Hadei di tuk manyim blaoh, urang kumei Lự mek blah khan nan nao njom jeng sambo hijao dang, jhuk atau nâu
Tam Đường lac huyện bhum ceik di tỉnh Lai Châu hu jaik 85% urang bangsa takik, dalam nan hu bangsa Lự. Urang Lự daok di Tam Đường hu rilo adat cambat ghieh makre, dalam nan hu bruk manyim khan bai lac sa dalam dom bruk siam makre, dui pachreih tuai damuai tuk yam takai tal bhum taneh ini.
Urang Lự biak iek praong bruk manyim saong mek nan lac bruk piah taong yaom bruk naih ghieh di urang kumei. Kayua yau nan ye, bhap bini daok pak ni eng drei manyim khan bai saong cuk khan aw meng kan yaok harei, dom sap yava di kik manyim ngak ka sa bhum palei joa kadang jeng chreih chrai tagok, jeng sap biak karei tok hu di labik ini
Ong amuk taha di palei urang Lự khan lac, bruk manyim khan bai meng lavik mai nyu kak kajap haong raidiuk yaok harei di bangsa Lự; hu pato meng rai ni tapa rai deih, ndung bak ilamo karei di drei. Dom blah khan bai atau dom blah khan aw ghieh makre hu ngak biak tani tanat, meng pala tangin gheih di urang kumei Lự yau ye: pala kapah, ngak marai, njom khan, cakak khan bai, pet bingu la...
Yaok thun, di bilan 3, mikva bangsa Lự ba gauk pala kapah. Tal bilan 9, bilan 10 lac paik mek baoh kapah. Hadei di tuk paik baoh, mikva dui ngak jeng merai blaoh ba tame kik piah menyim jeng khan bai.
Hadei di tuk manyim blaoh, urang kumei Lự mek blah khan nan nao njom jeng sambo hijao dang, jhuk atau nâu; blaoh ba nao pabu pandiak, cacak khan bai blaoh pet bingu tagok. Bingu la angaok khan ao di urang Lự hu rilo janih karei di gauk, hu sambo hadah tanyak, ngak jeng blah khan ao biak gheih meta. Bruk ngak puac di abih lac urang jhik pagam dom blah khan bai haong gauk, jhik meng tangin piah ngak jeng aw, khan.
Abih di nyu nan lac, khan aw di urang kumei Lự hu ngak biak tai tanat. Aw hu pacing jhik tapa gah hanuk, jhik pacing praik atau nhôm, jalan riyah hu pet di dua gah tangin ao jaik haong bara saong tangin aw. Jalan viền takoi aw hu pet bingu baoh trám, takai cim.
Ka-ing ao meng gah anak tabiak gah likuk hu pet sa talei bingu la. Khan hu pet jeng dua gah, maong dreih yau 2 tal pagam veik. Daok khan me-om akaok, urang jhik pagun nao gah ieu, caik mblo mbaok gah anak haong jalan jih pet bingu sambo putih, hu sọc gar.
Muk Lò Thị Khăn, daok di puk Nà Khum, xã Bản Honkhan lac: sa blah khan ao di urang Lự hu khan, aw, talei kaing, khan me-om kaok, talei takoi. Piah ngak sa blah khan ao lac abih rilo tukvak, mayah tareng lye meng 3 - 4 bilan meng ngak salah sa bộ, daok oh ngak yaok harei ye 6 - 7 bilan meng blaoh.
Bruk manyim khan bai urak ni hu daong khik ramik ilamo meng kan di bangsa Lự, saong tapa nan hu ba bruk ngak, paglaong jien mek tame ka urang kumei bangsa takik. /.
Urang lang: Thu Thảo – 26/01
Viết bình luận