Rija praong lac sa dalam dom rija di urang Cam. Lingiu bruk tâm linh, rija praong ndung bak dalam nyu dom ilimo kheih mekre tapa dom ragam tamia ginreih mengkan. Urang vak Thúy Linh hu kadha vak yaih khan ka bruk gheih mekre di rija ini, daa mikva saong grauk yut tui pang:
-Rija praong lac 1 dalam 4 rija praong abih di urang Cam. Adat ini kayua but pajaih peih ngak. Tuk dalam but pajaih hu menuac ruak kik, hu iek ruak tui rilo jalan min oh siam ruak hu ye urang Cam peih ngak rija praong piah pok likau po yang, amuk kei sraong daong ka urang ruak tapa truac ruak kik. Urang Cam daok peih ngak rija praong piah pok amuk Jinhang tual ka but pajaih urang Cam ieu lac Amuk Rija patruh bruk.
-Rija praong hu peih ngak biak catang saong tukvak rah tabiak livik harei, hu tuk tal 8 harei 8 melam saong abih rilo jien. Hadei di tuk caga ginup jien padai, akaok but pajaih ba pandap tapa sang ông Meduon piah likau harei siam ngak adat. Dahlau di tuk peih ngak adat ini, but pajaih njauk ngak 5 salao lisei da-a amuk kei. Harei camereip di rija, urang padang sang kajang di sa mblang taneh praong dalam palei bloh hadei nan taduan raok amuk kei tame sang kajang.
-Dalam kajang, urang njauk ngak yaok ratuh mbaih dil, dalam nan hu yaok pluh mbaik dil praong; hu bục giảng kinh saong tual sa blah khan bai mbong hu ieu lac “ Lam ling” salih ka baoh lingik saong lac libik daok di po yang; lingiu di nan, daok hu 3 thor hala praong 3 tal saong thor hala sit. Thor hala praong salih ka Pô Bar Bina – sa po yang hu quyền uy praong abih thờ di libik glaong abih; 3 thor hala sit 1 tal lac biểu tượng di po Patri.
-Tui gru ngak po rija Thông Đinh Phụng brei thau: Rija praong hu mengkan mai, kayua amuk kei urang Cam caik veik. Tapa rija ini, anek taco, adei saai, dom sang dalam but pajaih hu jaik gauk jang. Bruk praong dalam rija ini lac adat pok amuk Jinhang tual dalam but pajaih.
-Peih akaok rija, amuk rija ngak adat raco, cuk khan ao hu: ao bhong, khan jhuk, akaok tuak mão saong tanyi cuk brui tanyi bhong…lac khan ao angui cuk bắt buộc ka Amuk rija pakat glaong abih hu ieu lac vũ sư. Dalam tuk ngak lễ, vũ sư sanya luac rai di drei ein rilo bruk piah duh amuk kei. Hadei di nan tal adat tamia uan pok chức sư, dalam nan hu tamia đánh đu, tamia taduan raok dua sruh gilai blaoh tamia vah gilai, tamia vãi chài. Min, kheih abih lac tamia vãi chài.
-Tamia vãi chài rah tabiak di melam puac rija. Ragam tamia ini piah hadar dom urang buh pren ka bangsa, metai lahik angaok tasik. Dalikan tamia hu rah tabiak yau ini: Amuk jinhang cuk sa blah khan bai bhong tagok bara (hu libik cuk halam njul) salih ka halam saong cánh buồm nduac samar dalam angin. Ông meduon pan kathik, pok rổ dâu gam daoh gam nao vil tom dhar salao pandap. Ragu daoh tuk biar tuk glaong ngak drut drui hatai anek menuac. Amuk Jinhang tamia tui hadei, tuk mbleing nao gah anak, tuk mbleing mai gah likuk, tuk daok la tuk dang, tuk quỳ…dom động tác ini jeng njauk haong kadha daoh saong ragu ragam.
-Dalam rija ini urang Cam daok hu ngak dua sruh gilai sit pambuak pagam saong dalikan di tasik. Rija praong salah ngan saong bruk ba gilai tabiak kraong nao saong tasik njauk saong makna di rija hu peih ngak mengkan mai ini. Rija praong lac rija kayua but pajaih ngak, min ndung bak dalam nan sa ilimo mengkan di urang Cam./.
Viết bình luận