Khik ramik ragu Then di bangsa Tày, Nùng, Thái
Thứ bảy, 14:36, 10/09/2022 Aí Nghiêm Aí Nghiêm
Daoh Then lac ilamu siam gheih di urang Tày, Nùng, Thái hu UNESCO vak angan tame Harak Angan Inem krung ilamu phi vật thể lambaok ka manuac sia dunya. Tui rilo bhap bini daok di bhum ceik gah Barak, dom ragu Then meng kan gam haong capi Tính tuk glaong tuk biar hu prein dui pachreih biak khang. Kayua yau nan ye, bruk khik ramik saong pato daoh Then tuk halei jeng lac bruk suh sah di nghe nhan Then. Kadha “Dom bangsa VN” adit ini, Phương Thoa hu kadha vak ndem ka bruk khik ramik ragu Then di bangsa Tày, Nùng, Thái.

 

Nghệ nhân bhap bini Hà Thuấn, daok di Tân An, Chiêm Hoá, lac urang caik abih rai di drei piah daoh saong patoa veik dom radu Then di urang Tày daok di Tuyên Quang. Yaom lac umo labaih 80 thun, min ong daok kanal biak cambaic  saong oh var kurang hagait dalam dom dalikan ka Then meng kan di urang Tày dalam palei. Abih rai di drei, ong caik rilo tukvak piah duah pataom saong patoa veik  dom ragu Then meng kan saong dam dara nan lac rai bo ong pamoang tame piah khik ramik saong patagok dom ragu daoh Then meng kan. 

Capi Tính lac alat ragam hu pandar dalam daoh Then. Langiu di nan, urang Tày daok pambuak haong kadik pan tangin tuk daoh. Nan ye meng hu angan "Then tính", "Then kadik". Sap glaong biar di capi Tính gam haong panuac daoh Then biak gheih, rilo thaot binguk dalam raidiuk yau pambuak talei rohim dalam bhap bini.

Meda mboh, labik halei hu urang Tày, Thái, Nùng nan lac hu Then, adat daoh Then. Adat daoh Then hu makna ilamu biak glong, biak anit ranam saong pamong tal raidiuk manuac sia. Nghệ nhân Hà Ngọc Cao, daok di  huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang khan lac: Then ndung bak hatai anit ranam biak glong, brei mboh hatai sahneng hadah krah di amuk kei  meng kan, brei mboh hatai ranam di manuac saong manuac, manuac saong alam langik tasik, phun kayau patau, hatai ranam taneh ia, anit palei negar…Nan ye, tapa bruk pato daoh Then jeng lac pato pakai anek taco hadar tal halau gha  muk kei drei. 

Piah pambak tabiak dom ragu Then di bangsa, dom nghệ nhân Then oh lac pato tapak  ka dom rai uranaih saong dom urang takre Then, bo urang daok peih dom tal pato bac online ka dom urang daok atah, ba dom ragu daoh Then, adat cambat  Then tagok mạng XH,  youtube …Hu dom nghệ nhân daok pambak praong dom ragu Then tal rilo taneh ia di dunya.

Di rilo tỉnh, ban gah Brak negar, khik ramik Then dalam bhap bini hu caik hatai peih ngak meng bruk peih dom tal pato Then, pachreih padang dom kalup kapol. Then hu dom dam dara pachreih tui tapa rilo bruk ngak cambaic laic, daok hu dalam raidiuk./.

Urang lang: Ai Nghiem -10/9/2022

Aí Nghiêm
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)