Adaoh take bhap bini, tamia bhap bini, ragu bhap bini di bangsa H’Ho ieu lac sa janih seni nghe thuat parang prai yaih iek siam gheih oh di halei hu, tuk halei jeng hu dalam adat cambat saong di dalam raidiuk daok dang yaok harei, pagam haong dom adat, harei roya, pataom mbaok bhap bini, but pajaih, baoh sang… yau Harei yang klauk kabao, Harei paling uan mbang akaok padai bahrau, harei ieu muk-kei, dalam harei Tet harei raya atau harei lakhah paga, ndam nao puac nao kuria lakei kumei, dalam tuk ngak bruk angak apuh pakak pala pein…Urang bangsa K’Ho maong ragam ragu seni nghe thuat parang iek bhap bini yau ye sa talei pambuak di menuac saong menuac, di menuac urang haong Po Yang haong langik tasik, ngak jeng talei pambuak bol bhap rahra saong oh padeih bruk krah hadah, pabak tapa yaok rai menuac piah ngak padang jeng sa yaom glaong ilamo bangsa.

Urak ini manuac urang thau daoh, tahu tamia saong me-in ragam ragu phling bangsa dak harei dak takik, abih di nyu lac rai urang sit umo thun biak mboh takik urang thau me-in ragam ragu ilamu yau mukkei dalau. Dom nghe nhan praong thun umo praong tung praong tian haong ialmo bangsa ye daok kham merat khik ramik saong duah jalan pato veik drap ar ilamo muk-kei caik rai ka rai hadei. Abih di nyu nan lac tuk hu Danak dak 6 dalam Danak jalan ngak negar patagok kinh te – xa hoi bhum mikva bangsa takik saong bhum ceik tukvak masa 2021-2030, tukvak I: 2021-2025 daok ba mai “angin bahrau” piah dom nghe nhan urang main hu kein lagaih piah khik ramik, pato, patagok drap ar ilamo meng dom bruk ngak lagaih.

Yau di Binh Thuan, puac thun 2023, Miuyim tinh pambuak haong UB Bhap bini xa Dông Giang, huyen Hàm Thuận Bắc, peih tal bac pato seni ilamu nghe thuat parang iek bhap bini (adaoh bhap bini, tamia bhap bini, ragu bhap bini) di urang KHo ka 20 urang. Dom urang nghe nhan urang main yau ye K’Văn Phiếp, Huỳnh Văn Đẹp, K' Văn Bún, K' Thị Hậu, xa Đông Giang hu da-a mai dang tal pato, thei jeng chreih chrai pato. Dom gru pato biak bui sambai saong hu hatai jia meng di ini, lac ilamo di bangsa hu caik rai dalam bhap bini, oh daok huac kurang, lahik.  

Daok di tinh Lam Dong, bruk khik ramik saong patagok dom seni nghe thuat parang iek di bangsa K’Ho jeng hu sangka iek praong. Meng bilan 8/2023, Sở Ilamo – Padhih saong rivang jirah tinh Lam Dong pambuak haong UB Bhap bini huyen Lâm Hà peih tal pato gong chaing ka 2 kapul caing “sit” bangsa K’Ho. 2 Nghe nhan Uu tu angan K’Chung saong K’Bes gam dan haong nghe nhan K’Ken dang bruk pato dom ragam taong caing mbuan ka 14 urang dalam kapul caing lakei saong kapul caing kamei. Tui Nghe nhan Uu tu K’Bes, tal tuk ini dom nghe nhan hu pato ka “Kapul caing sit” likei hu 2 kadha caing mbuan. Daok “Kapul caing sit” kamei hu pato 4 kadha. Yaom lac hu pato gong caing ka rilo tal bac, rilo menuac urang karei di gauk, tapi min ini lac 2 kapul caing blaoh bo ong takre abih.

Langiu di nan, tinh lam Dong jeng padang ngak dom kalup kapul adaoh take bhap bini, tamia bhap bini bangsa K’Ho piah ngak jeng sa mblang me-in ilamo, seni ilamu nghe thuat ka rahra, khik ramik ilamo bhap bini meng kal mai pagam haong ilamu bangsa K’Ho pagam haong bruk patagok main jirah rivang. Yau bruk padang ngak Kalup kapul adaoh bhap bini, tamia bhap bini bangsa K’Ho di palei Đồng Đò, xa Tân Nghĩa, huyen Di Linh haong 35 urang abih tung abih tian. Kalup kapul hu dom urang ilamu chuyen gia, urang roh duah saong dom urang main seni nghe nhan ba tabiak, pathau khan  asal kadha padang raidiuk ilamo piah peih ngak siam lagaih Danak dak 6 ka “Khik ramik, patagok yaom glaong ilamo meng kal caik rai di dom bangsa takik pagam haong patagok jirah rivang”;  Ngak dom bruk parang iek, pato tamia, dak padang dom kadha aadaoh bhap bini, tamia bhap bini di urang bangsa K’Ho…

Meda ndom mayai lac, bruk khik ramik saong patagok yaom glaong dom janih seni nghe thuat parang iek bhap bini di bangsa K’Ho ngak parilo ilamo bhum palei, paglaong bruk ngak ilamo meng kal di bol bhap rahra bangsa, rik prein yeih khan taneh saong menuac labik mikva bangsa K’Ho diukrai tal tuai damuai./.