Sarak kayau lac sa janih nghệ thuật đặc sắc, lac ilamo meng kan di bhap bani  Cơ Tu daok di dom huyện bhum ceik, bhum glaong tỉnh Quảng Nam. Dom  kayau sarak di mikva biak đơn giản, min brei mboh ginup abih jalan mong di urang Cơ Tu ka langik tasik, ceik glai jeng yau adat cambat, tanarakun, bruk ngak mbang pala drak... Urang Cơ Tu tuk padang sang Gươl atau ngak kabo, jeng caik ralo rup kayau hu ralo mbaok meta piah trang trí. Yaok rup kayau  hu ba caik di ralo labik karei di gauk hu sa makna biak karei. Saong mbaok manuac dalam sarak Cơ Tu jeng yau nan, tuk ba caik dalam sang Gươl atau sang kubo, nyu hu makna karei di gauk .

     Jeng yau dom bangsa karei di bhum taneh Trường Sơn-Tây Nguyên, rup kayau mbaok manuac, mikva Cơ Tu iew lac C’bhêy, hu mboh meng lavik mai. Dalam nghệ thuật sarak Cơ Tu, dom nghệ nhân sarak rup kayau C’bhêy tui 2 janih mbaok nan lac: mbaok sahanak ác saong mbaik salut mbut. C’bhêy salut mbut hu ba caik dalam Gươl di palei. Daok C’bhêy sahanak ác hu ba caik di sang kabo.

      C’bhêy bhian hu caik di dom labik mbuan mboh, yau di sa gheng praong, atau dua gah takai kanyal nao tagok sang Gươl. C’bhêy caik di sang Gươl hu dom nghệ nhân sarak biak gheih, mong tame mboh salut mbut, bui klao, sambo màu biak mekre. Dom meta, camboi angaok rup kayau, tal dhei, kang, … hu cách điệu biak hoang sơ, thần thái sống động, brei mboh bruk thân thiện yau gauk gar, adei sa-ai tung pruac. Ong A Lăng Đợi daok pak palei Gừng, bal sit Prao, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam- sa urang sarak livik thun brei thau, C’bhêy caik dalam Gươl palei lac  C’bhêy gheih mekre, hu nghệ nhân Cơ Tu ngak biak tani tanat, brei mboh pren diuk rai khang kadang di dom urang anek di ceik glai. “ caik C’bhêy di sang Gươl, tuk drei yam tame ye mboh hu suan yava, bruk naih gheih di bhap bani. Dom  taha palei meng labik karei mai tal sang Gươl, urang mboh hu bruk rap ar tuai damuai di bhap bani dalam palei. Kayua nyu hu caik di labik trang trọng abih di palei, labik taduan raok tuai.”

     Ong A lăng Đợi brei thau, C’bhêy lac sa tác phẩm sarak brei mboh hatai saneng di urang Cơ Tu lac abih janih jeng hu pô yang. C’bhêy tok hu caik di dom labik ginreih abih, yau sang Gươl saong sang kabo. C’bhêy dalam sang kabo bhian hu mbaok drut droi, hia caok. C’bhêy caik di kabo piah ka urang metai hu ayut, hu menuac daok haong gauk dalam sang kabo di drei. C’bhêy caik pak sang kabo hu dom urang sarak Cơ Tu ngak biak kĩ, brei mboh suan yava, tính cách saong jalan diuk rai jeng yau tài năng tuk daok diuk di urang metai. Ong A lăng Đợi daok di palei Gừng, bal sit  Prao, huyện Đông Giang daok brei thau lac: “C’bhêy  caik di sang kabo, tuk sarak brei ngak njauk tui jalan diuk rai di urang metai. Pagap yau tuk daok diuk urang nan hu nao mar pateok athur, ye drei njauk ngak C’bhêy hu tuan to, dhaong, kiếm, giáo; mbaok meta mong dreh yau tuk daok diuk.”

     Nao tapa dom biến động dalam rai diuk, bruk sarak kayau brei mboh rai diuk mbang angui, daok dang, bruk ngak mbang ngak huak,  hatai saneng, hatai jia di urang Cơ Tu jeng hu khik ramik tapa ralo rai rah. Janih ilamu nghệ thuật bhap bani biak karei ini khin hu khik ramik saong patagok dalam bhap bani urang Cơ Tu./