Khan pieu di urang kumei Thái jhuk Tay Bac

Dalam khan ao angui cuk mengkan di urang kumei Thái jhuk oh kurang hu blah khan pieu. Oh lac duh ka raidiuk yaok harei, khan pieu daok ndung bak rilo makna tam linh. Lường Hạnh – urang vak di rayo sap ndom Viet Nam daok di bhum Tay Bac hu kadha vak brei thau ka bruk ini:

          -Khăn piêu hu urang kumei Thái menyim meng phun kapah. Tuk khan bai menyim jeng blah ba nao nyaom chàm dom mbang ka siam, khan bai oh par sambo màu, hadei nan nyaom kanduh sa janih phun glai piah ka khan bai khang mbuan si pứt (thêu) yau hồ. Mikva bhian pandar khổ khan bai praong jaik 40 phân (phải phưm hả), atah jaik sa sải saong hu pứt 2 akaok khan bai. Khan bai hu nyaom chàm jhuk atau nyaom nin ( janih phun dreih yau phun chàm tok pandar piah nyaom khan bai jeng sambo màu jhuk)..

         -Mrai pứt khăn piêu bhian pandar mrai tơ tằm nyaom jeng sambo màu hijao, bhong, tím, kanyik…hu 2 janih iêu tui panuac ieu di mikva, sa janih ieu lac piêu xôn hu pứt mbuan jang, oh cầu kỳ, thêu mrai bhong pablak saong hijao, bhong, tím, kanyik tui ô khổ khan bai, kreh dom ô hu pứt phun, baoh trám saong bingu…sa janih khan pieu tra ieu lac piêu xéo hu pứt cầu kỳ rilo bingu la mblat mblat phối saong mrai sambo màu pứt angaok nền 2 akaok khan bai saong pagam cút piêu (jaikdgreih yau diềm piah trang trí khăn piêu kheih jang).

-Dom cút piêu hu ngak meng khan bai bhong hu cuộn vil, dalam lõi lac talei khan bai. Urang cuộn njauk kheih ngak habal ka cút piêu ini dreih yau caduk phun dương sỉ saong pứt pablak dom mrai sambo màu hijao, bhong, tím kanyik. Saai Cầm Thị Xuân daok di bản Hài, phường Chiềng An, ban sit Sơn La brei thau: “ Dahlak bac pứt  khăn piêu meng sit, caong ka khăn piêu kheih, urang pứt njauk tari taring, pứt tui yaok jalan khan bai jeng bingu la lai saong dom janih mrai sambo màu, tuk nyaom tok buh tame dom asar sra, mrai oh pacoh bilau, merai limin pứt mbuan saong kheih.

-Dalam khan ao angui cuk di urang kumei Thái jhuk oh kurang hu blah khăn piêu.  Khăn piêu hu pandar  yaok harei, pacang pandiak pacang angin, khik ấm tuk bilan la ar mai.   Khăn piêu daok caik ngak pandap likhah di cô dâu harei likhah alin sang pasang. Khăn piêu pandar piah daoh tamia, ngak pandap kỷ niệm alin ayut likei di var mein ném còn harei tết. Urang kumei tuk angui cuk khan ao mengkan, akaok me-om khăn piêu ngak brei hadah tagok bruk kheih mekre di urang kumei Thái siam binai dalam bộ  ao cóm, tanyak sambo màu di blah khăn piêu.

-Saai Cà Thị Chung daok di bản Tông, xã Chiềng Xôm, ban sit Sơn La urang bhian pứt khăn piêu brei thau: “ Urang Thái pứt khăn piêu piah ngak pandap ka anek kumei mai sang pasang saong piah caik caga dalam sang tuk caong pandar, kayua ndam metai lihik atau likah caga di bhapnini Thái jeng brei hu khăn piêu, dalam sang dahlak tuk halei jeng hu jaik 10 blah khăn caik piah.”

-Dalam ndam metai di bhapnini Thái njauk hu meng 4 tal 8 blah khăn piêu piah ngak pandap lễ ka urang metai. Abih di nyu nan lac tuk diuk atau pasang nao trun haong amuk kei, sa blah khăn piêu meda hu kakak tabiak jeng dua, sa meteh ka diuk atau pasang urang daok veik saong tal tuk urang nan metai trun gaok muk kei lac ba tui ka urang nan. Amuk ndom lac, tuk metai trun nao haong amuk kei, blah khăn piêu meda lac pandap giao ước piah tagok suraga (thiên đàng) duah gauk, mek blah khăn nan pagam saong gauk jeng sa saong taduan mek diuk pasang yau tuk daok diuk di dunya.

-Xã hội dak harei dak patagok, saong hu rilo janih khan ao angui cuk barau, mbuan pandar ngak kan kandah oh takik tal bruk khik  ramik khan ao angui cuk mengkan di bhapbini Thái jhuk. Min, khăn piêu jeng oh kurang hu dalam raidiuk tâm linh di bhapnini Thái saong tuk halei jeng hu adei saai kumei Thái daok pứt menyim yau bruk ngak yaok harei di drei. 

Saong thoat binguk dom urang kumei Thái Tây Bắc gam saong blah khăn pieu tuak akaok di dom urang nan dak kheih, dak mekre jang tuk hu nhạc sỹ Doãn Nho patagok jeng kadha daoh “Chiếc khăn piêu” ./.