Dalam harei pataom ahan mengkan gah meraong thun 2018 rah tabiak di ban Cần Thơ, taphia dom janih pandap mbang mengkan di bhum kraong ia, tuai mai ravang mein daok mboh biak chreih chrai anak dom pandap thủ công truyền thống hu parang iek di ini. Sa dalam dom pandap thủ công gheih mekre nan lac baoh ndon hala Xẻo Xào ban Cần Thơ. Kadha vak di Kim Cương , urang pambuak bruk haong rayo sap ndom VN daok di ban raya HCM

Baoh ndon pacang hajan pacang pandiak dom rai ini mai kak kajap saong raidiuk di mikva gah meraong, lingiu di nan, tuk tuah gam ao bà ba atau ao atah, nyu ngak brei gheih mekre biak karei di urang kumei gah meraong saong jeng đề tài di thơ ca.

Tui dom nghệ nhân praong thun, palei ngak ndon hala Xẻo Xào, huyện Thới Lai, ban Cần Thơ hu meng jaik 70 thun dahlau, dom urang nan oh thau tổ nghề lac thei. Bruk ngak ndon hu rai dahlau caik veik ka rai hadei saong khik tal urak ini. Urak ini, bruk ngak ndon hala padang hu Nghiệp đoàn ngak ndon hu jaik 40 sang pataom tame. Dom ndon ngak tabiak hu pablei di dom darak jaik taphia yau ye darak Thới Lai, darak Cờ Đỏ, darak Vĩnh Thạnh atau plaik (bỏ mối) ka urang pablei salih dalam bhum.

Meyah di bhum kreih negar ngak jeng dom baoh ndon bài thơ meng hala buông saong talei thao ye baoh ndon hala Xẻo Xào hu ngak meng hala mật cật saong phun trúc. Lingiu nan daok hu jrum jhik tangin ka 10, mrai màu, talei gân ka 4, ba ar báo piah lót ndon. Hala mật hu urang thợ blei mai meng dom tỉnh ye Tây Ninh, Cà Mau, hadei di nan hu pambu thu jeng sambo màu patih đục, blaoh dak hala ka samu gauk. Phun trúc hu vót jeng dom maik gai vil sit, tal kanduh trúc ngak jeng độ khang dẻo dai ka khung ndon.

Di yaok bhum karei di gauk ye công đoạn ngak jeng baoh ndon hala jeng karei di gauk. Di yaok tukvak baoh ndon hala jeng hu salih ka njauk saong caong takre di urang blei. Dom thun 80 di abap dahlau, baoh ndon hala tok hu 15 vành, min kayua bruk takre ndon bài thơ 16 vành, yau nan ye baoh ndon hala Xẻo Xào jeng salih tui.

-Kadha njauk biai di baoh ndon hala Xẻo Xào lac dom thợ njauk kiềng 16 vành tagok khung chằm hình chóp piah định hình ndon dahlau. Patui di nan, tauk hala tagok khung, xoay sa tal hala gah dalam blaoh tal sa tal ba ar báo di kreih saong puac abih lac xoay sa tal hala gah lingiu. Ini lac công đoạn quyết định njauk hu bruk gheih tangin di urang thợ piah ngak tabiak baoh ndon hala gheih mekre. Puac di abih lac trang trí baoh ndon hala meng mrai màu, libik piah kak quai ndon, ngak brei mekre baoh ndon. Baih ndon hala gheih mekre lac njauk hu hala samu gauk, jalan jhik tapak, jalan jrum sit,, sambo màu trang trí mekre.

Kuhria rah tapa, yaok harei, sa urang thợ meda ngak hu 1 tal 2 baoh ndon hala, yaom pablei meng 25.000- 60.000 đồng / sa baoh, hu tuk yaom glaong jang meyah baoh ndon hala hu ngak tui hatai takre di urang blei.

-Harei ini, yaom lac dom baoh ndon hala oh ba mai yaom kinh te glaong, min nyu hu makna praong nan lac khik ramik ilimo mengkan bo ông amuk caik veik./.  

                                                  Thúy Linh/VOVTPHCM