Mai tal sang bac tiểu học Võ Trường Toản, quận Ninh Kiều, ban sit Cần Thơ dalam 1 tuk bac lingiu danak dak bac ngak ahar bhap bini. Labik ging sit di kreih mblang sang bac chreih chrai tagok haong rilo kapul anek saih: kapul jeik tapung, kapul mbeik ngak ahar, kapul tuh ahar… taong abih jeng klao sambai, chreih chrai ngak ahar.

Dom anek saih meng tangin di drei hu ngak dom janih ahar bhap bini Nam bộ ndung bak bruk mbang huak di puk palei yau ye: ahar kô, bánh canh, bánh bèo, ahar bột lọc... Meng kham merat saong sahneng duah di drei, dom adei hu ngak jeng dom baoh ahar saong chreih chrai cang mbang dom ahar di drei ngak.

Adei Nguyễn Ngọc Khánh Ngân, anek saih tal 5A3, sang bac tiểu học Võ Trường Toản brei thau: dua thun ye adei hu bac ngak ahar, adei bui sambai lo, caong hu rilo tuk bac jang piah thau rilo jang dom janih ahar meng kan: “Tuk ngak ahar adei bui sambai lo, hu ba tangin tame ngak dom janih ahar, blaoh nao sang drei ngak brei ka amaik ame di dei mbang.”

Anai gru Đoàn Thị Thu Thủy, pato tal 5, sang bac tiểu học Võ Trường Toàn khan lac: Danak dak salih bahrau hu ba mai rilo mblang me-in ka dom anek saih. Tui tal bac bo sang bac ba tabiak bruk ngak ka nyu lagaih. Daok bruk ngak ahar bhap bini Nam bộ hu pato meng dom tal bac 3 tal tal bac 5. Yaok tal bac hu ngak dom janih ahar karei di gauk, meng mbuan tal hana. Yaok mbang pato ngak ahar jeng ba mai bui sambai, chreih chrai ka gru saong saih: “Tuk daok sit hu thau tapa tapuk saong drei lac harei ini dom adei hu ngak iek ye adei halei jeng takre lo. Lingiu di bruk brei dom adei ngak di sang bac ye daok hu ngak di harei pataom ahar bhap bini, hu ngak ahar haong dom nghệ nhân dalam harei pataom ahar. Hu ba tangin tame ngak, drei mboh anek saih nyu chreih chrai jang, takre bac da-a jang.”

Jeng yau sang bac tiểu học Võ Trường Toản, anek saih sang bac tiểu học Mạc Đĩnh Chi, quận Ninh Kiều, ban sit Cần Thơ jeng biak caong hu bac ngak ahar bhap bini Nam bộ. Hu mbaok tame ngak, dom adei takre lo tuk hu gaok tangin tame dom pandap ngak, tuk halei jeng caik hatai tui pang nghệ nhân tacei pato saong cang papaok, cang ngak dom baoh ahar. Bruk ba tangin tame ngak ahar, gam daong ka dom adei thau sahneng duah, gam daong ka dom adei thau saong mboh anit ranam jang dom menuac ngak tabiak dom baoh ahar di puk palei. Adei Võ Nguyệt Khiết Anh, tal bac 5A, sang bac tiểu học Mạc Đĩnh Chi, brei thau: “Adei mboh tuk bac ngak ahar harei ini bui sambai lo, adei takre lo. Adei mboh anit dom anai ngak ahar kayua dom anai biak glaih glar.”

Bruk ngak ahar hu sang bac bhian peih tabiak piah pato pakai uraniah thau jum pataom gauk, thau daong gauk tuk tame ngak, uraniah thau parabha kapul, ginum biai saong eng drei taong yaom bruk ngak di drei. Gam haong nan, ini jeng lac labik piah ka dom nghệ nhân ngak ahar pato veik ka dom ranaih, piah khik veik yaom glaong ilamu lavik saman di bangsa. Nghệ nhân Trương Thị Chiều (bhian hu anit ranam ieu lac Cô Chín bánh dân gian) khan lac: “ Drei khin khik ilamu meng kan nan ye labik ini, lac piah ka dom adei ngak tabiak dom janih ahar nan, blaoh mbang nyu, piah ka dom adei thau hu janih ahar di palei drei. Oh lac dalam taneh ia saoh bo dahlak daok caong khin ba ahar di drei tabiak dunya, brei ka menuac sia di dunya thau tal pandap mbang di Việt Nam, yaom lac mbuan ngak min biak bingi.”

Ahar bhap bini Nam bộ ngak brei drei hadar tal saman ong muk nao peih taneh ia, kayua yau nan ye bruk ba ahar bhap bini tame pato di sang bac lac jalan piah ka dom adei anek saih duah thau ka ilamu meng kan di bangsa. Ini jeng lac labik siam lagaih piah ka dom gru pato di dom sang bac hu thau, hu ginum biai, hu pabak ilamu ka drei dalam tuk daong ka uraniah ngak. Tapa nan, rik daong salih bahrau jalan pato pakai, paglaong bruk iek glang, tacei pato uraniah./.

Urang lang: M.Phuong -7/11/2020