Adat po kakuh ikan Ông di urang ngak ikan bhum tasik Quảng Nam
Thứ ba, 00:00, 03/11/2020 Ái Nghiêm Ái Nghiêm
Adat po kakuh ikan Ông di urang ngak ikan bhum tasik Quảng Nam brei mboh tapa dom adat cambat ba iakn Ông nao dar. Adat dar ikan Ông oh lac ngak tui tanarakun bo daok brei mboh bruk caong khin hu salamat, patuah jamo dalam raidiuk tuk tabiak tasik labik jung hangin, akok riyak, brei mboh bruk jum pataom anit ranam daong ka gauk dalam bruk taong chap ikan di urang nao tasik harei melam dang anak ngin, riyak … Kadha “Dom bangsa adei sa-ai” adit ini, hu kadha vak di Lâm Đăng Khoa angaok harak mbao Biên Phòng piah hu thau cambaic jang ka adat dar ikan Ông:

 

Ngan saong urang ngak ikan bhum tasik jeng yau urang ngak ikan Quảng Nam, urang iek praong saong tuk halei jeng brei mboh bruk thau dar phol tal ikan Ông, lac angan ieu bhian randap piah iew ikan voi. Ini lac janih ikan bhian daong ka urang nao tasik dalam bruk taong chap ikan. Abih di nyu lac, dalam tuk dom sruh gilac gaok ribuk hangin ribuk, ikan Ông bhian hu mbaok piah ba menuac saong gilai  tame ar  tasik.

Ngan saong dom en ngai yau nan, tuk mboh ikan Ông metai, dom urang ngak ikan iek praong iew lac Ông lahik, dom urang nao tasik hu ngak ndam lahik ka ikan Ông dalam praong prang abih yau ngak ka urang umo taha hu angan je dalam palei tuk plang lahik. Abih di nyu lac, urang camereip abih mboh ikan Ông metai hu iek yau anek likei kacua di ong Nam Hải saong brei kam kram yau sa urang anek likei cua caik ka amaik ame di drei.

Dalam hatung hatian di urang nao tasik Quảng Nam, ikan Ông oh lac sa po yang chraong daong di tasik bo daok lac po yang pambuak tal bruk ngak mbang hu atau oh di urang nao tasik. Makna saong hatai anit ranam di dom urang bhum taneh Quảng ngan saong ikan Ông hu brei mboh tapa adat ngak ndam lahik ka ikan Ông. Tuk mboh ikan Ông metai, urang nao tasik brei gaiy pataok dan tame dui ikan Ông tame ar. Hadei di nan, bhap bini dalam palei duah labik glong thu,hacih sa-at saong maong tabiak tasik atau kraong.

Dalam dom pluh thun mai ini, dom ikan Ông metai di dom bhum tasik Quảng Nam biak ralo, abih di nyu lac dom xã tapen tasik di huyện Núi Thành yau  ye: Tam Hải, Tam Quang, Tam Tiến, Tam Giang...Tui dom urang nao tasik umo taha di dom labik nan langyah lac kayua tasik labik ini hu po langik brei biak mekre, ia jangaih hijao, oh hu riyak, cuah klik nan ye tuk gok laba ikan Ông bhian theik tame ini. 

Var page tuk caga ngak dom adat cambat dar ikan Ông, taong abih bhap bini dalam palei ikan thei jeng medeih meng avar, ngui cuh khan ao siam mai pataom gauk di tapen kraong labik caik ikan Ông metai. Mikva padang kapal kakuh, cuh gilau tapen kraong, piah  ka urang dang akaok palei ikan ngak dom adat, dalam nan adat hu makna dalam abih lac paling ikan Ông piah brei mboh hatung hatian thau dhar phol ikan Ông hu chraong daong urang nao ngak mbang di tasik dalam tuk riyak praong, hangin khang…Hadei di nan, urang kak ikan Ông meng talei blaoh ieu pataom dom urang dam dui tame Rừng Miếu dar.

Sa lubang praong biak praong hu kuac dalam glai Rừng Miếu dahlau di nan, urang ngak dom adat ngui cuh khan ao yau ngak ka menuac metai. Ikan Ông hu menei hacih saong hu papaok veik meng 7 tal khan bai sambo bhong meriak. Hadei di nan, urang kak ikan Ông metai meng talei saong ba trun lubang hu tauk ba-ar vang mã dalam sap chieng, hagar, saranai saong daoh bã trạo druat druai palao ikan Ông. Klau harei hadei, Bhap bini ngak adat peih pabah khol saong ngak kubo padang patau angan ka ikan Ông. Bhap bini sarak tame bia patau dua baoh huroh: Ông Chuông, daok ngan saong ikan Ông sit jang ye  urang sarak angan Ông Nhồng... Ngan saong dom urang nao tasik karei, tuk mehit ikan Ông metai ye ba pandap mai kakuh saong rik jien ngakndam lahik ka ikan Ông. Yaok thun, tal tuk Xuân kỳ, Thu tế, dom urang palei ikan jeng brei menuac mai pataom mbaok saong peih ngak dom adat cambat biak tani tanat./.

Urang lang: Aí Nghiêm - 3/11/2020

Ái Nghiêm
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)