Hu 19 kapul, nghệ nhân mai pataom mbaok di harei pataom doh tamia

Di Harei pataom Daoh tamia bhap bani ilamo dom bangsa bhum taneh Trường Sơn – Tây Nguyên peih prong mbang ka III thun 2022,  19 Kapul nghệ nhân 19 tỉnh, dalam nan hu 5 tỉnh di bhum taneh Tây Nguyên saong dom tỉnh: Tuyên Quang, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Dương, Hà Nam, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Thừa- Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đồng Nai, An Giang saong Ban raya Hồ Chí Minh hu meyaih khan yaok rituh kaya mbang meng kan ngan pahe, bingi biak karei di nyu. Ong Nguyễn Công Trung, Phaok Akaok Cục Ilamo cơ sở – Mentri Ilamo, Padhih saong Rivang ma-in, brei thau:

“Bangsa drei hu kaya mbang biak rilo janih. Khaol dahlak oh peih bruk pakacah ngak bo lac parang tabiak sa talam salao kaya mbang meng kan. Khaol drei hu biak rilo dom harei lễ, harei Tết, harei rija roya. Yaok bangsa hu sa talam salao kaya mbang meng kan di drei. Tapa Nyaom pakacah ini, khaol dahlak caong khin meyaih khan tal taong abih bhap bani dom talam salao kaya mbang meng kan di yaok bangsa adei sa-ai daok grauk labik dalam negar”.

Bhum taneh Trường Sơn – Tây Nguyên ngan haong dom janih kaya mbang meng kan, yau lisei lam, menuk am, hala mì xào… ngak ka rilo urang bahrau mbang sa mbang jeng kanar hadhar miat pahe, bingi di dom janih kaya mbang ini. Nghệ nhân Ksor Chung, daok di palei Kép, ban Pleiku, kapul tỉnh Gia Lai ndom ka bruk gheih mekre di dom janih aia tut dalam talam salao lisei urang Gia Rai:  

“Dom janih aia tut ini lac bhian randap yaok harei piah huak lisei atau nao apuh. Hu sara idam, sara plang, sara é. Daok ini lac hatai phik di anek limo, drei ngak sara tut jeng mek meng hatai phik di anek limo. Sa-ra idam mesram khaol dahlak nao glai piah mek. Urang Gia Rai dalam tuk iew Yang atau ngak dom talam salao lisei  yaok harei lac bhian randap paje, daok dom tuai damuai mbang sa mbang lac takre, ye kanar hadhar miat”.

Kapul tỉnh Tuyên Quang meyaih khan talam salao kaya mbang meng kan di bangsa Dao Tiền lac menuk tuk srau haong hala kruac, ralow kabao am, ralow pabui am, cải bắp bi srau haong ikan am; dom kaya mbang meng ikan dakiak, ikan ging… hu ngak biak tani tanat ngan haong rilo sambo màu, biak pahe bingi; Kapul tỉnh An Giang meyaih khan talam salao kaya mbang meng kan di urang Khmer yau ahar ginraong laya, dom janih kaya mbang ngak meng baoh tanot atau laba limo Khmer. Nghệ nhân Lê Quang Nhuận, Kapul ban raya Hồ Chí Minh brei thau tapa di đum sum saong dom janih bánh bao daneiy angan di urang Hoa:

“Đum sum nan lac angan iew ka dom janih kaya mbang hu thaik thaok sit sot, hu sa tal kanduh tapung lapih gah langiu saong dalam nan lac sa tal tai. Hu dom janih  đum sum yau há cảo hadang, há cảo ralow, xíu mại hadang ralow. Daok dom janih har bánh bao hu biến tấu saong hu rilo janih jang dut haong bánh bao bhian mboh ngak jeng kadha biak karei; bánh bao baoh đào bhian pandar piah duh ka bruk kakuh iew amuk akei atau dalam dom harei rija roya”.  

Bhian randap min nyu biak karei, biak gheih mekre nan lac dom panuac brei thau di bhap bani, tuai damuai jeng yau dom urang chuyên gia gah mbang menyum tuk mbang dom janih kaya mbang dalam talam salao meng kan di dom bangsa, hu 19 kapul nghệ nhân meyaih khan dalam tuk peih ngak dom bruk ngak di Harei pataom daoh tamia bhap bani ilamo dom bangsa bhum taneh Trường Sơn – Tây Nguyên peih prong mbang ka III thun 2022./.

Urang lang: Jasi -2/4