cheăng... Laga a Dak Lak ƀă hên ngế, châ tơƀrê dêi kŏng ngê̆ kố tung pêi pro pro mơ-éa cheăng kâ rêh ối ƀă tơnêi têa, cho tá hâi môi tiah pói tơngah. Jâ Đào Thị Mai ối a bêng Tân Lợi, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak tối:

‘’Á tá hâi xúa châ kŏng ngê̆ vâ pro mơ-éa ‘na tơnêi tơníu xua mê á xuân pói vâ kơ koan tơnêi têa ƀă peăng kŏng ngê̆ kum á ‘na tơdroăng mê môi tiah pơtâng tối ƀă tơbleăng rơdâ ăm kuăn pơlê xúa kŏng ngê̆ tung pro mơ-éa cheăng kâ rêh ối ƀă tơnêi têa ăm kơdroh chôu phut, ivá, kuăn pơlê vâ kơdroh prôk lăm’’.

Vâ tơvêh tơdâng ‘na ivá xúa kŏng ngê̆ kơxô̆ pơla mâu kơpong kuăn pơlê rêh ối, kong pơlê Dak Lak hiăng mơjiâng châ lối 2.000 tôh kŏng ngê̆ kơxô̆ pơlê pơla ƀă vâ chê 12.00 ngế. Ki hên tung kơxô̆ vâi cho mâu ngế hơnăm ối nếo, tá hiâm mơno, djâ kŏng ngê̆ troh rêm rơpŏng kuăn pơlê. Ngoh Nguyễn Văn Mạnh, ngế pêi cheăng tôh kŏng ngê̆ kơxô̆ pơlê pơla cheăm Ea Ninh, tơring Čư Kuin, tối ăm ‘nâi:

‘’Ƀă tơdroăng pêi cheăng kố mơjiâng pơlê pơla, ngin ối pêi pro tơdroăng pơtâng tối păng ‘nâng ƀă troăng pêi lôp rơxế pơtâng tối, mơdêk ó rơdêi tơdroăng chêl tiô troăng điê̆n tưh xuân môi tiah mâu tơdroăng pơxá pêi tơdjuôm ivá pơhlêh xúa kŏng ngê̆, pêi cheăng chêl liê̆n điê̆n tưh pơxúa tơdrêng rơtế mâu tơdroăng xiâm ngin dế pêi pro djâ tơdroăng ki tơdâng châ tơƀrê’’.

Rơtế kuăn pơlê ối ai mâu khu tê mơdró hyôh phôn. Pôa Nguyễn Văn Thản, Phŏ kăn pơkuâ VNPT Dak Lak tối ăm ‘nâi, rơtế ƀă mâu khu tê mơdró kơvâ, VNPT Dak Lak hiăng kêi đeăng  pro hyôh 4G troh lâp kong pơlê, kơmăi cáp quang xuân hiăng châ pêi pro troh rêm rơpŏng kuăn pơlê. Tơdrêng amê, tíu cheăng xuân veăng hnê mơjiâng ăm kăn ƀô̆ râ tơring ƀă mâu tôh kŏng ngê̆ kơxô̆ pơlê pơla vâ vâi ‘nâi mâu tơdroăng xiâm rêi kŏng ngê̆ kơxô̆, kum pơtâng tối ƀă hnê mơhno kuăn pơlê.

‘’Nôkố, VNPT hiăng veăng hnê mơjiâng ăm kăn ƀô̆ a râ tơring, kăn ƀô̆ tôh kŏng ngê̆ kơxô̆ pơlê pơla vâ ‘nâi mâu xiâm kối kŏng ngê̆ kơxô̆ kum ăm tơdroăng pơtâng tối troh kuăn pơlê ƀă hnê mơhno kuăn pơlê xúa. Tung kơvâ pro mơ-éa cheăng kâ rêh ối ƀă tơnêi têa, ngin dế tơniăn tơdroăng tơdjêp pơla mâu khu kơvâ cheăng môi tiah hnoăng mơhá, mâu mơ-éa công chư̆ng tung kơvâ tơnêi tơníu vâ pro tơ’lêi hlâu ăm kuăn pơlê tung pêi pro mâu mơ-éa ki xiâm tiô troăng tơdjêp dêi pó, tơ’lêi hlâu tung la ngiâ’’.

Dak Lak châ pơkâ troh mơ’nui hơnăm 2025, ai 80% kăn ƀô̆, kŏng chưk  chiâng xúa kŏng ngê̆ rơkê; 70% kuăn pơlê hiăng kân kô châ hnê túa ki rơkê xúa kŏng ngê̆; 80% mơngế pêi cheăng tung mâu khu tê mơdró, khu tơrŭm cheăng cheăm chiâng xúa phôn râng kŏng rơkê kum tung pêt mơjiâng tơmeăm. Pôa Rahlan Trương Thanh Hà, Phŏ Kăn pơkuâ Khu pơkuâ Khoa hok ƀă kŏng ngê̆ kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi, vâ mơdêk pơhlêh xúa kŏng ngê̆, pakĭng kơjo mơ’no liăn cheăng pro troăng hyôh măng, măng 4G/5G a mâu kơpong thông, a’nâi, kong pơlê kô tơkŭm mơdêk ivá kăn ƀô̆ pêi cheăng, mơdêk pơtâng tối, thăm hnê kŏng ngê̆ kơxô̆ troh rêm kuăn pơlê.

‘’Tung la ngiâ, ngin kô pơtối tơbleăng ăm kong pơlê mâu troăng ƀă troăng pêi vâ xúa châ tơƀrê tơdroăng pêi cheăng dêi mâu tôh kŏng ngê̆ kơxô̆ pơlê pơla, mâu ‘’kơpeăng kŏng tơdjêp xŏn’’ dêi khu râ kăn pơkuâ ƀă kơvâ cheăng, kum kuăn pơlê châ ‘nâi ƀă veăng tung tơdroăng pơhlêh xúa kŏng ngê̆ kơxô̆’’.

Kơnôm mâu troăng prôk ki mơ-eăm, chân krá, kŏng ngê̆ kơxô̆ dế păng ‘nâng chiâng môi iâ dêi tơdroăng rêh ối kuăn pơlê, ing pơlê kơpong hơngế hơngo troh tíu kơdrâm kuăn pơlê rêh ối a tíu xiâm. Ƀă klêi kơ’nâi rêm hâi, a Dak Lak pơtối ai tơ’nôm hên ngế chiâng kuăn pơlê xúa kŏng ngê̆, mơjiâng môi pơlê pơla tŭm tâi tâng, rơkê ƀă châ tơƀrê. Kố cho tơdroăng ki xiâm ki vâ vâ kong pơlê mơjiâng khu râ kăn pơkuâ xúa kŏng ngê̆, pơlê pơla xúa kŏng ngê̆, cheăng kâ xúa kŏng ngê̆ kơxô̆./.