Sene Đôl-ta lac rija prong dalam thun di bhap bini khmer, dok ieu lac rija paling muk kei, rija thau dar phol, rija uan umo thun. Dom harei dahlau di tuk tame rija, grauk dom phum sóc, bhap bini Khmer daok chreih chrai caga taduan raok rija. Dom Baha hu tual bak hala dok, khan bai. Phật tử Khmer rami ramik sang danaok, papan kakuh muk kei. Rilo sang dok paoak har pei nung piah paling tagok ong muk dalam harei rija, ngak pandap alin brei ka gauk gar, ayuh sahabah.
Mik va urang Khmer Nam bộ paaok har ni dalam tuk uan raok thun bahrau Chol Chnam Thmay song harei Sen Dol Ta, thau dar phol ong muk amaik ame.
Pei nung di urang Khmer lac pandap pok tagok Đức Phật, ka ong bhik, ka baha, jeng lac mepiah ka drei di harei jeng dei. Kayua yau nan ye, dahlau daih, urang Khmer ieu pei nung lac “har mepiah”: mepiah mbang suai lavik song mepiah ka harei jeng dei.
Urak ni, mik va Khmer ieu pei nung lac “Nâm Chuôth". “Nâm” lac har, “Chuôth" lac“anek pabui", hu makna lac har hu limek pabui ngak tai di kreik .
Pei nung di mik va Khmer brei hu 4 nguyên liệu lac hala patei, nduik, ratak naih song limek pabui.
Hala patei hu palih ruah, uak saat song cambu brei limin. Nduik bingi rao saat, lai hong ia li-u song sara.
Ratak naih rao hacih kanduh.
Limek pabui kaoh sit song atah ( atah tui hatai di urang paoak har), hadei di nan, pandam dom janih yau sara, meriak kalu, bột ngọt.
Bruk paaok pei nung ngak meng bruk xếp 2 -3 hala patei jeng hình vuông, hadei di nan tuh nduik samu di angaok hala patei, brei ratak naih song limek pabui kaoh sit tame. Khin ka pei nung siam, tasak samu gauk, urang papaok brei gheih tangin paok samu tangin song gauk
Ia hu riak jru, hadei di nan caik pei nung papak bloh tame. Mik va Khmer bhian Tuk pei nung meng jnuk thu, kayua tui mik va, yau nan mbuan ngak ka pui praong sit tui hatai. Meng 6-8 tuk lac har tasak. Pei nung tasak bingi hu sambo ha jao hala patei.
Rilo urang kamei Việt di palei pala Nam Bộ saong jaik abih urang kamei Khmer thau papaok pei nung. Ngan song urang Khmer, bruk khik ramik ni oh lihik tui thun bilan kayua urang sahaneng lac, har pok tagok baha kayua drei papaok eng meng hu siam nan ye sang halei hu urang kamei lac sang nan hu menuac thau paaok pei nung.
Tết Chnam Thmay song rija Sen Dolta, urang Khmer bhain ba “Nâm Chuôth" (pei nung) tapa ngak pandap alin brei ka sang urang Yuan song urang Lo. Bruk nan hu jeng bhian randap di dom phum sóc dalam bhum Tây Nam bộ. Tal tuk Tết Nguyên đán, urang Yuan jak dom urang Khmer papaok pei nung ka sambai bloh pabha ka rilo sang mbang me-in. Talei rohim puk paga nan hu meng livik mai, meng tuk urang Yuan tal bhum taneran krong Cửu Long bloh meyut meyau hong urang Khmer.
“Nâm Chuôth” atau pei nung lac janih har kak kajap talei rohim puk paga, oh lac Yuan, Khmer atau Lo. Meyah harei Dolta, urang Yuan hu pandap alin “Nâm Chuôth” ye Tết Nguyên đán, urang Khmer hu kaoh pei nung hong urang Yuan urang Lo.
Meyah lac pei nung hu asar meng bánh chưng di urang gah barak hu urang gah kreik negar ngak veik dalam tuk ba lin tong khol khamang phương Bắc meblah taneh ia song lac janih har ginreih di urang Khmer, ye makna meng kan dak mbak carak jang./.
Viết bình luận